حضور پررنگ عاشورا در شعر موجب غنا و اعتلای اشعار و مراثی است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از گیلان، آزیتا روستا، مدرس دانشگاه در مراسم عصر با شعر آیین عاشورایی که دیروز به همت جهاددانشگاهی گیلان در موسسه آموزش عالی جهاددانشگاهی گیلان برگزار شد، اظهار کرد: بی تردید حماسه کربلا و قیام سالار شهیدان مهمترین رخدادی بوده که باعث تحول مضمونی و معنایی در ادبیات فارسی و عربی شده است.

مدرس دانشگاه افزود: موضوع شهادت امام حسین(ع)، عاشورا و واقعه کربلا حادثه ایست که در طول تاریخ همیشه با یک نگاه نگریسته نشده و شرایط تاریخی، اجتماعی و اقلیمی موجب شده تا در دوره های گوناگون یک یا چند جنبه از آن بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

وی با بیان اینکه از عوامل موثر در نگرش به عاشورا، شرایط سیاسی حاکم بر جوامع، تاثیر چشمگیرتری داشته است، ادامه داد: حضور پررنگ عاشورا در شعر از یک سو پیونددهنده عواطف و دلهای سوخته و حقیقت ماجرای ظهر عاشوراست و از سوی دیگر باعث غنا و اعتلای اشعار و مراثی است.

روستا تاکید کرد: امام حسین(ع) و قیام عاشورا به عنوان یکی از مشخصه های اصلی شعر آیینی و شیعی در ادبیات فارسی و عربی پیشینه طولانی دارد.

این مدرس دانشگاه درخصوص ویژگی های برجسته امام حسین(ع) که در اشعار فارسی و عربی معاصر با استفاده از تعابیر مختلف به آن اشاره شده است، عنوان کرد: هدایت گری، شجاعت و دلاوری، ظلم ستیزی، ایمان، فریادرسی و الگویی برای مبارزه از جمله این ویژگی هاست.

وی افزود: شعر عاشورایی دوره معاصر با غزل های عاشورایی فؤاد کرمانی شروع می شود و در ادامه به عرفان و شناخت عمیق شاعران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس پیوند می خورد.

روستا تصریح کرد: در پیوند انقلاب اسلامی با شعر عاشورایی به این نکته می توان اشاره کرد که قیام عاشورا به عنوان الگویی ارزشمند و کامل از ابتدا پشتوانه فکری انقلاب اسلامی و بارزترین الگوی مبارزه شد.

مدرس دانشگاه تاکید کرد: شعارهای مفقود عاشورا که هرگز در سروده های شاعران سده های پیشین به کار نرفته بود در فرهنگ مبارزه و جهاد راه یافت و شعر آکنده از اشاراتی شد که الهام گرفته از عاشورای حسینی بود و امام خمینی(ره) نیز برای ملت یاد آور حق طلبی و ظلم ستیزی آن حضرت شد.

وی اضافه کرد: حماسه عاشورا که تا پیش از انقلاب عمدتا به عنوان یک سوگ بزرگ به آن نگریسته می شد به عنوان یک حماسه مطرح شد که این نگاه حماسی به عاشورا در تاریخچه شعر عاشورایی فصل تازه ای گشود.

روستا با بیان اینکه حماسه در شعر دفاع مقدس آمیزه ای از شهادت، ایثار، ستم ستیزی و آرمان خواهی انسان است و کربلا تبلور تمامی این جلوه هاست، از دیگر جلوه های عاشورایی شعر دفاع مقدس به عدم سازش با ستمگر، ایستادگی و مقاومت، شهادت طلبی و مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت اشاره کرد.

مدرس دانشگاه افزود: در بحث رنگ در شعر عاشورایی دفاع مقدس باید گفت اصولا رنگ نشانه بارز یک بعد فرهنگی یا اعتقادیست. به عنوان نمونه در شعر دفاع مقدس استفاده از رنگ سرخ که برگرفته از حماسه خونین عاشوراست کاملا مشهود بوده و شاعران از جلوه های گوناگون این رنگ در تصویرسازی های شعری استفاده کرده اند به ویژه واژه خون در اشعارشان بسیار به کار رفته است.

وی یادآور شد: رنگ سرخ و واژه‌هایی چون خون، لاله، گلگون، شهادت و شهید که در شعر اکثر شاعران دفاع مقدس آمده است با واژه‌هایی چون کربلا، حسین، سنگر، سلسبیل، نخل، طوفان، آذرخش، برق، حادثه، جزر و مد، موج، باران، آفتاب و ... که نشانه بارز تلفیق و همانند کردن صحنه های حماسه عاشورا با صحنه های عشق و شور و حماسه 8 سال دفاع مقدس است و اینکه رزمندگان اسلام در تمام لحظه های نبرد الگوی خود را امام حسین و یاران باوفای او قرار دادند، تعامل رنگ سبز و سرخ در اشعار عاشورایی نمادی از جاودانگی و تابیدن نور امید است.

یادآور می‌‌شود، محدثه آذرمند،سپیده ساجدی، مریم یار قلی، هاجر رضایی، ماجده صفرپناه، امیر رضا نذیری، یوسف سراجی، جواد کهنی، شیدا شیری، علیرضا روشندهی، رضا داداشی، زهره بردبار و فاطمه کاظمی شاعران جوان حاضر در برنامه بودند.

در این مراسم شاعران جوان استانی شعرهای خودشان را خواندند و ده دانشجو هم اشعار شاعران معاصر در خصوص عاشورا را بازخوانی کردند.