فاضل رضوی، مدیر دفتر نمایندگی اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه در خراسان رضوی، در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، پژوهشمحوری و آماده کردن پشتوانه پژوهشی قوی برای تولیدهای رسانهای را از رویکردهای جدید دفتر نمایندگی اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه در مشهد، اعلام کرد و افزود: پیوند زدن پژوهش با تولیدهای رسانه، اثربخشی برنامهها را افزایش خواهد داد، همچنان که کشورهای پیشرو در این زمینه، 100 سال پیش به فکر تهیه پشتوانه پژوهشی برای برنامههایشان بودهاند و همین باعث شده است تا بتوانند تأثیرگذار باشند.
وی در همین راستا با اشاره به موضوع عاشورا و تولیدهایی که در صدا و سیما درباره این موضوع انجام میشود، اظهار کرد: به عنوان مثال درباره محرم، بیشتر برنامههای فعلی رسانه در چند سال اخیر فقط با حضور یک کارشناس مذهبی، مداح و یک شاعر تولید میشده است، در حالیکه میتوان با پشتوانه پژوهشی، به طور غیرمستقیم به موضوع عاشورا پرداخت و نگاه جدید و متفاوتی نسبت به امام حسین(ع) ارائه داد؛ از جمله این موارد میتوان به کلیپهای کوتاه چند دقیقهای اشاره کرد که مفاهیم عاشورایی را به طور غیرمستقیم به مخاطب منتقل میکنند.
مدیر دفتر نمایندگی اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه در خراسان رضوی در همین راستا با اشاره به سریالهای «مختارنامه» و «روز واقعه»، اضافه کرد: هر چند «مختارنامه» اثر قابل تقدیری است و کارهای پژوهشی قابل توجهی درباره آن صورت گرفته بود اما عمر سعد که در این سریال نمایش داده شد با عمر سعد واقعی تفاوت داشت چراکه عمر سعد از فقهای زمان خودش بوده است که توجه به همین مطلب میتواند اثرگذاری بر مخاطب را افزایش دهد؛ سریال «روز واقعه» نیز با اینکه هزینه کمتری نسبت به «مختارنامه» داشته اما چون غیر مستقیم به موضوع امام حسین(ع) پرداخته و فیلمنامه خوبی داشت، اثرگذاری بیشتری داشته است.
غنیترین آرشیو کتابخانهای شرق کشور در حوزه سواد رسانهای
رضوی در پایان این بخش از سخنانش، به آرشیو فیلم و کتابخانه سواد رسانهای در دفتر نمایندگی اداره پژوهشهای اسلامی رسانه در مشهد، به عنوان غنیترین کتابخانه سواد رسانهای در شرق کشور اشاره کرد و اظهار کرد: وجود این منابع آرشیوی و کتابخانهای میتواند زمینه همکاری خوبی بین ما و خبرگزاری ایکنا باشد و ما آمادگی داریم این منابع پژوهشی را در اختیار خبرگزاری ایکنا و سازمانهای مرتبط دیگر قرار دهیم.
اقدامات صدا و سیما در راستای خرافهزدایی
رضوی در پاسخ به سؤالی در رابطه با اقدامات اداره پژوهشهای اسلامی رسانه در راستای خرافهزدایی و معرفی اسلام واقعی، اظهار کرد: صدا و سیما در جهت مقابله با خرافهها و ارائههای جعلی از اسلام در شبکههای ماهوارهای و مجازی، برنامههای تولیدی از جمله «سمت خدا»، مستندهای زندگی علما و سایر برنامههای گفتوگو محور به ویژه در شبکه رادیویی معارف را ارائه میکند که هم کارشناس و هم مجری برنامه از افراد متخصص و تحصیلکرده در سطح ارشد و دکتری هستند؛ تأسیس اداره پژوهشهای اسلامی رسانه نیز در همین راستا صورت گرفته تا برنامههای مذهبی صدا و سیما، دارای سند و پشتوانه محکم پژوهشی و دور از خرافه باشد.
