اصغر فروغی، استاد تاریخ دانشگاه اصفهان در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) از اصفهان، اظهار کرد: فقها و شخصیتهای اهل سنت نظیر مالکبن انس، ابوحنیفه و شافعی که از شاگردان امام صادق(ع) بودند و مرجعیت علمی داشتند، هرکدام پایهگذار مذاهب فقهی اهل سنت شدند و هوادارانی پیدا کردند.
وی بیان کرد: امام صادق علیه السلام در این زمان به عنوان نماینده فقه امامیه مطرح بود و از این جهت پیروان ایشان را نیز جعفری میخواندند. در واقع شیعیان، مذهب خود را به نام امام صادق علیه السلام میشناختند.
استاد تاریخ دانشگاه اصفهان با بیان اینکه در دو دهه اول قرن دوم هجری درگیریهای سیاسی و فرقهایی زیادی در جهان اسلام رخ داد که منجر به سقوط بنیامیه شد، گفت: امام صادق علیه السلام در این شرایط سخت که جامعه از معارف و فرهنگ اصیل اسلام و آموزههای پیامبر(ص) و امام علی علیه السلام فاصله گرفته بود و دیگران نیز به دنبال کسب قدرت سیاسی بودند، از فرصت استفاده کردند و به تبیین مبانی اسلام راستین که همان تشیع است، پرداختند. در این شرایط کسانی بودند که میخواستند امام صاق(ع) را وارد مسائل سیاسی کرده و به نوعی از وجود امام زمان، برای پیروزی خود استفاده کنند. اما امام صادق از آنجا که احساس میکنند، آنها با این کار توطئهای در پیش دارند، با این ادله که فعلا برای تشکیل حکومت ایدهآل اسلامی وضعیت مناسب نیست، شرایط آنها را نمیپذیرند.
وی تصریح کرد: امام صادق در این شرایط بنیاد و اصل اسلام را که مردم به واسطه فشارهای بنیامیه از آن فاصله گرفته بودند، تبیین کردند. از طرفی ایشان مقدمات ایجاد یک حرکت بزرگ سیاسی را از طریق یک اقدام علمی، عقیدتی و فرهنگی میدانستند.
فروغی با بیان اینکه چهار هزار شاگرد از درس و متکب امام صادق بهره میبردند، گفت: آوازه علمی امام(ع) در آن زمان در سراسر جهان اسلام به ویژه در عراق و حجاز پیچیده بود، بهطوری که حتی روسا و بزرگان اهل سنت نیز از محضر درس آن حضرت استفاده میکردند.
این استاد تاریخ گفت: در زمان امام صادق علیه السلام جامعه آمادگی پذیرش خلافت اصیل اسلامی را نداشت، زیرا از اسلام راستین فاصله داشتند و در آن شرایط بیشتر قدرتها و مبارزات برای مسائل مادی بود، به همین جهت امام(ع) نمیتوانستند با این سبک حکومت، مسائل اصلی را در جامعه پیاده کنند.