سیدمجید نبوی پژوهشگر، علوم قرآنی در گفتوگو با ایکنا؛ به معرفی جریان فکری «قرآنیون» پرداخت و عنوان کرد: «قرآنیون» عنوان جریانی فکری است که پیروان آن دارای عقاید و نظریاتی خاص پیرامون قرآن هستند و به نفی حجیت سنت عقیده دارند. خود این گروه فرقهها وشعبههای مختلفی دارد. برخی از این فرقهها عبارتند از: «أهل الذّکر و القرآن» به رهبری عبدالله جکرالوی، «طلوع اسلام» به رهبری غلام احمد پرویز و «تعمیر انسانیت» به رهبری عبدالخالق مالواده. البته قرآنیون تنها به این فرقهها منحصر نمیشوند.
وی با اشاره به سابقه نگرش قرآنیون در میان شیعه و اهل سنت تصریح کرد: قرآنیون مختص یک مذهب نیستند، هم در مذهب شیعه و هم در مذهب اهل سنت افرادی با اعتقادات و گرایشهای قرآنیون وجود دارند. این شخصیتها، دارای تالیفات و برخی از آنها در طول تاریخ مناصب سیاسی نیز داشتهاند. در میان اهل سنت میتوان به محمد توفیق و احمد صبحی منصور اشاره کرد. در مذهب شیعه نیز افرادی مانند ابوالفضل برقعهای و دکتر یوسف شعار و سید مصطفی حسینی طباطبایی منتسب به جریان قرآنیون هستند. هرچند در شیعه مانند اهل سنت فرقههایی با اسمهای خاص برای قرآنیون شکل نگرفت، اما از آن جهت که همگی به سمت «قرآنبسندگی» حرکت کردند و به نفی سنت پرداختند، همه آنها از قرآنیون به شمار میروند.
نبوی درباره اعتقادات این فرقه توضیح داد: درباره اعتقاد قرآنیون باید گفت که تنها منبع هدایت مسلمانان را قرآن میدانند و به احادیث کم توجهی و بیتوجهی میکنند. آنها از عقاید غالب مسلمانان (شیعه و اهل سنت) فاصله گرفتهاند و جریانساز فرقه نوظهوری شدند. در هند و پاکستان افرادی این عقاید را پذیرفته و عضو این فرقه شدند و در راستای اهداف آنان کتابهایی نوشتند. در مقابل دانشمندان شیعه و سنی به سخنان آنها پاسخ دادند و تفکرات آنها را مبنی بر رد حدیث باطل دانستند. قرآنیون نسبت به سنت و احادیث اهمیت لازم را قائل نیستند و قرآن را برای هدایت مسلمانان کافی می¬دانند و احادیث موجود از پیامبر (ص) اهل بیت و صحابه را صحیح نمی¬دانند و به انکار سنت میپردازند. همچنین برخی از آنها سخنان تندی نسبت به احادیث و کتابهای حدیثی بیان میکنند.
پژوهشگر قرآنی در ادامه به برخی شبهات مطرح شده از سوی قرآنیون اشاره کرد و گفت: برخی از شبهات قرآنیون از این قرار است: جامعیّت قرآن و عدم نیاز به سنّت، فقط قرآن بر پیامبر (ص) وحی شده است و سنّت آن حضرت، منشاء وحیانی ندارد لذا فاقد حجّیّت است. سنّت پیامبر، اعمّ از قولی و فعلی، مقیّد به زمان پیامبر است و عمومیّت زمانی و مکانی ندارد. اگر سنّت جزیی از دین بود، پیامبر کتابت حدیث را منع نمیکرد. این شبهات و دیگر شبهات قرآنیون به طور کامل در مقاله «بررسی و نقد دیدگاههای قرآنی و حدیثی قرآنیون اهل سنت» پاسخ داده شده است.
وی در ادامه به معرفی «ادیپ یوکسل» یکی از شخصیتهای مطرح این جریان پرداخت و گفت: یوکسل اندیشمند و روشن فکر کردی-آمریکایی و استاد فلسفه و یکی از نخستین چهرههای مطرح اصلاح گران جدید مسلمان و از گروه «قرآنیون» است. او به دلیل نقد و رد دیدگاه تجزیهای شیعه و سنی بودن اسلام، مطرح و شناخته شد. کتابهای زیادی در باره قرآن و اسلام نگاشته و به واسطه سخنرانیها و فعالیتها و تالیفات، توجهات زیادی از مردم را به خودش جلب کرد.
وی خاطر نشان کرد: پدر او صدرالدین یوکسل از دانشمند علوم اسلامی بوده و در دانشگاه ترکیه زبان عربی تدریس میکرد. صدرالدین یوکسل به خاطر عقاید پسرش او را مرتد اعلام کرد و ادیپ یوکسل از طرف مسلمانان بارها تهدید به قتل شد. او در سال ۱۹۸۹ با حمایت رشاد خلیفه به شهر توسان آمریکا مهاجرت کرد. در آنجا وارد دانشگاه شد و مدرک رسمی گرفت. او در سال ۱۹۹۳ یکی از شهروندان آمریکایی شده و تابعیت آن جا را گرفت. پروفسور عایشه موسی از دانشگاه بین المللی فلوریدا در کتاب خود دربارهی یوکسل میگوید: ادیب یوکسل شخصی هست که طرفدار نظریه قرآن بسندگی است.
نبوی تأکید کرد: آثار او در رسانههای مکتوب سنتی چاپ شده است. وی همچنین دو وب سایت را مدیریت میکند. در ترکیه متولد و بزرگ شد او از بافت مذهبی اهل سنت ظهور کرد. هرچند یوکسل معتقد بود که قرآن تنها منبع برای هدایت در اسلام است، اما نوشتههای وی حتی بیشتر از آثار قاسم احمد، استقلال از قرآن و بینیازی به حدیث را نشان میدهد. یوکسل همانند رشاد خلیفه و قاسم احمد، احادیث را با معیارهای قرآنی رد میکند همچنین او در تفسیر و برداشت از قرآن اختلاف نظرهایی با رشاد خلیفه دارد. اثر یوکسل نتیجه یک گرایش جدیدی است که به صورت یک جنبش قرآنی جدید در سالهای اخیر نمایان شد. وی اکنون در دانشگاه فلسفه و منطق تدریس میکند. در کنار این، درس اخلاق پزشکی و قوانین جنایی را در دانشگاه بروان مایک تدریس میکند. یوکسل بیش از ۲۰ کتاب درمورد مذهب، سیاست، فلسفه، حقوق به زبان ترکیهای نوشته است. تعدادی از آثار و مقالات او نیز به زبان انگلیسی. او مقالاتی در وب سایت خود و نیز در چندین وب سایت دیگر قرار داده است.
وی در ادامه به معرفی «قاسم احمد» یکی دیگر از شخصیتهای این جریان پرداخت و گفت: او روشنفکر و نویسنده و سخنور و استاد مالزیایی و سیاستمدار مالایا و مالزی بود. در سال ۱۹۸۴ او کتابی نوشت این کتاب درباره بخش حدیث (پرسشهایی درباره صحت حدیث) در اسلام سوالاتی میپرسید و بر اساس مباحث و عقاید قرآنیون در مالزی بحث میکرد. این کتاب توسط روحانیون مالزی جزء کتابهای ممنوعه اعلام شد. او در حال ترجمه قرآن به زبان مردم کشورش و بر اساس اعتقاد قرآنیون بود، اما درحالی که یک سوم قرآن را ترجمه کرده بود از دنیا رفت.
انتهای پیام