تحلیل تلاوت «عبدالباسط» در سفر کاظمین

به گزارش ایکنا؛ زمانی که در بیت‌المقدس و در مسجدالاقصی حضور داشت، متوجه شد، مردم، شب‌ها دوست دارند که وی قرآن تلاوت کند و بعد از آن هر شب ساعت 9 شب تلاوت داشت و یکی از همین اجراهای ماندگار در آن زمان از شبکه‌های مختلف عربی به صورت زنده پخش شد.
خود عبدالباسط درباره سفرهایش چنین گفته است که در سفر به پاکستان هر روز و در هر استان، فقط از قطار پیاده می‌شدم و تلاوت می‌کردم و بعد مجدد مسیر را با قطار ادامه می‌دادم. در سفر به کشور آفریقای جنوبی طی دو ماه 24 نفر، اوگاندا، 92 نفر و در سفر‌های قاره‌های آمریکا و اروپا 30 نفر را مسلمان کردم. در کامپالا نیز 30 میلیون دلار برای مساعدت به مراکز اسلامی جمع‌آوری و به مراکز اسلامی اهدا کردم.
در سفر به کاظمین وقتی از استاد عبدالباسط درباره تأثیرگذاری پرسیده می‌شود، می‌گوید: تلاوت من در این مکان‌های مقدس اگر از نظر شما خوب شده به‌خاطر این است که در بارگاه مطهر این ائمه بزرگوار اجرا شده است و در حین تلاوت بسیار متأثر بودم.

آیات 21 تا 23 از سوره مبارکه حشر به مدت هشت دقیقه ارائه می‌شود.

در ادامه تحلیلی از محمدرضا پورزرگری، قاری بین‌المللی را می‌خوانیم؛

این تلاوت در عراق و در کاظمین اجرا شده است و خود استاد هم از این تلاوت به شایستگی یاد می‌کند. همانطور که می‌دانید «عبدالباسط محمد عبدالصمد»، یکی از نوابغ تلاوت قرآن در قرن اخیر بوده و در تاریخ کهن فن تلاوت، ایشان به زیباترین صدا شناخته شده است و صدای ایشان دل‌ها و قلوب را در اقصی نقاط عالم تسخیر کرده است و چه بسیار افرادی که با شنیدن صدای ایشان جذب اسلام و قرآن شدند.
عبدالباسط از نظر مساحت صوت، حدود دواکتاو را هم می‌توانست بخواند. به دلیل قدرت بالایی که در صوت خود داشت و طنین زیبای آن و این‌که صدای ایشان تمایلی به تِنور دارد، گاهی، برخی صدای ایشان را صبیانه یا کودکانه معرفی کردند. هرکسی طنین و توان تقلید از ایشان را ندارد و معمولاً نوجوانان و جوانانی که صدایشان شبیه ایشان باشد در آستانه ورودشان به فن تلاوت، می‌توانند از ایشان تقلید کنند.
استاد عبدالباسط، یکی از افراد نادری است که موفق به ابداع تکنیک کنترل صدای خودش در بخش جوابات بود و به عبارتی به شایستگی از تکنیک ولوم در صدای خودش استفاده می‌کرد. ضمن ویژگی‌های صوتی که استاد به عنوان خصیصه‌های بارز صدای خودش دارد و دل‌ها را تسخیر کرد، دقت در اداء حروف و رعایت احکام تلاوت و تجوید، همه این‌ها را ایشان با متانتی در اداء و در عین حال در سادگی اجرا داشت. یعنی ایشان پیچیدگی خاصی در استفاده در مقامات موسیقی عربی در تلاوت قرآن نداشت و روح تحزّن در تلاوت ایشان استشمام می‌شد. لذا غالباً استاد وقتی در مقام بیات تلاوت می‌کرد، بویی از مقام صبا را می‌شد، استشمام کرد.
در این تلاوت، عبدالباسط با مقام بیات آغاز کرده است و بیات نوا خوانده است و به سمت صبا انتقالاتی داشته و بعد به بخش چند بار تکرار خودش «لَوْ أَنْزَلْنَا»ی معروف رسیده است.
استاد عبدالباسط در «لَوْ أَنْزَلْنَا»ی اول، حالت بیات‌صبای خود را اجرا می‌کند تا «لَرَأَيْتَهُ خَاشِعًا» و از «لَرَأَيْتَهُ» دوباره ابتدا می‌کند و این بخش اول تلاوت ایشان است. «وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ» به بیات برمی‌گردد و بیات حسینی را اجرا می‌کند و دوباره «لَوْ أَنْزَلْنَا»ی دوم را به صورت کامل اجرا می‌کند تا «مِنْ خَشْيَةِ الله» و نغمه صبا و بیات را ترکیبی اجرا می‌کند. و بعد در «لَوْ أَنْزَلْنَا»ی سوم، فضای صبا در آن بیشتر هست. در «لَوْ أَنْزَلْنَا»ی سوم اگر دقت کرده باشید، یک نقل و حذفی را استاد عبدالباسط انجام می‌دهد و وارد روایت «ورش از نافع» می‌شود و یک بم‌خوانی دارد در «وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ» و «لَوْ أَنْزَلْنَا»ی چهارم را در نغمه حجاز می‌خواند و وارد «حمزه به روایت خلف» می‌شود یک مکث کوتاه دارد و یک سکت در همزه ایجاد می‌کند و در «وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ» نیز همین‌طور سکت در قرائت ایجاد می‌کند و دوباره یک برگشت به مقام بیات دارد که در «هُوَ اللهُ الَّذِي» می‌رسد به تکرار «هوالله» که با بیات شوری و با اشاره‌ای به مقام حجاز ادامه می‌دهد و در آخر وارد صبا می‌شود. آیه 23 را تا «یشرکون» یک نفس اجرا می‌کند. حالت مقام بیات و صبا و تلوینی که ایشان در ترکیب دو مقام دارد، انجام می‌شود.

یادآور می‌شود، این تحلیل در برنامه «اکسیر» به تاریخ 21 تیرماه ساعت 16:30 تا 18 از شبکه رادیویی قرآن پخش شد. اکسیر پنجشنبه‌های هر هفته با حضور و کارشناسی احمد فراهانی، مدیر گروه آموزش رادیو قرآن و با هدف بیان نکات آموزشی تلاوت‌های شاخص قاریان مصری به روی آنتن می‌رود و در هر برنامه دو تلاوت الگو از قاریان صاحب‌سبک و تأثیرگذار پخش می‌شود. پس از هر تلاوت نیز دو کارشناس در زمینه مباحثی همچون آموزش، تحلیل و بررسی تکنیک‌ها و فنون تلاوت و ... مواردی را مطرح می‌کنند.
انتهای پیام