جهل؛ ریشه خودپسندی/صفت رزیله‌ای که انسان را از خدا دور می‌سازد
گروه اجتماعی ـ ریشه خودپسندی به جهل و نادانی برمی‌گردد یعنی فرد از آفریننده و دهنده این زیبایی و از نقش خود در هستی، ناآگاه است، انسان اگر بداند چرا و برای چه آفریده شده است و آفریننده و شکل‌دهنده او کیست و وظیفه‌اش چیست به دام فخرفروشی و خودپسندی نمی‌افتد.باید به این نکته توجه داشت که فخرفروشی، «خدافراموشی» را به‌دنبال دار د.
به گزارش ایکنا از لرستان، عُجب و خودپسندی آثار و پیامدهای منفی فراوانی دارد، ازجمله این‌که عجب و خودپسندی موجب تسلط شیطان بر انسان و سبب فاسد شدن عبادت و موجب هلاکت معنوی انسان می‌شود.خداوند متعال به حضرت داوود وحی فرستاد که ای داوود به گناهکاران بشارت بده و صدیقین را انذار نما، داوود گفت: چگونه گنهکاران را بشارت و صدیقین را بیم دهم؟ فرمود: به گنهکاران بشارت بده که من توبه آنان را می‌پذیریم و از گناه آنان درمی‌گذرم و صدیقین را بیم بده که مبادا به‌خاطر اعمالشان دچار خودپسندی گردند؛ زیرا هرگز بنده‌ای به حسابش مغرور نگردید مگر آن‌که هلاک و نابود شد.
باید توجه داتشه باشیم که زیان‌کارترین مردم در قیامت افراد خودپسند هستند، این قبیل افراد اعمالشان بر اثر خودپسندی تباه شده ولی گمان می‌کنند نیکوکار هستند کمااینکه خودپسندی عقل انسان را ضایع می‌کند و انسان را در تنهایی وحشتناک قرار می‌دهد چنان‌که امام علی(ع) در این رابطه فرموده است: «خودپسندی عقل را فاسد و تباه می‌کند» و در حدیث دیگری فرموده است: «هیچ تنهایی وحشتناک‌تر از عجب و خودپسندی نیست».
ریشه خودپسندی به جهل و نادانی برمی‌گردد یعنی فرد از آفریننده و دهنده این زیبایی و از نقش خود در هستی، ناآگاه است، انسان اگر بداند چرا و برای چه آفریده شده است و آفریننده و شکل‌دهنده او کیست و وظیفه‌اش چیست به دام فخرفروشی و خودپسندی نمی‌افتد.
آیات قران در رابطه با خودپسندی
خداوند متعال در آیات یک و دو سوره مبارکه تکاثر می‌فرماید: «أَلْهَاکُمُ التَّکَاثُرُ ﴿۱﴾ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ ﴿۲﴾؛ تفاخر به بیشترداشتن شما را غافل داشت (۱) تا کارتان [و پایتان] به گورستان رسید (۲)» همچنین در آیه 34 سوره کهف در این رابطه آمده است: «وَکَانَ لَهُ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصَاحِبِهِ وَهُوَ یُحَاوِرُهُ أَنَا أَکْثَرُ مِنکَ مَالًا وَأَعَزُّ نَفَرًا؛ و براى او میوه فراوان بود پس به رفیقش در حالى که با او گفت‌وگو مىکرد گفت مال من از تو بیشتر است و از حیث افراد از تو نیرومندترم».
همچنین در آیه 13 سوره حجرات خداوند متعال فرموده است: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ؛ اى مردم ما شما را از مرد و زنى آفریدیم و شما را ملت ملت و قبیله قبیله گردانیدیم تا با یکدیگر شناسایى متقابل حاصل کنید در حقیقت ارجمندترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست بىتردید خداوند داناى آگاه است».
در آیه 103 آل‌عمران نیز خداوند می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ وَاذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنتُمْ أَعْدَاء فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنتُمْ عَلَىَ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَکُم مِّنْهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ؛ و همگى به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید و نعمت خدا را بر خود یاد کنید آن‌گاه که دشمنان [یکدیگر] بودید پس میان دل‌هاى شما الفت انداخت تا به لطف او برادران هم شدید و بر کنار پرتگاه آتش بودید که شما را از آن رهانید این‌گونه خداوند نشانههاى خود را براى شما روشن مىکند باشد که شما راه یابید»، به این مسئله اشاره شده است.
از امام صادق(ع) روایت شده که شخصی شرفیاب محضر رسول خدا(ص) شد و گفت: ای رسول خدا من فلانی پسر فلانی هستم و تا 9 پشت خود را شمرد و رسول خدا(ص) فرمود: «آگاه باش که تو نفر دهمی آنان هستی در جهنم» که معنای سخن پیامبر(ص) این است که فخر کردن به پدران و قبیله شما را سعادتمند نمی‌کند شما چون ایمان ندارید در دوزخ خواهید بود و این فخرفروشی آفت حسب و نسب است، همچنین، امام علی(ع) نیز در این رابطه فرموده است: «دو چیز مردم را هلاک ساخته است: ترس از تهیدستی و به خود بالیدن».
همچنین از امام باقر(ع) نقل شده است که در روز فتح مکه پیامبر خدا(ص) به پا خاست و خطبه خواند و پس‌از حمد و ثنای پروردگار فرمود: ای مردم حاضران در این مجلس به آنان که از این مجلس غایب هستند بگویند: به‌راستی که خداوند تبارک و تعالی به سبب اسلام، خودپسندی دوران جاهلیت و به خود بالیدن به پدران و قبله‌ها را از بین برد ای مردم به‌راستی که تمام شما به یک پدر می‌رسید و آن آدم است و آدم از خاک آفریده شده است، آگاه باشید که بهترین شما در نزد پروردگار و گرامی‌ترین‌تان نزد او باتقواترین شماست.
فخرفروشی انسان را از مسیر فروتنی و تسلیم بودن در برابر خدا منحرف می‌سازد
باید به این نکته توجه داشت که فخرفروشی، «خدافراموشی» را به‌دنبال دارد؛ یعنی فخرفروشی انسان را از مسیر فروتنی و تسلیم بودن در برابر خداوند متعال منحرف می‌سازد، فردی که با فروتنی و تسلیم بودن در برابر خداوند متعال منحرف می‌سازد، فردی که با مال دنیا یا فرزندان و یا قوم و قبیله و ... به خود میبالد و به آنها بها می‌دهد خداوند و نعمت‌های او را فراموش می‌کند.
شخص فخرفروش فراموش کرده آن‌چه را که از ثروت و اهل و عیال دارد و به مقام‌های دنیایی که رسیده است همه و همه نعمت‌هایی است که خداوند بزرگ به او داده است چنین شخصی در برابر این نعمت‌های فراوان باید از خداوند سپاسگزاری کند، نه آن‌که به آنها ببالد و آنها را از لیاقت خود بداند، این اندیشه مایه ضعف دین و معنویت انسان می‌شود.
خداوند متعال در قرآن از ثروت و فرزندان، فزونی و تکاثر فامیل به‌عنوان اسباب فخر نام برده است و معیار ارزش انسان را اسلام، ایمان، تقوا و پیروی از خداوند متعال دانسته است؛ لذا انسان می‌تواند به این ارزش‌ها مباهات کند و به خود ببالد.
انتهای پیام
