تأمین جهیزیه نیازمندان به شیوه بچه هیئتی‎ها/ قابلیت‌های نهفته مجالس عزاداری

به گزارش ایکنا؛ از زمان شکل‌گیری اسلام و حتی قبل از آن کمک و دستگیری از نیازمندان و محتاجان همواره مورد تأکید و تائید پیامبران الهی و اهل‌بیت(ع) قرار داشته است؛ به نحوی که احادیث، آیات و روایات بسیاری از این مسئله در دین اسلام وجود دارد که ما را در انجام کار خیر و دستگیری تشویق کرده است؛ مسئله‎ای که کماکان افراد متدین و با دیانت در انجام آن پیشتاز بودند؛ در این جریان سال گذشته همزمان با نزدیک شدن به ایام محرم خبر جالبی فضای مذهبی و هیئت‎های سطح شهر تهران را پر کرد؛ خبری که برگ دیگری از کارکردها‌ و قابلیت‌های نهفته هیئت‌های مذهبی و جامعه بزرگ مداحان را به نمایش گذاشت؛ خبری مبنی بر اقدام شایسته و قابل توجه برخی از مداحان و ستایشگران اهل‌بیت(ع) که در راستای منویات رهبر معظم انقلاب و به صورت آتش به اختیاری مورد توجه قرار دادند و طی آن تعدادی از مداحان و شاعران آئینی کشورمان در اقدامی خودجوش، صله و هدیه دریافتی محرم خود را به نوعروسان می‎دادند تا آن‌ها به سبب این مساعدت، زندگی مشترک خود را آغاز کنند.

این طرح از سال گذشته ادامه پیدا کرد تا اینکه با شیوه جدیدی به امروز رسید؛ حال در ابتدای ماه محرم و ایام عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، خبر‌هایی مبنی بر اتفاقات جدید در مورد این طرح به گوشمان رسید؛ بر همین اساس برآن شدیم تا به سراغ حیدر توکل، مداح، شاعر آئینی کشور و یکی از طراحان و اعضای گروه «وصل» برویم و گفت‌وگویی را در خصوص طرح تأمین جهیزیه نوعروسان نیازمند برای سال جدید و مسائل و کارکرد‌های هیئت‎های مذهبی داشته باشیم.

وی در ابتدا با اشاره به جزئیات شروع این طرح اظهار کرد: جرقه ابتدایی این طرح، در جمع دوستان مداح مطرح شد که طبق آن با اطلاع‌رسانی که صورت گرفته و همچنان ادامه دارد، هیئت‌هایی که برای برپایی عزای اباعبدالله(ع) نیاز به مداح دارند درخواست خود را اعلام می‌کردند تا گروه سیره ستایشگران اهل‌بیت(ع) با توجه به نیاز هیئت‌ها و توان و تخصص مادحین داوطلب، اقدامات لازم را در خصوص اعزام مداح به محفل‌های عزاداری انجام دهد؛ بر همین اساس برای سیزده شب اول محرم، هر مداح داوطلب، بسته به میزان وقتی که برایش امکان داشت، اعلام آمادگی خود را برای مداحی در هیئتی که از سوی گروه سیره ستایشگران اهل بیت(ع) معرفی می‌شد، اعلام می‌کرد. بعد از آن با هماهنگی بین گروه و هیئت‎های متقاضی، اقلام مورد نیاز یک جهیزیه مناسب تهیه و در اختیار زوج‌های واجد شرایط قرار می‌گرفت.

تأمین اقلام جهیزیه از هیئت شما، مداح و سخنران از ما

توکل افزود: یکی از اهداف گروه سیره ستایشگران اهل بیت(ع) ترویج فرهنگ ازدواج آسان و حمایت از خانواده‌های نیازمند است، که طرح وصل نیز بر همین اساس در سال گذشته انجام و استقبال خوبی از آن شد، به شکلی که توانستیم برای سال گذشته نزدیک به ۱۲ جهیزیه را تأمین کنیم؛ با وجود اینکه امکانات اطلاع‌رسانی خوبی هم در اختیار نداشتیم، اما به فضل خدا توانستیم فعالیت خود را ادامه دهیم. کلیت این طرح به این شکل بود که هر مداح و سخنرانی که علاقه‎مند بود، تعهد می‌داد در ۱۳ شب ابتدایی ماه محرم، یک ساعت بیشتر از آنچه که خودش در نظر دارد در یکی از هیئت‌ها، مداحی یا سخنرانی کند. به این شکل که هیئت‌ها برای مداح و سخنران اعلام نیاز می‌کردند و ما مداح و سخنران را برای آن‌ها می‎فرستادیم؛ البته در فراخوان خود اعلام کردیم که «تأمین اقلامی از جهیزیه برای قشر بی‌بضاعت از هیئت شما، تأمین مداح و سخنران شما از ما»؛ در واقع مداح و سخنران ما صله نمی‌گیرد و آن هیئت صله مورد نظر را برای تهیه جهیزیه و اقلام مورد نیاز صرف می‌کرد.

این مداح پیشکسوت ادامه داد: امسال نیز در نظر داریم طرح هر هیئت یک جهیزیه را راه‎اندازی کنیم تا هر هیئت بتواند یک جهیزیه را تأمین کند؛ سال گذشته مقرر بود هرمداح بخشی از یک جهیزیه را تأمین کند، اما امسال تصمیم بر آن شد که هر هیئت یک جهیزیه را تأمین کند؛ لذا برای گسترش این طرح، بسته‌های تبلیغاتی خاصی را طراحی کردیم که بر اساس آن فیلم‎های کوتاهی را تهیه و در فضای مجازی منتشر خواهیم کرد؛ همچنین برنامه‌ای را برای حضور در جلسات هیئت‌ها پیش‎بینی کردیم، تا بتوانیم ضمن توضیح و تشریح این طرح، هیئتی‌ها را برای کمک به این فعالیت فرا بخوانیم.

وی در مورد فعالیت و همراهی مداحان معروف و مطرح کشور برای گسترش این طرح نیز گفت: سال گذشته برخی از مداحان بزرگ چهره به ما پیوستند؛ اما امسال هنوز اقدامات کاملی را برای پیوستن آن‌ها انجام نداده‎ایم، هرچند که قطعا با نزدیک شدن به روز تاسوعا و عاشورا، تب و تاب این فعالیت‌ها نیز بیشتر می‌شود.

برخی هیئت‌ها فقط در ایام محرم فعالیت چشمگیر و اثرگذار دارند

توکل در مورد چرایی عدم پویایی و اثرگذاری برخی هیئت‌های مذهبی در جامعه فعلی، به عنوان یک کشور شیعه و مسلمان نیز گفت: قطعا هیئت‌هایی که در صحنه باشند، اثرگذارتر هم خواهند بود؛ شکر خدا این طرحی که از سال گذشته داده شده، باعث شد تا در کنار اسم آن جرقه خوبی برای فعالیت گروه‌های مختلف دیگر زده شود و آن‌ها نیز به فکر کمک به مردم نیازمند در مواقع اضطراری از طریق هیئت‌ها بیافتند؛ همچنین که در زلزله کرمانشاه شاهد بودیم، هیئت‌های مذهبی، کمک‌های خوبی را برای این مناطق جمع‌آوری و ارسال کردند. خدا را شکر می‌کنیم که امروز هیئت‌ها به جوش و خروش آمدند و همین امر می‌تواند اثرگذاری خوبی داشته باشد؛ البته متاسفانه برخی هیئت‌ها فقط در ایام محرم فعالیت چشمگیر و اثرگذار دارند و در سایر روزهای سال به نوعی بدون فعالیت و یا به صورت کامل بسته می‌شوند و تأثیرات کم رنگی هم دارند.

هیئت‌هایی که در صحنه هستند قطعاً اثرگذاری بیشتری دارند

این مداح قدیمی بازار تهران تصریح کرد: هیئت‌هایی که در صحنه هستند قطعاً اثرگذاری بیشتری دارند و پویایی و فعالیت آن‌ها نیز در سایر عرصه‌ها مشهود است. در بحث گروه‌های جهادی و اعزام به مناطق محروم نیز مداحان و بچه هیئتی‌های بسیاری را دیدیم که به این مناطق اعزام می‌شدند؛ بعد از این اقدامات بود که گروه مبلغین و وعاظ انقلابی هم تشکیل شد و اقدامات خوبی را انجام داد. خدا را شاکر هستیم که این اقدامات صورت گرفت؛ ما در این طرح به دنبال اسم و رسم نیستیم؛ ما تلاش می‎کنیم این کمک‌ها و اتفاقات انجام شود تا در نهایت گر‌ه‌ای، هر چند کوچک از مشکلات مردم جامعه باز شود؛ لذا خدا را شاکریم که نسبت به توانمان قدم‌های خوبی را برداشتیم.

هیئت‌های مذهبی دقیقا چه نقشی دارند

وی در ادامه و در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر ضرورت‌ها و لازمه‌های یک هیئت اثرگذار و پویا در جامعه فعلی گفت: این مسئله را پیغمبر اکرم(ص) در تعریف مسجد تأکید کردند و فرمودند: «مساجد باید مکانی برای گره‌گشایی مردم باشد». هیئت‌های مذهبی هم دقیقاً چنین نقشی دارند. یعنی اگر جوانی بیکار است، باید به این برسد که اگر وارد هیئت شد، علاوه بر اینکه ارتباط معنوی خاصی را با اهل بیت(ع) و قرآن پیدا می‌کند، مجموعه هیئتی‌ها می‎توانند دستگیر او شوند و شغلی را برای او پیدا کنند؛ یا اگر جوانی ازدواج کرد بداند که می‎تواند روی هیئتی‌ها حساب کند و برخی از مخارج شروع یک زندگی را از طریق هیئتی‌ها و هیئت‌های مذهبی تأمین کند؛ از کمک‌های مالی گرفته تا کمک‌های معنوی و مشاوره‌های دیگر؛ این مسئله کم کم در حال جا افتادن است و باید همه هیئتی‌ها و بچه مذهبی‌ها کاری کنند تا این مسئله در هیئت‌های مذهبی به وضوح دیده شود؛ چراکه هیئت‌های مذهبی می‌توانند اثر بالایی در رفاه مردم و زندگی افراد جامعه داشته باشند؛ همچنین می‌توانند در مواقع بحران و کمک رسانی‌ها یاری‌گر مردم و نیازمندان و حتی مسئولین باشند؛ لذا انتظار و حکم این است که بسیاری از این کار‌ها و فعالیت‌ها در هیئت‌های مذهبی و مساجد انجام شود.

 

 

توکل در پاسخ به اینکه چرا برخی از هیئت‌های مذهبی اثرگذاری مطلوبی بر روی جامعه هدف خود ندارند و نتوانستند به اهداف واقعی یک هیئت مذهبی دست پیدا کنند نیز به ایکنا، گفت: این مسئله دقیقا مانند کسب علم و مدرسه رفتن است. افرادی هستند که در بدو ورود به هیئت هیچ اثرپذیری ندارند و ما نیز به آن‌ها لقب کلاس اولی می‌دهیم؛ چراکه وقتی فرد برای بار اول وارد مجموعه می‌شود شاید چیزی یاد نگرفته باشد، اما قطعا اگر این روند ادامه پیدا کند، رفتار او نسبت به سال گذشته تغییر محسوسی پیدا می‌کند و بعد از سال دوم دیگر به یک جلسه و سینه‏‌زنی یک مداح اکتفا نمی‌کنند و به مکان‌ها و جا‌های دیگر هم سر می‌زنند تا استفاده بیشتری از هیئت داشته باشد؛ در این جریان قطعاً با افرادی آشنا می‌شود که همین افراد باعث می‌شوند اثرگذاری فرد نسبت به هیئت افزایش پیدا کند و پویایی هیئت‌های مذهبی نیز بیشتر شود.

