به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در نشست خبری که امروز 25 مهرماه، به مناسبت هفته سلامت روان در وزارت بهداشت تشکیل شد با اشاره به شعار امسال مبنی بر سلامت روان در محیط کار اظهار کرد: هدف اصلی و هر گونه راهکار و سیاست ما باید به توانمند سازی در این محیط منجر شود.
وی در پاسخ به پرسش ایکنا در رابطه با بهرهگیری از احادیث و آیات قرآن در تدوین سیاستهای سلامت روان در محیط کار اظهار کرد: یکی از ابعاد سلامت، سلامت معنوی است که از آن اصولی برداشت میشود که از لحاظ معنوی افراد را توانمند کرده تا سلامت روان بیشتری داشته باشد
وی تاکید کرد: قطعا افراد با ایمانتر صبر و تحمل بالاتری دارند این تحمل در محیط کار همان توانمندی است.
وی با تاکید بر اینکه فرهنگ دینی و بومی ما سرشار از راهکارها و سیاستهای خاصی برای سلامت روح و روان است، عنوان کرد: ما کتاب هدایتی به نام قرآن داریم که از لحاظ معنوی بسیاری از افراد را توانمند میسازد.
رئیسی با اشاره به شهادت محسن حججی در دفاع از حرم گفت: صلابت و نگاه نافذ این شهید همان توانمندی است که از قرآن و عترت اهل بیت(ع) فراهم شده است.
وی یادآور شد: وقتی میگویم با یاد خدا دلها آرام میگیرد منظور این است که این فرهنگ دینی بر کاهش اضطراب و امنیت روانی تاکید دارد این فرهنگ خود بهترین روانشناس است که باید دائما به آن رجوع شود و ابزاری برای توانمند سازی است.
رئیسی در ادامه این نشست با اشاره به شعار سلامت روان در محیط کار گفت: در حال حاضر افراد بالای 15سال بیش از 50 میلیون نفر در کشور برآورد میشوند که از این تعداد حدود 38 درصد درصد شاغل هستند؛ لذا حجم زیادی از مردم کشور که مولد، سرپرست خانوار و موتور متحرک هستند، تحت لوای این شعار قرار میگیرند.
وی ادامه داد: براساس بررسیهای جهانی، ۱۰ درصد افراد شاغل در محیط کار به دلیل افسردگی ۳۶ روز در سال به مرخصی استعلاجی میروند، که همین موجب آسیبهای اقتصادی و اجتماعی میشود. این در حالی است که اگر افراد با نشاط در محیط کار حضور داشته باشند، بهرهوری کاری نیز بالا میرود.
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: ارتباط مدیر با کارمند، ارتباط کارکنان با یکدیگر، امنیت شغلی، حقوق و مزایا و بحث تعلق سازمانی از جمله عوامل موثر بر سلامت روان در محیط کار است.
مدیری که میخواهد رابطه خوبی با کارکنان خود داشته باشد، ابتدا باید خود او دارای روانی سالمی باشد. برخی محیطهای کاری به دلیل حجم زیاد کار و کمبود نیرو، استرسزا هستند. همچنین ممکن است فشار کاری از سوی مدیران بسیار زیاد باشد، به نوبه خود بر سلامت روانی افراد شاغل در آن مجموعه تاثیرگذار است. از سوی دیگر اگر محیطی وجود داشته باشد که از سر و روی آن افسردگی میبارد قطعا کارکنان آن محیط نیز تحت تأثیر خود قرار میدهد.
رئیسی با اشاره به اقدامات وزارت بهداشت برای بهبود سلامت روان در محیطهای کاری با آغاز طرح تحول سلامت گفت: با توجه به اهمیت موضوع سلامت روان، بیش از 1300 کارشناس بهداشت روان را به نظام شبکه بهداشتی کشور اضافه کردهایم. این در حالی است که از ابتدای انقلاب تاکنون تنها حدود 300کارشناس در شبکه بهداشت کشور فعالیت میکردند.
