صالحیان:
ترامپ در حال بی اعتبار کردن نهادها و سازمانهای بین‌المللی است
گروه سیاست و اقتصاد: متخصص روابط بین‌الملل گفت: آمریکا با تلاش برای فروپاشی برجام علاوه بر زیرسوال بردن حیثیت و پرستیژ بین‌المللی دولت ایالات متحده، در حال بی اعتبار کردن کامل نهادها و سازمانهای بین‌المللی است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) از ایلام، به نقل از ایسنا، دکتر تاج‌الدین صالحیان، این مدرس علوم سیاسی دانشگاه، اظهار کرد: آمریکا با تلاش برای فروپاشی برجام علاوه بر زیرسوال بردن حیثیت و پرستیژ بین‌المللی دولت آمریکا، در حال بی اعتبار کردن کامل نهادها و سازمانهای بین المللی است چون برجام پشتوانه قطعنامه شورای امنیت را دارد که ایالات متحده موثرترین عضو آن است و به آن رای داده و در یک فرآیند مشترک با سایر قدرت‌ها و نهادهای بین‌المللی آن را پذیرفته و قرارداد شخصی با اوباما نبوده است .
وی با بیان اینکه دو نهاد مهم بین‌المللی از جمله " شورای امنیت " و " آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" نقش اساسی در برجام داشته و دارند، تصریح کرد: بی اعتنایی ترامپ به برجام در واقع بی‌اعتنایی به نهادهای مهم بین‌المللی و زیرسوال بردن «اصل وفای به عهد» به عنوان زیربنای کلیه‌ی معاهدات بین‌المللی در حقوق بین‌الملل است، اگر تاکنون گفته می‌شد نهادها و سازمانهای بین‌المللی ابزار دست آمریکا هستند اما در صورت خروج یکجانبه آمریکا از برجام بدون دلیل موجه، اکنون باید گفت ترامپ ابزارهای نهادین بین‌المللی را با بی اعتنایی کنار گذاشته است.
این مدرس علوم سیاسی دانشگاه گفت: البته ترامپ و تیمش جهت عملی کردن نیت خود از طرف دموکرات‌ها و بسیاری از متخصصین داخل آمریکا، شرکای اروپایی، قدرتهای جهانی مخالف خود همچون چین و روسیه، عکس‌العمل قاطعانه‌ی ایران، عدم همراهی سازمانهای بین‌المللی از جمله آژانس بین‌المللی و ضربه‌ای که به وجهه‌ی آمریکا در نظام بین الملل وارد می‌شود و برای آینده هر مذاکراتی با آمریکا که تاثیر منفی خواهد گذاشت تحت فشار قرار گرفته است.
وی تندروهای جمهوری‌خواه و کنگره، لابی صهیونیستی و لابی عرب‌های مخالف ایران از جمله عربستان را موافقان این تصمیم ترامپ عنوان و تصریح کرد: به نظر می‌رسد ترامپ تا حدودی متوجه اشتباه خود شده است اما باید منتظر تصمیم نهایی دولت آمریکا بود، البته با اعلام احتمالی ترامپ مبنی بر عدم پایبندی ایران به برجام، آمریکا از آن خارج نمی‌شود بلکه دولت آمریکا توپ را به زمین کنگره خواهد انداخت و کنگره دو ماه فرصت بررسی این مساله را خواهد داشت.
این متخصص روابط بین‌الملل درباره شرایط ایران در صورت عملی شدن نیت ترامپ گفت: اگر دولت ترامپ تصمیم خود را عملی کند که هنوز پذیرش آن به علت هزینه‌های داخلی و بین‌المللی خیلی آسان نیست اوضاع پیچیده و فضای منطقه بویژه در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان کاملا متشنج می‌شود ولی به نظر من موضع سایر اعضای برجام از جمله کشورهای اروپایی نقش زیادی در تصمیم ایران خواهد داشت ، در این صورت اگر اروپایی ها همانطور که تا الان بیان کرده‌اند به برجام اعلام وفاداری محکمی داشته باشند این احتمال وجود دارد ایران بطور رسمی از برجام خارج نشود و مثلا سناریوهایی همانند ۱-۶ را پیگیری کند، اما اگر لحن اروپاییها تغییر کند و کم کم از موضع خود کوتاه بیایند برجام عملا متلاشی خواهد شد البته بعید به نظر می‌رسد، چرا که متلاشی شدن برجام ازاین طریق به نوعی ضربه به اعتماد به دیپلماسی و مذاکره در سطح بین‌المللی محسوب می‌شود .
