قاری نذر شده در راه قرآن/ تحلیل تلاوت سوره طه «محمود علی‌البناء»
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ اساتید، صوت محمود علی‌البنا را صدای فوق‌العاده در بخش بم، و صدای جذاب در بخش اوج می‌دانند. او در ادامه مسیر زندگی‌اش، تلاوت‌های تصویری خوبی را از خودش به‌جای می‌گذارد.
به گزارش ایکنا؛ «محمود علی‌البناء» در خانواده‌ای به دنیا آمد که فرزندان پسر این خانواده از دنیا می‌رفتند. لذا پدر و مادر محمود، نذر کردند که او را در راه قرائت قرآن قرار دهند. در پنج‌سالگی با حمایت پدر و مادر به مکتب‌خانه رفت و در 9سالگی حافظ کل قرآن شد.
وی بعد از حفظ قرآن، مباحث قرائت را شروع کرد. به‌گونه‌ای که در 12سالگی به معهد منشاوی به طنطا رفت و ایشان در آنجا به تحصیل علوم دینی پرداخت و از این سن مرتب در محافلی که قاریان بزرگ تلاوت داشتند، شرکت و از محضر اساتید استفاده می‌کرد. به‌گونه‌ای که در سن 12 تا 15سالگی قرائت‌های خوبی داشته است.
وی به توصیه بعضی از اساتید به مدرسه الاحمدی طنطا رفت. خیلی از اساتید قرآن در این مدرسه شاگردی کردند. ابتدا روش «شاطبیه» و بعد قرائات 10گانه را به خوبی آموخت و در سن 20سالگی به قاهره رفت و آنجا شاگردی «درویش حریری» را کرد و از خودش یک قاری زبده در بخش مقامات و نغمات ساخت.
محمود علی‌البناء در جلسات «عبدالفتاح شعشاعی» شرکت می‌کرد و در آنجا از ایشان بهره می‌برد. در ابتدا روش ادایی و اسلوب محمود علی‌البناء، روش «محمد سلامه» و «محمد رفعت» بود و بعدها سبک ادایی خاص خودش را ابداع کرد. از «محمد قهاوی» هم‌دوره زمان «احمد نداء» نیز بهره برد. روش وی روش خاص و روش زیبایی است که امروز از روش ایشان بهره‌برداری می‌شود.
محمود علی البناء در سال 1949 میلادی در سن 23 سالگی وارد رادیو شد. وقتی برای اولین‌بار در برابر میکروفون رادیو قرار گرفت، میکروفون رادیو ترسی را در وجودش ایجاد می‌کند که مجبور می‌شود این تلاوت را قطع کند اما در ادامه مسیر زندگی‌اش، تلاوت‌های تصویری و خوبی را از خودش به‌جای می‌گذارد.
محمود علی‌البناء در سال 1964 دو هفته قبل از مرگش به امارات متحده عربی می‌رود و برای انجام یک دوره ترتیل به زادگاهش، مصر برمی‌گردد و بیمار شده و راهی بیمارستان می‌شود. دکتر، دستور بستری می‌دهد و 29 تیر سال 1364 ه.ش از دنیا می‌رود.
این‌ها بخش‌هایی از زندگی محمود علی البناء مصری بود که توسط «احمد فراهانی» در ابتدای تحلیلش درباره تلاوت آیات 1 تا 47 سوره طه ارائه شد. این تلاوت به مدت هشت دقیقه است و صرفاً تحلیل دقیق‌تر از آیات 25 تا 40 صورت می‌گیرد.
