به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) فارس نوشت: معصومه صهبایی، از قاریان موفق شهر مشهد است که فعالیتهای قرآنی خود را با حمایتهای خانواده و راهنماییهای استادان و پشتکار فردی از کودکی شروع کرده و توانسته قلههای پیشرفت را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارد. وی دارای دو فرزند است و از هر فرصتی برای ارتقای فعالیتهای علمی و فنی قرآنی خود استفاده میکند.
صهبایی در مسابقات سراسری قرآن خواهران توانست رتبه ممتاز مسابقات را در رشته قرائت کسب کند. همچنین وی رتبه نخست مسابقات کشوری مسابقات بسیج و رتبه اول مسابقات سراسری رشته ابتهال و مسابقات سازمان اوقاف و امور خیریه را هم در کارنامه دارد.
مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
از ورودتان به فعالیتهای قرآنی بگویید چطور وارد بحث قرائت قرآن شدید؟
از سن 9 سالگی تلاوت قرآن داشتم کارِ حرفهایتر را از زمانی آغاز کردم که میتوانستم در مسابقات شرکت کنم و آن زمان در مقطع راهنمایی بودم، وارد عرصه مسابقات شدم و این را میطلبید که برای ارتقاء سطح تلاوت از کلاسهای آموزشی دارالقرآن آموزش و پرورش استفاده کنم و تا دبیرستان از این کلاسها بهره بردم.
بعد از دیپلم یکسری دورههای تخصصیتر در مراکز عالی تربیت مدرس قرآن، دورههای تجوید عالی، تجوید عالی ـ تئوری و اصول لحن و نغمه شناسی را تخصصیتر گذراندم، در مسابقات مختلفی شرکت میکردم از جمله مسابقات اوقاف، بسیج، هلالاحمر. در واقع میتوان گفت که شروع کار تخصصی را از بعد از هفده هجده سالگی استارت زدم آن هم با ورود به مرکز عالی تربیت مدرس قرآن کریم و گذراندن دورههای خاص.
مشوق شما چه کسی بود؟
پدر و مادرم مخصوصاً مادرم که من و برادرهایم را به کلاسهای قرآن میبردند، بهترین مشوقم پدر و مادر بودند و کلاً ما خانواده قرآنی هستیم برادرهایم حافظ قرآن هستند یکی از آنها حافظ کل قرآن است و یکی حافظ 10 جزء قرآن است، رتبههای بینالمللی دارند و اینکه خانواده به این سمت و سو پیش رفته است خیلی کمک میکرد این انگیزه همچنان در من و برادرهایم بماند و ما ادامه بدهیم و هم تشویقها و حمایتهای پدر و مادر بوده و همین اینکه کل خانواده ما در این عرصه بودند و این مسئله خیلی کمک میکرد که ثباتقدم داشته باشیم.
دو استاد خوب دارم که هر چه دارم از ایشان است
غیر از پدر و مادر، بیشتر از محضر چه اساتیدی بهره بردهاید؟
من دو استاد خوب داشتم که هر چه دارم از ایشان دارم جناب آقای سیدجواد ساداتفاطمی و برادر محترم ایشان سیدمجتبی ساداتفاطمی یعنی من بیشتر در خدمت این دو استاد بودم بقیه اساتید به صورت پارهوقت و در حد یکی دو جلسه بوده است.
راهکارهایی که استاد سیدجواد سادات فاطمی به بنده آموزش دادند را به کار بستم و خودم تمرین میکردم، یعنی یک ترم کار را یاد گرفتم، شاگردی آنها را کردم و بعد خودم ظرف مدت یکسال سطح خواندم را ارتقاء دادم.
حفظ قرآن یک سعادت و یک عنایت الهی است که خداوند به هر کسی نمیدهد اگر خداوند نخواهد، فرد نمیتواند حافظ قرآن شود
ـ توصیهای که بعضی از دوستان قرآنی دارند این است که بهتر است قاریان در کنار قرائت قرآن به حفظ قرآن هم بپردازند، آیا شما هم علاوه بر قرائت، اقدام به حفظ قرآن کردهاید؟
خیر، من مرتل و قاری قرآن هستم.
