حسین استادولی تشریح کرد:
گرایش به ترجمه‌های قرآن بیش از علمی، جنبه اقتصادی دارد/ دقت در ترجمه‌های قرآن پس از انقلاب
گروه دانشگاه ــ مترجم قرآن کریم با بیان اینکه اغلب کسانی که سمت ترجمه قرآن می‌آیند بیشتر جنبه اقتصادی و نه علمی برایشان مهم است گفت: نقد‌هایی که به ترجمه‌های قرآن نوشته می‌شود، آسیب‌زا نیست، بلکه باعث رشد ترجمه‌ها می‌شود.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست تحلیلی خبری با موضوع «بررسی و تبیین روند انتشار ترجمه‌های فارسی قرآن کریم» امروز سه‌شنبه، ۸ خردادماه جاری در سالن تخصصی و مترجمان قرآن واقع در بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن با حضور حسین استادولی و مسعود انصاری برگزار شد.
در آغاز این نشست، مسعود انصاری با اشاره به تحولات شگرف پس از انقلاب اسلامی در ترجمه قرآن کریم در کنار رویکرد و تحولی که در جنبه‌های علوم قرآنی پدید آمده گفت: سال‌های سال ترجمه قرآن در گیر و دار ترجمه تحت‌الفظی اسیر شده بود و ذائقه افراد به گونه‌ای بود که وقتی به این ترجمه‌های قرآن می‌رسید، در نخستین برخورد نمی‌توانستند با آن ارتباط برقرار کنند.
وی ادامه داد: ترجمه‌های تحت‌اللفظی پاسخگوی نیاز مردم نبود، تا اینکه ترجمه‌های مرحوم الهی قمشه‌ای و آیتی چاپ شدند و قالب آن ترجمه‌های تحت‌الفظی را شکستند و سعی کردند با مخاطب پیوند و ارتباط برقرار کنند. اما هر تحول عظیمی آسیب‌های خود را دارد. ترجمه‌های معیار نیز آسیب‌هایی داشته‌اند، اینکه کاملا تطبیقی و همخوان با متن عربی نبودند. البته این‌ها توانستند صف را بشکنند و ضرورت اینکه باید به فهم قرآن رسید را فراهم کردند.
افزوده شدن عنصر دقت در ترجمه‌های قرآن پس از انقلاب
این مترجم قرآن با اشاره به شکل‌گیری عنصر دقت در ترجمه‌های فارسی پس از انقلاب اسلامی، گفت: این عنصر پس از انقلاب به ترجمه‌های قرآن افزوده شد و مترجمین دریافتند تنها دانش کفایت نمی‌کند و باید روش هم داشت. با اضافه شدن این عنصر، انسان با نخستین رجوع به این متن‌ها به دقت در این ترجمه‌ها پی می‌برد، پس از این بود که گام‌های بزرگ‌تری برداشته شد و امروز اگر بخواهیم یک داوری مناسب داشته باشیم، می‌توان به این نتیجه رسید که ترجمه‌های قرآن در جایگاه مناسبی قرار دارند.
وی با اشاره به مقاله خود با عنوان «نظریه ترجمه قرآن کریم» و اشاره‌ای که به این مسئله در مقاله داشته، گفت: در این مقاله به این مسئله اشاره کرده‌ام که اگرچه باید از ترجمه‌های فردی پا بیرون بگذاریم و نیز ترجمه‌های جمعی بدون روش راه به جایی نمی‌برد، اما اصیل بودن ترجمه فارسی هم مهم است، باید از متون اصیل فارسی استفاده کنیم و این لغات و عبارات فارسی به صورت بانکی در بیاید و برای استفاده ذخیره شود تا شاهد پیشرفتی گسترده‌تر و فارسی‌تر در ترجمه‌های قرآن باشیم.
عربی زبان تکرار است و برگردان این‌ها در فارسی مشکل است
این مترجم قرآن گفت: زبان قرآن عربی است و با زبان فارسی هم خانواده نیست. عربی زبان تاکید است و نمی‌توان این تکرار‌ها را به فارسی برگرداند، چرا که در فارسی تکرار نیست و باید پا را فراتر از این نوع ترجمه‌ها گذاشت. امید می‌رود با قدر دانستن کار‌های گذشته، فرهیختگانی در آینده پدید آیند.
در ادامه و پس از سخنان مسعود انصاری نوبت به حسین استادولی، دیگر سخنران این نشست، می‌رسد، وی با اشاره به قسمتی از دعای عرفه حضرت اباعبدالله (ع)، اظهار کرد: در یکی از بند‌های این دعا، امام حسین (ع) خدا را شکر می‌کنند که در دوره اسلام به دنیا آمده‌اند، ما نیز خدا را شکر می‌کنیم که در کشوری شیعی زندگی می‌کنیم، مشکلاتی وجود دارد، اما این‌ها به اصل انقلاب بر نمی‌گردد. الان قرآن ترجمه کنید به شما جایزه هم می‌دهند، قبل از انقلاب پرداختن به این امور جرم بود و زندان داشت.
وی با بیان اینکه ترجمه قرآن بعد از انقلاب از نظر کمی و کیفی رشد داشته است، گفت: از نظر کیفی این رشد چشم‌گیر است یک موقعی ترجمه رهنما، ترجمه‌ای بود که مقابل آن همه قد خم می‌کردند. اما اکنون از ترجمه‌های دسته چندم محسوب می‌شود و یا ترجمه مرحوم الهی قمشه‌ای که گفته می‌شد به تایید آیت‌الله بروجردی هم رسیده بود. با این حال ممکن است برخی قرآن را از یک مرحله ترجمه تحت‌الفظی به مرحله نیمه آزاد و تطبیقی سوق دهند، اما این صورت کار بوده است، اگرچه بعد‌ها ترجمه‌ها پیشرفت خوبی داشت.
استادولی افزود: بعضی ترجمه‌ها شانس دارند. شهرت بعضی ترجمه‌ها مانند ترجمه الهی قمشه‌ای ناشی از اخلاص، صفا و پاکی روح ایشان بود که باعث این شهرت شد.
وی با اشاره به دیگر عامل شهرت ترجمه‌ها گفت: یکی دیگر از دلایل بی‌صاحب بودن ترجمه است، زمانی که مترجم اثر خود را وقف می‌کند، ناشر تیراژ آن ترجمه را بالا می‌برد.
وی همچنین با اشاره به ترجمه‌های نثر در بازار گفت: ترجمه‌های نثر و نظم هم خود یک نوع بیان است و اینکه گفته شود این‌ها کاربرد ندارند صحیح نیست.
استاولی نقد‌هایی که بر ترجمه مترجمان قرآن نوشته می‌شود را عامل پیشرفت دانست و گفت: همین نقد‌ها باعث پیشرفت ترجمه‌ها بعد از انقلاب شده است هم‌اکنون شخصی به ترجمه بنده ۶۰ صفحه نقد نوشته است، اما این باعث تاثیر در رشد کمی و کیفی ترجمه می‌شود.
وی درباره این مسئله که امروز بازار قرآن و مفاتیح گرم است و اغلب کسانی که سمت ترجمه می‌آیند بیشتر جنبه اقتصادی و نه علمی برایشان مهم است، افزود: اعلام آمادگی می‌کنیم کسانی که قرآن ترجمه می‌کنند و ترجمه آن‌ها رد می‌شود، اگر برای چاپ ترجمه خود پافشاری دارند، بیایند آزمون بدهند.
انتهای پیام