صالحیان تصریح کرد: شورای امنیت نیز به این راحتی نمی تواند به نفع آمریکا همچون قبل از برجام، وارد بازی شود و اگر در نهایت آمریکا هم بخواهد، بدلایل مختلف تا حدودی تحریمهای شورای امنیت برنخواهد گشت و صرفا می‌شود همان تحریمهای یکجانبه آمریکا، ایران هم نباید عجله کند و بلافاصله به استقبال تصمیم احتمالی ترامپ برود چرا که حفظ برجام حتی بدون آمریکا خیلی به ضرر ایران نیست به شرطی که اروپاییها پایبند باشند چرا که راه استفاده آمریکا از اهرم شورای امنیت بر علیه ایران خودبه خود مسدود می‌شود و ضرر صرفا از ناحیه آمریکا به عنوان یک کشور-البته قدرت جهانی- خواهد بود .
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: بدون شک اگر اروپا بین دو راهی آمریکا و ایران برای انتخاب یکی قرار بگیرد، انتخابش آمریکاست ولی این انتخاب آخر کار خواهد بود نه ابتدای کار، چرا که همه اروپاییها از دولت آمریکا می‌خواهند که خروج نکند، چون فعلا باید برای متلاشی شدن یک معاهده چند جانبه‌ی بین‌المللی با پشتوانه شورای امنیت پاسخ و توجیه مناسب داشته باشند که فعلا ندارند بنابراین اینجا فعلا انتخاب بین ایران و آمریکا از جانب اروپا مفهومی ندارد و قطعا اگر به آنجا برسد اروپا، آمریکا را انتخاب خواهد کرد.
صالحیان تصریح کرد: در مجموع خروج آمریکا از برجام با وجود پایبندی سایر اعضا از جمله ایران به آن با هیچ منطقی قابل تبیین نیست الا مهمترین شاخصه همیشگی نظام بین‌الملل یعنی "قدرت". اما خود داشتن قدرت و استفاده از آن تابع یک قواعدی است که در صورت خروج آمریکا، آن قواعد خود قدرت هم رعایت نشده است به همین خاطر هضم رفتار آمریکا در مورد برجام با وجود پایبندی ایران کار آسانی نیست به این صورت که رفتار آمریکا در خـــروج یکجانبه از برجام بدون دلیل موجه ، رفتار یک هژمون تمام عیار و تا حدودی یک امپراطوری است که به تنهایی از چنان قدرتی برخوردار باشد که که بتواند تغییرات را بطور کامل به نفع خود انجام دهد، در حالی که در جریان مسایل خاورمیانه از جمله سوریه ، عراق و غیره دیدیم که سایر قدرت‌ها از جمله روسیه و حتی قدرت منطقه ای همانند ایران تاثیرگذار هستند .
وی ادامه داد: نظام بین‌الملل کنونی حاصل اتفاقات پس از جنگ جهانی دوم است که دو وجه اقتصادی و سیاسی آن توسط نهادهایی که حاصل طراحی دول پیروز بود راهبری می‌شود ، یکی از مهمترین نهادها سازمان ملل است که شورای امنیت آن، نقش مهمترین ابزار قدرت‌ها و در راس آن آمریکا بازی می‌کند که تقریبا عموم کشورها راهی جز تبعیت از آن نداشته‌اند .
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: شورای امنیت به نوعی پشتوانه برجام است اما آمریکا حتی شورا را زیر سوال می‌برد چون در شرایط کنونی نمی‌تواند این شورا را با خود همراه کند و اینجاست که همگان متوجه می‌شوند که تاکید ایران در حین مذاکرات مبنی بر نقش شورای امنیت و صدور قطعنامه از سوی این شورا چه کار دقیقی بوده است .