وی ادامه داد: همین که جوانان در این ایام وارد هیئت‌های مذهبی می‌شوند، قدم اول را برای پویایی برداشته‌اند و آشنایی آن‌ها با هیئت‌های مذهبی آغاز پویایی یک هیئت مذهبی است، همانطور که یک دانش آموز برای کسب علم ابتدا به کلاس اول می‎رود و بعد از فراگیری دروس پایه، برای تقویت آن‌ها و ادامه تحصیل به کلاس‌های بالاتر هدایت می‌شود؛ در این جریان هم افراد بعد از ورود به هیئت با الفبای آن آشنا می‌شوند؛ لذا ما نباید از آن‌ها انتظار کار‌های آنچنانی داشته باشیم. البته باید توجه کنیم همین که جوانان در این ایام کار‌های آنچنانی نمی‌کنند به خودی خود مفید است، چرا که از کار‌های باطل دور می‎شوند و در هیئت تلنگری به روح آن‌ها زده می‌شود. قطعاً جذب و ورود آن‌ها به هیئت‌های مذهبی باعث شروع فرایند مثبتی در زندگی آن‌ها خواهد شد.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه تا چه حد هیئت‌های مذهبی توانسته‎اند در موضوع شناساندن الفبای هیئت به مخاطبان خود و جذب جوانان موفق باشند و لت عدم موفقیت حاصله چیست، گفت: قطعاً هیئت‌هایی که به جوانان بها می‎دهند بهره‎برداری درست و بهتری هم خواهند داشت. فردی که با تفکر 50 سال قبل هیئت داری می‌کند، نمی‌تواند با تفکر امروز جوانان را جذب هیئت‌های مذهبی کند، چرا که تفکر ۵۰ سال قبل با تفکر جوان امروز متفاوت و ناهماهنگ است.

روز نو آمده است، حرف نباید زد

توکل تصریح کرد: به قول ایرج میرزا «پری رو تاب مستوری ندارد»، جوان هم می‌خواهد دیده بشود و ما وظیفه داریم که این محیط را برای آن‌ها فراهم کنیم، البته این مسئله در ذات تمامی بشر نهفته است که نسبت آن برای هر کسی متفاوت است؛ لذا نباید جوانان را از دایره هیئت‌های مذهبی بیرون کرد و تنها به این اکتفا کرد که آنان وارد هیئت‌های مذهبی شوند و سینه بزنند و بعد از آن خداحافظی کنند و بروند؛ باید جوانان را به مشارکت گرفت و به آن‌ها وظیفه و کار محول کرد و از آن‌ها کار خواست، در این جریان است که ناخودآگاه آن‌ها درگیر مسائل اجتماعی و مذهبی می‌شوند.

اداره هیئت هذهبی امروز از اداره کردن یک وزارتخانه سخت‌تر است

این مداح پیشکسوت و قدیمی بازار تهران با بیان اینکه اداره هیئت هذهبی امروز از اداره کردن یک وزارتخانه سخت‌تر است، افزود: همه می‎دانیم که در یک وزارتخانه وزیر دستور می‌دهد و همه ملزم به انجام این دستور می‌شوند و تمامی مجموعه‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌های وابسته و زیرمجموعه وزارتخانه موظف به انجام آن می‌شوند، اما در یک هیئت مذهبی برعکس این مسئله است چرا که در هیئت همه دستور می‌دهند و مدیر هیئت است که باید چشم بگوید؛ اداره کردن هیئت مذهبی متفاوت از اداره کردن یک قایق بزرگ پارویی است، جایی که همه گوش به فرمان یک نفر پارو می‌زنند و جهت مشخص می‌شود، اما در هیئت همه فرمان می‌دهند و رئیس هیئت است که باید پارو بزند و لذا اغنا کردن همه نظرات در هیئت مذهبی بسیار کار دشوار و سختی است؛ قطعاً این مسئله شدنی است و می‌توان با یک فکر روشن و خلاقیت این کار را به ثمر نشاند، مشروط بر اینکه جوانان در وسط کار باشند و در اداره کردن هیئت خودشان را دخیل بدانند.

 

گفت‎وگو از وهاب خدابخشی

 

انتهای بخش اول