به گزارش ایکنا؛ جلسه علنی امروز، سهشنبه 6 شهریور، مجلس شورای اسلامی، با دستورکار سؤال 85 نماینده از رئیس جمهور به ریاست علی لاریجانی و با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید آغاز شد.
حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی؛ رئیس جمهوری نیز با همراهی جمعی از اعضای دولت وارد صحن علنی شد.
براساس آییننامه داخلی مجلس، پس از حضور رئیسجمهور در مجلس، نمایندگان سؤالکننده نیمساعت زمان برای طرح سؤال خود داشتند و رئیسجمهور نیز یکساعت برای پاسخگویی به سؤالات فرصت داشت.
همچنین محورهای سؤالات از رئیسجمهور شامل موارد ذیل بود:
ـ عدم موفقیت دولت در کنترل قیمت کالا و ارز
ـ استمرار تحریم بانکی
ـ عدم اقدام شایسته دولت در کاهش نرخ بیکاری
ـ رکود شدید اقتصادی سالهای اخیر
ـ افزایش شتابان قیمت ارز و کاهش ارزش پولی کشور
در ادامه جلسه و پس از نطق پیش از دستور علی لاریجانی، محمد دهقان، به عنوان اولین نماینده سؤال کننده از رئیس جمهور گفت: آقای رئیس جمهور شما بارها در بیانات خود از انجام کار کارشناسی در امور کشور تأکید کرده و معتقد بودهاید که همه کارها باید با خرد جمعی انجام شود اما من به عنوان نمایندهای از نمایندگان سوال کننده و به وکالت از بخش مهمی از ملت ایران که بار سنگین تورم و گرانی کمر آنها را خم کرده از شما میپرسم کدام کارشناس تجویز کرده بود که دولت جنابعالی در یکی دو سال گذشته دهها میلیارد دلار ارز کشور را بدون برنامه برای واردات کالاهای لوکس و غیرضرور اختصاص دهد.
نماینده مردم چناران، طرقبه و شاندیز در مجلس شورای اسلامی در ادامه سوال خود خطاب به رئیس جمهور افزود: زمانی که معاون اول رئیس جمهور ارز دولتی 4200 تومانی را برای همه نیازهای مردم در دسترس اعلام کرد عمده کارشناسان در همان زمان بر اشتباه بودن این تصمیم از لحاظ قانونی تأکید داشتند؛ در این راستا مجلس نیز طرح دو فوریتی تدوین کرد اما دولت در راستای جلوگیری از این اتفاق مقاومت کرد.
دهقان با تأکید بر اینکه متأسفانه بیش از 3 ماه طول کشید تا دولت نظر کارشناسان و مجلس را در خصوص تصمیم اشتباه ارزی بپذیرد، تصریح کرد: همین زمان خسارتهای بسیاری به کشور وارد کرد. همه مردم و همه مقامات و نمایندگان مجلس از جنابعالی و دولت خواستند که فهرست گیرندگان ارز را منتشر کنید تا کالاهای وارد شده با ارز 4200 تومان را در بازار با قیمت 10 هزار تومان نفروشند، البته خود شما هم چند روز اخیر بر ضرورت ارائه این لیست تأکید داشتید اما این موضوع تاکنون محقق نشده است.
این نماینده مردم در مجلس دهم با تأکید بر اینکه باید مشخص شود برخی از دولتمردان از چه چیزی میترسند، تصریح کرد: عدم انتشار لیست دریافت کنندگان ارز دولتی جای سوال دارد زیرا اگر کسی رانتی نبرده و فسادی نبوده است چرا در برابر خواست قانونی مردم مقاومت میشود.
وی در ادامه اظهاراتش خطاب به رئیس جمهور افزود: جناب آقای روحانی دولت جنابعالی در زمانی که مردم تحت تأثیر فشار سنگین گرانی و تورم قرار داشته و دارند و نگران وضعیت اقتصادی خود و فرزندانشان هستند متأسفانه صدها میلیون دلار ارز دولت را برای سفرهای غیرضرور خارجی اختصاص دادید تا افرادی به صورت رایگان به آنتالیا و مالزی و کشورهایی از این دست برای تفریح سفر کنند.
دهقان ادامه داد: متأسفانه ارائه ارز برای سفرهای غیرضرور منجر شد برخی مدیریت کشور را به تمسخر بگیرند زیرا تشخیص این مسئله سخت نبود.وی با بیان اینکه متأسفانه دولت شما بعد از 4 ماه که صدای همه درآمده بود نسبت به قطع ارز سفرهای غیرضرور اقدام کرد، تصریح کرد: از این تأسفبارتر این بود که در زمان تحریک تقاضا و دعوت دلالان برای خرید ارز دولتی عملاً با بیتوجهی جلوی ارز و توزیع دلار و یورو گرفته شد که در بازار توزیع نشود.
این نماینده مردم در مجلس دهم گفت: متأسفانه به گونهای برنامهریزی شد که ارز ناشی از صادرات در بازار توزیع نشود و اگر کسی تمایل به فروش ارز خود در بازار داشت با او به عنوان قاچاقچی برخورد کردند و همه صرافی ها با یک چوب زده و بسته شدند.
دهقان با تأکید بر اینکه وقتی فضا به علت سوء مدیریت امنیتی میشود ارز 3500 تومانی به بیش از 10 هزار تومان می رسد، افزود: تحلیل این موضوع هوش و علم بالا نمیخواهد زیرا همه موارد شفاف است.وی با بیان اینکه ارز ناشی از صادرات کالا که توسط شرکتهای شبه دولتی و خصولتی تحصیل میشود، بر اساس نظر کارشناسان، هر 3 ماه حدود 19 میلیارد دلار است، تصریح کرد: متأسفانه در این مدت کمتر از2 میلیارد دلار به بازار توزیع شد، این شرکتها که تحت تأثیر 5 وزارتخانه اعم از صنعت، معدن و تجارت، نفت، اقتصاد، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین دفاع هستند یا به احتکار ارز پرداختند یا برخلاف قانون آن را صرف مصرف در جاهای دیگر کردند.
دهقان با تأکید بر اینکه پس از خسارتهای عدیدهای که به کشور وارد شد اخیراً وزیر نفت را مأمور کردهاید که با شرکتهای شبه دولتی و خصولتیها که ارز را به بازار ثانویه نمیفروشند برخورد کنند، گفت: این سوال مطرح است که چرا این مأموریت از ابتدا به وزیر نفت ندادید تا به کشور در این حد خسارت وارد نشود.
این نماینده مردم در مجلس دهم خطاب به رئیس جمهور افزود: آقای رئیس جمهور اگر شما طلا نداشتهاید چرا دولت شما بازار را تحریک کرده و مردم را برای خرید سکه به صف کرد و بیش از 61 تن سکه را به کمتر از نصف قیمت به تعداد معدودی فروخت و هزاران میلیارد تومان سرمایه مردم را به جیب تعدادی دلال و سودجو واریز کرد.
دهقان با بیان اینکه آقای رئیس جمهور اگر ذخایر طلای شما کافی بوده است پس چرا ادامه فروش طلا را قطع کرده اید، تصریح کرد: اگر ذخایر طلا کافی بوده چرا سکه از یک و نیم میلیون تومان افزایش قیمت پیدا کرد؟
این نماینده مردم در مجلس دهم با تأکید بر اینکه آیا رئیس جمهور و تیم دولت از ذخایر دولت اطلاع کافی ندارد، گفت: متأسفانه یک آدم بازاری با 5 کلاس سواد حساب انبار و مدیریت کار خود را دارد چطور دولت با این دم و دستگاه و کارشناس این مسائل بدیهی را تشخیص نداده و با این همه مشکلات مواجه شد.
