بی‌‌تفاوتی دولت به فرهنگ امری تکراری در تصویب بودجه سالانه است

 

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی ایران (ایکنا)، چندی پیش بودجه دولت در سال ۹۷ برای بخش‌های مختلف به مجلس شورای اسلامی ارائه شد. در بودجه مد نظر دولت بار دیگر شاهد هستیم که مظلومترین بخش فرهنگ است که به آن توجهی نشده و حتی به نوعی نادیده گرفته شده است، زیرا کاهش بودجه در این حوزه نشان می‌دهد که به طور کل، دولت در این زمینه آنچنان که باید دغدغه ندارد. این وضعیت در حالیست که عموم حمایت‌های دولت یازدهم و دوازدهم از طرف هنرمندان و فرهنگیان صورت گرفته و مسئولان نیز همیشه در شعار‌های خود حمایت از حوزه فرهنگ را شعار اصلی خود مطرح کرده‌اند، اما در عمل چیزی که شاهد آن هستیم مستثنی از این امر است. برای همین گزارش زیر سعی دارد موضوع مد نظر را با اهالی هنر به چالش بگذارد تا بتوانم به نتیجه‌گیری مشخص در این رابطه برسیم.

جهانگیر الماسی بازیگر سینما و تلویزیون درباره کاهش بودجه فرهنگ چنین اظهار نظر کرد: از نگاه من کاهش بودجه حوزه فرهنگ در بودجه سال ۹۷ اقدامی مثبت و خوب است، چون به واسطه آن صداقت دولتمردان مشخص می‌شود. در حقیقت باید گفت: این کاهش نشان می‌دهد چه چیز‌هایی برای دولتمردان دارای اهمیت است و چه موضوعاتی ارزش خود را از دست داده‌اند. نکته جالب‌تر اینجاست وقتی به افزایش بودجه در بخش‌های دیگر نگاهی می‌اندازیم این نکته استنباط می‌شود که رشد فرهنگی و فکری بعد از چه حوزه‌هایی دارای اهمیت است!

 

وی افزود: نکته دیگری که از این کاهش می‌توان دریافت این است که ما چندان نیازمند فرهنگ نیستیم، زیرا تمام ایده‌آل ما برای فردا، شده دیروزمان! که رویکرد غلط در شرایطی است که فرهنگ این توان را دارد تا تاثیرگذاری مشخصی برای آینده داشته باشد. در همین رابطه می‌خواهم از قرآن مدد گیرم و گفته خود را تکمیل کنم. وقتی این معجزه آسمانی را مطالعه می‌کنیم می‌بینیم که بیشتر موضوعاتی که در آن مطرح می‌شود فرهنگی و اندیشه‌ای است. این اتفاق نشان می‌دهد تا چه اندازه این دست موضوعات می‌تواند دارای اهمیت باشد، حتی در انقلاب اسلامی نیز بحث اصلی موضوعات فرهنگی بود و چندان موضوعات دیگر مد نظر نبود، پس چگونه است که در بودجه ما تا به این اندازه حوزه فرهنگ را نادیده می‌گیریم؟

حمید بهمنی فیلمساز سینمای دفاع مقدس به عنوان یک سینماگری که در پرونده کاری خود کار‌های دینی و دفاع مقدسی کم ندارد، درباره کاهش بودجه فرهنگ گفت: معمولا ملت‌ها را بر پایه زور نمی‌توان به زانو در آورد، البته ممکن است برای مدتی کشوری اشغال شود، ولی این به معنای به زانو در آمدن آن‌ها نیست، این در حالیست که به واسطه فرهنگ این امر به راحتی رخ می‌دهد. برای همین اساسی‌ترین موضوع در هر کشوری فرهنگ آن جامعه است، ولیکن متاسفانه در چند سال اخیر به وضوح می‌بینیم که این حوزه نادیده گرفته شده و هر سال از بودجه این حوزه کاسته می‌شود!

وی افزود: با توجه به برخورد‌هایی که با حوزه فرهنگ از طرف دولتمردان می‌شود باید بگویم، فرهنگ برای دولتمردان ما در درجه هفتم یا هشتم اهمیت قرار دارد. در همین رابطه باید بگویم اگر بودجه نظامی برای کشوری لازم است بودجه فرهنگ الزامی بیشتری دارد، چون معتقدم اگر در حوزه فرهنگ سرمایه گذاری لازم انجام شود، دست‌آورد‌های آن خیلی بیشتر از بخش نظامی خواهد بود. مطلب دیگری که ذکر آن را ضروری می‌دانم این است که تهاجم فرهنگی در سال‌های اخیر شکلی جدی‌تر به خود گرفته است، پس بیراه نیست انتظار داشته باشیم بودجه در این حوزه بیشتر شود نه این‌که از میزان آن کاسته شود.

 

بهمنی ادامه داد: تعجب بیشتر من آنجاست که می‌بینیم بیشتر رای‌ها و حمایت‌هایی که این دولت در انتخابات به دست آورده از سوی بخش‌های فرهنگی بوده است، برای همین چگونه است حتی از کسانی که از آن‌ها حمایت کرده‌اند هم پشتیبانی نمی‌کنند. همین موضوع باعث شده، بسیاری از دوستان فرهنگی از کار‌هایی که در زمان انتخابات انجام داده‌اند، به نوعی اعلام پشیمانی کرده‌اند! چون می‌بینند عملاً در حوزه فرهنگ هیچ اتفاق مثبتی روی نداده است، حال تصور کنید در چنین شرایطی بودجه حوزه فرهنگ نیز کاسته شود.

حسین پارسایی، کارگردان تئاتر نیز پیرامون موضوع مورد نظر این‌گونه اظهار نظر کرد: هر چیزی که نسبت به گذشته خود کاهش پیدا می‌کند، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که یکی از آن‌ها این است منابع کشور محدود شده است، ولیکن وقتی این توجیه مطرح می‌شود، بلافاصله این سوال نیز در ذهن به وجود می‌آید که این کاهش در بخش‌های دیگر نیز رخ داده است؟

 

وی افزود: وقتی نظری به بودجه سال‌های گذشته می‌اندازیم متوجه می‌شویم، این اولین باری نیست که بودجه فرهنگ کاهش پیدا کرده است، زیرا همیشه اولین گزینه برای صرفه جویی فرهنگ است. این کاهش در شرایطی است که بودجه موجود حتی کفاف نیاز‌های امروز ما را هم نمی‌دهد! نکته دیگر این‌که با توجه به شعار‌های فرهنگی دولت انتظاری که اهالی فرهنگ هنر از دولت دارند بر آورده نمی‌شود. البته همین بودجه محدود نیز به طور کامل به این حوزه تخصیص داده نمی‌شود، چون معمولاً بودجه‌ای که تصویب می‌شود ۸۰ درصد آن چیزی است که از طرف دولت مشخص شده است.

 

وی در انتهای سخنانش از دولتمردان خواست که در حوزه تخصیص بودجه به حوزه فرهنگ بازنگری مجدد و جدی داشته باشند، زیرا اهالی فرهنگ هنر متوقع هستند با توجه به گستردگی هنر در این زمینه شاهد افزایش بودجه باشیم که این‌که بودجه کاهش داشته باشد.

در بخش پایانی این گزارش نیز اظهار نظری کوتاه از حجت‌الاسلام و‌المسلمین پژمان‌فر نائب رئیس کمسیون فرهنگی مجلس و رئیس فراکسیون قرآن، عترت و نماز مجلس می‌آوریم که درباره کاهش بودجه فرهنگ گفته است؛ دولت نگاه مناسبی به حوزه فرهنگ ندارد!