سرآغاز ماندگاری «غلوش» از مسجدی به‌نام امام حسین(ع) + تلاوت

به گزارش ایکنا؛ «راغب مصطفی غلوش» سال 1938 م به‌دنیا آمد و قبل از 10سالگی حافظ کل قرآن شد.

علت این‌که وی به قرائت قرآن سوق یافت، توصیه اساتیدی بود که با غلوش حفظ قرآن کار می‌کردند؛ چراکه وی خیلی از آیات را از حفظ با صوت اجرا می‌کرد.
این تکنیک و این روش خاص برای استاد «حصان» بود، ولی غلوش هم تا حدودی این کار را انجام می‌داد و بعضی از قطعات را به صورت قرائت می‌خواند. غلوش از حدود 14سالگی در روستاهای مجاور محل سکونتش آوازه‌ قرائتش پیچید و در 20سالگی به‌خوبی قرآن می‌خواند.

اتفاقی شنیدنی برای غلوش رخ داد و آن زمانی بود که وی به سربازی رفت. پادگانی که استاد غلوش دوره خدمت خود را گذراند، نزدیک مسجد امام حسین(ع) شهر قاهره بود. وی هر روز برای نماز عصر و برای شنیدن تلاوت استاد «طه الفشنی» به مسجد می‌رفت. او خود را به مسئولان مسجد معرفی می‌کرد و با شور و اشتیاق عجیبی می‌گفت که من هم می‌توانم، خوب اذان بگویم و تلاوت کنم، اما هیچ‌وقت این جسارت را به خود نمی‌داد که خود را به طه الفشنی معرفی کند. تا این‌که یک روز برحسب اتفاق، طه الفشنی برای تلاوت قرآن در مسجد امام حسین(ع) حضور پیدا نمی‌کند و یا دیر می‌آید که بلافاصله مسئولان مسجد امام حسین(ع) غلوش را برای تلاوت دعوت می‌کنند، اتفاقاً «محمد امین حماد» رئیس وقت رادیو قاهره هم آن‌روز در آن‌جا بود و غلوش تلاوت فاخرش را انجام ‌داد و این نقطه عطفی بود در زندگی استاد که تلاوتش را حماد بشنود و او را به رادیو قاهره دعوت کند. اینجا زمانی است که غلوش برای نخستین‌بار به هیئت مهارت‌سنجی رادیو رفت و آزمون داد. در ادامه فایل صوتی مطالب فوق را با صدای احمد فراهانی، کارشناس برنامه می‌شنوید.

فایل صوتی تلاوت سوره حاقه در قاهره مسجد امام حسین(ع) که در دهه 60 میلادی اجرا شده است.

در ادامه، تحلیل محمدرضا پورزرگری ، مدرس و قاری بین‌المللی قرآن درباره تلاوت راغب مصطفی غلوش را می‌خوانید؛

محمدرضا پورزرگری: فرازی از تلاوت سوره مبارکه رحمن و حاقه استاد غلوش را در نظر گرفتیم که آن را با هم تحلیل و بررسی خواهیم کرد.
این تلاوت، جزء اولین تلاوت‌های ایشان بود که نزدیک به 50 سال پیش اجرا شده است و ارزش‌های صوتی و لحنی‌ استاد با این تلاوت برای بسیاری از مردم جهان به ویژه ایران شناخته شد.
این تلاوت را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: وی از «وَأَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِيزَانَ» با مقام سه‌گاه آغاز می‌کند و بخش‌های مختلفی را در مقام سه‌گاه انجام می‌دهد. گاهی ورود به مقام رست دارد، اما بعد از تلاوت آیه «يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ فَانْفُذُوا لَا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ» تقریبا نزدیک به دقیقه شانزدهم از تلاوت، وی وارد سوره حاقه می‌شود و با قرار مقام رست، تلاوتش را در سوره حاقه شروع می‌کند و در آیه دوم، جواب مقام رست را همراه با یک طمأنینه خاصی که در عین حال بسیار زیبا هم هست، دنبال ‌می‌کند.
مجددا با بسمله در مقام رست، آیه اول را تکرار می‌کند و تلاوتش را ادامه می‌دهد از آیه دوم از «مَا الْحَاقَّةُ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحَاقَّةُ كَذَّبَتْ ثَمُودُ وَعَادٌ بِالْقَارِعَةِ» جواب رست را قرائت می‌کند. وی در جواب‌خوانی‌ها یک اشاره کوچکی به جوابِ جواب در برگشتش در مقام رست دارد.
در «وَأَمَّا عَادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِيحٍ صَرْصَرٍ عَاتِيَةٍ» مجددا بازگشت به مقام سه‌گاه دارد و می‌توان گفت که در ادامه تلاوت یک بخش کوچکی را در مقام سه‌گاه قرائت کرد و در آیه «سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيَالٍ وَثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومًا فَتَرَى الْقَوْمَ فِيهَا صَرْعَى كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ خَاوِيَةٍ» خودش را نشان می‌دهد و تکرار این آیه را دو، سه بار انجام می‌دهد و در این تکرارها به مقام سه‌گاه اشاره‌ای می‌کند.
می‌توان گفت در بخش اول تلاوت ایشان، ترکیز تلاوت با مقام سه‌گاه است و اشاره به رست در بخش دوم ترکیز تلاوت ایشان در مقام رست است، ولی باز اشاراتی را در مقام سه‌گاه دارد و کلیت تلاوت استاد غلوش در این تلاوت خاص، روی مقام سه‌گاه و رست هست و تلاوت را در مقام رست دنبال می‌کند و بخش «كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا أَسْلَفْتُمْ فِي الْأَيَّامِ الْخَالِيَةِ» در جواب جواب مقام رست یک حالت بسیار زیبایی دارد و ایشان ویژگی خاصی را در این بخش انجام می‌دهد.

مقام رست را با فراز و نشیب‌های خاصی در کلمات برخی از آیات اجرا می‌کند. ضمن این‌که وی حالت متفاوتی نسبت به سایرین و اطرافیان در پرداختن به تلوین نغمی دارد و می‌شنوید که احکام تجویدی و اداء الحروف با یک دقت خاصی انجام می‌شود.
استاد غلوش با این‌که صوت بسیار فاخر و یک جلال و وقار با طنین زیبا در صدای وی وجود دارد، اما همچنان سعی در ادای فصیح کلمات و رعایت احکام تجویدی دارد. در عین حال سعی کرده است از توانایی‌های خاصش در انعطاف صوتی و تحریرها برای زیباتر کردن تلاوت، هرچه بیشتر استفاده کند.

یادآور می‌شود، این تحلیل در برنامه «اکسیر» به تاریخ 25 مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۸ از شبکه رادیویی قرآن پخش شد. اکسیر پنجشنبه‌های هر هفته با مجری‌‌کارشناسی «احمد فراهانی»، مدیر گروه آموزش رادیو قرآن و با هدف بیان نکات آموزشی تلاوت‌های شاخص قاریان مصری به روی آنتن می‌رود و در هر برنامه دو تلاوت الگو از قاریان صاحب‌سبک و تأثیرگذار پخش می‌شود. پس از هر تلاوت نیز دو کارشناس در زمینه مباحثی همچون آموزش، تحلیل و بررسی تکنیک‌ها و فنون تلاوت و ... مواردی را مطرح می‌کنند.
انتهای پیام