کاری کنیم که قرآن و اهل بیت (ع) در مسجد حرف اول را بزنند

حجت‌الاسلام و‌المسلمین محمد شریفی صادقی، استاد حوزه و عضوجامعه مبلغان برتر کشور در خصوص کارکرد‌های مساجد در جامعه امروز وظیفه متقابل مردم و مسجد به یکدیگر با ایکنا به گفت‌وگو نشست:

مسجد محل سجود یعنی‌جایگاه عبادت خداست و هر اتفاقی که در مسجد و در راستای عبادت خداوند باشد جز کارکرد‌های مسجد محسوب می‌شود؛ به نظر می‌رسد مقداری مسجد از کارکرد‌های خودش دور شده است و متاسفانه امروز با توجه به مسائلی که در کشور اتفاق افتاده و خصوصا مسائل اقتصادی و ضعف معیشتی زیادی که در بین مردم است و رهبر معظم انقلاب هم به آن اشاره کردند، بدبینی نسبت به مسجد و مومنین صورت گرفته است، که البته به اسم مسجد، مومنین و به اسم نظام اسلامی تمام شده است؛ اصالتا نظام اسلامی این کار را نمی‌کند، اما در سایه اسم نظام اسلامی یک همچین اتفاقاتی میافتد و این طبیعی است که یک بدبینی ایجاد شود.

اما باید گفت که سبک زندگی مومنین اینگونه نیست و اگر آن‌ها از هر طرفی که خارج شوند، باز به مسجد، محل عبادت و روح عبادت توجه دارند؛ علما و بزرگان باید در این زمینه خیلی حواسشان جمع باشد و مردم را توجیه کنند که اتفاقاتی که افتاده حقیقتا ربطی به مسجد و اموری که در آن به عنوان یک محل عبادی، پروردگار برای ما در نظر گرفته است ندارد؛ مسجد آن جایی است که حقیقت اسلام در آن روشن شود و حقیقت اسلام در آن عبادت شود؛ لذا کارکرد مسجد نه فقط در دوره ما، بلکه در دوره‌های گذشته و در دوره‌های آینده بیان عبادت، بیان بندگی و مکانی برای ارتباط و پل ارتباطی بین عبد و مولا است.

امروز اگر از آن تجربه‌ای که سالیان سال در مسجد به دست آورده شده استفاده شود، باید با معیار اهل بیت(ع) معلوم شود که چه بخش‌هایی در مسجد ضعف و چه بخش‎هایی نقاط قوت آن را ایجاد کرده است؛ لذا نقاط ضعف و قوت را علما، دانشمندان، صاحب نظران باید از دیدگاه و نگاه اهل بیت (ع) ببینند و در نهایت بخش‎هایی که قوت داشت، قدرتمند و بخش‎هایی را که ضعف داشت با توجه به معیار اسلام اصلاح کنند.

مسئله‌ای که خود من در این امور نسبت به مسجد درک می‌کنم، این است که یک مقداری از حقیقت دور شده‌ایم و حقیقت مسجد را باید از لحاظ پیامبر(ص) بفهمیم و بدانیم؛ احادیث زیادی در این باره آمده است و شاید بعضی از احادیث هم حرمت ایجاد می‌کند، ولی برخی با رقیق کردن بعضی از این احادیث در کتب فقهی اولیه، می‌فرمایند که صحبت کردن از مسائل دنیوی در مسجد اکیدا مکروه است؛ حال ببینید فرمایشی که اهل بیت(ع) در مورد مسجد فرموده‌اند را ما چقدر عملیاتی و اجرایی کردیم؟ ما در مساجدمان دائما حرف‌های دنیایی می‌زنیم و از آنچه که اصل مسجد و اتفاقاتی که باید برای ما رخ بدهد دور شدیم؛ لذا باید به مسجدی که در صدر اسلام بود و اتفاقات آن نگاه کنیم؛ مساجدی مثل مسجد پیغمبر خدا که توحید، نوبت وامامت در آن گفته می‌شد، اما آیا امروز این مسائل اصل است؟ یا اینکه ما از توحید، نوبت و امامت در مسجد دور شدیم؟ ما در مساجدمان صرفا به فروع دین می‌پردازیم، مگر در بعضی از مساجد که مقداری به اصول دین، یعنی پرداخت به روح توحید، نبوت و ولایت می‎پردازیم؛ حال وقتی شما در مساجد به روح اصول دین نمی‌پردازید یا خیلی کم توجه می‌کنید آهسته آهسته ریشه‌های اصلی را خراب می‌کنید.

آن چیزی که با توجه به آیات و روایات اهل بیت (ع) از کارکرد مسجد مشخص است، در قدم اول این است که اصول دین را باید برای مردم جا بیاندازیم؛ وقتی پرداخت به اصول آهسته آهسته انجام شود، شاخه‌های فروع هم درست می‌شود؛ یکی از شاخه‌های فروع دین همین بحث‌های اقتصادی و مسائل فرهنگی است؛ چرا که می‏‌خواهد در مباحث فرهنگی از آیات قرآن و از روایت اهل بیت (ع) استفاده کند و به مردم یاد بدهد که با خانواده‌ها و با همسایه‌ها و همکاران خود اینگونه زندگی کنید؛ در این جا می‎خواهد مسائل فروع دین را به مرور به مردم آموزش دهد.

