به گزارش ایکنا از خراسانشمالی، مراسم «نخلگردانی» با قدمتی طولانی بین 200 تا 400 ساله در ایام سوگواری امام حسین(ع) در ماههای محرم و صفر در اکثر نقاط ایران از جمله در شهر جاجرم برگزار میشود که برپایی این مراسم نسل به نسل در بين پدران و اجداد مردم اين ديار چرخيده و هر ساله در ظهر عاشورا اجرا میشود.
نخل اغلب از چوب یا فلز و به شکل خیمه ساخته میشود و در زیرآن تیرهای چوبی به صورت افقی نصب مي شود تا عزا داران بتوانند آنرا حمل کنند.
روی نخل با پارچههای سبز و یا سیاه که نوشتههای مذهبی شامل لفظ جلاله الله و اسامي متبرک پنج تن آل عبا و اشعار مذهبي بر آن رودوزی شده پوشيده میشود.
در نوک نخل نيزعلمهایي شبیه به نیزههای جنگی نصب میشود که در اصطلاح محلی به آن تیغه می گویند بروي تيغهها اشعار مذهبی که به ذکر واقعه کربلا پرداخته حکاکی شده است.
در هنگام اجرای مراسم سوگواري دو نفر سوار بر نخل، نماد سرهای بریده شده را که بصورت دو میوه سیب و انار است بر روی این تیغه ها می گذارند.
درمراسم نخل گرداني جاجرم دو نوع نخل استفاده میشود: يکي نخل عمومی «نخل بزرگ» و ديگري نخل دهقانها است، هدایت و اداره هر نخل بر عهده یک نفر است و حرکت نخل به سوی سیل عزاداران بر عهده افرادی است که آن را بر روی دوش خود برداشته و حرکت میدهند.
مسیر حرکت نخل ها در مراسم عزاداری امام حسین (ع) چنان است که نخل ها پس از گذراندن از خیابانهای اصلی وارد میدانی به نام میدان حسینیه می شوند و پس از برگزاری مراسم نخل ها در جای خودشان قرار می گیرند و آن بدین صورت است که نخل ها «نخل بزرگ و نخل کوچک» در ابتدا وارد میدان حسینیه می شوند و به دنبال آن گهواره علی اصغر(ع)، سنجزنها، طبلکوبها، علمگردانها وارد میدان میشوند.
پس از ورود نخل ها به میدان حرکت نخل ها تند شده و سوگواران نیز حرکت خود را تندتر کرده و با در دست داشتن پرچمهای سبز رنگ و سینهزنان و طبل کوبان و سنج زنان با پای برهنه به دنبال نخل ها می دوند.
حرکت نخل ها چهار تا پنج دور در میدان حسینیه طول می کشد و بعد از آن نخل ها در جای خود قرار گرفته و مردم بعد از این مراسم رهسپار قبور اموات و شهدای واقع در بهشت مهزیار جاجرم می شوند.
یادآور میشود، مراسم آيينی نخلگردانی در تاريخ آبان ماه سال 1390 به شماره 255 در فهرست عادی ميراث فرهنگي ناملموس کشور ثبت شده است.