برگزاری «اسوه» در کربلا با رفع موانع/ ارائه نظر قطعی درباره ترتیل‌ خلیجی

محمدتقی میرزاجانی، معاون اجرایی شورای عالی قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در مورد هشتمین دوره طرح «اسوه» بیان کرد: در خصوص برگزاری دوره هشتم طرح «اسوه» در تلاش هستیم تا با انجام هماهنگی‌های لازم و تأمین اعتبار این دوره را در عتبات عالیات برگزار کنیم، البته این مسئله هنوز قطعی نشده و در صورت برطرف شدن موانع تا دو هفته آینده قطعی خواهد شد، البته اصلی‌ترین گزینه ما کربلای معلی است و اگر احیاناً موفق به هماهنگی‌ها نشویم در مورد دیگر گزینه‌ها رایزنی خواهیم کرد.
وی در ادامه افزود: دستور کار ما بر این اساس است که دوره‌های تابستان ما حداقل دو هفته و دوره‌های زمستان ما نیز حداقل یک هفته تا 10 روز باشد، اگر بنا باشد دوره هشتم در کربلا برگزار شود نیز بین یک هفته تا 10 روز این دوره به طول خواهد انجامید.
میرزاجانی در مورد جذب افراد جدید در دوره آینده تصریح کرد: بر اساس آئین‌نامه داخلی که تصویب کرده‌ایم، جذبمان را بر اساس آخرین بازنگری در آئین‌نامه، هر دو سال یکبار تعیین کرده‌ایم، در فصل تابستان از بین قاریان زیر 12 سال اقدام به جذب می‌کنیم و فراخوانی داده می‌شود که این افراد تلاوت‌ خودشان را می‌فرستند و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، بعد هم برای مصاحبه تلاوت و مصاحبه اعتقادی و ... حاضر می‌شوند و پس از اینکه این فرایند طی شد وارد طرح «اسوه» خواهند شد.
وی در ادامه افزود: برای دوره هشتم نیز چون یک نظام‌نامه آموزشی و تربیتی داریم و دقیقاً بر اساس دستورالعمل‌هایی که در این نظام‌نامه‌ها تعبیه شده، این دوره‌ها برگزار می‌شود و دقیقاً مشخص شده که دوره هشتم چه دروسی در بخش آموزشی تدریس می‌شوند و اساتید دوره چه افرادی هستند، همچنین برای بخش تربیتی نیز سرفصل‌ها مشخص هستند و بر اساس نظام‌نامه آموزشی در دو بخش آموزشی و تربیتی برنامه‌ها را دنبال می‌کنیم.
میرزاجانی بیان کرد: البته اگر بحث عتبات عالیات قطعی شود، آن وقت برنامه‌ریزی ما متفاوت‌تر خواهد شد و ممکن است تغییراتی در قالب برگزاری ایجاد کنیم که از فرصت حضور در عتبات، بتوانیم در ارتقای معنویت بیشتر قاریان استفاده کنیم، اما در کلیات مصر هستیم که نظام‌نامه‌ها دچار خدشه نشود، علت این تأکید این است که ما طرح اسوه را با طرح ارزیابی پیوند داده‌ایم، در نتیجه پایبندی به این نظام‌نامه به‌ویژه در بخش آموزشی برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد.
معاون اجرایی شورای عالی قرآن در مورد احتمال ایجاد تغییرات در دوره آینده گفت: تغییری در بخش‌های آموزشی و تربیتی نخواهیم داشت، چراکه آخرین بازنگری‌ها را در ابتدای سال 96 انجام دادیم و تمامی دروس مشخص هستند و در آن تقویم زمان‌بندی آموزشی پیش‌بینی شده که مثلاً در ترم هشتم چه دروسی باید ارائه شود.
میرزاجانی تصریح کرد: فعالیت‌های دبیرخانه اسوه محدود به دوره‌های حضوری نیست و بخش مهمی از فعالیت‌ها معطوف به فواصل دوره‌ها است، لذا کار مهم در این بخش یکی همان مشاوره‌هایی است که در بخش آموزشی برقرار است که به صورت تلفنی این اتفاق می‌افتد و مربوط به برخی از دروس است که لازم است بین ترم حتما با قاری تماس گرفته شود. مثلا یکی از مباحث درسی حفظ قرآن است که در این بخش رصد میزان پیشرفت قاریان در محفوظات مربوطه پیگیری می‌شود.
وی در ادامه افزود: یک بخش دیگر نیز مربوط به مشاوره تربیتی و اعتقادی و احکام است که توسط روحانیون به صورت مستمر انجام می‌شود، تمام این مشاوره‌های تلفنی نیز روزهای پنجشنبه و جمعه آخر هفته است که تزاحمی با درس مدرسه‌ای آنها نداشته باشد و بحث دیگری که حلقه اتصال ما با قراء است، این که در فواصل دوره‌ها، هر دو هفته یکبار باید قطعاتی از قرآن را تلاوت کنند و پس از آن این قطعات دریافت می‌شود و توسط اساتید صوت، لحن، وقف، ابتدا و تجوید تحلیل می‌شود و استاد مربوطه، نقد و تحلیل را در قالب یک فایل صوتی ضبط می‌کند و برای قاری ارسال می‌شود، در نتیجه هر دو هفته یکبار نقد و بررسی تلاوت به صورت غیر‌حضوری هم در دستور کار است. البته یک ارتباطات خیلی خوبی هم در فضای مجازی فی ما بین مسئولان طرح و اساتید با قرا و والدین آنها برقرار است.
