سفره‌های رمضان هم از چشم و هم‌چشمی بی‌نصیب نمی‌ماند

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، اسراف و تجمل‌گرایی دردی است که دامن بسیاری از افراد را گرفته و به حدی در زندگی ما نفوذ کرده که حتی در سفره‌های افطاری نیز می‌توان رنگ و بویی از آن را دید؛ در همین راستا با حجت‌الاسلام حسن رضایی تربقان، کارشناس دینی، گفت‌وگو کردیم.
حجت‌الاسلام حسن رضایی تربقان، کارشناس مذهبی، کودکان و فرزندان را قربانیان اصلی این ناهنجاری دانست و گفت: در خانواده‌ای که گرفتار چشم و همچشمی هستند، کودکان هدف اصلی زندگی را امکانات مادی می‌دانند و برای کسب آن متوسل به روش‌های غیراخلاقی و بزهکاری می‌شوند.
حجت الاسلام رضایی با بیان اینکه کودکان، رفتار پدر و مادر را ملاک قرار داده و با چشم و همچشمی پدر و مادر، کودک از روی رفتار آن‌ها به این نتیجه می‌رسد که ظاهر و ثروت ملاک برتری افراد است، افزود: فردی که همواره چشم به زرق و برق زندگی دیگران می‌دوزد، از حالت استغنا و بی‌نیازی دور می‌شود و همیشه حالت نیاز و کمبود را در خود زنده نگه می‌دارد و این احساس کمبود، فرد را به زندگی موجود خویش بی‌علاقه کرده و بدون توجه به ویژگی‌های مثبت همسر و زندگی خود، همواره حسرت زندگی دیگران را خورده و این حسرت هم خود فرد و هم زندگی مشترک را دچار تزلزل می‌سازد.
وی با اشاره به سخنی از پیامبر اسلام(ص) که در این زمینه می‌فرمایند: «هر کس به آنچه در دست مردم است چشم بدوزد اندوهش فراوان شود و سوز دلش درمان نپذیرد» اشاره کرد و گفت: سلب آسایش از دیگر پیامدهای همچشمی کردن است.
رضایی اظهار کرد: کسی که امور مادی زندگی دیگران را الگوی خود قرار می‌دهد پس از احساس نیاز و کمبود، درصدد جبران آن برمی‌آید و در این مسیر خود را به زحمت و سختی می‌اندازد و باعث می‌شود همسرش به تلاش فوق طاقت دست زند و از راه حلال یا حرام، مقصود همسر خود را تأمین کند. این امر علاوه بر سلب آرامش همسران، آن‌ها را وادار می‌سازد به هر صورت ممکن، خواسته خود را تحقق بخشند و به فساد انگیز بودن آن نیندیشند.
وی در ادامه به عوامل چشم و همچشمی اشاره کرد و افزود: غرایز طبیعی، تکبر و رقابت ناسالم از جمله عوامل چشم و همچشمی در جامعه محسوب می‌شود.
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: در انسان غریزه الگوپذیری صحیح وجود دارد که باعث رشد و تکامل بشر است ولی عده‌ای از آن به درستی بهره نمی‌گیرند و آن را در جای نادرست استفاده می‌کنند، برای نمونه قرآن تقلید از باورهای نادرست و آئین‌ها و اعمال خرافی را به عنوان تقلید غیرمجاز و ناروا مورد سرزنش قرار می‌دهد.
وی همچنین به تکبر که از دیگر عوامل چشم و همچشمی محسوب می‌شود، اشاره کرد و افزود: تکبر عامل دیگری است که قرآن برای چشم و همچشمی بر می‌شمارد؛ این خصوصیت ضد اخلاقی که از آن به رذیلت اخلاقی یاد می‌شود و شخص خود را برتر از دیگران یافته و می‌کوشد تا به هر شکل برتری خویش را نشان داده و در اموری که احساس می‌کند از برتری برخوردار نیست؛ تظاهر به دارایی آن می‌نماید.
رضایی بیان کرد: افرادی که از حیث امکانات مادی و معنوی دچار کمبود هستند بدون در نظر گرفتن اوضاع اقتصادی و خانوادگی خود به دنبال نیازهای غیرواقعی می‌روند و با اعتقاد بر اینکه اگر فلان مقام و موقعیت را داشته باشم در جامعه مقبولیت بیشتری خواهم داشت، مرتب اتومبیل یا وسایل منزل خود را ارتقاء می‌دهند و در این میان رسانه‌های جمعی به این پدیده بیشتر دامن می‌زنند.

درمان چشم و همچشمی
وی در ادامه یکی از راه‌های مؤثر درمان چشم و همچشمی را به حداقل رساندن ارتباط خود با دنیا طلبان و شیفتگان دنیا دانست و افزود: از این راه می‌توان زمینه چشم و همچشمی را از بین برد.
این کارشناس مذهبی، لازمه نگاه نکردن به زرق و برق زندگی دیگران را کم کردن ارتباط دانست و گفت: در اسلام برای در امان ماندن از آفت چشم و همچشمی، تأکید بر توجه به زیردستان شده است.
وی با بیان اینکه این رفتار علاوه بر پیشگیری از این پدیده، رضایت از زندگی را در میان افراد تقویت می‌کند، به سخنی از امام صادق(ع) که می‌فرمایند: «همواره به کسی نظر کن که بهره‌اش از نعمت‌های خداوند کمتر از توست تا شکر نعمت‌های موجود را به جا آوری و برای افزایش نعمت خداوند شایسته باشی و قرارگاه بخشش الهی شوی» اشاره کرد و گفت: ممکن است برخی بگویند چنین دیدی انسان را از پیشرفت باز می‌دارد زیرا به بالاتر از خود نگاه نمی‌کند تا بخواهد رشد کند. در پاسخ باید گفت؛ پیشرفت به ویژه برای آسایش جامعه اسلامی، وظیفه هر مسلمان است؛ اما ضرورت ندارد چشم و همچشمی داشته تا پیشرفت کنیم.
رضایی بیان کرد: چشم و همچشمی در امور معنوی و علمی رقابت پسندیده‌ای است و باعث رشد و تکامل فرد شده البته در انسان، غریزه الگوپذیری وجود دارد؛ لذا الگوبرداری صحیح باعث رشد و تعالی فرد و جامعه می‌شود.