غربت پیامبر(ص) در هنر هفتم جهان اسلام
گروه هنر: کم کاری سینمای ایران و جهان اسلام در زمینه ساخت فیلم‌هایی با محوریت زندگی حضرت رسول(ص) به نفع اسلام‌ستیزان است؛ چرا که به آنها جرئت می‌دهد تا با بی‌شرمی بیشتری به کارهای خود ادامه دهند، پس ضروریست در این زمینه سیاستی اندیشیده شود تا ما بهتر و بیشتر در این حوزه (فیلمسازی درباره جهان اسلام) فعال باشیم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، «مریم مجدلیه» به کارگردانی گرت دیویس عنوان فیلمی است که 10 فروردین سال 97 روی پرده سینماها آمریکا و جهان می‌رود. در این کار که پیشتر قرار بود سوم آذر ماه اکران شود، واکین فینیکس بازیگر فیلم «گلادیاتور» ایفاگر نقش حضرت مسیح (ع) است، اما هدف از طرح این خبر، ورود به مبحثی است که با سینمای امروز ما نیز ارتباط بسیاری دارد.
اگر به تاریخ سینمای جهان دقت کنیم به راحتی می‌توان گفت که بیش از 300 فیلم در غرب تا به امروز تولید شده که در تمامی آنها حضرت مسیح (ع) محور بوده است! این تعداد را مقایسه کنید با سینمای جهان اسلام که تنها یک فیلم آنهم کاری که اخیراً مجید مجیدی ساخته را با محوریت حضرت رسول (ص) در کارنامه خود دارد، البته فیلم «الرساله» که در ایران با نام «محمد رسول الله» می‌شناسیم نیز 40 سال پیش توسط مصطفی عقاد ساخته شده، اما آن کار محصولی هالیوودی بود که جهان اسلام تولیدکننده آن نبود، ولی جالب است بدانید همین فیلم پس از گذشته چند دهه هنوز هم بهترین کاری است که با محوریت حضرت رسول (ص) تولید شده و می‌توان بارها آن را تماشا کرد، حتی به گواه تمام کسانی که فیلم مجیدی را هم دیده‌اند باید اعتراف کرد، فیلم عقاد کاری بسیار فاخر‌تر از فیلم مجیدی است. دلیل این مسئله نیز در چند نکته نمود پیدا می‌کند.
ابتدا اینکه عقاد برای قصه خود، بخش‌هایی از زندگی حضرت رسول (ص) را انتخاب کرده که دارای هیجان و درام زیاد است. نکته دوم اینکه در کار عقاد به هیچ وجه گرایشات فرقه‌ای وجود ندارد و فیلم کاملاً در جهت وحدت ادیان حرکت می‌کند. مطلب دیگر اینکه در فیلم عقاد بازیگران چهره‌های شناخته شده هستند به ویژه نقش حمزه (آنتونی کویین) و هند (ایرنه پاپاس) از چهره های شناخته شده سینما جهان هستند که به خودی خود حضورشان باعث بهتر دیده شدن فیلم می‌شود، اما در فیلم مجیدی همه بازیگران ایرانی هستند، برای همین هم جذابیت بصری فیلم تا حدودی از بین رفته است، البته این گفته به معنای ضعیف بودن بازی هنرمندان ایرانی نیست، اما نمی‌توان کتمان کرد که حضور بازیگران بین‌المللی می توانست بر جذابیت‌‌های فیلم بیافزاید.
نکته دیگری که درباره این دو فیلم می‌توان بیان کرد این است که در فیلم عقاد، موسیقی سحر انگیز موریس ژار به زیبایی کار افزوده است، اما در فیلم مجیدی با وجود آهنگساز اسکاری کار (رکها رحمان) آنگونه که باید محصول ارائه شده دلچسب نیست، همچنین فیلم مجیدی پخش کننده بین‌المللی خوبی نداشت، درصورتیکه این توقع می‌رفت که فیلم بتواند حداقل در جهان اسلام مخاطب فراوانی داشته باشد؛ اتفاقی که رخ نداد و فیلم در غریبانه‌ترین شکل ممکن روی پرده رفت، اما باز هم موضوع بحث ما مقایسه این دو فیلم نیست، بلکه می‌خواهیم به این امر بپردازیم که جهان اسلام به ویژه سینمای کشورمان تا به این اندازه در پرداختن به موضوعات با محوریت حضرت رسول کم کار هستند؟ در همین ارتباط از سخنان جمال شورجه کارگردان ارزشی سینما نیز بهره بردیم تا بهتر بتوانیم به موضوع مورد نظر بپردازیم.