دهقان با بیان اینکه این ایرادات و مشکلات موجب کاهش ارزش پول ملی از یک سوم تا یک چهارم شد، تصریح کرد: متأسفانه به قیمت خالی کردن جیب مردم و کوچک شدن سفره آنها دهها هزار میلیارد تومان پول به کیسه تعدادی آدم سودجو و اندکی از ثروتمندان واریز شده است.عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: ماده 598 قانون مجازات اسلامی می گوید هر کس با اهمال موجب تضییع حقوق دولتی و عمومی شود علاوه بر مجازات کیفری باید خسارت آن را نیز جبران کند، شما بگویید چه کسی این خسارتها را به کشور وارد کرده و چگونه باید جبران کند.
محمدحسین فرهنگی نیز به عنوان یکی دیگر از سوال کنندگان از رئیس جمهور گفت: با توجه به وظایف و اختیارات بسیار رئیس جمهور و اصول قانون اساسی برخی از مسائل را مطرح می کنم. طبق اصل 134 قانون اساسی، رئیس جمهور در برابر اقدامات هیات وزیران و دولت خود مسئول است. جناب آقای روحانی شما در ابتدای دولت تصویر موفقی از دوره های مدیریتی آتی خود ترسیم کردید، اما باید تاکید کرد که رکود به وجود آمده در اقتصاد قطعا در ماه های اخیر نبوده و فقدان مدیریت صحیح از همان ابتدا سبب به وجود آمدن چنین مشکلاتی شد.
وی تاکید کرد: متاسفانه فقدان برنامه های کارشناسی مشکلاتی را به وجود آورد که این مشکلات رو به افزایش است. البته راهکارهای علمی برای رفع آن ها وجود دارد اما متاسفانه برنامه ریزی از جانب دولت شما دیده نمی شود.
این نماینده مردم در مجلس دهم با اشاره به تعطیلی 5 هزار و 800 کارخانه در طول ریاست جمهوری روحانی، افزود: رکود تورمی در طی سال های گذشته بسیار افزایش یافته که متاسفانه بی سابقه بوده است؛ چرا دولت در مهار نقدینگی موفق عمل نکرده است؟ افزایش حجم نقدینگی و برخی مسائل دیگر سبب التهاب در بازار ارز، طلا و مسکن شد و براساس گزارش های رسمی میزان نقدینگی بیش از GDP شده است.
فرهنگی با بیان اینکه تورم اعلامی بانک مرکزی در مردادماه 9.7 درصد بوده است، گفت: این در حالی است که واقعیت های جامعه چیز دیگری می گوید و تورم نقطه به نقطه 60 درصد را در سال جاری مطرح می کند.
وی با تاکید بر اینکه رکود تورمی حتی در کوتاه مدت می تواند تاثیرات بلندمدت داشته باشد، افزود: چرا دولت اصلاحات اقتصادی را انجام نداد؛ آقای رئیس جمهور از سال 92 دست به کدام برنامه اصلاحی اقتصادی زدید، نظام بانکی، گمرکی، بیمه، عمران و حتی حمایت از بیکاران مورد توجه قرار نگرفت و اصلاحاتی در این حوزه انجام نشد حتی برنامه ششم که می توانست در این خصوص اصلاحاتی را انجام دهد با بی مهری روبه رو شد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با تاکید بر اینکه با پرهیز از فرافکنی، مسئولیت دولت و شخص رئیس جمهور نباید به دیگران احاله شود، تصریح کرد: امیدوارم نمایندگان با توجه به واقعیت ها تصمیم گیری کنند نه براساس ادعاها که ضرورتی ندارد.
