نگاهی به وضعیت کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی/ سیاست سکوت یا ...

به گزارش ایکنا؛ شورای توسعه فرهنگ قرآنی که از آن به عنوان بالاترین نهاد سیاست‌گذار در عرصه فعالیت‌های قرآنی کشور یاد می‌شود، دارای چهار کمیسیون تخصصی شامل کمیسیون آموزش عمومی، کمیسیون تبلیغ و ترویج، کمیسیون آموزش عالی و کمیسیون پژوهش در نظام سلامت است؛ کمیسیون‌هایی که باید به عنوان بازوان شورا عمل می‌‌کردند. به نظر می‌رسد این روزها بازوانی ناتوان و نحیفی هستند که نه تنها توان برداشتن هیچ مانعی از سر راه توسعه فعالیت‌های قرآنی ندارند، بلکه خود به مانعی برای این فعالیت‌ها و شورا و منشور تبدیل شده‌اند.
ضعف عملکرد آنها در گذشته و حتی تا حدود زیادی حال باعث شده است تا عملکرد شورای توسعه نیز تحت‌الشعاع عملکرد کمیسیون‌ها قرار گیرد و با ضعیف‌ترین شورای توسعه تاریخ! مواجه باشیم.
کمیسیو‌ن‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی که مدیریت هر کدام از آنها برعهده یک وزارتخانه گذاشته شده و جلسات آن با حضور وزیر مربوطه رسمی می‌شود، در طول سال و براساس آئین‌نامه تهیه شده توسط شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید به صورت ماهانه – البته برخی کمیسیون‌ها به صورت داخلی مصوب کرده‌اند که جلسات دو ماه یکبار برگزار شود - جلسات خود را با حضور وزیر مربوطه و معاونین برگزار کنند. جلساتی که تقریباً نحوه و کیفیت برگزاری آن از یک کمیسیون به کمیسیون دیگر متفاوت است.
با اینکه برخی کمیسیون‌ها، اقدام به برگزاری جلسات می‌کنند، اما خروجی‌ها و برگزاری منظم آن، آن گونه که باید مورد پذیرش شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیست و اغلب شاهد نقدهای مسئولان شورای توسعه به برگزاری نابه‌هنگام جلسات کمیسیون هستیم. جلساتی که اگر به موقع برگزار می‌شد و خروجی‌هایی که باید داشته باشد، می‌داشت، شاید الان وضعیت فعالیت‌های قرآنی کشور بسیار بهتر از این بود و دیگر شاهد ارائه طرح‌هایی همچون «تجمیع فعالیت‌های قرآنی در یک نهاد» و ... نبودیم.
ماده 9 آیین‌نامه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، وظایف کمیسیون‌های چهارگانه را به خوبی شرح داده است، وظایفی که از ارائه پیشنهاد به شورای توسعه فرهنگ قرآنی برای اجرایی شدن منشور توسعه فرهنگ قرآنی تا انجام مطالعات و پژوهش‌های لازم برای ساماندهی و توسعه فعالیت‌های قرآنی در حوزه تخصصی را شامل می‌شود. این وظایف و بسیاری وظایف دیگر که ماده 9 به خوبی آنها را شرح داده، در حالی تدوین شده است که بسیاری از کارشناسان و ناظران حوزه فعالیت‌های قرآنی عقیده دارند که کمیسیون‌ها نه تنها آنگونه که باید وظایف خود را انجام نداده‌اند، بلکه یکی از عوامل تضعیف شورای توسعه نیز هستند.
در ادامه برای آشنایی بیشتر با این کمیسیون‌ها نگاهی بسیار گذرا به فعالیت‌های اخیر آنها داشته‌ایم تا مشخص شود این بازوان اجرایی طی ماه‌های اخیر مشغول چه کاری بوده‌اند.
کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن را شاید بتوان فعال‌ترین کمیسیون شورای توسعه فرهنگ قرآن طی یکی دو سال اخیر به حساب آورد، در روزهایی که برخی کمیسیون‌ها بی‌خیال تمام فعالیت‌های خود شده و ماه‌ها از برگزاری آخرین جلسات آنها می‌گذرد، به دست آوردن عنوان فعال‌ترین کمیسیون کار چندان سختی نیست تا البته مسئولان کمیسیون تبلیغ و ترویج با آن مغرور شوند.
فعالیت این کمیسیون به‌گونه‌ای بوده است که در شش ماه اخیر شاهد برگزاری سه جلسه بوده است. اولین جلسه این کمیسیون در سال جدید در ایام ماه مبارک رمضان و در نمایشگاه بین‌المللی قرآن برگزار شد. جلسه‌ای که شاید مهم‌ترین مصوبه آن تصویب برنامه جامع فعالیت‌های قرآنی جمهوری اسلامی در خارج از کشور بود. جلسه چهل و هفتم این کمیسیون نیز اوایل مردادماه با حضور وزیر ارشاد برگزار شد، جلسه‌ای که بخش زیادی از آن به ارائه گزارش مسابقات بین‌المللی قرآن جمهوری اسلامی ایران اختصاص یافت و البته در آن احکام رؤسای کارگروه‌های چهارگانه این کمیسیون نیز اهدا شد. پیش از آن نیز در اسفندماه سال گذشته شاهد برگزاری جلسه این کمیسیون بوده‌ایم، تا این کمیسیون در شش‌ماه اخیر حداقل سه جلسه با حضور وزیر ارشاد برگزار کرده باشد.