توانمندسازی؛ مهمترین استراتژی دنیا در زمینه سلامت روان
وی یادآور شد: امروز مهمترین استراتژی دنیا در زمینه سلامت روان توانمندسازی است؛ یعنی افراد در شرایط مختلف بتوانند کیفیت زندگی خود را حفظ کنند، یکی از این توانمندیها ایفای نقش متناسب با هر محیطی است که در آن حضور داریم.
وی افزود: یکی از اقدامات ما آموزش بهداشتیاران محیطهای کار به منظور غربالگری شاغلان محیطهای کاری است. آنها مانند بهورزان کار شناسایی و ارجاع افراد دارای مشکلات روان، توانمندسازی و ارائه خدمات مورد نیاز را انجام میدهند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه به تشریح مهمترین اقدام کارشناسان سلامت روان در سطح مراقبتهای اولیه پرداخت و گفت: پیشگیری، شناسایی، درمان، ارجاع به سطوح بالاتر، آموزش مهارتهای زندگی و خودمراقبتی از جمله کارهایی است که این کارشناسان در زمینه کاهش آسیب و درمان اختلالات سوءمصرف مواد، پیشگیری از خشونت خانگی و سلامت روان جامعهنگر انجام میدهند.
رییسی اظهار کرد: پیمایشی در سال 90 انجام شد که مشخص شد 23.6 درصد افراد بالای 15سال در کشور دچار نوعی اختلال روان هستند که بیش از 60درصد این آمار مربوط به افسردگی بوده است. با توجه به آمارهای جهانی و همچنین آمارهای داخلی میتوان حدس زد که 10 تا 12 درصد شاغلان افسردگی هستند اگرچه این ارقام نسبی بوده اما در بحث اختلالات روانی طیف گستردهای از مشکلات وجود دارد و ارزشها و فرهنگها در مشاغل متفاوت است.
وی با بیان اینکه نمیتوان شاخصهایی برای سنجش روان در محیطهای کاری مانند میزان سلامت در ارتباط با یکدیگر، ارتباط عاطفی مدیر و کارکنان و مواردی از این دست تعریف کرد، گفت: در حال حاضر باید طبق نیاز ما ۱۰ درصد تختهای بیمارستانهای عمومی به بیماران اختلال روان اختصاص پیدا کند؛ که با آغاز طرح تحول نظام سلامت حدود40 درصد به تختهای روانپزشکی کشور اضافه شدهاند.
معاون وزیر بهداشت تأکید کرد: روند پیشگیری و درمان معتادان یا افراد دچار مشکل روان نیاز به اقدامات سایر دستگاهها نیز دارد، هر بیماری که مشکلات رفتاری و اجتماعی دارد، نیازمند درمان تیمی است؛ در جهان سازمانهای مردم نهادی تشکیل شده که از افراد معتاد یا دچار مشکل روانی حمایت میکنند.
وی در رابطه با اقدامات وزارت بهداشت در حوزه بهداشت و روان در بیمارستانها عنوان کرد: اگر پرستاری به دلیل کار پراسترس خود و شیفتهای متعدد عصبی میشود و نمیتواند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کند، من به عنوان یک مسئول مقصر اصلی آن هستم؛ چرا که یک سال است که کارانه آنها را پرداخت نکردهام اما از او انتظار داریم خدمات با کیفیتی ارائه کند.
رئیسی یادآور شد: این در حالی است که کارکنان بیمارستانها امروز در حال فداکاری هستند. از آغاز طرح تحول نظام سلامت تاکنون 26هزار تخت به بیمارستانها اضافه شده است اما نتوانستهایم متناسب با آن به بیمارستان نیرو اضافه کنیم؛ چون مجوز آن را نداریم.
معاون بهداشت وزارت بهداشت افزود: پرستارانی که امروز کار میکنند دورههای متعدد اخلاق پزشکی و حرفهای را میگذرانند، اما با توجه به حجم بسیار زیاد مراجعه کننده، تعداد اندکی از آنها نیز ممکن است دچار مشکلاتی شوند.