سید حسین نقوی حسینی نیز ضمن گرامیداشت هفته دولت با بیان اینکه همه ما می دانیم که امالفساد همه مسائل کشور اشتغال و بیکاری است، خطاب به رئیس جمهور گفت: خانوادهای را در نظر بگیرید که یک، دو، یا پنج فرزند تحصیل کرده با مدارک عالی حتی دکتری با سنین بین 20 تا 40 سال دارد که به علت عدم اشتغال مجرد هستند. آن ها شب به خانه پدری می روند و دور سفره ای جمع می شوند که با دستمزد پایین وی تهیه شده است؛ آیا شما باشید، شب خوابتان می برد؟
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به اینکه پنج میلیون بیکار در این کشور وجود دارد، تصریح کرد: آقای رئیس جمهور شما مجری قانون اساسی هستید؛ در اصل 28، 29 و 34 قانون اساسی از شما خواسته شده اشتغال مناسب، تامین اجتماعی و دستمزد مکفی برای ملت ایجاد کنید. فقط به نمایندگان بگویید شورای عالی اشتغال که بالاترین مرجع تصمیم گیری شغل در این کشور هست در طول 5 سال دولت شما چند بار تشکیل شد؟ بانک اطلاعات بیکاران و اشتغال که وعده دو دوره انتخابات شما بود چه سرنوشتی پیدا کرد و به کجا رسید؟ طرح کارورزی به کجا رسید و چه نتیجه ای داشت، شما مجری قانون هستید و باید پاسخگوی ملت باشید.
نقوی حسینی خطاب به رئیس جمهور خاطرنشان کرد: ما پشت سر شما هستیم، مجلس در کنار شماست؛ به دشمنان اعلام می کنیم ما آمریکا را له و تحریم ها را نابود می کنیم؛ کسانی که فکر می کنند می توانند در نظام جمهوری اسلامی اختلاف ایجاد کنند، کور خوانده اند.وی به رئیس جمهور و دولت تاکید کرد: پشت سر رهبری حرکت کنید، همه ما پشت شما هستیم و حمایت می کنیم و آن ها را نابود می کنیم و کنار هم حرکت می کنیم، از ظرفیت های داخل کشور استفاده کنید، به درون توجه کنید و به سرمایه گذاران و نخبگان خودتان توجه کنید.
این نماینده مردم در مجلس دهم خطاب به رئیس جمهور یادآور شد: آقای شریعتمداری وزیر صنعت شما نمایشگاهی تحت عنوان صنایع کوچک ایجاد کرد، ای کاش از آن بازدید می کردید یا معاون اولتان از آن بازدید می کرد چرا که آن ها ظرفیت های کشور است.
وی افزود: ما می توانیم تحریمها را دور بزنیم. نقدینگی داریم. در منازل مردم دلار به اندازه کافی داریم. اعتماد مردم را جلب کنید. امروز اشتغال مصیبت کشور است. ظرفیت اشتغال مهم تر از شغل است. تا این اندازه روی بودجه و اعتبارات برای ایجاد شغل مانور ندهید بلکه روی ایجاد ظرفیت اشتغال فکر کنید و بخش مسکن را راه بیندازید.
نقوی حسینی اظهار کرد: 300 نوع شغل در حوزه صنعت نهفته است؛ ظرفیت شغل ایجاد کنید چرا که براساس آماری که خودتان ارائه داده اید بیش از 5 هزار مرکز تولیدی و خدماتی که منشاء ظرفیت شغل هستند تعطیل شده اند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: ما اختلاف سیاسی داریم ولی امروز روز منافع ملی کشور و عزت ملت ایران است و به تعبیر حضرتعالی روز سخت کشور است اما مرد کسانی هستند که روز سخت کشور پای نظام بایستند، ما برای حفظ نظام جمهوری اسلامی پای دولت شما می ایستیم.
همچنین حمید رضا فولادگر و کوروش کرمپور نیز به بیان سؤالات خود در محورهای ذکر شده از رئیس جمهور پرداختند و سپس رئیس جمهور در بخش اول سخنان خود به برخی از مطالب مطرح شده پاسخ داد.
با پایان بخش اول نطق رئیسجمهور، حجتالاسلام و المسلمین مجتبی ذوالنوری، نماینده سؤالکنندگان، به ادامه بیان سؤالات پرداخت و با بیان اینکه آمارها بیانگر این است که امروز ظرفیت بنگاههای اقتصادی حدود 40درصد است، گفت: کاهش مصرف نیز یا باید با تغییر سبک زندگی رخ دهد یا با کاهش جمعیت که هیچکدام اتفاق نیفتاده است.
