جدیدترین شماره فصلنامه «معرفت اديان» منتشر شد

به گزارش ایکنا؛ شماره 34 فصلنامه علمی پژوهشی «معرفت اديان» به صاحب‌امتیازی موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني و مدیرمسئولی سيداكبر حسيني قلعه بهمن در 15 صفحه منتشر شد.
عناوین مقالاتی که در این شماره انتشار یافته بدین قرار است: «معناشناسي واژه «سكينه» در قرآن و متون مقدس يهودي»، «بررسي تحليلي سيره نبوي و علوي در مواجهه نظامي با اهل كتاب»، «واكاوي «فتشقي» بر اساس آيات سوره مباركه طه و فقراتي از باب سوم سفر پيدايش»، «اخلاق يهودي: قوم محور يا بشريت محور»، «بررسي تاثير عصر روشنگري در الهيات جديد مسيحي؛ با تاكيد بر انديشه هاي ريچل، بولتمان و پانن برگ»، «چگونگي تحول مفهوم ازدواج در كليساي كاتوليك و چالش هاي پيش رو»، «خوانش عرفاني از امر سياسي در الهيات مسيحي معاصر؛ با تاكيد بر انديشه اريك وگلين»، «بررسي نقش مغان در آيين و تاريخ ايران».
در چکیده مقاله «معناشناسي واژه «سكينه» در قرآن و متون مقدس يهودي» می‌خوانیم: «واژه قرآني «سكينه» تنها شش بار در سه سوره قرآن به كار رفته است. مفسران مسلمان و مترجمان قرآن، اين واژه را غالباً به معناي «آرامش و طمانينه»، مطابق با ريشه لغوي آن «سكن» دانسته‌اند. لغويان عرب نيز همين معنا را براي واژه بيان كرده‌اند. گاه با استناد به روايات، برابرنهاده‌هايي ديگري نيز به كار برده‌اند. در اين ميان، شمار اندكي از محققان از معناي معهود فراتر رفته و معادل‌هاي ديگري برگزيده‌اند. با اين حال، آراي مختلف و عدم وجود شاهدي بر گزينش يكي بر ديگري، فهم مفهوم صحيح اين واژه قرآني را دشوار ساخته است.
اين مقاله، با روش تاريخي ـ تطبيقي، به بررسي دقيق اين واژه در منابع مرتبط، مفهوم صحيح و برابر نهاده مناسب آن مي‌پردازد. بررسي‌هاي صورت گرفته نشان مي‌دهد كه واژه «سكينه»، خاستگاه و سياقي مشترك با كاربردهاي آن در متون مقدس يهودي دارد. هرچند نمي‌توان اين واژه را به قطع، وام واژه اي سرياني يا عبري دانست، اما اشتراكات فراوان معنايي و كاربردي اين دو واژه در قرآن، روايات و متون مقدس يهودي، بيانگر بار معنايي خاصِ ديني آن است. براين اساس، «سكينه» عبارت است از «حضور و تجلي شكوهمند الهي» كه در شرايطي خاص شامل حال مومنان مي‌گردد.»
یکی از مقالاتی که در این شماره انتشار یافته است مقاله «بررسي تحليلي سيره نبوي و علوي در مواجهه نظامي با اهل كتاب» است. چگونگي برخورد با اهل كتاب، به عنوان كساني كه دين‌شان به اذعان خود اسلام، دست كم، اصل و ريشه‌اي راستين دارد، مستلزم توجه به ظرايفي است كه مي‌بايد با در نظر گرفتن آنها در مواجهات، هم وجاهت دين اهل كتاب حفظ شود و هم در صورت وجود توطئه، با هجمه‌هاي آنان مقابله‌اي مناسب صورت گيرد.
مقاله مذکور با شيوه توصيفي تحليلي، به بررسي سيره نبوي و علوي در مواجهه با اهل كتاب پرداخته است و با بررسي جنبه نظامي مواجهه، به اين نتيجه رسيده است كه واكنش هاي پيامبر اسلام و امام علي در برابر اين گروه، همواره با هدف حفظ اسلام و نه به قصد از بين بردن آنان صورت مي گرفت. از اين رو، محور برنامه ايشان، توجه به اخلاق، خرَد و شرع در همه رويكردها، روش ها و ابزارها بوده و در ضمن صلح طلبي، ويژگي‌هايي چون دورانديشي، هوشياري، آمادگي هميشگي، اقتدار و واكنش متناسب با تهاجم‌ها نيز از مهم‌ترين شاخصه‌هاي قابل مشاهده در سيره ايشان است.
در چکیده مقاله «چگونگي تحول مفهوم ازدواج در كليساي كاتوليك و چالش هاي پيش رو» می‌خوانیم: «با نگاهي به مفهوم «ازدواج» و «خانواده» در گذشته مسيحيت، روشن مي‌شود كه اين مفاهيم از بستر يهودي، تا نگاهي كه عيسي به آن داشته و فهم متفاوتي كه پولس و آگوستين، به عنوان مفسر و الهيدان به آن داشته‌اند، تغييرات معناداري يافته است. آنان مفهوم ازدواج را به قلمرو الهياتي وارد كردند، به گونه‌اي كه مفهوم رايج و مرسوم ازدواج و خانواده در يهوديت و مسيحيتِ اوليه، با رابطه محبت‌آميز مسيح و كليسا درآميخت.
كليساي كاتوليك نيز در قرون وسطي، بيشتر بر بعد الهياتي و فراطبيعي اين مفاهيم تاكيد كرد. اما كليسايي كه شريعت را كنار گذاشته بود، در اين زمينه قوانين كليسايي سختي را بر آن افزود و چالش‌هاي بسياري را براي مسيحيان به وجود آورد. كليساي كاتوليك، پس از شوراي دوم واتيكان در رويارويي با اين چالش و براي حفظ قوانين كليسايي، و حفظ جامعه مومنان، بايد تدابيري مي‌انديشيد. پاپ ژان پل دوم و پاپ فرانسيس، بيش از ديگران تلاش كردند تا راه حلي براي اين مشكل پيدا كنند. اين پژوهش، با رويكردي توصيفي- تحليلي، چگونگي فربه شدن مفهوم ازدواج، با افزودن معنايي مجازي بر آن و جنبه آييني يافتن آن و نوعي افراط‌ورزي در قوانين كليساي كاتوليك و پيامدهاي آن را نشان مي‌دهد.»
یکی از مقالات این شماره مقاله «اخلاق يهودي: قوم محور يا بشريت محور» است. موضوع پيش رو، يكي از مسائل مهم در انديشه يهودي است. امروزه بسياري از يهوديان بر اين باورند كه آموزه‌هاي اخلاقي آنان، ناظر به همه انسان‌هاست و در عمل به اين فرامين اخلاقي، تفاوتي ميان يهودي و غيريهودي وجود ندارد. بااين حال، اين مقاله تلاش دارد تا نشان دهد كه اين ادعا پايه و اساس محكمي ندارد. يافته‌ها حاكي از اين است كه در كتاب عهد و تلمود (كتاب هاي مقدس يهود)، موارد بسياري وجود دارد كه با اين ادعا به شدت در تعارض است. اين موارد، كليت ادعاي يهوديان را باطل كرد، پايه ادعاي يهود را به شدت متزلزل خواهد كرد.
انتهای پیام