نگارپنداری آیات، راهبردی برای بازنمایی قرآن کریم

به گزارش ایکنا از اصفهان، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد قطبی در جلسه هم اندیشی مدرسه محیطی قرآنی با بهره گیری از خط فرمیک در سبک جدید که به همت میز توسعه و تعمیق فرهنگ قرآنی تشکیل شد، اظهار کرد: دفتر تبلیغات اسلامی از حدود سه سال پیش تلاش کرد با شناسایی مسائلی که در جامعه فراوانی دارد و مهم به حساب می‌آید، فعالیت‌های خود را متمرکز کند.

وی افزود: بر این اساس، یک فرایند مسئله‌شناسی در سطح کشور انجام و ۱۴مسئله شناسایی شد؛ مثلا در حوزه خانواده مسئله طلاق، در حوزه اخلاق مسئله صداقت، در حوزه سبک زندگی مسأله مصرف کالای فرهنگی و همینطور در حوزه‌های سیاسی، فقهی و... مسائلی مورد شناسایی قرار گرفت.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: در رابطه با قرآن نیز مسائلی را شناسایی و بررسی کردیم و به لحاظ اینکه قرآن یک منبع عظیم معرفتی و هدایتی است، از زوایای مختلفی می‌توان به آن نگاه کرد. یک سری فعالیت‌های قرآنی در سطح کشور جریان دارد که اگر چه کافی نیست، ولی اتفاقات خوبی افتاده است.

حجت‌الاسلام قطبی اضافه کرد: با بررسی مجموعه ابعاد و زوایای قرآن، به 3 الی 4 شاخه دست نخورده رسیدیم و یا کارهایی که انجام شده بود، خیلی چشمگیر نبود و ضرورت توجه بیشتر را نشان می‌داد. اولین شاخه، خلاقیت و نوآوری در رسانه و محصول قرآنی است، شاخه دوم، حوزه ادبیات به ویژه شعر قرآنی کودک را دربرمی‌گیرد و سوم اینکه به محضریت قرآن به عنوان یک رسانه و مدرسه محیطی توجه شود.

وی با بیان اینکه توجه به قرآن در فضای ارتباطات شهری و محیط کمرنگ است، گفت: اگر چه نمونه‌های خوبی در این خصوص وجود دارد و بعضی از مساجد و اماکن مقدسه فعالیت‌های خوبی انجام داده‌اند، مانند کتیبه‌نگاری قرآن با سابقه چند صد ساله که برکت معنوی به همراه دارد، اما اینکه به روشی خلاقانه تبدیل شده و در زمینه‌های گوناگون بتواند تجلی پیدا کند وجود نداشته است.

رئیس میز تخصصی توسعه و تعمیق فرهنگ قرآنی ادامه داد: مدرسه محیطی در فضای ارتباطات شهری دامنه وسیعی دارد، از المان‌ها و مبلمان شهری گرفته تا دیوارنگاری و تزئینات داخلی و...، در این زمینه نیز کار جدی و وسیع انجام نشده است؛ بر همین اساس دو سال پیش جشنواره‌ای با رویکرد معنوی به المان‌های شهری برگزار و آثاری از سراسر کشور دریافت کردیم.

وی بیان کرد: کسی که وارد فضایی می‌شود که نگارش آیات پیرامون او شکل گرفته است، محضریت قرآن را کاملاً درک می‌کند و برکت معنوی‌اش را دارد و قرآن لفظ و معنایش هر دو نور است.

حجت الاسلام قطبی افزود: برای بازنمایی آیات قرآن کریم در فضای عمومی، مرحله اول نگارش آیه است که به طور معمول در بسیاری از فضاهای محیطی انجام می‌شود. در مرحله دوم، نگارش آیه با روش‌های هنری مانند نستعلیق در قالب کتیبه‌نگاری، کاشی‌کاری و... صورت می‌گیرد و مرحله سوم، آیه می‌تواند نگار‌پنداری شود، یعنی علاوه بر نگارش آیه با خطی زیبا، نگارپنداری نیز شکل بگیرد، مثلاً اگر آیه درباره باران است، تداعی باران را در نمای بیرونی نیز داشته باشد.

وی با بیان اینکه در حوزه شناخت، از مراحل بیان، ادارک و تداعی صحبت می‌شود، گفت: ما در فضای تداعی از این زاویه به آیات نگاه کرده ایم، مثلا آیه‌ای که درباره میوه صحبت می‌کند، می‌تواند نگاره آن را به خود بگیرد. با این نگاه می‌توان هزاران نمونه مصداقی پیدا کرد، چون آیات فراوان است و بسته به نگاه هنرمندان، مفسران و مترجمان می‌توان به هر کدام از آنها به اشکال مختلف نگاه کرد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان خاطرنشان کرد: نمونه کارهایی در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان انجام شد که به لحاظ شکل‌گیری ادراک و تجسم‌سازی و عینیت‌بخشی به فضا و فرم بیرونی آیه، قابل توجه بود،؛ البته در ادامه می‌تواند کامل‌تر و بالنده‌تر شده و به حدی از کمال برسد.

لازم به ذکر است که این جلسه با حضور هنرمندان به منظور هم‌اندیشی پیرامون زمینه‌ها، روش‌ها و محیط‌های کاربردیِ آثار خلق شده برای تجلّی قرآن در ساحت‌های اجتماعی و تبلور آیات کریمه در سیما و منظر شهری و عرصه‌های رویت‌پذیر در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد.

انتهای پیام