مدیر دفتر نمایندگی اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه در خراسان رضوی با بیان اینکه خرافهها را نمیشود بهطور کامل از ذهنها زدود اما میتوان آنها را تضعیف کرد، ادامه داد: برخی خرافهها ناشی از موقعیت جغرافیایی و فرهنگ یک جامعه به وجود میآید که از جمله آنها قربانی کردن برای کربلایی یا عروس و داماد است؛ این رسم در اسلام وجود ندارد و از سنتهای قدیمی ایرانی بوده که با دین آمیخته شده است.
وی به برخی باورهای نادرست دینی دیگر از جمله محل دفن حضرت زینب(س) اشاره کرد و افزود: در دانشنامه امام حسین(ع) که حاصل 30 سال پژوهش است، هیچ سخنی از دو طفلان مسلم نیست در حالیکه باور عموم این است آنها به شهادت رسیدهاند، درباره حضرت رقیه(س) نیز برخی علما مطالب مشابهی گفتهاند که از جمله آنها شیخ عباس قمی بوده است؛ درباره محل دفن حضرت زینب(س) هم از امام باقر(ع) روایت محکمی وجود دارد که محل دفن ایشان قبرستان بقیع است اما باور عموم این است که ایشان در سوریه دفن هستند؛ اما به هر حال جدا از این اختلاف نظرها، آنچه مهم است، خود حضرت زینب(س) و سیره ایشان است.
در حوزه سیره اهلبیت(ع) فقیر هستیم
رضوی در همین موضوع، معرفی سبک زندگی امامان(ع) را یکی از راههای ارائه اسلام واقعی و مبارزه با خرافهها برشمرد و بیان کرد: امام معصوم(ع) یک معیار است اما ما در حوزه سیره امامان(ع) فقیر هستیم، به عنوان مثال درباره زندگی امام حسین(ع) فقط 10 روز محرم روایت میشود و از سایر موقعیتهای زندگی ایشان حرفی زده نمیشود و یا درباره امام رضا(ع) داریم که ایشان در تمام عمرشان آب دهان بیرون نینداختند و یا اینکه پیامبر(ص) فرمودهاند؛ «هر چه با عقلتان سازگار نبود را قبول نکنید؛ درباره همه اهلبیت(ع) این کمبود وجود دارد؛ اگر ما بتوانیم واقعیت زندگی اهلبیت(ع) را نشان دهیم، موضع خرافه ضعیف میشود.
وی در همین راستا اضافه کرد: البته رسانه واقعی ما در معرفی زندگی اهلبیت(ع) واعظان و مداحان هستند هر چند صدا و سیما نیز معرفی اسلام واقعی و مبارزه با خرافهها را در دستور کار دارد.
رضوی در بخش دیگری از سخنان خود با ابراز این مطلب که رهبر معظم انقلاب تنها رهبری در دنیا هستند که به «مهندسی فکر» توجه و تأکید دارند، اظهار کرد: ایشان همچنین به حضور طلاب و روحانیان در عرصه رسانه نیز تأکید داشتهاند که در همین راستا کارگاهها و دورههای آموزشی مختلف سواد رسانهای از سوی اداره پژوهشهای اسلامی رسانه در قم و مشهد برگزار میشود و احتمال دارد سواد رسانهای جزو واحدهای درسی حوزه علمیه نیز قرار گیرد.
وی با بیان اینکه از مأموریتهای اصلی اداره پژوهشهای اسلامی رسانه، تهیه مستندهای راش از علما است، اظهار کرد: کمبود یک بانک اطلاعاتی از علما و اندیشمندان اسلامی احساس میشد که در همین راستا اداره پژوهشهای اسلامی رسانه در قم حدود 30 هزار ساعت مستند از زندگی علما از جمله برنامه «حدیث سرو» تهیه کرده و در دست تولید دارد؛ دفتر اداره در مشهد نیز برنامههایی از جمله «عزالدین»، شرح زندگی آیتالله سیدعزالدین حسینی زنجانی تهیه و پخش کرد و هماکنون نیز برنامههایی را برای آینده در نظر گرفته و در حال تولید دارد.