به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)؛ تاکنون بخشهای زیادی از اروپا از مؤسسات ذیربط تا احزاب و جنبشهای اجتماعی با رویکردهای سیاسی و فکری مختلف به ویژه پس از حوادث تروریستی سالهای گذشته در کشورهایشان برای ذوبکردن فرهنگ اسلامی و دورکردن آن از ادغام در جامعه غربی تلاش کردهاند که این امر به فاصلهگرفتن مسلمانان از جامعه و حتی دشمنی با دین اسلام و پیروانش منجر شده است.
تحریم فرهنگ اسلامی در غرب به منع زنان مسلمان از پوشیدن حجاب (بورکینی) در سواحل فرانسه، هلند و تعدادی از کشورهای اروپایی نیز رسیده؛ اما در این فضای پر از نفرت، رویکرد دیگری فعال است که از زاویهای جدید به مسلمانان مینگرد و توجه به گردشگری حلال و تقویت آن را در قاره پیر ضرورتی در نهایت اهمیت میداند.
اصطلاح گردشگری حلال طی ده سال اخیر رشد فزایندهای در اروپا داشته و اروپاییها به این اطمینان به خوبی رسیدهاند که این نوع صنعت سود زیادی برای آنها دارد و گردشگر مسلمان نیازمند خدماتی مطابق با اخلاق و ارزشهای اسلامی است و از آن استقبال میکند.
منظور از گردشگری حلال، عدم ارائه برنامهها، غذاها، نوشیدنیها یا فعالیتهای مخالف شریعت اسلامی از جمله مشروبات الکلی، سالنهای قمار، استخرهای شنای مختلط و سالنهای دیسکو در هتلها و استراحتگاههاست.
بنا بر آمارها، شمار گردشگران مسلمان در سال 2016 به 121 یک میلیون نفر رسید. حال آنکه این رقم در سال 2015 حدود 117 میلیون نفر بود. پیش بینی میشود شمار گردشگران مسلمان تا سال 2020 به 168 میلیون نفر در سال برسد.
13 درصد از کل درآمدها
شاخص جهانی سفرهای مسلمانانGlobal Muslim Travel Index) ) نیز نشان میدهد درآمد گردشگری حلال در سال 2016 در جهان به 155 میلیارد دلار رسیده که این رقم 13 درصد کل درآمدهای صنعت گردشگری را تشکیل میدهد.
در همین راستا، پایگاه خبری islamtoday به مسئله گردشگری حلال و رویکرد اروپا به این نوع صنعت پرداخته و با استناد به گزارشی در بخش عربی شبکه دولتی «دویچه وله» آلمان، آورده است:
در این گزارش آخرین اقدامات یکی از هتلهای فرانسه برای استقبال از گردشگران مسلمان پرداخته شده که این هتل در واقع به طور کامل برای خدمت به مسلمانان اعم از اروپاییهای اصالتا عرب و مسلمان و یا مسلمانان مقیم اروپا ساخته شده است؛ افرادی که هر ساله با مشکل بزرگی در گذراندن اوقات فراغت تابستانه مواجه هستند و به ایجاد اماکنی متناسب با آموزههای دینیشان نیاز دارند.
این هتل توجه ویژهای به فراهمکردن امکانات مورد نیاز مسلمانان داشته و مجهزکردن اتاقها به سجادههای نماز، تعیین جهت قبله، در اختیارگذاشتن قرآن و عرضه غذای حلال از آن جمله است.
قبله گردشگران
خانم ایمان عزوزی، صاحب هتل میگوید: طرح جذب گردشگر مسلمان از آنجا نشئت گرفت که در سال 2006 محدودیتهایی برای حجاب زنان مسلمان ایجاد و استفاده از نقاب ممنوع شد؛ همین امر سبب شد که تصمیم به تأسیس هتلی اسلامی بگیریم؛ هتلی که طی سالهای گذشته، افراد زیادی را جذب کرده و در واقع قبله گردشگران مسلمانان از سراسر جهان شده است.
تمایل و رغبت اروپاییها به تولیدات حلال، در سالهای گذشته روندی متنوع را دنبال میکند و بنا به گزارش رسمی هیئت کنترل و صدور مجوز محصولات حلال اروپا از اول دسامبر 2015 تا دو سال بعد، بیش از 4 هزار محصول حلال روانه بازارهای غربی شده است.
400 شرکت در آلمان
400 شرکت در آلمان در زمینه محصولات حلال فعال هستند و حجم تجارت غذای حلال در فرانسه سالانه به حدود 5 میلیارد یورو میرسد و در این میان علاوه بر رستورانهای تحت مالکیت عربها و مسلمانان، فستفودها و رستورانهایی هم که غذاهای فست فودی و برگر سرو میکنند، فعالند.
پیتزای حلال در ایتالیا
ایتالیا یکی از کشورهایی است که مسلمانان با ملیتهای مختلف در آن زندگی میکنند، چند سال پیش بود که یک هتل در شهر ناپلی این کشور با در نظر گرفتن مسلمانان و اعتقاد آنان، برای نخستینبار، پیتزای حلال را مطابق با شریعت اسلامی پخت کرد.
