کمک به قربانیان تجاوز بدون ترویج فحشا/ ساختار قضایی باید قوی باشد

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم پاک‌نیا، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم، پژوهشگر و نویسنده دینی در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال که دیدگاه اسلام در خصوص مخفی کردن هتک حرمت در مورد بانوانی که مورد تجاوز قرار می‌گیرند با این عنوان که می‌خواهند حفظ آبرو کنند و از فرد متجاوز شکایت نکرده و مسئله تجاوز را مخفی می‌کنند، چیست؟ گفت: مسئله بسیار ظریف‌تر از یک پاسخ کوتاه است.

وی تشریح کرد: یک مسئله مهم مشکلات جامعه است؛ باید در درجه اول در جامعه طبق فرمایش قرآن و اهل بیت(ع) عمل کنیم تا از این مشکلات در امان باشیم اما رعایت نمی‌کنیم. در جامعه برخی بانوان پوشش و رفتار مناسب را رعایت نمی‌کنند و خود زمینه ایجاد مزاحمت توسط افراد بیمار قلب را فراهم می‌‌کنند. مسئله دیگر هم باز به جامعه باز می‌گردد البته منظور خانم یا فرد خاصی نیست اما عموماً در جامعه به این مسئله پرداخته نمی‌شود که وقتی خانمی رفتار مناسبی در جامعه ندارد تنها شخص خودش در معرض آسیب قرار نمی‌گیرد بلکه با زیرپا گذاشتن حق‌الناس زمینه ارتکاب گناه برای دیگران را هم فراهم می‌کند و دیگران هم با این زمینه سازی مرتکب گناه می‌شوند.

این استاد حوزه علمیه قم افزود: جامعه ما باید بیش از اینها هشیار باشد اینکه قرآن فرموده مرز محرم و نامحرم رعایت شود برای این است که بستر جامعه سالم باشد و این مسائل پیش نیاد.

وی با اشاره به اینکه همین زمینه‌های گناه است که در جامعه موجب می‌شود دختران و بانوان بی‌گناه قربانی شوند، گفت: یکی از راه‌های مقابله با فحشا همین است که بستر جامعه برای ارتکاب فحشا فراهم نباشد.

ساختار قضایی ما باید به حدی قوی باشد که به راحتی از متجاوز شکایت شود

حجت‌الاسلام پاک‌نیا، در پاسخ به این سؤال که وقتی دختر بی‌گناهی مورد تجاوز قرار می‌گیرد آیا به خاطر آبرویش نباید آن را بازگو کند؟ آیا این مسئله موجب وقیح‌تر شدن متجاوزان نمی‌شود؟ گفت: این افراد باید شکایت قضایی کنند اما باید ساختار قضائی ما به حدی قوی باشد که خانواده‌ها به راحتی اعلام جرم کنند و از مخفی ماندن مشخصاتشان مطمئن باشند.

به این سادگی نیست که در جامعه بیاییم و فحشا را اعلام کنیم

وی ادامه داد: آبروی مردم از نظر اسلام و قرآن خیلی مهم است. حتی افرادی که خودشان مرتکب فحشا شده‌اند هم اسلام از علنی کردن جرمشان نهی کرده است و به این سادگی نیست که در جامعه بیاییم و فحشا را اعلام و در خصوص آن صحبت کنیم چون این کار قبح‌شکنی و نوعی ترویج فحشا هم هست و افراد دیگر هم فکر می‌کنند پس عمل به فحشا آسان است و دست به این کار می‌زنند.

حجت‌الاسلام پا‌ک‌نیا با اشاره به آیه 19 سوره نور که می‌فرماید: «إنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ؛ كسانى كه دوست دارند كه زشتكارى در ميان آنان كه ايمان آورده‏‌اند شيوع پيدا كند براى آنان در دنيا و آخرت عذابى پر درد خواهد بود و خدا[ست كه] مى‏‌داند و شما نمی‌دانید» گفت: متأسفانه در رسانه‌های ما این بخش اخلاقی رعایت نمی‌شود و عده‌ای به دلیل مقاصد خودشان و حتی صرفاً انتشار یک خبر جدید، توجهی به آبروی مردم ندارند و فقط می‌خواهند خبر جدیدی را منتشر کنند و به آبروی یک شهر فکر نمی‌کنند سال‌های قبل هم در یک شهر چنین اتفاقی رخ داده بود و تمام شهر به خاطر آن حادثه در کشور شناخته شدند. اهالی آن شهر هرجا می‌رفتند مردم می‌گفتند شما اهل شهری هستید که فلان اتفاق در آنجا رخ داد!  

