آشفته بازار خودرو همچنان در اغما

به گزارش ایکنا، جهان اقتصاد نوشت: بازار خودروی کشور ماههاست با اتفاقات عجیبی روبرو شده است که بدون اغماض می توان نام آن را «آشفته بازار» نهاد، این بازار با روندی نه چندان آرام روز به روز، گران تر شد و حیرت خریداران این بازار بیشتر؛ البته پس از گذشت مدتی خریداران این بازار به تماشاگر تبدیل شدند، به طوری که «معامله» در این بازار تنها به اعلام قیمت روی سایت ها و شبکه های مجازی و دهان به دهان گشتن همین قیمت های بی پایه و اساس در «عبدل آباد» منجر شد.

در این میان راهکارهای ارایه شده توسط مسئولان و متولیان صنعت به ارایه چند طرح پیش فروش ختم شد که آن هم با همه سروصداها و چالش های بی شماری که داشت سبب شد صف میلیونی تقاضاهایی که آن هم در این بازار«عجیب» به نظر می رسید شکل بگیرد تا در نهایت حدود ۱۰۰هزار خودرو در ماراتُنی نفس گیر پیش فروش شده و متقاضیان «مشروط» شده و «خودرو اولی» و «بالای ۱۸ سالِ گواهی نامه دار» و «منع شده از فروش» چشم انتظار خودروهای پیش خرید شده در سال ۱۳۹۸ باشند!

کارشناسان از همان ابتدا هم با اعلام اینکه این گونه طرح ها، تنها، مُسکنی برای سرطان این بازار است معتقد بودند، طرح های پیش فروش تاثیری بر بازار پرهیاهو و توخالی خودرو نخواهد داشت و همانگونه که مشاهده شد، پس از پایان این طرح ها قیمت حاشیه بازار خودرو همچنان «تخیلی» باقی ماند.

آنها تاکید می کردند تقاضای ایجاد شده در بازار چه واقعی باشد و چه موج کاذب، تشنه عرضه است، اما خودروسازان با اعلام اینکه هرچه در چنته دارند را در میدان «رقابت ثانیه ای پیش فروش» گذاشته اند، به ندای عرضه گسترده کارشناسان لبیک نگفتند.

البته صاحبان این صنعت معتقدند با تمام توان درحال تولیدند اما قهر و ناز شرکای خارجیشان پس از خدشه ترامپ بر برجام از یک سو و صعود چشمگیر نرخ ارز و فلج شدن قطعه سازان از سوی دیگر شرایط بحرانی تولید را بحرانی تر کرده است؛ آنها پیش از این اتفاقات نیز معتقد بودند بخش مهمی از محصولاتشان را «با ضرر» و تنها به امید چرخش نقدینگی تولید می کردند.

با همه این اوصاف اما در میان نمایندگان مجلس، کارشناسان و عامه مردم افرادی هستند که اصرار دارند «خودِ خودروسازان» در به وقوع پیوستن این آشفته بازار نقش دارند، آنها عدم عرضه مناسب، تعویق تحویل خودروهای پیش فروش شده ماههای قبل و مسایلی از این دست را دلیلی بر مدعای خود می دانند.

از سوی دیگر اما نکته ای که در این میان نمی توان نادیده گرفت، تلاش خودروسازان و کارشناسان وابسته به آنها برای رسیدن به دو هدف است، خواسته اول خودروسازان دریافت مجوزی است که به آنها اجازه می دهد تا با حضور گسترده در حاشیه بازار خودروهای «قیمت رسمی خورده» خود را اندکی پایین تر از «قیمت های غیررسمی مافیای بازار» بفروشند؛ این مدل که با تکیه بر مقابله با سودجویان طراحی شده است بنابرادعای خودروسازان هم باعث کوتاه شدن دست مافیا می شود و هم آنها را از بحران «ارزان فروشی ادعایی خود» نجات خواهد داد؛ این موضوع اگرچه تاکنون به شدت از سوی خودروسازان دنبال شده اما هنوز نتوانسته مسئولان ارشد صنعت و تجارت کشور را مجاب کند.

خواسته دوم خودروسازان اما دریافت مجوز افزایش قیمت برای محصولات است؛ براساس شنیده ها گویا خودروسازان در مرحله اول خواستار افزایش ۳۰ درصدی قیمت های مصوب فعلی هستند که این امر با توجه به اتفاقات اخیر و «جا افتادن» قیمتهایی با فاصله ای کهکشانی از کارخانه تا بازار در اذهان مردم محتمل تر به نظر می رسد.