وی با بیان اینکه اروپا با اتخاڌ تصمیم واحد در "مخالفت" با آمریکا فاصله دارد اما تصمیم مستقل به معنای عدم همراهی کامل در مواردی همچون برجام را که تعهدی بین‌المللی بوده و دلایل کافی برای خروج از آن مادامی که آژانس ایران را پایبند می‌داند وجود ندارد را حداقل می‌تواند کش بدهد و تصمیم نهایی را به مراحل پایانی بیندازد چرا که در صورت همراهی مطلق آن هم در ابتدای کار ، باید دلایل آن یعنی عدم پایبندی ایران به برجام که آژانس به عنوان مرجع تشخیص، خلاف آنرا گفته را تایید کند و بپذیرند که دراین مورد نظر قطعی دادن قدری مشکل است .
صالحیان ادامه داد: مساله برجام پیچیدگی های خاص خود را دارد، بعنوان مثال در خود برجام مرجع تشخیص پایبندی یا عدم پایبندی، آژانس در نظر گرفته شده است، که باید گفت آنچه از موضع‌گیریهای ترامپ مبنی بر عدم پایبندی ایران به "روح " برجام بر می‌آید ،این است که آژانس ممکن است حاضر نشده خواسته ایالات متحده مبنی بر اینکه به صراحت عدم پایبندی ایران به اصل برجام را اعلام نماید، برآورده کند، در این صورت اروپا می‌تواند نه به اسم طرفداری از ایران بلکه به اسم ضرورت حراست از نهادهای بین‌المللی در ابتدا همراهی بی چون و چرا با آمریکا را نداشته باشد .
این مدرس دانشگاه معتقد است: شاید آمریکا در شورای امنیت هر قطعنامه به نفع ایران را وتو کند اما در مورد برجام احتمالا ایران به رفتار قدرت‌هایی که همراهی آنچنانی با آمریکا ندارند(چین و روسیه) می‌تواند امیدوار باشد.
وی ادامه داد: حتی اروپاییها به عنوان شرکای آمریکا از مواضع ترامپ حداقل در این مقطع استقبال نکردند و حتی به صراحت نیز مخالفت کردند، از طرفی زمینه برای شکل دهی به یک ائتلاف منطقه‌ای هم، علیه ایران برای آمریکایی‌ها وجود ندارد، چرا که تنها رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی با ترامپ همراهی کرده‌اند که در این زمینه باید گفت عربستان خود در گرداب یمن گیر افتاده و رژیم صهیونیستی هم در جایگاهی قرار ندارد که بتواند در این زمینه نقش آفرینی کند، بنابراین می‌توان گفت شرایط برای ایجاد هر نوع ائتلافی چه جهانی و چه منطقه‌ای علیه ایران همانند قبل از برجام، از سوی آمریکا مهیا نیست که می‌توان گفت این انزوای سیاسی کنونی آمریکا در مورد ایران از نتایج برجام است. مضافا اینکه در صورت ایجاد هر نوع ائتلافی ، جمهوری اسلامی ایران در شراطی قرار دارد که در منطقه می‌تواتد بخوبی از خود دفاع کند و این توانایی را در سال‌های اخیر در سطح منطقه نیز به خوبی نشان داده است.
صالحیان گفت: بخشی از رفتار آمریکا به اوضاع این کشور در سایر نقاط جهان از جمله بحران کره نیز می‌تواند ربط پیدا کند، اگر در بحران کره اوضاع وخیم شود ممکن است از تمایل ترامپ برای تقابل در دو جبهه بطور همزمان کاسته شود و البته عکس این قضیه هم صادق است. در هر حال بطور قاطع نمی‌توان همه موارد را پیش بینی کرد چون در این مساله بازیگران زیادی از آمریکا، اروپا ، روسیه و چین و حتی خود ایران و سایر کشورهای منطقه ای گرفته تا سازمانهای وابسته به سازمان‌ملل از جمله شورای امنیت و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نوعی دخیل هستند و موضع و رفتار خلاف انتظار هر کدام از اینها می‌تواند کل بازی را تحت تاثیر قرار دهد .
وی تاکید کرد: اگر تنها آژانس را در نظر بگیریم، گزارش بعدی آژانس نقش مهمی می‌تواند در رفتار سایر بازیگران داشته باشد، مثلا اگر آژانس نظر ترامپ را کامل تایید کند یا نه پایبتدی ایران را کامل تایید کند و یا نه در گزارشی ابهام آلود یکی به نعل بزند و یکی به میخ هر کدام یک سناریو را درپی خواهد داشت، بنابراین به راحتی نمی‌توان به صورت قاطع در این باره پیش‌بینی کرد و باید منتظر اتفاقات آینده در این باره بود .
