اساس عزاداری‌ها، تبیین عقلانیت واقعه عاشورا باشد
گروه معارف - یک محقق و پژوهشگر دینی گفت: اگر وجه عاطفی و احساسی واقعه عاشورا بر تبیین وجه عقلانی و درس‌آموزی آن غلبه یابد، نهضت حسینی به جای تبدیل شدن به الگویی فرا زمانی و فرا مکانی، به افیون مردمی تبدیل می‌شود.
بهراد بهشتی، محقق و پژوهشگر دینی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، اظهار کرد: حرکت امام حسین(ع) کاملا سنجیده و بر اساس عقلانیت و اندیشه بود، به گونه‌ای که خود حضرت فرمودند:«من می‌توانم اسوه و سرمشق شما باشم»؛ بنابراین حرکت و نهضت حسینی می‌تواند برای همه آزادگان در همه زمان‌ها و مکان‌ها اسوه و اثربخش باشد.
وی با بیان اینکه وجه اصلی در مراسم عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) باید تبیین عقلانی واقعه عاشورا و پیام‌های فرا زمانی و فرا مکانی نهضت حسینی باشد، افزود: در کنار این وجه اصلی و معرفت‌بخش مجالس و محافل عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) باید وجه احساسی نیز وجود داشته باشد، ولی باید توجه داشت که این وجه احساسی و ذکر مصیبت‌های خاندان رسالت جنبه حاشیه‌ای داشته باشد. اگر جنبه عقلانی واقعه عاشورا را ستون و قالب اصلی محافل و مراسم عزاداری قرار دهیم، آسیب‌شناسی این محافل نیز از همین رهگذر میسر می‌شود.
این محقق و پژوهشگر دینی ادامه داد: اگر وجه احساسی، هیجانی و عاطفی واقعه عاشورا اصل و اساس قرار گرفت، خود به یکی از آسیب‌ها تبدیل می‌شود، به این معنا که عقلانیت قیام حسینی و پیام‌های حرکت ایشان را نادیده گرفته و فقط به وجه احساسی و تهییجی آن پرداخته‌ایم و ناخواسته به جای تبیین عقلانی واقعه عاشورا و تبدیل آن به اسوه‌ای برای همه روزگاران، نهضت حسینی را به افیون مردمی تبدیل کرده‌ایم.
غلو و تحریف؛ دو آفت تهدیدکننده عزاداری‌ها
بهشتی غلو کردن را یکی دیگر از آسیب‌ها و آفت‌های مراسم عزاداری ائمه به ویژه مراسم عزاداری سیدالشهداء(ع) دانست و افزود: این مسئله در مداحی‌ها نمود بیشتری دارد، اندیشه‌های مبالغه‌آمیزی که باید به شدت از آنها پرهیز کرد؛ در واقع چنین اندیشه‌هایی سبب می‌شود که این حرکت مصلحانه از وجه آموزندگی و اسوه بودن خارج و با آسیب و آفت بزرگی مواجه شود.
وی اضافه کرد: تحریف و دروغ‌پردازی درباره قیام عاشورا نیز از دیگر آفت‌هایی است که عزاداری‌ها را تهدید می‌کند. متأسفانه قیام عاشورا در طول زمان با یک‌سری مسائل تحریف‌آمیز و دروغ‌ها و مسائل نادرست آمیخته شده که لازم است همه اهل منبر و علاقمندان به سیدالشهداء(ع) و کسانی که معتقدند حرکت امام حسین(ع) یک الگو و اسوه است، با این مسائل مبارزه کنند.
این محقق و پژوهشگر دینی افزود: شخصیت‌هایی مثل شهید مطهری در کتاب «حماسه حسینی»، محدث نوری در کتاب «لؤلؤ مرجان» و مرحوم صالحی نجف‌آبادی در کتاب «شهید جاوید» و «نگاهی به حماسه حسینی» وجوه این تحریفات را احصا کرده‌اند. به نظر می‌رسد اهل منبر و سخنگویان و مداحانی که قرار است درباره قیام عاشورا صحبت کنند، باید با وجوه تحریفی این واقعه آشنا شوند و سخنان خود را با پیراستن از این تحریف‌ها و دروغ‌ها بیان کنند.
وی تصریح کرد: آفت دیگر این است که به جای تبیین اهداف و حرکت اصلاح‌گرانه امام حسین(ع) برای مخاطبان، نهضت حسینی به ابزاری برای تخریب جناح‌های سیاسی تبدیل شود، همچنین شبیه‌سازی‌های تاریخی که متأسفانه انجام می‌شود و وجوه بسیار نادرستی دارد و نه تنها به ایمان مردم و تبیین وجه عقلانی و درس‌آموزی از نهضت حسینی کمک نمی‌کند، بلکه بسیاری از مخاطبان را نسبت به اصل حرکت امام حسین(ع) بدبین می‌سازد.
انتهای پیام