برخی آگاهان معتقدند به محض دریافت مجوز برای فروش آزاد در بازار و یا موافقت با افزایش رسمی قیمتها شاهد خواهیم بود که در«کسری از ثانیه» هزاران خودرویی که با ادعای «ناقص» بودن در پارکینگ خودروسازی ها خاک می خورد وارد سیستم فروش شده و خطوط تولید «سه شیفته»، خودروهای وطنی تولید خواهند کرد.

اما ماجرای تحولات بازار ارز، داستان دیگری دارد، بعدازظهر روز دوشنبه ۹ مهرماه ۹۷، بازار بی در و پیکر ارز به یکباره شاهد ریزشی بی سابقه در ماههای پرتلاطم اخیر بود، سایت ها و کانال های غیر رسمی و حتی نیمه رسمی اعلام نرخ ارز، ناگهان به کما رفتند و تعدادی از آنها حتی گزینه های مربوط به «نرخ دلار» را حذف کردند.

بازار خودرو نیز صبح روز بعد شاهد اتفاقی قابل تامل بود؛ براساس گزارشهای منتشر شده در سایتها و شبکه های اجتماعی مربوط به قیمت خودرو، خودروهای داخلی از حدود ۱ تا ۱۲ میلیون و خودروهای وارداتی تا ۵۰ میلیون تومان کاهش قیمت را تجربه کردند؛ با این حال و به گفته فعالان بازار، همچنان معامله ای وجود ندارد، اگرچه تنها تفاوت ایجاد شده درهمین «لفاظی های قیمتی» میان فروشندگان و خریداران، بازی تغییر کرده است و این بار، این خریداران هستند که «نرخ تعیین می کنند» نه فروشندگان!

بنابر گزارشهای رسیده از خبرگزاریها در بازار روزسه شنبه، خودروی استپ وی که رقم ۱۳۶ میلیون تومانی را به خود اختصاص داده بود با کاهش ۱۲ میلیون تومانی،۱۲۵ میلیون تومان، ۲۰۷ دنده با کاهش ۷ میلیون تومانی ۸۵ میلیون تومان، سمند دوگانه سوز با کاهش ۶ میلیون تومانی ۵۷ میلیون تومان و سمند ال ایکس با کاهش ۶ میلیون تومانی ۵۴ میلیون تومان قیمت خورد.

در همین رابطه رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو در گفت‌وگو با فارس با تایید این حجم از کاهش قیمت گفت: در بازار خودرو همچنان شوک حاکم است؛ فروشنده در این بازار زیاد است، ولی خریداری نیست و خریدارها قیمت را تعیین می‌کنند.

سعید مؤتمنی با بیان اینکه با ادامه این روند قیمت خودرو باز هم کاهش می‌یابد، گفت: در کنار کاهش قیمت خودرو، اگر خودروسازان عرضه را بیشتر کنند، باز هم کاهش قیمت خواهیم داشت.

وی به عوامل افزایش قیمت خودرو در ماه‌های اخیر اشاره کرد و گفت:‌ افزایش قیمت دلار یکی از این عوامل بود و در کنار آن با توجه به اینکه خودروسازان به دلایل مختلف از جمله افزایش هزینه تولید، عرضه را به بازار کم کرده بودند، قیمت خودرو افزایش یافت.

رئیس اتحادیه صنف دارندگان نمایشگاه و فروشگاه خودرو تهران اظهار داشت: وقتی قیمت دلار افزایش می‌یابد، فروشندگان خودرو هم کم می‌شوند، اما به محض اینکه دلار حالت ریزشی پیدا می‌کند، فروشنده زیاد می‌شود.

مؤتمنی بیان داشت:‌ ما برای کاهش بیشتر قیمت خودرو از خودروسازان می‌خواهیم تا عرضه خودرو به بازار را بیشتر کنند.

حال باید منتظر ماند و دید در این بازار که دلیل افزایش ناگهانی و نجومی آن هیچ گاه به طور روشن و شفاف مشخص نشده است این روند کاهشی قیمت ها ادامه خواهد داشت یا بازهم «مافیای» صنعت خودرو نبض بازار را در دست خواهد گرفت.