راز تأثیر روزه‌داری نیت صادقه است/ صاحب اراده شدن؛ مهم‌ترین هدیه ماه رمضان
گروه فعالیت‌های قرآنی ـ در نشست «راه‌های ماندگاری آثار و برکات ماه مبارک رمضان» که در نمایشگاه قرآن برگزار شد، تقویت اراده مهم‌ترین هدیه ماه رمضان برای روزه‌داران معرفی و بر داشتن نیت صادق در فرمانبرداری از خدا در عمل روزه تأکید شد.
به گزارش ایکنا از خوزستان، نشست «راه‌های ماندگاری آثار و برکات ماه مبارک رمضان» شب گذشته دوشنبه 7 خرداد در حاشیه دوازدهمین نمایشگاه قرآن و عترت اهواز برگزار شد.
حجت‌الاسلام محمد انصاری، مدرس حوزه و دانشگاه و حجت‌الاسلام حسین عباسی‌اصل مدیر اندیشکده سبک زندگی اسلامی مهمانان این نشست بودند که به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی خوزستان و سازمان فعالیت‌های قرآنی این سازمان تشکیل شد.
در آغاز این نشست، حجت‌الاسلام انصاری اظهار کرد: هدف نهایی خلقت در آیات کریمه الهی رسیدن به کمال و افزایش توانمندی در دنیاست اما برای رسیدن به این کمال اهداف میانی نیز تعریف شده است. یکی از این اهداف میانی در آیه دوم سوره ملک: «الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا» ذکر شده است که می‌فرماید: «خداوند مرگ و حیات را خلق کرد تا ببینیم کدام یک از شما بهترین عمل را انجام می‌دهد.»
راز تأثیر روزه‌داری ماه مبارک بر انسان، نیت صادقه است
وی با بیان اینکه در ماه مبارک رمضان روزه‌داری و تلاوت قرآن کریم سرآمد اعمال است، گفت: چه کنیم که روزه‌داری ما و تلاوت‌های ما در طول سال مؤثر باشد؟ غالب افراد روزه می‌گیرند؛ اما شاید آنچنان که باید و شاید اثربخش نیست. راز تأثیر روزه‌داری ماه مبارک بر انسان در قرآن کریم آمده است، در آیات «یوْمَ لَا يَنْفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ، إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ» (شعرا، 88-89) در روایات قلب سلیم به نیت صادقه معنی شده است و کسی که نیت صادقه در عمل خود دارد، قلب سلیم خواهد داشت.
در ادامه حجت‌الاسلام عباسی‌اصل به بیان مقدمه‌ای درباره علم نافع و غیرنافع پرداخت و گفت: امروز نزدیک به سه‌هزار و 800 علم دانشگاهی تولید شده است اما آیا این علوم به انسانیت انسان کمک کرده؟ باید بدانیم دلیل اینکه این علوم کارآمد نیستند این است که تقسیم‌بندی نداریم. هر علمی یک بخش نافع و یک بخش غیرنافع دارد و یکی از رشته‌های ضربه خورده در این زمینه رشته مقدس تاریخ است که به یک رشته خنثی تبدیل شده است.
بهترین منبع تاریخ نافع، قرآن کریم است
وی با بیان اینکه بهترین منبع تاریخ نافع، قرآن کریم است که هدف از بیان تاریخ انبیاء در آن خواندن و درس گرفتن و اصلاح کردن زندگی است، گفت: در ارتباط با موضوع این نشست، داستانی در قرآن کریم ذکر شده که در سوره بقره آمده و آن داستان طالوت و جالوت است.
عباسی‌اصل با قرائت آیات مربوط به طالوت و جالوت گفت: خداوند به خواست بنی اسرائیل پیامبری به نام طالوت برای آنها می‌فرستد. براساس آیات، طالوت با گروهی از مردم برای مقابله با جالوت خارج می‌شود، در این مسیر خداوند آنها را که دچار گرما و تشنگی بودند به وسیله رودخانه‌ای امتحان می‌کند. طالوت به سربازان خود می‌گوید: «هر كس از آن بنوشد از [پيروان] من نيست و هر كس از آن نخورد از من است مگر كسى كه با دستش كفى برگيرد». در ادامه گروهی با رسیدن به رودخانه آب می‌خورند و مردود می‌شوند و بازمی‌گردند. گروهی به حرف طالوت عمل می‌کنند و آب نمی‌نوشند و گروه سومی هم هستند که یک مشت آب خوردند و همراه طالوت حرکت کردند.
این محقق سبک زندگی ادامه داد: در ادامه مسیر وقتی از رودخانه گذشتند، یک عده گفتند ما توان مقابله با جنود جالوت را نداریم. علامه طباطبایی می‌گوید: اینها همان گروهی هستند که یک مشت آب خوردند. یک صدای دیگر هم بود که گفتند «قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ؛ كسانى كه به ديدار خداوند يقين داشتند گفتند بسا گروهى اندك كه بر گروهى بسيار به اذن خدا پيروز شدند»(بقره، 249) اینها کسانی بودند که لب به آب نزدند.