این متخصص روابط بین‌الملل موضع‌گیری واحد و قاطع همه‌ی ارکان نظام از جمله سخنان اخیر رئیس‌جمهور در پاسخ به ترامپ و بخصوص در حمایت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را ستود و تاکید کرد: بروز صدای واحد از سوی همه‌ی ارکان نظام تاثیر بسزایی در ناامیدی دشمنان این مرز و بوم دارد که در این چند روز شاهد این موضوع بوده‌ایم.
وی با بیان اینکه دو نهاد مهم بین‌المللی از جمله " شورای امنیت " و " آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" نقش اساسی در برجام داشته و دارند، تصریح کرد: بی اعتنایی ترامپ به برجام در واقع بی‌اعتنایی به نهادهای مهم بین‌المللی و زیرسوال بردن «اصل وفای به عهد» به عنوان زیربنای کلیه‌ی معاهدات بین‌المللی در حقوق بین‌الملل است، اگر تاکنون گفته می‌شد نهادها و سازمانهای بین‌المللی ابزار دست آمریکا هستند اما در صورت خروج یکجانبه آمریکا از برجام بدون دلیل موجه، اکنون باید گفت ترامپ ابزارهای نهادین بین‌المللی را با بی اعتنایی کنار گذاشته است.
این مدرس علوم سیاسی دانشگاه گفت: البته ترامپ و تیمش جهت عملی کردن نیت خود از طرف دموکرات‌ها و بسیاری از متخصصین داخل آمریکا، شرکای اروپایی، قدرتهای جهانی مخالف خود همچون چین و روسیه، عکس‌العمل قاطعانه‌ی ایران، عدم همراهی سازمانهای بین‌المللی از جمله آژانس بین‌المللی و ضربه‌ای که به وجهه‌ی آمریکا در نظام بین الملل وارد می‌شود و برای آینده هر مذاکراتی با آمریکا که تاثیر منفی خواهد گذاشت تحت فشار قرار گرفته است.
وی تندروهای جمهوری‌خواه و کنگره، لابی صهیونیستی و لابی عرب‌های مخالف ایران از جمله عربستان را موافقان این تصمیم ترامپ عنوان و تصریح کرد: به نظر می‌رسد ترامپ تا حدودی متوجه اشتباه خود شده است اما باید منتظر تصمیم نهایی دولت آمریکا بود، البته با اعلام احتمالی ترامپ مبنی بر عدم پایبندی ایران به برجام، آمریکا از آن خارج نمی‌شود بلکه دولت آمریکا توپ را به زمین کنگره خواهد انداخت و کنگره دو ماه فرصت بررسی این مساله را خواهد داشت.
این متخصص روابط بین‌الملل درباره شرایط ایران در صورت عملی شدن نیت ترامپ گفت: اگر دولت ترامپ تصمیم خود را عملی کند که هنوز پذیرش آن به علت هزینه‌های داخلی و بین‌المللی خیلی آسان نیست اوضاع پیچیده و فضای منطقه بویژه در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان کاملا متشنج می‌شود ولی به نظر من موضع سایر اعضای برجام از جمله کشورهای اروپایی نقش زیادی در تصمیم ایران خواهد داشت ، در این صورت اگر اروپایی ها همانطور که تا الان بیان کرده‌اند به برجام اعلام وفاداری محکمی داشته باشند این احتمال وجود دارد ایران بطور رسمی از برجام خارج نشود و مثلا سناریوهایی همانند ۱-۶ را پیگیری کند، اما اگر لحن اروپاییها تغییر کند و کم کم از موضع خود کوتاه بیایند برجام عملا متلاشی خواهد شد البته بعید به نظر می‌رسد، چرا که متلاشی شدن برجام ازاین طریق به نوعی ضربه به اعتماد به دیپلماسی و مذاکره در سطح بین‌المللی محسوب می‌شود .