علمای مساجد و ائمه جماعات باید به اصل خودشان برگردند؛ باید به آن‌ها هشدار داد که نگاه مردم به مسجد یک نگاه سطحی نباشد و کارکرد‌های مساجد در نگاه مردم اوج بگیرد؛ باید کاری کنیم که قرآن و روایات و علاقه و ابراز ارادت به اهل بیت (ع) در مسجد حرف اول را بزند؛ چراکه اگر مومنی در مسجد با فرهنگ مسجد رشد نکند، او با یک تکان اقتصادی یا شبیخون فرهنگی و یا حتی با یک باد ساده از جا کنده می‌شود و مثل یک نهال نوپا می‎شود؛ اما اگر همین شخص در مسجد اصول دین و ولایت اهل بیت (ع) را یاد بگیرد، حکایتش مومنی می‌شود که مثل کوه استوار است و باد‌های تند هم آن را تکان نمی‌دهد؛ البته ما نمونه‌های این افراد را خیلی دیده‎ایم که این‌ها همه مسجدی بودند و آن چیزی که یاد گرفته‌اند از مسجد بوده است.

نگاه من بیشتر به اصول است و جزئیات مسائل باید زیر نظر بحث اصول باشد، چراکه اگر اصول در مسجد رعایت شود باقی مسائل هم آهسته شکل می‌گیرند؛ البته یک بازه زمانی حداقل دو ساله لازم است و اگر مرکز رسیدگی به امور مساجد بتواند به صورت سرعتی و با دقت و همت این اتفاق را انجام دهد دو سال نیاز داریم که مساجد را به حالت اهل بیت (ع) برسانیم.

نقش بسیار مهم و کلیدی که در مسجد ایفا می‌شود، توسط ائمه جماعت است و آن‌ها هستند که سکان هدایت مسجد را بر عهده دارند؛ لذا اولا باید نقش خود ائمه جماعت با هم و ارتباط بزرگان معلوم شود، که احساس می‌کنم ارتباط ضعیف است؛ امام جماعات باید به گونه‌ای عمل کنند که حتی اگر دلشان هم نخواست به صورت سازماندهی شده این کار را انجام بدهند؛ لذا باید خود آقایان در کلان شهر‌هایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و... همدیگر را ببینند و به دیدار هم بروند و حتی گاهی ائمه جماعت همدیگر را برای سخنرانی دعوت کنند تا وقتی این ارتباط بین آقایان شکل گرفت فرهنگی شکل بگیرد و مردم نیز با دیگر مساجد آشنا شوند.

اگر این مسئله آهسته آهسته از محلات شروع شود، صدای آن در سایر مساجد هم می‎پیچید و مساجد دیگر هم راغب می‎شوند تا با همدیگر در ارتباط باشند و ساز و کار‌های را تعریف کنند؛ طبیعتا بعد از این اتفاق رسانه‌ها هم ورود می‌کنند و خود مرکز رسیدگی به امور مساجد هم ورود می‌کنند و برنامه‌ها و پیشنهاداتی داده می‌شود که به حفظ انسجام منتهی شود؛ اما باید یک نفر به عنوان رهبر معنوی در این مسئله قدم بردارد که باقی عزیزان هم تقریبا آن را به عنوان امام جماعتی صالح قبول داشته باشند تا شروعی خوب و منتهی به نتیجه باشد.

باید فرهنگ اهل بیت را نشر داد؛ به گونه‎ای که مسجد شما با مساجد دیگر کشورها فرق داشته باشد؛ چراکه شما شیعه و محب اهل بیت هستید، مسجد شما باید بوی اهل بیت (ع) را بدهد؛ اگر این مسجد بوی اهل بیت (ع) را می‎دهد یعنی یکی از پایگاه‌های مهم و در واقع مهمترین پایگاه برای نشر مسائل اهل بیت (ع) شده است؛ وقتی پایگاه شما مهمترین مرکز برای نشر فضائل اهل بیت (ع) شد، هر چه که در عالم، در فضای مجازی، اینترنت و چهره به چهره نشر داده شد به نام مسجد نوشته می‌شود؛ یعنی مسجد یک سازمانی برای نشر فضائل اهل بیت (ع) می‎شود.

فرض کنید سایتی قدرتمند در نشر فضائل اهل بیت (ع) کار می‌کند؛ اما چرا این سایت نباید زیر مجموعه یک مسجد باشد؟ یک مسجد چرا کار‌های مثل تولید سایت را انجام نمی‌دهد؟ البته برخی مساجد ورود کرده‎اند و همین اتفاق باعث شده است هر آنچه به نام فضائل اهل بیت (ع) در شرق و غرب عالم دیده و شنیده می‌شود با آرم مسجد باشد و خود همین باعث می‌شود یک قدرت و قوتی به مسجد بخشیده شود؛ این سایت امروز این کار را انجام می‌دهد و کتب خودش را معرفی می‌کند و در کنار آن تاریخ را می‌گویند؛ آن‌ها کاری کرده‎اند که خودشان هم احساس می‌کنند، جهانی است؛ کاری که با کمترین هزینه تشکیلاتی انجام و فضائل را نشر می‌دهند؛ مسجد شیعه وظیفه دارد در حد توانش از این فعالیت‌ها بهره برده و از این فضا‌ها برای نشر نام پیغمبر (ص) و اهل بیت (ع) استفاده کند.

انتهای پیام