صاحب اراده شدن هدیه ماه رمضان به ماست
وی در ادامه با بیان اینکه فرق بین انسان و حیوان در میل و اراده است، گفت: حیوان متحرک بالمیل و انسان متحرک بالاراده است. در ماه مبارک رمضان ما اراده می‌کنیم آب ننوشیم، غذا نخوریم، دروغ و غیبت نگوییم و .... رمضان آمده هدیه‌ای به ما بدهد و آن این است که صاحب اراده بشویم. صاحب اراده شدن هدیه ماه رمضان به ماست.
در ادامه انصاری با بیان اینکه تقوا و خویشتنداری نتیجه روزه‌داری است، گفت: چرا این تقوا گاهی حاصل نمی‌شود و چرا بعد از ماه رمضان کمرنگ می‌شود؟ در قرآن آیات زیادی داریم که تذکر می‌دهد مراقب عملت باش که مبادا باطل شود یا از بین برود. حلقه مفقوده این بحث نیت است.
این مدرس حوزه و دانشگاه تصریح کرد: بیشترین دغدغه مردم در سؤالات شرعی که می‌پرسند جسم روزه است که البته مهم است؛ اما درباره روح روزه کمتر کسی دقت دارد. اگر به روح روزه توجه نکنیم جسم آن مثل لاشه‌ای است که روح ندارد و منشأ خیر و اثربخشی نیست.
نشانه‌های نیت صادق در انسان
وی با تأکید بر اینکه باید در روزه خود نیت صادقه داشته باشیم، گفت: منظور از نیت آن چیزی است که انسان را حرکت می‌دهد و به عمل وامی دارد. نیت باید علامت داشته باشد. در کتاب «مصباح‌الشریعه و مفتاح‌الحقیقه» که منسوب به امام صادق(ع) است و توصیه می‌کنم علاقه‌مندان به کتاب‌های عرفانی آن را بخوانند، چند نشانه برای نیت صادقه ذکر شده است. اولین نشانه این است که احساس حیا در وجود انسان شکل می‌گیرد. یعنی اینکه انسان شرم کند از او خطایی سر بزند. دومین نشانه این است که نفس انسان از دست او در رنج باشد(و نفسه منه فی تعب) و سومین نشانه نیت صادق این است مردم از دست او احساس امنیت و راحتی بکنند(الناس منه فی راحه).
انصاری ادامه داد: اگر بخواهیم روزه مؤثری داشته باشیم باید نیت خوبی پشت عمل ما باشد. در ابتدای ماه رمضان از خدا می خواهیم خدایا نصیب من را از این ماه تشنگی و گرسنگی قرار نده. قرار نیست فقط گرسنه و تشنه شویم. هدف چیز دیگری است. اگر می خواهیم به نتیجه پایانی روزه برسیم این است که کاری که همه انجام می‌دهند با دقت بیشتری انجام دهیم. بگویم: خدایا این کار قرار است برای تو انجام شود. قرار است به واسطه این عمل(روزه) فرمانبردار تو شوم. این نیت باید استمرار داشته باشد.
وی بیان کرد: به تعبیر فقها اگر انسان از نیت غفلت کند، عمل باطل می‌شود، برای مثال اگر در وسط نماز صبح، شما نیت را فراموش کنی که آیا این نماز مستحبی بود؟ قضا بود؟ نماز صبح بود یا ظهر؟ اگر انسان در طول عمل نیت خود را فراموش کند، نماز باطل می شود، در روزه هم همینطور است.
راهکارهای تقویت اراده
در ادامه عباسی‌اصل به بیان راهکارهای تقویت اراده پرداخت و اظهار کرد: در ماجرای طالوت و جالوت آنها که اراده از کف دادند، مردود شدند. از همین رو اراده مهم‌ترین هدیه ماه رمضان است و باید حفظش کنیم. ما در ماه رمضان یک درجه به انسانیت خود نزدیک‌تر می‌شویم. حالا چه کنیم که این اراده باقی بماند و از بین نرود؟
مدیراندیشکده سبک زندگی اسلامی گفت: در اینجا دو عامل سلبی و دو عامل ایجابی برای تقویت اراده ذکر می‌کنم؛ اولین عامل ترک سرگرمی به معنای اتلاف عمر است. کارهایی که وقت انسان در آن به بطالت می‌گذرد اراده انسان را از بین می‌برد. دومین عامل دوری از موسیقی و غناست که مرگ اراده را به دنبال دارد و سومین عامل تقویت اراده این است که اهل ورزش باشیم چرا که اراده انسان را قوی می‌کند و مورد چهارم یاد مرگ است. این عوامل تقویت اراده و ماندگاری آثار ماه رمضان را در طول سال به دنبال دارد.
انتهای پیام