صالحیان تصریح کرد: شورای امنیت نیز به این راحتی نمی تواند به نفع آمریکا همچون قبل از برجام، وارد بازی شود و اگر در نهایت آمریکا هم بخواهد، بدلایل مختلف تا حدودی تحریمهای شورای امنیت برنخواهد گشت و صرفا می‌شود همان تحریمهای یکجانبه آمریکا، ایران هم نباید عجله کند و بلافاصله به استقبال تصمیم احتمالی ترامپ برود چرا که حفظ برجام حتی بدون آمریکا خیلی به ضرر ایران نیست به شرطی که اروپاییها پایبند باشند چرا که راه استفاده آمریکا از اهرم شورای امنیت بر علیه ایران خودبه خود مسدود می‌شود و ضرر صرفا از ناحیه آمریکا به عنوان یک کشور-البته قدرت جهانی- خواهد بود .
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: بدون شک اگر اروپا بین دو راهی آمریکا و ایران برای انتخاب یکی قرار بگیرد، انتخابش آمریکاست ولی این انتخاب آخر کار خواهد بود نه ابتدای کار، چرا که همه اروپاییها از دولت آمریکا می‌خواهند که خروج نکند، چون فعلا باید برای متلاشی شدن یک معاهده چند جانبه‌ی بین‌المللی با پشتوانه شورای امنیت پاسخ و توجیه مناسب داشته باشند که فعلا ندارند بنابراین اینجا فعلا انتخاب بین ایران و آمریکا از جانب اروپا مفهومی ندارد و قطعا اگر به آنجا برسد اروپا، آمریکا را انتخاب خواهد کرد.
صالحیان تصریح کرد: در مجموع خروج آمریکا از برجام با وجود پایبندی سایر اعضا از جمله ایران به آن با هیچ منطقی قابل تبیین نیست الا مهمترین شاخصه همیشگی نظام بین‌الملل یعنی "قدرت". اما خود داشتن قدرت و استفاده از آن تابع یک قواعدی است که در صورت خروج آمریکا، آن قواعد خود قدرت هم رعایت نشده است به همین خاطر هضم رفتار آمریکا در مورد برجام با وجود پایبندی ایران کار آسانی نیست به این صورت که رفتار آمریکا در خـــروج یکجانبه از برجام بدون دلیل موجه ، رفتار یک هژمون تمام عیار و تا حدودی یک امپراطوری است که به تنهایی از چنان قدرتی برخوردار باشد که که بتواند تغییرات را بطور کامل به نفع خود انجام دهد، در حالی که در جریان مسایل خاورمیانه از جمله سوریه ، عراق و غیره دیدیم که سایر قدرت‌ها از جمله روسیه و حتی قدرت منطقه ای همانند ایران تاثیرگذار هستند .
وی ادامه داد: نظام بین‌الملل کنونی حاصل اتفاقات پس از جنگ جهانی دوم است که دو وجه اقتصادی و سیاسی آن توسط نهادهایی که حاصل طراحی دول پیروز بود راهبری می‌شود ، یکی از مهمترین نهادها سازمان ملل است که شورای امنیت آن، نقش مهمترین ابزار قدرت‌ها و در راس آن آمریکا بازی می‌کند که تقریبا عموم کشورها راهی جز تبعیت از آن نداشته‌اند .
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: شورای امنیت به نوعی پشتوانه برجام است اما آمریکا حتی شورا را زیر سوال می‌برد چون در شرایط کنونی نمی‌تواند این شورا را با خود همراه کند و اینجاست که همگان متوجه می‌شوند که تاکید ایران در حین مذاکرات مبنی بر نقش شورای امنیت و صدور قطعنامه از سوی این شورا چه کار دقیقی بوده است .
وی با بیان اینکه اروپا با اتخاڌ تصمیم واحد در "مخالفت" با آمریکا فاصله دارد اما تصمیم مستقل به معنای عدم همراهی کامل در مواردی همچون برجام را که تعهدی بین‌المللی بوده و دلایل کافی برای خروج از آن مادامی که آژانس ایران را پایبند می‌داند وجود ندارد را حداقل می‌تواند کش بدهد و تصمیم نهایی را به مراحل پایانی بیندازد چرا که در صورت همراهی مطلق آن هم در ابتدای کار ، باید دلایل آن یعنی عدم پایبندی ایران به برجام که آژانس به عنوان مرجع تشخیص، خلاف آنرا گفته را تایید کند و بپذیرند که دراین مورد نظر قطعی دادن قدری مشکل است .