گزارشها همچنین حاکی است که فروش پنیر موزارلا(پنیر پیتزا)ی حلال مورد تأیید یک کمپانی ایتالیایی «تولید موزارلا طبق شریعت اسلامی»، بسیار چشمگیر بوده و بنا بر آمار منتشره از سوی اتحادیه تولیدکنندگان پنیر موزارلا، در سال 2016 بیش از ده و نیم میلیون کیلو از این پنیر تولید و روانه بازار شده است.
دومینیکو ریموندو، رئیس این اتحادیه در این باره میگوید: افزایش روزافزون درخواستها برای پنیر جاموس یا موزارلای حلال، مهر تأییدی بر گزارش جهانی در رابطه با میزان مصرف تولیدات ما توسط مصرفکنندگان در تمامی کشورهای جهان است.
تولید موزارلای حلال فرآیند خاصی دارد و در آن از ابزارها و وسایلی که در آنها موازین بهداشتی طبق شریعت اسلامی رعایت شده و بدون الکل باشند، استفاده شده و تمامی مواد، حیوانی بوده و به عنوان خوراکی حلال مورد تأیید قرار گرفته است.
جهش در اسپانیا
در اسپانیا هم که تعداد مسلمانان به دو میلیون نفر میرسد، صنعت محصولات حلال جهش بزرگی را در سالهای اخیر تجربه کرده و مادرید، پایتخت این کشور، دو سال پیش میزبان نمایشگاه غذاهای حلال با عنوان «اکسبو حلال» بود که در آن رستورانها و اماکن مورد توجه مشتریان مسلمان معرفی شد.
همچنین در این نمایشگاه شرکتهای تولیدکننده گوشت گوسفند، گاو و بز که دارای مجوز حلال بودند، تولیدات خود را به مسلمانان و غیرمسلمانان در طول نمایشگاه عرضه کردند.
راز توجه غربیها
میزان درآمد حاصل از غذاهای حلال راز توجه کشورهای غربی از جمله اسپانیا به این نوع محصولات را به خوبی نشان میدهد، به ویژه بعد از اینکه مؤسسات فعال در این زمینه و در رأس آن سازمان «تور اسپانیا» در گزارشی اعلام کرد: میزان درآمد حاصل از گردشگران مسلمان، ضعف موجود در گردشگری عادی را جبران میکند و در این بین هر گردشگر مسلمان سعودی با 2287 یورو، اماراتی با 2116 یورو و مصری با 1703 یورو رتبههای اول تا سوم را کسب کرده؛ این در حالی است که هر گردشگر عادی تنها 956 یورو درآمدزایی داشته است.
این آمار به خوبی نشان میدهد که چرا مسئولان گردشگری در اسپانیا، امکانات لازم برای گردشگری اسلامی را فراهم و تلاش میکنند که سود زیادی در این راه به دست آورند.
حلال لایت (Halal light)
پیتر زومبوری، مدیر پایگاه خبری « My Premium Europe» در سوئیس که در زمینه فراهمکردن خواستههای مسلمانان نیز فعال است، در این باره میگوید: تعداد افراد خواهان گردشگری حلال در حال افزایش است و خدمات حلال در سه بخش به آنان ارائه میشود؛ نخست «Halal light» که تعدادی از هتلهای اروپا آن را ارائه میدهند و با استقبال زیادی مواجه شده است. این بخش شامل فراهمکردن نوشیدنیهای حلال و غیر الکلی در یخچال اتاقهای هتلها و همچنین نسخههای قرآن در این اتاقها است.
حلال نرمال (Halal Normal)
و اما بخش دوم که به « Halal Normal» معروف است؛ این بخش نیز شامل اختصاص زمانهای ویژه برای بانوان در استخرها، باشگاههای ورزشی و دیگر بخشهای رفاهی هتلها میشود.
حلال استرانگ (Halal Strong)
خدمات بخش سوم هم با عنوان «Halal Strong» که در واقع متفاوتتر از بخشهای دیگر بوده و در اروپا به راحتی قابل دسترس نیست، تنها در هتلهایی که از ابتدا برای گردشگری حلال ساخته شده است(هتل اسلامی) ارائه میشود و شامل اماکن اقامتی جداگانه برای مردان و زنان و همچنین امکاناتی مانند استخرهای مجزا و غیره است.
سوء استفاده سودجویان
همانطور که اشاره شد اروپا علاوه بر گردشگری حلال، به تولید محصولات حلال هم توجهی خاص نشان داده و در بلژیک آمار این محصولات به 60 درصد رسیده است؛ البته در این میان برخی سوء استفاده کرده و محصولاتی را بدون هر گونه نظارتی با آرم و نشان «حلال» به فروش میرسانند و گواهینامههای تقلبی حلال نیز صادر میشود، حتی گفته شده گاهی گواهینامه حلال در کشورهایی مانند فرانسه خریده شده و در دیگر کشورهای اروپایی به فروش میرسد و همین امر سبب شده به تازگی کمیته اروپایی محصولات حلال تأسیس شود تا با سودجویان مقابله کند.
با توجه به مطالبی که گفته شد، به نظر میرسد اروپا بیش از آنچه انتظار میرود، گردشگری حلال را به مالکیت خود درآورده و خدماتی با بالاترین کیفیت به مسلمانان ارائه میدهد و این در شرایطی است که فضای نژادپرستانه علیه مسلمانان و عربها در کشورهای غربی حاکم بوده و حتی گاهی از آنان به عنوان بار اضافی و افرادی که متعلق به اروپا نیستند، یاد میشود/.
زهرا نوکانی