تفسیر المیزان مایه آبروی شیعه شد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله محمد گرامی قمی امشب 23 آبان در همایش بزرگداشت علامه طباطبایی(ره) که به مناسبت هفته قرآن دانشگاه‌ها در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) برگزار شد با اشاره به ادب، تواضع و لطافت روحی علامه گفت: این صفات پسندیده در وجود ایشان موج می‌زد و حتی در امور جزیی نسبت به همه و حتی خادم منزل این ویژگی‌ها را داشت.

گرامی بیان کرد: هر کسی که با ایشان ارتباط داشت محبت و عاطفه و صفای باطن او را احساس می‌کرد و حتی با مزاح و شوخی به خادم منزل خود روحیه می داد.

این مرجع تقلید عنوان کرد: ایشان از هر مطلب و پیشنهاد تازه و جدید استقبال می‌کردند و افراد به راحتی در نزد ایشان حرف خود را می‌زدند.

گرامی عنوان کرد: بنده نکته‌ای را در مورد سوره جمعه، یعنی بحث اجتماع تکوینی موجودات عالم در بحث تسبیح الهی و مسئله نبوت و بروز و ظهور مداوم اجتماع تشریعی در مسئله نماز جمعه خدمت ایشان گفتم و ایشان به راحتی آن را پذیرفتند و وقتی دیدند مطلب حقی است بی درنگ آن  را قبول  کرده و پیشنهاد بنده را پذیرفتند.

این استاد حوزه با بیان اینکه آزادمنشی، تواضع و آزادی ابراز تفکر و ... از ویژگی‌های ایشان بود عنوان کرد: ایشان وقتی وارد قم شدند ابتدا فقه و اصول را شروع کردند ولی فرمودند جای مباحث تفسیری و عقلی خالی است لذا به این مباحث اهمیت دادند و فقه و اصول را کنار گذاشتند و همین عامل هم سبب شد تا وارد عرصه تفسیر شوند و این در حالی بود که ورود به این زمینه‌ها در حوزه علمیه مشکلات زیادی داشت.

این استاد برجسته حوزه علمیه ادامه داد: علوم تفسیر، فلسفه و علم اصول، علومی هستند که دارای نقاط مشترک هستند و همه راجع به تحلیل مفاهیم عرفی است از این رو در تمامی این مقولات نیز وارد شده و سرآمد بودند.

گرامی با اشاره به زحمات مداوم ایشان در تفسیر المیزان بیان کرد: ایشان حتی می‌فرمودند من نمازهای واجب را به ضرورت اکتفا می‌کنم و از مستحبات می‌زنم تا این تفسیر تمام شود.

وی افزود: من گاهی به عللی در منزل قدیمی ایشان که اجاره‌ای هم بود خدمت ایشان می‌رسیدم و از محضرشان استفاده می‌کریم و برخی کارهایی که در مورد تفسیر المیزان بود به بنده سپرده بودند.

وی تاکید کرد: به هر حال ایشان به تفسیر اهمیت دادند و در فلسفه نیز بیان ثقیلی داشتند و ممارست لازم داشت تا کسی بتواند با درس ایشان مانوس شود منتهی برخورد ایشان آنقدر جاذب بود که افراد را جذب می‌کرد.

آیت‌الله گرامی ادامه داد: ایشان همان طور که به تفسیر اهمیت می‌دادند به فلسفه نیز بها دادند؛ گاهی می‌شنویم برخی با فلسفه مخالفت می‌کنند چنان چه در دوره ایشان هم این مباحث مطرح بود ولی حقیقت این است که انسان ذهنی جستجوگر دارد و دوست دارد بفهمد قوانین حاکم بر جهان هستی چیست و تنها علمی که متصدی این مسئله است فلسفه است.

این استاد برجسته حوزه اظهار کرد: علم کلام تا حدودی به این مسایل می‌پردازد ولی بحث آزاد در مورد هستی، نیست و مقید به شریعت است از این رو اگر در میان فلاسفه کسانی هستند که اقوالشان با شریعت سازگار نیست نمی‌توان گفت فلسفه بد است.

وی افزود: وقتی علامه فلسفه را شروع کرد اعتراضات زیادی به آیت‌الله بروجردی صورت گرفت و ایشان هم بر خلاف تمایل خویش از علامه خواستند که بحث خود را تغییر دهند.

گرامی قمی عنوان کرد: ما معتقدیم بعد از مرگ، حرکت استکمالی وجود دارد و متوقف نمی‌شود ولی اگر فیلسوفی بحث معاد جسمانی را متفاوت از دیگران معنا کرد نمی‌تواند دلیلی بر این مسئله باشد که فلسفه بد است.

گرامی ادامه داد: در شیعه یک تفسیر با متد عقلانی و تحقیقی و تحلیلی نداشتیم و المیزان نقطه عطفی شد و ایشان با این کار به شیعه آبرو  دادند اما متاسفانه برخورد خوبی با علامه انجام نشد که البته این مشکلات با تدبیر علامه حل شد و امروز نیز حوزه باید با آزادمنشی به توسعه علمی و به خصوص در مسایل قرآنی بپردازد.

این مرجع تقلید تصریح کرد: ایشان همچنین در روش رئالیسم خدمت شایانی کرد زیرا مدلی برای فهم فلسفه نداشتیم در حالی که چپی‌ها آثاری در این زمینه نوشته بودند و حتی بچه‌های مذهبی ما نیز گاهی تحت تاثیر قرار می‌گرفتند.

گرامی عنوان کرد: در دوره معاصر هم به تحقیقات خوب فلسفی نیاز داریم البته گاهی مطالبی نوشته می شود ولی بیشتر جنبه خطابی دارد.

این استاد برجسته حوزه علمیه ادامه داد: آزادمنشی علامه در همه آثار وی و در منش و رفتار وی موج می‌زد.