وی با بیان اینکه کاهش قاچاق کالا کجا باید خود را نشان دهد، گفت: 6 سال است شما رئیس دولت هستید اما شما نماینده ویژه در ستاد قاچاق کالا و ارز نداشتید. شما تاکنون یکبار این جلسه را با حضور خودتان برگزار نکردید.
ذوالنوری اظهار کرد: مردم به یاد دارند که شما گفتید با روز اول اجرای برجام تمام تحریمها بالمره لغو خواهد شد. در تبلبغات انتخاباتی فرمودید که به مردم قول میدهم که میتوانم سایر تحریمها را نیز لغو کنم. مسئله دیگر اینکه مقام معظم رهبری فرمودند هدف مذاکرات، رفع تحریمها بود و اگر نشود خسارت محض است.
ذوالنوری ادامه داد: چهارم اینکه در پاسخ ها ذکر کردید بعد از برجام با 300 بانک ارتباط برقرار کرده اید که این مهم جای سوال دارد که ارتباط با بانک های بزرگ بوده یا کوچک که قطعا با بانک های کوچک است.همچنین این سوال وجود دارد که سیستم بانکداری اروپا جزیره ای است یا یکپارچه که قطعا یکپارچه است. همچنین آیا ابزار و امکانات فنی و نرم افزاری بانک های بزرگ برای انعطاف و مانور بیشتر است یا بانک های کوچک که قطعا بانک های بزرگ بیشتر است. همچنین اینکه اگر مشکل نرم افزار است چرا با بانک های کوچک مشکل نرم افزاری نداریم ولی با بانک های بزرگ که توانمندی بیشتری دارند مشکل داریم بنابراین باید اذعان کرد مشکل نرم افزار نیست.
وی عنوان کرد: آقای روحانی اگر موضوع یاد شده را به FATF و کنوانسیونهای مربوطه ارجاع میدهید که باید اذعان کرد از 49 اقدام اکثرا اجرایی شده و پالرمو و پولشویی نیز از مجلس شورای اسلامی عبور کرده و در اختیار شورای نگهبان است.
ذوالنوری ابراز کرد: البته کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم باقی مانده که اگر میخواهید همه امور را به آن ربط دهید، بیان می کنم که با نامه آقای طیب نیا در دو سال گذشته کشورمان کاهش ریسک از 6 به 5 داشته و از لیست سیاه خارج شده و در لیست خاکستری قرار گرفته ایم؛ در دو سال گذشته که مشکل FATF نداشته ایم پس چرا بانکهای بزرگ دنیا با کشورمان ارتباط برقرار نکرده اند؟
عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس افزود: مشکل این است که نتوانستید در مذاکرات برجام تضمین بگیرید و سایه تحریم و تهدید آمریکا بر روی بانکهای بزرگ دنیا است و صد تا FATF هم مشکل حل نمیشود. برجام ماموریت خود را انجام نداده و تحریمها سر جایش باقی مانده است.
وی در خصوص موضوع بیکاری، گفت: آقای روحانی من نمیدانم شما رئیسجمهور سوئیس هستید یا رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران! وقتی 5 میلیون مسکن مهر ساخته میشد، کارگرانی که در این مسکن کار میکردند سالانه دههزار شغل بود. در سال سوم ریاست جمهوری دوره قبلی، در افطاری رهبر انقلاب عنوان کردید 2 میلیون و 500 هزار شغل ایجاد کردید. سال آخر نیز آقای جهانگیری و خودتان عنوان کردید 700 هزار شغل ایجاد کردهاید که در مجموع 3 میلیون و 200 هزار شغل میشود اما امروز عنوان می کنید طی پنج سال، 2 میلیون و اندی شغل ایجاد کرده اید. چرا این تضاد در آمار وجود دارد.
نماینده مردم قم در مجلس اظهار کرد: در نطق تبلیغاتی عنوان میکردید آمار لازم نیست، کدام خانه وجود دارد که 1 یا 2 نفر بیکار نداشته باشد. با حلوا حلوا کردن دهان شیرین نمیشود و مردم نیز به هر حال نان گندم خورده اند. شغلهایی که ایجاد میشود در آمارها ذکر می شود اما از طرفی بنگاههای تولیدی که تعطیل میشود و سبب لشگر بیکاران می شود در آمارها ذکر نمی شود که باید این مهم لحاظ و بعد آمار اشتغال بیان شود.