شورجه درباره چرایی کم کاری سینمای ایران در پرداختن به زندگی حضرت رسول (ص) دو عامل مهم را دخیل دانست و گفت: به طور حتم فیلمی که درباره حضرت محمد (ص) ساخته می‌شود باید به لحاظ پروداکشن کاری در حد و استانداردهای لازم باشد، برای همین مسلماً بخش خصوصی از دایره تولید چنین کارهایی کنار گذاشته می‌شود و تنها نهادهای دولتی می‌ماند که می‌بایست در این حوزه فعال باشند، اما متاسفانه این بخش‌ها نیز به توجیهات مختلف از سرمایه گذاری در این حوزه خود‌داری می‌کنند و بیشتر ترجیح‌شان این است که در کارهای کم خرج اجتماعی سرمایه گذاری داشته باشند، محدودیتی که نه تنها فیلم‌های قرآنی را کم رنگ کرده، بلکه به نوعی سینمای دفاع مقدس را نیز به حاشیه رانده است.
وی ادامه داد: مطلب دوم به حساسیت موضوع بر می‌گردد؛ جهان اسلام به دلیل تنوع مذهبی که دارد، سلیقه‌های فراوانی را هم در بر می‌گیرد، برای همین اگر می‌خواهیم کارمان در این حوزه با استقبال دنیا مواجه شود، حتما باید به روی بحث وحدت مسلمین توجه ویژه شود. این خواسته را ما در سریال «یوسف پیامبر(ع)» به شکل جدی مد نظر قرار دادیم. برای همین باید وقتی فیلمنامه‌ای در این حوزه نوشته می‌شود آن را به تایید علمای جهان اسلام رساند تا کار تولید با حاشیه‌های احتمالی مواجه نشود. در همین رابطه می‌توان با ساخت فیلم به صورت اشتراکی با دیگر کشورهای جهان تا حدودی این آسیب را از بین برد.
این فیلمساز درباره الزامات پرداختن به زندگی حضرت رسول (ص) در سینما چنین اظهارنظر کرد: متاسفانه در چند دهه اخیر اسلام‌ستیزی به عنوان رویکردی جدی در جهان غرب به ویژه هالیوود مد نظر است، لذا هر ساله تولیدات مختلفی روانه اکران می‌شود که در تمامی آنها به تفکرات اسلامی حمله می‌شود، حتی در برخی از این کارها نیز به مقدسات ما توهین می‌شود، با این شرایط سینما به عنوان ابزاری که کارکرد فراوانی در جذب مخاطب دارد می‌تواند تصوگر چهره رحمانی اسلام باشد، پس ضروریست در این حوزه هر اندازه که می‌توانیم سرمایه گذاری کنیم، حتی می‌بایست بودجه‌ای مجزا برای تولید فیلم‌های مورد نظر از طرف مجلس شورای اسلامی در نظر گرفته شود تا مشکلی بر سر راه تولید این قبیل تولیدات پیش نیاید.
از سخنان این فیلمساز مطرح کشورمان نیز می‌توان دریافت که کم کاری ما در زمینه ساخت فیلم‌هایی با محوریت زندگی حضرت رسول(ص) به نفع اسلام‌ستیزان است؛ چرا که به آنها جرئت می‌دهد تا با بی‌شرمی بیشتری به کارهای خود ادامه دهند، پس ضروریست در این زمینه سیاستی اندیشیده شود تا ما بهتر و بیشتر در این حوزه (فیلمسازی درباره جهان اسلام) فعال باشیم.
