تنشهای جنوب یمن؛ سرآغاز تقابل عربستان و امارات
گروه بین‌الملل - درگیری میان جریان وابسته به دولت مستعفی یمن و جدایی‌طلبان جنوب این کشور، بار دیگر آتش ناآرامی‌های یمن را شعله‌ور ساخته است، به نحوی که از این بحران می‌توان به‌عنوان آغاز تقابل میان عربستان و امارات یاد کرد.
به گزارش خبرگزاری ایکنا؛ عربستان سعودی سه سال پیش به بهانه این که جنبش انصارالله یمن دولت شرعی و قانونی این کشور(دولت عبد ربه منصور هادی) را ساقط کرده است، ائتلافی نظامی با همراهی برخی کشورهای عربی از جمله امارات، مصر، سودان و برخی کشورهای کوچک عربی تشکیل داد.
این ائتلاف اگرچه بیشتر یک هیاهوی رسانه‌ای بود و عربستان و امارات بیشترین نقش را در آن داشتند و برخی کشورهای عربی فقط اسما در آن عضویت داشتند، اما تلاش کرد با بمباران و تخریب زیربنا و تأسیسات کشور فقیر یمن، جنش انصارالله را نابود کند، اما در عمل و پس از سه سال و با وجود بمباران‌های وحشیانه و غیرانسانی که عمدتا مراکز غیرنظامی، مساجد، فرودگاه‌ها و انبارهای مواد غذایی هدف قرار می‌گیرد، این ائتلاف نتوانسته است که موفقیت چشمگیری کسب و به خواسته‌های مورد نظر خود برسد.
کشور یمن در طول سه سال اخیر شاهد تحولات گسترده‌ای بوده که شاید مهم‌ترین آن‌ها کشته‌شدن علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور مخلوع و پیشین بود که این اتفاق آذرماه سال جاری و پس از درگیری میان اعضای جنبش انصارالله و عناصر وابسته به حزب کنگره ملی یمن رخ داد.
عربستان پیوسته این سه سال در تلاش بودع که «عبد ربه منصور هادی» را نماینده قانونی دولت یمن معرفی کند و شهر عدن، در جنوب این کشور را به‌عنوان پایتخت این کشور و مقر رسمی ریاست جمهوری معرفی کند، اگرچه بخش عظیمی از مردم یمن به ویژه در شهرهای صعده، صنعا، همچنان حامی جنبش انصارالله هستند و با وجود سختی‌های زیادی که در زمینه دسترسی به مواد غذایی و دارویی مواجه هستند، اما همچنان مخالف توطئه خارجی‌ها هستند و دخالت نظامی عربستان در امور داخلی کشورشان را رد می‌کنند.
همچنین، عربستان سعودی در طی این سه سال تلاش کرده که کرسی یمن در سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه عرب و ... را همچنان در اختیار رئیس‌جمهور مستعفی یمن قرار دهد، اگرچه بسیاری از کشورها حتی عراق نیز هنوز حاضر نشده‌اند که جنبش انصارالله را به‌عنوان نماینده قانونی مردم یمن به رسمیت بشناسند.
در این تحلیل می‌خواهیم به اتفاقات و حوادث اخیر شهر عدن در جنوب یمن اشاره کنیم، به طوری که شهر عدن هفته گذشته شاهد درگیری بین جدایی‌طلبان جنوب یمن تحت عنوان «شورای انتقالی جنوب» که از حمایت امارات برخوردار است و نیروهای حامی دولت مستعفی یمن که مورد عربستان سعودی هستند، بود به طوری که این درگیری‌ها شماری کشته و زخمی برجای گذاشت.
ریشه درگیری‌ها
درگیری‌های به وجود آمده اخیر، ریشه در اختلافاتی دارد که به سال 1994 میلادی باز می‌گردد که بر اثر آن جدایی‌طلبان تلاش کردند تا علیه نیروهای دولتی که به تحت حمایت رئیس‌جمهور وقت یمن، علی عبدالله صالح بودند، شورش کرده و از یمن جدا شوند، اما پس از سرکوبی که توسط صالح صورت گرفت، این چنبش تضعیف و تا حدودی تعطیل شد، اما جنوب یمن و پس از گذشت سه سال از حملات هوایی ائتلاف سعودی، اخیرا شاهد تنش‌ها و درگیری‌های بود به طوری که شورای انتقالی جنوبی یمن با حمایت امارات خواستار جداشدن جنوب این کشور از شمال هستند و عیدروس زبیدی، فرماندار پیشین عدن رهبری جدایی‌طلبان را به عهده دارد.
ضرب‌الأجل
با پایان ضرب‌الاجل یک هفته‌ای جدایی‌طلبان مبنی بر برکناری احمد بن دغر، نخست‌وزیر دولت مستعفی یمن، درگیری‌ها در شهر عدن و مناطق اطراف آن آغاز شد. امارات متحده عربی از نیرویی به نام «کمربند امنیتی» در جنوب یمن حمایت می‌کند که این نیرو از حامیان «شورای انتقالی جنوب» است. عیدروس زبیدی و هانی بن بریک، رئیس و نایب رئیس «شورای انتقالی جنوب» نیز مورد حمایت ابوظبی قرار دارند.
حمایت امارات از زبیدی از یک طرف و حمایت عربستان سعودی از نیروهای حامی دولت مستعفی منصور، عدن را به صحنه تقابل و رویارویی این دو کشور مبدل ساخت.
شورای انتقالی جنوبی یمن که مورد حمایت امارات است، اعلام کرده که به دلیل فساد اقتصادی و سوء مدیریت خواهان سرنگونی دولت عبدربه منصور هادی است و در همین راستا، تظاهرات اعتراضی در عدن برگزار کرد، اگرچه دولت عبدربه منصور هادی با صدور بیانیه‌ای خواستار خویشتن‌داری شده و اعلام کرد که هرگونه تجمع اعتراضی در شهر عدن ممنوع است. در همین راستا ناظران معتقدند که اگر میانجیگری برای پایان دادن به این اختلاف‌نظرها وجود نداشته باشد دامنه اختلافات و تنش‌ها گسترده‌تر خواهد شد.
شورای انتقالی جنوبی یمن در ماه می سال گذشته با حمایت امارات تشکیل شد و یکی از اهداف اصلی این شورا اجرای طرح جدایی جنوب یمن از شمال این کشور است. تشکیل جریان حکومتی موازی به وسیله امارات در برابر دولت مستعفی یمن که مورد حمایت عربستان است می‌تواند به تقابل ریاض و ابوظبی که در طول سه سال گذشته جنگ علیه یمن را رهبری می کنند، منجر شود.
آوردگاه نظامی
جریان به وجود آمده در عدن، نشان‌دهنده استمرار درگیری‌های تاریخی بین دو گروه است به نحوی که موانع جدی بر سر راه مذاکرات برای پایان بحران یمن را به همراه خواهد آورد. تنشهای یمن نشان‌دهنده شکننده بودن قدرت هم‌پیمانان عربستان سعودی بوده و عدن را صحنه هماورد نیروهای سعودی و اماراتی مبدل ساخته است.
شایان ذکر است که این درگیری‌ها در حال حاضر آرام شده و خبری از درگیری‌های شدید این دو گروه با یکدیگر نیست، اما مشخص نیست که این آرامش قبل از طوفان است و شعله آن مجدد زبانه خواهد کشید یا خیر؟!
گردآوری و تنظیم: محمد باعزم