ـ چرا؟
کار تخصصی من تلاوت تحقیق بود، حفظ یک سعادت و یک عنایت الهی است که خداوند به هر کسی نمیدهد لذا حفظ قرآن یک موهبت الهی است که اگر خداوند نخواهد فرد نمیتواند حافظ قرآن شود من خیلی تصمیم گرفتم و چند جزء هم حفظ کردم ولی اینقدر گرفتاریها و حاشیههای زندگی و تدریس بسیار است که نتوانستم قرآن را حفظ کنم.
البته چنین طرحی دارم که از این پس برای حفظ قرآن اقدام کنم؛ ولی تا این سعادت نباشد و خداوند نخواهد نمیتوانم در عرصه حفظ آیات الهی گام بردارم.
علاوه بر صوت و لحن باید گوش موسیقیایی قاری قرآن از سطح بالایی برخوردار باشد
از چه زمانی به تدریس رشته قرائت قرآن پرداختید؟
بنده از کلاس دوم دبیرستان، تدریس قرآن را آغاز کردم، بعدها عرصه وسیعتر شد و در دانشگاه هم تدریس میکردم، همچنین در دارالقرآنهای آموزش و پرورش، دارالقرآنهای آستان قدس، مرکز عالی تربیت مدرس و حوزههای علمیه تدریس داشتهام.
بیشتر برای چه مقطع سنی تدریس دارید؟
بیشتر با بزرگسالان کار میکنم، چون کار من تجوید و صوت و لحن است کاری است که بیشتر بزرگسالان سراغ آن میآیند بچهها بیشتر در بحث روخوانی و روانخوانی هستند. من به شاگردانم میگویم اگر راهکارهایی که من به شما میگویم انجام دهید، پشتکار داشته باشید و به لحاظ صدا، زمینه صدای خوبی را داشته باشید، از همین جا با شما کلاس تضمینی دارم، یعنی این قول را همیشه اول ترم به فراگیران و شاگردان میدهم که اگر بتوانید راهکارهایی که من به شما میدهم بتوانید انجام بدهید، صدای شما صدای مناسبی باشد، زمان کافی بگذارید، گوشِ موسیقیایی شما گوش خوبی باشد، خیلی نتیجه بخش خواهد بود و حتی در طول یک ترم، خواندن شما تفاوت چشمگیری پیدا خواهد کرد.
به صدا و جنس صدا برای قرائت قرآن اشاره کردید، صدای یک فرد تا چه اندازه برای موفقیت در قرائت قرآن تأثیر دارد؟
صدا تأثیر زیادی در یک قرائت زیبا دارد؛ در بحث صوت و لحن، دو نکته مدنظر قرار میگیرد؛ گوش موسیقایی فرد باید خیلی قوی باشد یعنی آهنگی که میشنود خیلی سریع متوجه ریزهکاریهای آهنگ بشود و دوم اینکه صدای تحریرپذیر خوبی داشته باشد، وگرنه اینطور نیست که بگوییم هر کسی دورههای تجوید یا روخوانی را بگذراند قطعاً میتواند وارد کلاس قرائت شود، نه این طور نیست و به استعداد و زمینه فرد بستگی دارد.
این یعنی وقتی یک نفر برای شرکت در کلاسهای قرائت قرآن مراجعه میکند طبیعتاً باید قطعهای را بخواند تا متوجه شویم صدای خوبی دارد یا خیر؟
بله در ابتدای ورود افراد برای یادگیری صوت و لحن و قرائت قرآن، ما یک قطعه برای او میخوانیم و آن فرد باید همان را تکرار کند تا تشخیص بدهیم تحریرپذیری صدایش چگونه است، تُن صدایش چگونه است و گوش موسیقای او چگونه است، حتی کسی که صدای تحریرپذیر داشته باشد اما، گوش موسیقایی قوی نداشته باشد نمیتواند آن آهنگ را هضم کند و به کلام جاری کند، گوش موسیقی خیلی تاثیر دارد.
