علی بیگدلی، استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل بینالمللی، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره آینده حکومت بنسلمان و تبعات بینالمللی پرونده جمال خاشقچی برای آل سعود گفت: ترکیه و آقای اردوغان با مهارت این پرونده را به یک پدیده بینالمللی تبدیل کردند، به نحوی که همچنان در صدر اخبار جهان و خبر اول روزنامهها و خبرگزاریهای بینالمللی قرار دارد. این اتفاق طنینی همراه با تزلزل روانی در جامعه جهانی ایجاد کرد و به همین دلیل به این زودی نمیتوان این پرونده را رها کرد و برخی کشورها همچنان اصرار دارند این پرونده را زنده نگه دارند. لذا این التهاب همچنان در عربستان وجود خواهد داشت.
فاصله گرفتن غرب از بن سلمان عمیق و طولانی نخواهد بود
وی ادامه داد: البته دادستان عربستان سعودی به استانبول سفر کرد که با دادستان ترکیه گفتوگو کند تا شاید راهکاری برای پایان دادن به این پرونده پیدا کند. به عقیده من نهایتاً بر روی این موضوع به هر شکل ممکن سرپوشی نهاده میشود و به این صورت باقی نمیماند، اما ترکیه با هنرمندی این پرونده را مطرح کرد و شاید آقای اردوغان خود را به عنوان یک قهرمان نشان داد اما نهایتاً کاری نمیتوانند بکنند و یا باید این پرونده را سرهمبندی کنند یا اینکه امتیازی بگیرند. البته اردوغان امتیازات مد نظر خود را مطرح کرده که یکی از آنها رفع محدودیتهای عربستان علیه قطر بوده است.
بیگدلی با بیان اینکه شاید تا ده پانزده روز دیگر این پرونده پایان یابد، گفت: مشاهده شد که آقای مکرون، رئیسجمهور فرانسه، از بیارتباطی فروش اسلحه به عربستان با این پرونده سخن گفت که نشان میدهد غربیها به دنبال خاتمه دادن به این پرونده هستند. به عبارتی این پرونده به جایگاه سیاسی محمدبنسلمان لطمهای نخواهد زد اما به حیثیت و اعتبار او ضربه وارد کرده و طرحهای او را به تأخیر میاندازد و دنیا از او فاصله خواهد گرفت ولی شرایط عربستان به گونهای است که به دلیل پول فراوان و سرمایهگذاریهای هنگفتی که در اروپا و آمریکا کرده، این فاصله گرفتن غربیها چندان عمیق نخواهد بود و به همین دلیل هم هیچ کشوری به واسطه این پرونده تاکنون عربستان را در هیچ حوزهای تحریم نکرده است و این نشان از قدرت بالای اقتصادی عربستان دارد.
سرپوش نهادن؛ سرنوشت نهایی پرونده خاشقچی
این کارشناس مسائل بینالمللی اظهار کرد: حتی اتحادیه اروپا در اعتراض به اقدام عربستان تنها به یک بیانیه مشترک آلمان، فرانسه و انگلیس بسنده کرده که با وجود اصرار صدراعظم آلمان مبنی بر گنجاندن عبارت تحریم و محکومیت این اتفاق نیفتاد. لذا به نظر من این پرونده در حال سرپوشانده شدن است و به نظر میرسد دادوستدهایی در حال انجام است.
این استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: حضور برخی سران اروپایی مانند صدراعظم آلمان و رؤسای جمهور فرانسه و روسیه در نشست استانبول کادو و امتیاز بزرگی به آقای اردوغان بود که حیثیت داخلی و پرستیژ بینالمللی وی را بسیار افزایش داد و این افراد قطعاً میانجیگریهایی برای حل این پرونده خواهند کرد، به ویژه آقای پوتین که روابط نزدیکتری با عربستان سعودی دارد میتواند به عنوان واسطه با آقای اردوغان مذاکراتی انجام دهد تا این تنشها کاهش یافته و این پرونده تمامشده تلقی شود.
وی با بیان اینکه این برنامه هدایتشده بود، گفت: این گونه نبود که آقای خاشقچی بیحساب و کتاب همراه با خانم خدیجه چنگیز به کنسولگری برود. به عقیده من نامزد خاشقچی یکی از عناصر اطلاعاتی بوده و دموکراتها بسیار به دنبال این قضیه بودند تا ترامپ را در آستانه انتخابات کنگره تحت فشار قرار بدهند. شیوه آقای اردوغان نیز بسیار جالب توجه بود که بسیار متین و در آرامش این اطلاعات را قطرهچکانی در اختیار جهانیان قرار داد و این در حد خرد سیاسی آقای اردوغان نبود و قطعاً یک هیئت کارکشته مدیریت این پرونده را انجام دادند و دستگاههای شنودی که در داخل و خارج کنسولگری عربستان تعبیه شده بود اقدامی نیست که به راحتی انجام شود. با کنار هم قرار دادن همه اینها میتوان این گونه استنباط کرد که یک برنامه کاملاً کنترلشده و حسابشده بوده که صرفاً ارتباط مستقیمی به آقای خاشقچی نداشته است.
تشریح نوع واکنش ایران به پرونده قتل خاشقچی
بیگدلی درباره نحوه واکنش جمهوری اسلامی ایران به این موضوع و تنها یک اظهار نظر رسمی از سوی رئیسجمهور گفت: یکی از دلایل این عدم واکنش آن بود که به خاطر برخی اتفاقات در گذشته، موضعگیری ما علیه خودمان استفاده نشود تا برخی اتهامات گذشته مجدداً احیا شود. دلیل دوم این بود که ایران نمیخواست با انجام یک واکنش سریع روابط با عربستان بدتر از شرایط فعلی شود.
وی ابراز کرد: واکنش رئیسجمهور هم به خاطر اقدام عربستان و بحرین در قرار دادن نام سردار سلیمانی و تعدادی دیگر از فرماندهان سپاه در لیست تحریم بود. در این پرونده ایران، روسیه و اسرائیل هیچ واکنش خاصی نشان ندادند؛ اسرائیل روابط بسیار نزدیکی با عربستان دارد و دشمن مشترک آنها ایران است و روسیه نیز به خاطر ارتباطات نفتی واکنشی به این قضیه نشان نداد. ایران هم تا قبل از اقدام عربستان و بحرین در تحریم فرماندهان سپاه واکنشی بروز نداد و پس از این اتفاق آقای روحانی نیز به این قضیه عکسالعمل نشان داد.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام