مراد از قرائت برخلاف تصور عمومی، خواندن همراه با فهم است/ قرائت‌های واجب، مکروه و مستحب
گروه حوزه‌های علمیه ــ نویسنده تفسیر مهر و عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) ضمن تبیین انواع قرائات ازجهت احکام فقهی گفت: مراد از قرائت برخلاف تصور عمومی، خواندن همراه با فهم است؛ زیرا امکان ندارد خداوند دستور بر قرائت و خواندن کلامش بدهد ولی منظور این باشد که آن را بدون فهم و تدبر بخواند.
به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی اصفهانی در ادامه سلسله جلسات فقه‌القرآن در دارالقرآن علامه طباطبایی با اشاره به اهمیت تلاوت قرآن کریم در نزد امام حسین(ع) گفت: در مورد ایشان نقل شده است که ایشان در کربلا قرآن تلاوت می‌کردند در حالی که از چشمان مبارکشان اشک جاری بود؛ همچنین نقل شده که شب عاشورا را مهلت خواستند تا به قرائت قرآن و عبادت بپردازند.
وی با اشاره به حمل احکام مختلف واجب، مکروه، حرام و مستحب بر قرائت قرآن افزود: قرائت حمد در نماز واجب است همچنین یک سوره باید در رکعات اول و دوم هر نماز قرائت شود ضمن اینکه به جای تسبیحات اربعه نیز می‌توان سوره‌ای از قرآن را تلاوت کنیم.
رضایی اصفهانی با بیان اینکه 20 سوره قرآن حداقل به هر انسان در نمازهای واجب، واجب است به قرائت مستحب اشاره و عنوان کرد: در روایات آمده است که فرد مومن باید در شبانه‌روز حداقل 50 آیه قرآن کریم را بخواند که تاکید شده در قبرستان، سوره مبارکه یاسین قرائت شود زیرا باعث تخفیف عذاب از قبرستان مومنین می‌شود.
این مترجم و مفسر قرآن اظهار کرد: در اندونزی آنقدر این سوره خوانده می‌شود که این کشور به کشور یاسین معروف شده است؛ در فضیلت سوره یاسین بیان شده است که دارای برکات عجیبی در رفع مشکلات انسان است که به تعبیر سکاکی لا یدرک و لا یوصف است.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) افزود: برخی قرائت‌ها نیز حرام است؛ مانند قرائت سوره‌های سجده‌دار برای زنان در حالت عادات همچنین قرائت در حالت جنابت وخواندن بیش از هفت آیه برای زنان در عادت نیز مکروه است؛ البته بر خلاف تصور برخی، خواندن آیات سجده واجب، حرام نیست ولی قرائت آن باعث می‌شود تا یک واجب بر گردن فرد بار شود.
نویسنده تفسیر مهر با بیان اینکه کراهت در عبادات به معنای اقل ثواب است و نه به معنای اینکه مثلا خواندن بیش از هفت آیه، حرام باشد اظهار کرد: همان طور که در طلب علم، مباح نداریم؛ آیاتی که فرموده قرآن بخوانید یعنی نفس قرائت قرآن، مطلوب است و قرائت مباح نداریم و حداقل از دستورات فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ، مستحب برداشت می‌شود.
رضایی اصفهانی با اشاره به وجوب قرائت در غیر نماز تصریح کرد: یکی از موارد وجوب قرائت قرآن، شناخت خداوند و اسماء و صفات الهی است و اگر این شناخت نیازمند این مقدمه یعنی تلاوت قرآن باشد، قرائت واجب خواهد شد.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) با اشاره به روایتی مبنی براینکه لا خیر فی قرائة لا تدبر فیها و با بیان اینکه قرائت صرفا خواندن حمد در نماز نیست تصریح کرد: برخی قرائت‌ها در غیر نماز نیز واجب است ضمن اینکه باید توضیح دهیم که قرائتی که درذهن عامه مردم وجود دارد با اصطلاح روایی و نصوص تفاوت دارد.
رضایی اصفهانی ادامه داد: آیا وقتی خداوند به پیامبر(ص) فرمود اقرا به معنای آن است که بخوان و برو بدون اینکه آن را بفهمی؟ آیا چنین چیزی ممکن است؟ مثلا اگر کسی نامه‌ای به فردی بنویسد و بگوید بخوان به معنای آن است که فقط آن را بخواند بدون اینکه به فهمیدن آن توجه داشته باشد؛ بنابراین در تعبیرفَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ، اگر دلالت بر وجوب داشته باشد کار بر همه ما سخت خواهد شد.
وی ادامه داد: لازمه دستور به تدبر در قرآن کریم وجود دارد و کسانی که تدبر نمی‌کنند مورد مواخذه قرار گرفته‌اند همچنین فرمود ما قرآن را برای تعقل و خردورزی فرستادیم، آیا لازمه تدبر و تعقل، قرائت کلام الهی نیست؟ همچنین قرن کریم فرموده است که «وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ»؛ ما قرآن را زمینه‌ساز تفکر فرستادیم.
این مترجم و مفسر قرآن کریم بیان کرد: لزوم رفع مهجوریت قرآن نیز نیازمند مقدمه است و این مقدمه قرائت و تلاوت قرآن کریم است؛ زیرا در آیه31 سوره فرقان بر مسئله مهجوریت قرآن تاکید شده است؛ لذا ممکن است قرائت قرآن، لازمه رفع مهجوریت باشد و از این جهت، قرئت واجب باشد همچنین در روایات داریم که اگر شما قرآنی در خانه داشته باشید ولی آن را نخوانید در قیامت از شما شکایت می‌کند.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی با بیان اینکه مهجوریت اعم از لفظی، محتوایی و معنوی و عملی است تصریح کرد: ظاهر روایاتی که دستور به قرائت 50 آیه در روز کرده بسیار تند است و گاهی مومن بودن انسان منوط به قرائت 50 آیه شده است که می‌توان وجوبرا از آن برداشت کرد.
رضایی اصفهانی با بیان اینکه مباحث فقهی مرتبط با قرآن کریم جای تحقیق بسیار زیادی دارد که عمدتا هم در تحقیقات فعلی ما مغفول مانده است عنوان کرد: باب مربوط به قرائت در کتب گذشتگان به صورت پراکنده وجود دارد و باب منسجمی نیست که می‌تواند به عنوان موضوعات تحقیقی مورد توجه قرار گیرد.
انتهای پیام