تلاوت آیات 25 تا 40 از سوره مبارکه طه با صدای استاد محمود علی‌البناء
در ادامه پس از شنیدن صوت این تلاوت، تحلیل «محمدرضا پورزرگری»، مدرس و داور بین‌المللی کشورمان را می‌خوانید؛
وی را صدای فوق‌العاده در بخش بم و جذاب در بخش اوج معرفی می‌کنند. اگر آیات 25 به بعد را بشنوید، خواهید شنید که بعد از این‌که وارد مقام نهاوند می‌شود، در این بخش‌ها وی در «قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي» در مقام نهاوند به صورت بم‌خوانی وارد روایت «ورش» می‌شود و «وَاجْعَلْ لِي وَزِيرًا مِنْ أَهْلِي هَارُونَ أَخِي» باز هم مقام نهاوند را در روایت ورش تلاوت می‌کند. سپس وارد مقام رست می‌شود و دوباره آیه «قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي» را مجدد در مقام رست می‌خواند و وارد روایت «ابوعمر به روایت سوسی» می‌شود و چند مورد ادغام کبیر انجام می‌دهد که در «قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي» که می‌گوید: «قا رّب اشرح لی» ادغام کبیر انجام می‌دهد و باز در مقام رست می‌خواند و در ادامه «اشْدُدْ بِهِ أَزْرِي وَأَشْرِكْهُ فِي أَمْرِي كَيْ نُسَبِّحَكَ كَثِيرًا وَنَذْكُرَكَ كَثِيرًا إِنَّكَ كُنْتَ بِنَا بَصِيرًا» که می‌گوید: «كَيْ نُسَبِّحَك كَّثِيرًا» و «وَنَذْكُرَك كَّثِيرًا » «إِنَّك كُّنْتَ بِنَا بَصِيرًا» که ادغام کبیر انجام می‌دهد و مربوط به قرائت امام ابوعمر است. این بخش را در نیز در مقام رست ادامه می‌دهد.
«وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلَيْكَ مَرَّةً أُخْرَى» را در وقف اماله می‌کند که الف ذات یاء را و «اُخرِ» می‌گوید و باز هم اماله انجام می‌دهد و ادامه قرائتش را در روایت «امام ابوعمر» می‌خواند و یک بم‌خوانی در رست دارد.
وی ادامه تلاوتش را در نغمه عراق و بعد نغمه سه‌گاه دنبال می‌کند. در «إِذْ أَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّكَ مَا يُوحَى بنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ» ورودش به سمت نغمه سه‌گاه خواهد بود و قرار سه‌گاه را اجرا می‌کند و باز مقام سه‌گاه را با قرائت امام ابوعمر دنبال می‌کند و بعد جواب سه‌گاه را با قرائت امام ابوعمر اجرا می‌کند و در عبارت «وَلِتُصْنَعَ عَلَى عَيْنِي»، «وَلِتُصْنَع عَّلَى عَيْنِي»ادغام کبیر را اجرا می‌کند و در یک قسمت اشاره به یکی از فروعات مقام سه‌گاه می‌کند. در یک ترکیب بسیار زیبایی «كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَقَتَلْتَ نَفْسًا فَنَجَّيْنَاكَ مِنَ الْغَمِّ وَفَتَنَّاكَ فُتُونًا» تلوینی دارد و وارد مقام صبا می‌شود و بستنکار را اجرا می‌کند. تلاوت را در مقام رست ادامه می‌دهد و وارد روایت «ورش از نافع» می‌شود و تا پایان آیه 40 در روایت ورش از نافع بخش‌هایی از مقام رست را قرائت می‌کند «فَرَجَعْنَاكَ إِلَى أُمِّكَ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا» و بخشی را در مقام رست اجرا می‌کند و در روایت ورش از نافع ادامه می‌دهد.
به نکاتی که در بحث تغییر قرائات در تلاوت استاد هست، دقت کنید با روایت «حفص از عاصم» تلاوت را شروع کرد و در همین روایت، تلاوتش را به پایان می‌رساند و این یکی از اصول قرائت است که قاری با هر روایت که شروع می‌کند با همان روایت، تلاوت را به پایان می‌رساند.
یادآور می‌شود، این تحلیل در برنامه «اکسیر» به تاریخ 28 تیرماه 1397 ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۸ از شبکه رادیویی قرآن پخش شد. اکسیر پنجشنبه‌های هر هفته با حضور و کارشناسی احمد فراهانی، مدیر گروه آموزش رادیو قرآن و با هدف بیان نکات آموزشی تلاوت‌های شاخص قاریان مصری به روی آنتن می‌رود و در هر برنامه دو تلاوت الگو از قاریان صاحب‌سبک و تأثیرگذار پخش می‌شود. پس از هر تلاوت نیز دو کارشناس در زمینه مباحثی همچون آموزش، تحلیل و بررسی تکنیک‌ها و فنون تلاوت و ... مواردی را مطرح می‌کنند.
صوت تحلیل تلاوت سوره طه استاد علی‌البناء با کارشناسی محمدرضا پورزرگری
انتهای پیام
