پیامبر اسلام(ص)؛ الگوی وحیانی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، خداوند در آیه «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَمَنْ يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ: قطعا براى شما در [پيروى از] آنان سرمشقى نيكوست [يعنى] براى كسى كه به خدا و روز بازپسين اميد مى‌‏بندد و هر كس روى برتابد [بداند كه] خدا همان بى‌‏نياز ستوده[صفات] است».(احزاب، 6) حضرت محمد(ص) را به عنوان الگو مطرح می‌کند، به نظر می‌رسد علاوه بر اینکه حضرت پیامبر نقش مهمی در دین اسلام داشته باشند و متحقق کننده و خاتم نبوت هستند، الگویی وحیانی نیز باشند.
دلشاد تهرانی در خصوص آیه 6 سوره احزاب می‌گوید: سبک زندگی رسول خدا چنان اهمیت دارد که خداوند به پیروی از آن راه نموده و سفارش و تأکید کرده است. وی افزوده است: مسلمانان از ابتدای اسلام به راه و رسم و سبک زندگی پیامبر توجّه داشتند و جمعی از آنان تلاش می کردند تا آن را پی بگیرند. به تدریج رویکرد شکل گرایانه به راه و رسم و سبک زندگی پیامبر چیره شد و رویکرد به قواعد و اصول آن مغفول ماند، چنان که در آموزه ای از امام علی(ع) می توان این رویکرد را دریافت. شریف رضی آورده است که شخصی نزد امیرمؤمنان آمد و از وی دربارۀ این سخن رسول خدا(ص) پرسید که فرمود: «پیری را با خضاب بپوشانید و خود را به یهود همانند نسازید». حضرت گفت: «جز این نیست که آن بزرگوار که درود خدا بر او و خاندانش باد، در هنگامی این سخن را فرمود که دین [دارای کسان] اندک بود؛ لیکن اکنون که دامنۀ آن گسترش یافته، و پایه های آن استوار گردیده، پس هرکس هرگونه خواست رفتار کند آزاد است». (نهج البلاغه ، حکمت ۱۷) از نظر وی سخن امام ناظر بر این است که این آموزه‌ها اموری شکلی است که تابع اوضاع و احوال اجتماعی و فرهنگی است و آموزه ای برای همه زمان‌ها نیست، و آن چه مهم است دریافت روح آموزه‌ها و قواعد و اصول حاکم بر آن‌ها است. این چیزی است که باید از رفتارشناسی پیامبر آموخت و در زندگی جاری ساخت.

پیامبر(ص) به عنوان یک الگو، حقیقتی توصیه شده در اسلام است. همین جایگاه است که وی را حتی در فهم متن مورد توجه قرار داده و شیعه و سنی سنت رسول‌الله(ص) را یکی از پایه‌ای معرفت دینی می‌دانند. جنبه دیگر توجه به پیامبر(ص) به عنوان یک الگو آن است که شارع مقدس تنها به نزول شرع اقدام نکرده است بلکه با ارائه یک مصداق عینی در حیات رسول‌الله(ص)، امکان تحقق شرع را نیز مشخص کرده است، از این‌رو می‌توان گفت که پیامبر کمال تحقق یک حیات زندگی است.