بالا بردن سود بانکی منطبق با اقتصاد اسلامی نیست/ لزوم مقابله با بنگاه‎داری بانک‏‎ها

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالحمید ثابت، عضو هیئت‎علمی جامعه المصطفی(ص) و مدیرگروه بانکداری دانشگاه عدالت، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره گمانه‌زنی‌ها در مورد افزایش مجدد نرخ سود بانکی اظهار کرد: اساسا موضوع بالا بردن سود بانکی برای این مطرح می‌شود که سپرده‎گذاران به دلیل پائین بودن سود بانکی، پول خود را از بانک خارج می‎کنند تا در جاه‎های دیگر اقتصاد به سود بیشتر دست پیدا کنند و این موضوع، اساس تحلیل در مورد دلایل بالا بردن سود بانکی است.

عمده مشکلات اقتصادی به دلیل خلق پول توسط بانک‌هاست

وی ادامه داد: این در حالی است که به نظر می‌رسد این استدلال دقیق و جامع نیست و همه وضعیت اقتصاد کشور را مد نظر قرار نداده است؛ چراکه مشکلاتی که در اقتصاد ما پدید آمده است عمدتا به دلیل خلق پول و بالا رفتن حجم نقدینگی توسط بانک‎ها بوده است، نه اینکه مردم به دلیل پائین بودن سود سپرده‎های بانکی، پول خود را از بانک‎ها خارج کرده باشند.

ثابت افزود: مسائلی همانند تورم به دلیل بالا رفتن حجم نقدینگی در اقتصاد کشور اتفاق افتاده و لذا مشاهده کردیم که هرچه سکه فروخته شده و به اقتصاد جامعه تزریق شد، نه تنها قیمت سکه را پائین نیاورد بلکه روز به روز قیمت سکه بالاتر هم رفت.

بالا بردن سود سپرده‎ها منجر به کاهش تورم نمی‎شود

این پژوهشگر اقتصاد اسلامی یادآور شد: اکنون شاهد تثبیت این مشکلات اقتصادی هستیم و اگر این پیشنهادات در مورد بالا بردن سود سپرده‌های بانکی مطرح می‎شود کارساز نیست و اساسا اگر بنا بود چنین اقدامی صورت گیرد باید قبل از این اتفاقات انجام می‌شد، نه اینکه الان که مشکلات اقتصادی پدید آمده و نرخ ارز بالا رفته و تأثیر خود را بر تمام اقتصاد ما گذاشته است، اقدام به تغییر سود سپرده‎ها کنیم.

وی عنوان کرد: اقدام به بالا بردن سود سپرده‎های بانکی در شرایط کنونی، حرکت در مسیر همین موج گرانی و تورمی است که ایجاد شده است و به هیچ عنوان وضعیت کنونی را نه تنها اصلاح نخواهد کرد بلکه باعث خواهد شد مخارج و هزینه‎های تولید و هزینه‎های جامعه هم بالاتر برود و به وضعیت تورمی نیز دامن بزند.

لزوم مقابله با بنگاه‎داری بانک‌‏ها

عضو هیئت علمی جامعه‌المصطفی(ص) ادامه داد: با این اوصاف بنده معتقدم سیاست بالا بردن سود سپرده‎های بانکی در شرایط کنونی اصلا سیاست درستی نیست و باید از آن دوری کرد. از سوی دیگر برای رهایی از این وضعیت باید بانک‎ها را کنترل کرد تا حجم نقدینگی ایجاد شده توسط آنها کاهش پیدا کند.

مدیرگروه اقتصاد دانشگاه عدالت گفت: از سوی دیگر باید با یکی از مهم‎ترین اقدامات کنونی بانک‌ها که همانا بنگاه‎داری است مقابله صورت گیرد. باید شرکت‎های زیرمجموعه بانک‎ها کنترل شده و رگ‌های حیاتی این شرکت‎ها و بنگاه‎هایی که وابسته به بانک‎ها هستند قطع شود تا اقتصاد کشور ما بتواند روی آرامش به خود ببیند.

سود واقعی در اقتصاد اسلامی چگونه حاصل می‎شود؟

ثابت در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت سود بانکی در بانکداری اسلامی عنوان کرد: اساس کم یا زیاد شدن سود سپرده‎های بانکی در بانکداری اسلامی و در نظریه اقتصاد اسلامی، تابعی از واقعیات اقتصادی جامعه است؛ بدین معنی که باید در متن اقتصاد واقعی و سودی که در آن ایجاد می‎شود، سود سپرده‎های بانکی نیز تعین شود. به بیان بهتر، سود واقعی در اقتصاد اسلامی از اقتصاد واقعی نشئت می‎گیرد.

این پژوهشگر اقتصاد اسلامی تصریح کرد: زمانی‎که در فعالیت‌های تولیدی ما وضعیت رکودی حاکم است، چگونه ممکن است سودهای بالایی حاصل شود تا بنگاه‎ها بتوانند رقم بالایی را بابت سود بانکی پرداخت کنند. این هم دلیل دیگری است که نشان می‎دهد بالا بردن سود سپرده‎های بانکی اشتباه است و با نظریه اقتصاد اسلامی هم منطبق نیست.

ادغام بانک‌‏ها تأثیری بر اصلاح نظام پولی کشور ندارد

وی درپاسخ به پرسشی درباره فواید ادغام بانک‎ها نیز گفت: ادغام بانک‎ها از این جهت که می‎تواند هزینه‎های کلان تحمیل شده بر جامعه را کاهش بدهد، اقدامی مناسب است اما در تغییر وضعیت نظام پولی و مالی کشور چندان نمی‎تواند مؤثر باشد؛ چراکه سیستم بانکی به صورت یکپارچه عمل می‎کند و در هر صورت به افزایش نقدینگی دامن می‎زند.

عضو هیئت علمی جامعه‌المصطفی(ص) در پایان تأکید کرد: بنابراین چنین سیستمی با وجود بانک‎های بزرگتر یا کوچک‎تر، خلق پول را انجام می‎دهد؛ لذا اینکار نمی‎تواند تأثیر مثبتی بر اصلاح نظام پولی و مالی بگذارد اما از این جهت که هزینه‎ها را کاهش می‎دهد، می‌‏تواند به نفع جامعه باشد.

انتهای پیام