صالحیان ادامه داد: مساله برجام پیچیدگی های خاص خود را دارد، بعنوان مثال در خود برجام مرجع تشخیص پایبندی یا عدم پایبندی، آژانس در نظر گرفته شده است، که باید گفت آنچه از موضع‌گیریهای ترامپ مبنی بر عدم پایبندی ایران به "روح " برجام بر می‌آید ،این است که آژانس ممکن است حاضر نشده خواسته ایالات متحده مبنی بر اینکه به صراحت عدم پایبندی ایران به اصل برجام را اعلام نماید، برآورده کند، در این صورت اروپا می‌تواند نه به اسم طرفداری از ایران بلکه به اسم ضرورت حراست از نهادهای بین‌المللی در ابتدا همراهی بی چون و چرا با آمریکا را نداشته باشد .
این مدرس دانشگاه معتقد است: شاید آمریکا در شورای امنیت هر قطعنامه به نفع ایران را وتو کند اما در مورد برجام احتمالا ایران به رفتار قدرت‌هایی که همراهی آنچنانی با آمریکا ندارند(چین و روسیه) می‌تواند امیدوار باشد.
وی ادامه داد: حتی اروپاییها به عنوان شرکای آمریکا از مواضع ترامپ حداقل در این مقطع استقبال نکردند و حتی به صراحت نیز مخالفت کردند، از طرفی زمینه برای شکل دهی به یک ائتلاف منطقه‌ای هم، علیه ایران برای آمریکایی‌ها وجود ندارد، چرا که تنها رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی با ترامپ همراهی کرده‌اند که در این زمینه باید گفت عربستان خود در گرداب یمن گیر افتاده و رژیم صهیونیستی هم در جایگاهی قرار ندارد که بتواند در این زمینه نقش آفرینی کند، بنابراین می‌توان گفت شرایط برای ایجاد هر نوع ائتلافی چه جهانی و چه منطقه‌ای علیه ایران همانند قبل از برجام، از سوی آمریکا مهیا نیست که می‌توان گفت این انزوای سیاسی کنونی آمریکا در مورد ایران از نتایج برجام است. مضافا اینکه در صورت ایجاد هر نوع ائتلافی ، جمهوری اسلامی ایران در شراطی قرار دارد که در منطقه می‌تواتد بخوبی از خود دفاع کند و این توانایی را در سال‌های اخیر در سطح منطقه نیز به خوبی نشان داده است.
صالحیان گفت: بخشی از رفتار آمریکا به اوضاع این کشور در سایر نقاط جهان از جمله بحران کره نیز می‌تواند ربط پیدا کند، اگر در بحران کره اوضاع وخیم شود ممکن است از تمایل ترامپ برای تقابل در دو جبهه بطور همزمان کاسته شود و البته عکس این قضیه هم صادق است. در هر حال بطور قاطع نمی‌توان همه موارد را پیش بینی کرد چون در این مساله بازیگران زیادی از آمریکا، اروپا ، روسیه و چین و حتی خود ایران و سایر کشورهای منطقه ای گرفته تا سازمانهای وابسته به سازمان‌ملل از جمله شورای امنیت و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نوعی دخیل هستند و موضع و رفتار خلاف انتظار هر کدام از اینها می‌تواند کل بازی را تحت تاثیر قرار دهد .
وی تاکید کرد: اگر تنها آژانس را در نظر بگیریم، گزارش بعدی آژانس نقش مهمی می‌تواند در رفتار سایر بازیگران داشته باشد، مثلا اگر آژانس نظر ترامپ را کامل تایید کند یا نه پایبتدی ایران را کامل تایید کند و یا نه در گزارشی ابهام آلود یکی به نعل بزند و یکی به میخ هر کدام یک سناریو را درپی خواهد داشت، بنابراین به راحتی نمی‌توان به صورت قاطع در این باره پیش‌بینی کرد و باید منتظر اتفاقات آینده در این باره بود .
این متخصص روابط بین‌الملل موضع‌گیری واحد و قاطع همه‌ی ارکان نظام از جمله سخنان اخیر رئیس‌جمهور در پاسخ به ترامپ و بخصوص در حمایت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را ستود و تاکید کرد: بروز صدای واحد از سوی همه‌ی ارکان نظام تاثیر بسزایی در ناامیدی دشمنان این مرز و بوم دارد که در این چند روز شاهد این موضوع بوده‌ایم.
