ترغیب دانش‌آموزان به نماز با معرفی الگوی شایسته از بین همسالان
گروه اجتماعی _ کارشناس اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان رضوی با بیان اینکه در بررسی راه‌های جذب دانش آموزان به نماز اولين مسئله، زندگی اجتماعی دانش آموز در محيط خانواده، مدرسه، جامعه و همسالان اوست، گفت: تأثیر نقش والدین و معلمان از یک سو و معرفی الگوی شایسته از بین همسالان از سوی دیگر در ترغیب کودکان و نوجوانان به نماز و اعمال دینی نقش مهمی را ایفا می‌کند.
حجت‌الاسلام ابوالحسن نبئی، کارشناس اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی گفت: در بررسی راه‌های جذب دانش آموزان به نماز اولين مسئله، زندگی اجتماعی دانش آموز در محيط خانواده، مدرسه، جامعه و همسالان او است.
وی افزود: در اين فرآيند دانش‌آموزان در تعامل مستقيم با اطرافيان، خانواده، دوستان، مديران تربيتی، معلمان و مربی، مسجد و روحانيت، تحت تأثير رفتارها و پيام‌های آنان است و منش‌های آنان را تحت نظر دارد و رفتارهای تعبدی و اخلاقی ايشان را پيگير است.
نبئی اظهار کرد: شکل‌گيری شخصيت معنوی و اجتماعی دانش‌آموز از ابتدا در خانواده و بعد در مدرسه و در مراتب بعدی از طريق ديگران صورت می‌گيرد، بنابراين هر کدام از الگوهای رفتاری مورد توجه دانش‌آموز است و تحت تأثير آن رفتارها قرار می‌گیرند.
وی ادامه داد: يکايک ارزش‌های موجود در جامعه و خانواده چه در جنبه‌های مثبت و چه در جنبه‌های منفی، شخصيت نوجوان و جوان را پي‌ريزی کرده و در نگرش مثبت و يا منفی او نسبت به محيط اطراف خود نقش مهمی را ايفا خواهد کرد.
نقش الگویی والدین در پایبندی فرزندان به اعتقادات دینی
نبئی گفت: تربيت و پرورش فرزندان سالم از حيث اعتقادی و منش‌های پسنديده در گرو توجه کافی به مسائل محيطی و رفتاريی است؛ چنانچه پدر و مادر خانواده به نقش الگويی خود توجه داشته باشند و در تنظيم روابط خويش با فرزندان همت گمارند و تعهد به اصول اخلاقی و انسانی و بالاخره مذهبی را پيشه خود سازند، احساس خوب و ارزشمند، پایبند به مسائل معنوی را به فرزندان خود تقديم خواهند کرد.
این کارشناس دینی تصریح کرد: به ميزانی که رفتارهای سنجيده، الگوها و مسئولان تربيتی در شکل‌گيری شخصيت معنوی و سجايای انسانی کودک و نوجوانان تأثیرگذاراست، نمایش رفتارهای متضاد اخلاقی و مذهبی نيز در تخريب اين شخصيت موثر است.
وی عنوان کرد: اما نقش والدين و مربيان به همين جا ختم نمی‌شود، بلکه اين تلاش نظر به آينده‌ای دوخته است که برای ساختنش زمان، هزينه و انرژی بسياری صرف شده است، اين آينده و در نتيجه چگونه شدن را والدين و مربيان به نمايندگی از جامعه در معرض ديد نوجوان و جوان قرار می‌دهند که اين هويت مورد انتظار است.
مدرسه به عنوان دومین محیط تأثیرگذار در کودکان و نوجوانان
نبئی بیان کرد: پس از خانواده، که به عنوان اصلی‌ترين سازمان در نهادی و درونی شدن رفتارها برای کودک و نوجوان کمک می‌کند و اولين تجربيات زندگی را در اختيارش قرار می‌دهد، مدرسه جايگاه ويژه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد.
وی اضافه کرد: در اين سازمان معلم و مربی الگوهايی هستند که بيشترين درصد مقبوليت را در پيش کودک و نوجوان دارند، از همین رو گذر از اين مرحله در ساختار ذهنی و رفتاری کودک و نوجوان با اهميت است.
کارشناس اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان رضوی با بیان اینکه هوشياری والدين و مربيان دلسوز و آگاه اين امکان را برای دانش‌آموز به وجود خواهد آورد که با همانند‌سازی، بهترين الگوهای رفتاری را برای خود انتخاب کند، اظهار کرد: بنابراين شرکت فعالانه مديران و مربيان در عرصه‌های فرهنگی و ترويج ارزش‌های انسانی و اخلاقی توأم با عمل، شناخت معيارهای فضيلت و انسان‌های فاضل را برای نوجوان آسان‌تر خواهد کرد.
نقش تکوینی مدیران و معلمان در شکل‌گیری شخصیت دانش آموز
وی با اشاره به اینکه الگو بودن مدیران و مربیان نقش اساسی را در تکوين شخصيت دانش‌آموزان ايفا می‌کند گفت: چنانچه مديران، معلمان و مربيان همراه دانش‌آموز در نماز جماعت مدرسه شرکت فعال داشته باشند و در اجرای فرامين الهی و مواظبت در رفتار و گفتار خود کوشش کنند، دانش آموز رغبت پيدا خواهد کرد که با علاقه‌مندی بيشتر در نماز حضور يابند.
وی اعتقاد والدين دانش‌آموز به خداوند و عمل به دستور او را در جذب فرزندان به نماز موثر دانست و اظهار کرد: اگر چه صحبت ما بر سر ارائه الگوهای صحيح برای نوجوانان و جوان است تا آنان را نسبت به اقامه نماز تشويق و ترغيب کند، توجه به اين نکته نيز قابل تأمل است که حتما بزرگسالان نيز از اين امر مستثنی نيستند و به نحوی متأثر از الگوها هستند.
ارائه الگویی از بین همسالان و تأثیر آن در دانش‌آموز
وی تصریح کرد: یکی دیگر از عوامل موثر در ترغیب دانش آموزان به نماز ارائه الگویی از جنس و سن خودشان است به عنوان مثال تشویق موذن و مکبر برتر مدرسه، نقش موثری در ترغیب دانش‌آموزان به حضور در نمازخانه و در نتیجه ترغیب به نماز خواندن دارد که امید است در مدارس با معرفی الگوهای شايسته در جهت تقويت باورهای اعتقادی و مذهبی آنان گام برداريم.
نبئی اظهار کرد: همچنین دانش‌آموزان از امام جماعت به روز و پاسخگویی سوالات‌شان استقبال می‌کنند، از طرفی ایجاد فضای مناسب فیزیکی در نمازخانهها نیز تأثیر بسزایی در حضور پررنگ دانش آموزان به نماز جماعت دارد.
نقش رسانه در معرفی الگوی برتر
وی تقویت پل ارتباطی بین والدین و مربیان مدارس را برای شکل‌گیری شخصیت دانش‌آموزان و ترغیب به نماز و رعایت سایر ارزش‌های اخلاقی مهم برشمرد و ابراز کرد: نقش رسانه به ویژه صدا و سیما در شناساندن الگوهای برتر دانش‌آموزی در عرصه نماز ، قرآن و ... خیلی تأثیرگذار است اما متأسفانه در این امراز سوی رسانه ها کوتاهی شده است.