میرزاجانی در ادامه بیان کرد: یکی از آن فعالیت‌های مهمی که در فواصل بین دوره‌ها پیگیری می‌کنیم این است که مشاوران تربیتی طرح اسوه حتما در منازل قرا حاضر می‌شوند و هفته قبل نیز سه نفر از روحانیون به منزل 4 نفر از قاریان طرح اسوه در استان گیلان سفر کرده‌اند که در این جلسه قاری، استاد قرائت، امام جماعت محل و مدیر مدرسه این قاری حضور داشتند و نقطه نظرات بررسی شد. معنای همه این برنامه‌ها این است که از نزدیک هم آشنایی بیشتری با زندگی قاری و شرایط پیرامونی او پیدا کنیم تا موانعی که برای پیشرفت وجود دارد برطرف گردد.
آزمون نظری ششمین دوره طرح ارزیابی قاریان و مدرسان نیز بخش دیگر مصاحبه میرزاجانی با ایکنا را به خود اختصاص داد، وی در این زمینه بیان کرد: آزمون نظری روز جمعه، پنجم آبان‌ماه در حسینیه الزهرا(س) برگزار می‌شود و بر اساس مراحل قبل آزمون حدود 100 نفر شرایط حضور در این مرحله را پیدا کرده‌اند که سؤالات مربوط به این آزمون نیز طراحی شده و جمعه برگزار خواهد شد.
وی در ادامه افزود: پس از برگزاری آزمون نیز نسبت به تصحیح برگه‌ها اقدام می‌شود و کارنامه نهایی صادر خواهد شد، همچنین اینکه هر یک از افراد چه مدرکی را دریافت خواهند کرد تا اوایل آذرماه اعلام خواهد شد.
میرزاجانی در ادامه به نشست آتی شورای عالی قرآن اشاره و بیان کرد: در این نشست بنا داریم که در دو محور کار را پیش ببریم، محور نخست، بحث ترتیل است که موضوع نشست سیزدهم نیز بود، پس از بحث‌های کارشناسی که صورت گرفت نتیجه این شد که لازم است در خصوص کاربردی کردن موضوعات که در دستور کار نشست‌های سالانه قرار دارد یک اقدام جدی صورت گیرد.
معاون اجرایی شورای عالی قرآن گفت: در این که در نشست‌ها مطالب علمی ارائه می‌شود شکی نیست اما به نظر می‌رسد برای عملیاتی‌تر کردن این مباحث خلاهایی وجود دارد، لذا بنا شد تا در این زمینه تدبیری داشته باشیم و قرار شد تا در نشست‌های آتی نیز به موضوعات نشست‌های قبل ارجاع داشته باشیم و در قالب کارگروه‌هایی نتایج علمی و نحوه کاربردی کردن آنها مورد بحث قرار می‌گیرد، لذا بنای ما برای دوره‌های آینده همینطور خواهد بود.
وی در ادامه افزود: برای اولین قدم ترتیل را انتخاب کردیم چنان که نزدیک‌ترین موضوعی است که با آن هنوز فاصله چندانی نگرفته‌ایم، در این زمینه کارگروه‌هایی با حضور اساتید تشکیل شده است و محصولات علمی که حاصل تلاش اساتید در نشست ترتیل بود را در دستور کار قرار می‌دهیم، ضمن اینکه ماموریت‌هایی هم به اعضای این کارگروه می‌دهیم تا نشست سال آینده یک خروجی کاربردی بتوانیم ارائه کنیم و به عنوان فصل‌الخطابی در نشست چهاردهم آن را گزارش کنیم و این خروجی در آئین‌نامه‌های ارزیابی خود ما در شورا و آیین‌نامه ترتیل‌خوانی در مسابقات قرآن، نسبت به ترتیل‌خوانی اعمال شود.
میرزاجانی گفت: محور دوم نیز، اذان و دعاخوانی است که مقوله بسیار مهمی تلقی می‌شود و از طرفی هم در این موضوع با خلا حوزه هنرهای تنغیمی رو به رو هستیم و این موضوع هم در دستور کار قرار دارد که برای آن کارگروهی تشکیل شده و جلسات آن روزهای آینده برگزار می‌شود و سعی می‌کنیم طوری عمل کنیم که خرجی کاربردی ارائه کنیم.
وی در ادامه افزود: قطعاً به همین کیفیت به همان محتوای علمی نشست‌های تلاوت استادانه و تواشیح و ابتهال، بایدها و نبایدها بازگشت خواهیم داشت و حتما در نشست‌های آینده به آنها نیز به این کیفیت می‌پردازیم. البته برای این که تراکم برنامه‌های اجرایی شورا در ابتدای سال زیاد است این نشست در تابستان سال آینده برگزار می‌شود.
میرزاجانی در پاسخ به این سؤال که آیا برای پالایش ترتیل‌های خلیجی نیز برنامه‌ای دارید یا خیر بیان کرد: اتفاقا در نشست گذشته به این مقوله پرداخته شد و چند مقاله از جمله مقاله استاد شاه میوه در این زمینه ارائه شد، از طرفی شورا نیز اعتقاد دارد که اصالت با ترتیل‌های قاریان شهیر مصری مانند منشاوی و حصری و ... است و باید به آنها توجه شود، اما نمی‌شود همه ترتیل‌های خلیجی را نیز به صورت کامل نفی کرد.
وی در ادامه افزود: قطعا این ترتیل‌ها نیز نقاط ضعف و قوتی دارند اما در کلیت شورا اعتقاد دارد که این مسیری که در تبعیت از ترتیل‌های خلیجی در کشور به وجود آمده به نتیجه مطلوب نخواهد رسید لذا بررسی ترتیل‌های خلیجی قطعا یکی از محورهایی خواهد بود که در سال آینده در مورد آنها یک نظر کارشناسی صریح و قاطع ز جانب شورا ارائه خواهیم کرد.