قواعد مسابقات بینالمللی باعث شده تا جمهوری اسلامی ایران نتواند، بانوان را برای حضور در این مسابقات اعزام کند
آیا تا کنون در مسابقات بینالمللی هم شرکت کردهاید؟
متأسفانه فعلاً برای خانمها مسابقات بینالمللی برپا نکردهاند فقط حفظ کل است که آن هم یکی دو سال است راهاندازی شده است ولی این قول را دادهاند ظرف سه چهار سال آینده این کار را انجام بدهند و خواهران را هم در رشته قرائت به مسابقات بینالمللی اعزام بکنند به کشورهای مختلف، ممکن است مالزی باشد، اردن یا مراکش باشد هنوز تصمیمگیری نشده است. چون معمولاً بیشتر کشورهای عربی مسابقات قرآن را برگزار میکنند که خانمها هم هستند.
البته مسابقاتی مانند مالزی خانمها و آقایان با هم در یک سالن میخوانند که با این شرایط امکان اعزام وجود ندارد مگر اینکه مسابقات مجزایی باشد که فقط خانمها باشند قرار است یک کارهایی انجام دهند و صحبتهایی شود که مسابقات خواهران را هم در سطح بینالمللی برگزار کنند.
ـ مهمترین دغدغهای که در بحث قرائت قرآن دارید که به آن نپرداختید یا دوست دارید در آینده به آن بپردازید چیست؟
مسئلهای که میخواهم به آن اشاره کنم تنها دغدغه من نیست بلکه دغدغه بیشتر قاریان است. متأسفانه قاریان ما خصوصاً بانوان بیشتر تخصصمان را روی اجرای نغمات گذاشتهایم و در مبحث تجوید و وقف و ابتدا نیاز به تمرین تخصصیتری داریم.
ان شاءلله با کمک مسئولان قرآنی در زمینه برپایی کلاسهای تخصصی این رشتهها بتوانیم از هر جهت علم قرآنیامان را افزایش دهیم و خلأهای موجود در این زمینه را برطرف کنیم که در این صورت، یقیناً سطح تلاوتی بهتری خواهیم داشت.
هنگام پخش اخبار سراسری، از همه مسائل فرهنگی و ورزشی صحبت میشود و اصلاً یک بخش اخبار به مسائل ورزشی اختصاص داده شده است چقدر خوب است همین کار برای مسائل قرآنی انجام شود
ـ مسابقات سراسری امسال چطور بود؟
امسال سطح مسابقات سراسری نسبت به سالهای گذشته، بسیار بهتر شده بود بنده 3- 4 سالی بود که در مسابقات شرکت نکردم و گفتم امسال شرکت کنم تا خود را بعد از چند سال محک بزنم و به دلیل اینکه قانون؛ اگر فردی سنوات گذشته رتبه اول را کسب کرده باشد دیگر حق شرکت ندارد را حذف کرده بودند. به طور کلی سطح مسابقات بسیار عالی بود. حدود ده نفر که در سالهای گذشته، رتبه نخست را در رشته تحقیق کسب کرده بودند، دوباره شرکت میکردند و این رقابت را خیلی نفس گیر کرده بود.
در پایان صحبتی با مسئولین دارید؟
من این را همه جا گفتم و ثبت هم شده است ولی کاری تاکنون انجام نشده است، با اینکه جامعه جمهوری اسلامی ایران یک جامعه قرآنی است آنطور که باید و شاید به این قضیه بها داده نمیشود آنقدر که از بحثهای ورزشی و هنری حمایت میشود متأسفانه به قرآن بهای کمتری داده میشود.
در حال حاضر، فقط یک شبکه به قرآن اختصاص دادهاند آن هم شبکه قرآن که فقط علاقهمندان همان رشته این شبکه را دنبال میکنند، اما هنگام پخش اخبار سراسری، از همه مسائل فرهنگی و ورزشی صحبت میشود و اصلاً یک بخش اخبار به مسائل ورزشی اختصاص داده شده است چقدر خوب است همین کار را برای اینکه جامعه بیشتر به سمت قرآن برود و مردم حداقل بشنوند که در جامعه قرآنی خوانده میشود و مسابقاتی برگزار میشود در رشد فرهنگ قرآنی خیلی تأثیر گذار است و یک قسمت از اخبار را به مباحث قرآنی اختصاص دهند. همچنین اگر مسئولان با بودجه خودشان یکسری کلاسهایی را برگزار کنند که سطح قاریان و حافظان کمی بالاتر برود، بزرگترین کمک و حمایت را به جامعه قرآنی داشتهاند.