وی با تأکید بر اینکه علنی کردن و رسانه‌ای کردن حوادث مربوط به عفت عمومی کار ظریفی است و مثل سایر جرم‌ها از قبیل دزدی نیست، گفت: به خاطر مسائل فرهنگی جامعه به راحتی نمی‌توان به خانواده‌ها گفت که بروید و شکایت کنید تا حق دختر بیگناه شما ضایع نشود؛ باید فرد خاطی حتماً مجازات شود اما نه اینکه موضوع علنی و رسانه‌ای مطرح شود. حتی گاهی رسانه‌ای شدن برخی مسائل بر روند پرونده تأثیر می‌گذارد و بعد از رسانه‌ای شدن مشخص می‌شود که موضوع طور دیگری بوده است، آنوقت است که رسانه‌ها بدون در نظر گرفتن اینکه خبری که منتشر کردند اشتباه بوده از کنار خبر عبور می‌کنند در حالی که باید مسائل شرعی و اخلاقی در چنین رخ‌دادهایی رعایت شود.  

مسئله از نظر قضایی و حقوقی باید پیگیری شود نه در گستره رسانه‌ها

این پژوهشگر مسائل دینی به ذهنیت جامعه پس از انتشار چنین خبرهایی نیز اشاره و اظهار کرد: وقتی چنین خبرهایی منتشر می‌شود ذهن افراد جامعه به این سمت می‌رود که چطور این اتفاق رخ داده و هر دو طرف زیر ذره بین قضاوت مردم قرار می‌گیرند و اظهارنظرهای بسیار مختلفی در خصوص موضوع مطرح می‌شود در حالی که باید مسئله از نظر قضایی و حقوقی پیگیری شود نه در گستره رسانه‌ها.

باید با حفظ محرمانه بودن مشخصات قربانیان متجاوزان مجازات شوند

وی به مسئولیت بسیار مهم دستگاه قضایی در این زمینه اشاره و عنوان کرد: باید خانواده‌ها این اطمینان را داشته باشند که در صورت شکایت با حفظ محرمانگی حق و حقوق آنها استیفا و در صورت اثبات جرم فرد خاطی به مجازات خود می‌رسد و نهایت همکاری با قربانی صورت می‌گیرد. در این میان نباید این مسائل به حدی ساده مطرح شود که افراد جامعه تصور کنند به راحتی می‌توان چنین اقداماتی را در جامعه انجام دهند و به همین راحتی هم نباید در رسانه‌ها چنین مسائلی مطرح شود.

حجت‌الاسلام پاک‌نیا اضافه کرد: خانواده‌های قربانیان پس از فاش شدن مسئله تا مددت‌ها با این مسئله دست‌به گریبان خواهند بود و حتی در آینده وقتی اعضای این خانواده می‌خواهند ازدواج کنند هم این اتفاق اولین چیزی است که در ذهن سایرین باقی‌مانده است.

وی تصریح کرد: در خصوص انتشار اخبار مربوط به تجاوز و مسائل غیر اخلاقی باید فرهنگ قرآنی گسترده شود نه فرهنگ عرفی و غربی. اخلاق رسانه‌ای ما ضعیف است. نباید اینطور باشد که رسانه‌ها یک خبری بشنوند و با مطرح کردن اسم آن شهر کاری کنند که مردم کشور آن شهر را به آن اتفاق بشناسند.

در یک فرهنگ قربانی مشهور می‌شود در یک فرهنگ قربانی محکوم

پاک‌نیا به تفاوت بسیار عمیق فرهنگ کشورمان با فرهنگ سایر کشورها که در آن قربانیان به سراغ رسانه‌ها رفته و خودشان خود را معرفی و در خصوص اتفاقات رخ داده صحبت و مصاحبه می‌کنند اشاره و تصریح کرد: اگر در یک کشور اسلامی ثابت شود فردی تجاوز به عنف کرده اعدام می‌شود اما در سایر کشورها وقتی رئیس‌جمهورشان چنین کاری می‌کند هم مجازات متفاوتی دارد که بیشتر پرداخت وجه است و این مسئله حتی راهی برای مشهور شدن است. اما در جامعه ما پوشیده نگه داشتن این امر تصریح شده است.

مجازات قطعی مجرم بدون رساندن هیچ آسیبی به قربانیان

وی در پایان گفت: این آیه قرآن که می‌فرماید: «انَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ؛ كسانى كه دوست دارند كه زشتكارى در ميان آنان كه ايمان آورده‏‌اند شيوع پيدا كند براى آنان در دنيا و آخرت عذابى پر درد خواهدبود» خطاب و هشدار به کسانی است که به دنبال انتشار چنین خبرهایی هستند. کسانی که دوست دارند زشتی‌ها در میان افراد با ایمان شیوع یابد، در حالی که افراد با ایمان دوست ندارند این اخبار را توسعه دهند؛ قوه قضائیه باید راهکارهایی را رعایت کند تا مردم به این قوه اعتماد کنند و با در نظر گرفتن فرهنگ ما برای پیگیری حقشان مراجعه کنند.

 انتهای پیام