ذوالنوری در ادامه به مسئله ارز اشاره کرد و گفت: آقای روحانی بیان کردید که ساعت 9 نمی دانیم ساعت 11 قیمت ارز چقدر میشود لذا مشکل کجاست؟ مشکل سوء مدیریت است، مشکل مشورت نکردن با کارشناسان است، استفاده نکردن از ابزارهای علمی و خودشیفتگی است. اگر این دلایل در مقطعی رخ میدهد چرا در مقطع دیگری نشود؟ همچنین آیا همواره باید مشکلات بر سر مردم خُرد شود؟ قمیت ارز تغییر میکند گناهش بر گردن مردم است؟ چه اتفاقی رخ داده که بازار بهم ریخته است؟ تحریمها تهدیدش بوده و هنوز نفت تحریم نشده، صدور نفت قطع نشده، ورود دلار به کشور قطع نشده است. این فضا را چه کسی درست کرده است؟
وی تأکید کرد: آقای رئیس جمهور! شما کاخی به نام برجام ساختید که آخرش هم به رابطه با آمریکا منتهی شود؛ وقتی با لگد ترامپ این کاخ خراب شد، دیگر گزینه بعدی نداشتید زیرا اقتصاد مقاومتی جدی گرفته نشد و تکیه بر توانمندی داخلی نشده است. همچنین ارتباط با همسایگان فراموش شد تا غربیها قهر نکنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: آقای رئیس جمهور بارها عنوان کردید اگر آمریکاییها بیرون بروند برای ادامه راه گزینههای مختلف داریم در حالی که دو گزینه بیشتر نبود؛ اگر ترامپ بود که نیاز به گزینه نبود. بنابراین نتوانستیم مدیریت کنیم. منشاء مشکل ارز چیست در حالی که در دست خودتان است، مشکل در توزیع ارز بود.
پس از پایان نطق ذوالنوری، رئیسجمهور به بیان بخش دوم سخنان خود پرداخت و سپس رأی گیری به صورت الکترونیک انجام گرفت و پاسخ رئیسجمهور به 5 سؤال به صورت تک تک به رأی گذاشته شد که نمایندگان در خصوص پاسخ رئیسجمهور به سؤال در مورد کنترل قیمت کالا و ارز و قاچاق، چرایی عدم کاهش بیکاری مفرط در کشور، علت رکود اقتصادی شدید چند سال اخیر در کشور و کاهش ارزش پول ملی قانع نشدند و تنها پاسخ رئیسجمهور به سؤال پیرامون دلیل استمرار تحریمهای بانکی نمایندگان را قانع کرد.
بر این اساس نمایندگان پاسخهای رئیس جمهور به سوال نخست را با 123 رأی موافق، 138 رأی مخالف و 6 رأی ممتنع از مجموع 271 نماینده حاضر در صحن علنی، قانع کنند نداستند.
وکلای مردم با 137 رأی موافق، 130 رأی مخالف و 3 رأی ممتنع از مجموع 271 نماینده حاضر در صحن علنی، پاسخهای رئیسجمهور به سؤال دوم را قانعکننده دانستند.
همچنین نمایندگان مجلس با 74 رأی موافق، 190 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 272 نماینده حاضر در صحن علنی، پاسخهای رئیسجمهور به سوال سوم را قانعکننده ندانستند.
با 116 رأی موافق، 150 رأی مخالف و 6 رأی ممتنع از مجموع 272 نماینده حاضر در صحن علنی، نمایندگان پاسخهای رئیسجمهور به سوال چهارم را قانعکننده ندانستند.
همچنین کلای ملت با 68 رأی موافق، 196 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 272 نماینده حاضر در صحن علنی، پاسخهای رئیسجمهور به سوال پنجم را قانعکننده ندانستند.