کمیسیون پژوهش و آموزش عالی قرآن، دیگر کمیسیون فعال شورای توسعه فرهنگ قرآنی است که البته جلسات خود را نه به صورت ماهیانه یا دو‌ماه یکبار بلکه به صورت فصلی برگزار می‌کند. این کمیسیون، تاکنون 26 جلسه برگزار کرده و آخرین جلسه آن نیز که منتهی به تصویب سند توسعه فعالیت‌های پژوهشی شده است، اوایل اردیبهشت‌ماه امسال برگزار شده است.
سندی که این کمیسیون تهیه کرده است، البته هنوز نیمه‌هایی نهایی شدن را طی کرده است؛ چرا که باید در شورای توسعه فرهنگ قرآنی مورد بررسی قرار گیرد. قبل از آن نیز باید یکبار دیگر در شورای معاونین وزارت علوم مورد بررسی قرار گرفته و تصویب شود تا پس از آن به صحن اصلی شورای توسعه فرهنگ قرآنی بیاید. پیش‌بینی می‌شود این سند تا پایان سال در شورای توسعه بررسی و در صورت نبود مشکلی خاص به تصویب نهایی برسد.
همانطور که گفته شد، براساس مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی، جلسات کمیسیون‌های شورای توسعه باید به صورت ماهانه برگزار شود، اما برخی کمیسیون‌ها این جلسات را دو ماه یک بار و برخی دیگر همچون کمیسیون پژوهش و آموزش عالی سه ماه یک بار یا فصلی برگزار می‌کنند. به نظر می‌رسد یکی از دلایل فصلی برگزار شدن جلسات این کمیسیون تغییرات مدیریتی در سطوح مختلف باشد.
کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن؛ براساس جستجوهای صورت گرفته و اذعان برخی منابع خبری در وزارت آموزش و پرورش، این کمیسیون تاکنون 49 جلسه برگزار کرده و آخرین جلسه آن نیز که البته بدون حضور وزیر آموزش و پرورش وقت برگزار شده است، اواخر سال 1395 بوده است. جلسه‌ای که چهل و نهمین جلسه کمیسیون آموزش عمومی بوده و براساس تصمیمی که در آن اتخاذ شده و شورای توسعه نیز بر آن تأکید داشته است، باید فعالیت‌های قرآنی وزارت آموزش و پرورش تا سطح «مرکز هماهنگی و توسعه آموزش عمومی کشور» گسترش می‌یافت.
بنابر این مهم‌ترین خروجی‌ای که تاکنون این کمیسیون باید دنبال می‌کرد، بحث ارتقای فعالیت‌های قرآنی وزارت آموزش و پرورش تا حد مرکز مستقل زیر نظر وزیر بود که تحقق این مسئله پس از ماه‌ها هنوز در ابهام کامل قرار دارد و مشخص نیست چه زمانی مرکز قرآنی این وزارتخانه راه‌اندازی می‌‌شود.
موضوع دیگری که در مورد این کمیسیون وجود دارد، تعطیلی یک سال و نیمه جلسات آن است، جلساتی که اگر برگزار می‌شد شاید تکلیف ارتقاء وضعیت فعالیت‌های قرآنی این وزارتخانه زودتر به نتیجه می‌رسید. به نظر می‌رسد بخشی از عوامل برگزار نشدن جلسات این کمیسیون به تغییرات صورت گرفته در معاونت فرهنگی و پرورشی و نیز برگزاری مسابقات قرآن دانش‌آموزی باشد.
همه کم‌‌کاری‌های وزارت آموزش و پرورش در کمیسیون آموزش عمومی در حالی است که بسیاری از نهادهای دیگر مدعی تولیت آن بوده و منتظر هستند تا با اشاره‌ای با قدرت هر چه تمام‌تر فعالیت‌ها را فرماندهی کنند.
کمیسیون پژوهش در نظام سلامت به نظر می‌رسد یکی از بیکارترین کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی باشد؛ چرا که این کمیسیون تاکنون جلسه‌ای را برگزار نکرده است.
این در حالی است که کمیسیون مورد اشاره که بسیاری حتی تشکیل آن را براساس روابط و نه نیازسنجی می‌دانند، تاکنون بودجه‌هایی را نیز برای انجام فعالیت‌ها دریافت کرده اما جلسه‌‌ای نداشته است.
اطلاعات زیادی در مورد این کمیسیون در دست نیست و مشخص نیست، آیا دبیرخانه‌ای دارد یا خیر و اگر پاسخ مثبت است گزارش کار آن به چه صورت است؟
براساس گزارش ایکنا، کم‌کاری برخی از کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی که در صورت ادامه داشتن می‌تواند صدماتی را به همراه داشته باشد، در حالی صورت می‌گیرد که برخی از آنها در مقام پاسخگویی نیز بر نیامده و نه تنها در مورد دلایل برگزار نشدن جلسات هیچ صحبتی نمی‌کنند که حتی در زمینه مطالباتی که از این کمیسیون‌ها نیز وجود دارد، سکوت می‌کنند.

انتهای پیام