آئین‌های عاشورایی، سوژه‌ای مناسب برای عکاسان حرفه‌ای و آماتور
گروه هنر ــ آئین‌های عاشورایی در قالب مجالس و محافل عزا هم برای عکاسان تازه‌کار محکی جدی برای آن‌ها به منظور تسلط بر وجوه هنری و تکنیکی عکس محسوب می‌شود و هم برای عکاسان حرفه‌ای که بسیاری از این وقایع منحصربه‌فرد را ثبت کرده و ماندگار ساخته‌اند.
حسن غفاری، هنرمند عکاس، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا گفت: در رویدادهای دینی و مذهبی با تاریخ قمری و شمسی روبه‌رو هستیم. در نتیجه در مورد عزاداری عاشورا و ایام محرم و صفر با تغییر فصل‌هایی مواجه هستیم که در زمان ثبت عکس از آن واقعه هر یک حس و حالی متفاوت را به بیننده القا می‌کند و از این نظر می‌توان از وجوه گوناگون هنری و زیبایی‌شناسی آثار به ثبت رسیده را تجزیه و تحلیل کرد.
وی با اشاره به اینکه اغلب آثار تصویری در هنر عکاسی مربوط به ایام محرم و صفر و مجالس عزا جنبه خبری و اطلاع‌رسانی دارد، گفت: صرف پرداختن به واقعه عزاداری، که از آن بتوان به نام عکاسی محرم و عاشورایی یاد کرد، مطرح نیست، بلکه مجموعه‌ای از مناسبت‌ها و موضوعات و جریانات اجتماعی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها به واسطه وام‌گیری از واقعه عاشورا به عنوان سوژه عکاسی ارزشی و عاشورایی نیز استفاده کرد و مثلاً وقوع انقلاب اسلامی و دوران جنگ تحمیلی که بسیاری از مظاهر آن‌ها ما به ازای امروزی از واقعه‌ای هستند که قرن‌ها پیش اتفاق افتاده است.
این عکاس پیشکسوت تصریح کرد: حتی بسیاری از این وقایع معاصر آنچنان شبیه به اصل واقعه عاشورا هستند که عکاس می‌تواند با توجه به مصادیق آن حتی فارغ از نگاه مناسبتی و اینکه خود را در جریان مراسم عزاداری و امثال آن دخیل کند به ثبت عکس بپردازد. در نتیجه می‌توان از عکس‌های ثبت شده او به عنوان عکس عاشورایی یاد کرد.
غفاری افزود: یکی از این وقایع مهم تاریخ انقلاب اسلامی که بسیار شبیه به اصل واقعه عاشوراست، انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی ایران و به شهادت رسیدن 72 تن از یاوران انقلاب و امام(ره) است. قطعاً چه در زمان وقوع این رویداد و چه پس از آن اگر از مجموعه رویدادهای فرهنگی مرتبط با این موضوع عکاسی شود، قطعاً این عکس‌ها در زمره عکس‌های عاشورایی قرار خواهند گرفت.
داور بخش هنری و عکس جایزه محتشم که سال‌ها پیش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران آن را برگزار می‌کرد، گفت: با رجوع به مراسم و آئین‌های عاشورایی که به ویژه در این دو ماه محرم و صفر نیز با آن مواجه هستیم مشاهده خواهید کرد که تا چه اندازه چنین رویدادهایی سوژه در اختیار عکاسان قرار خواهد داد، چه برای عکاسان پیشکسوت و خبره که با توجه به قاب‌بندی و نگاه زیباشناسانه خاص آن‌ها چنین وقایعی فریم‌هایی با ارزش خبری و هنری به ارمغان می‌آورد و چه برای عکاسان تازه‌کار و اصطلاحاً آماتور که بسیاری از رویدادهای عاشورایی آزمون و خطایی برای اشراف آنان به جنبه هنری و تکنیکی عکس است.
غفاری تأکید کرد: در واقع عکس عاشورایی به ثبت رساندن اوج شکوه و عشق و علاقه و دلدادگی افرادی است که به ویژه در موسمی خاص از سال از هیچ تلاشی برای چنین عرض اراداتی به ساحت قدسی حضرت سیدالشهداء(ع) فروگذار نمی‌کنند و سندی موثق از این جریان عظیم دینی است که هر ساله در اشکال مختلف رخ می‌دهد و قادر است مجموعه‌ای از آداب و سنن اقوام مختلف با گویش، پوشاک و نحوه خاص عزاداری‌شان را برای آگاهی و دانش بیشتر سایر اقوام در اختیار آن‌ها بگذارد.
وی افزود: به این نکته نیز توجه کنید که عکس عاشورایی کارکرد اجتماعی نیز دارد، زیرا به واسطه اوج دلدادگی اقشار مختلف مردم به امام‌حسین(ع) و از آنجا که در مرام شیعی بزرگ‌ترین عبادات خدمت به خلق است، در این ایام مردم در پیشه و کسوت‌های مختلف و با توجه به تخصصشان در راستای پیشرفت کار هیئت و محافل عزاداری خدماتی را ارائه می‌کنند. بدین منظور در اجتماعی گرد هم می‌آیند. عکس عاشورایی می‌تواند علاوه بر انعکاس این حرکت عظیم دینی، بازتاب‌دهنده کار و پیشه عزاداران نیز باشد.
غفاری در ادامه اظهار کرد: با توجه به تجارب شخصی در زمینه عکس عاشورایی و همچنین داوری جشنواره و سوگواره‌های مختلف عکس با موضوعات دینی، به جرئت می‌توانم بگویم که میزان اعتقاد عکاس به وقایع دینی بسیار در کیفیت اثر، انتخاب زوایه دید درست و مسائلی از این دست مؤثر است. به هر حال از رویدادهای مربوط به عاشورا افراد گوناگون حتی با کیش و آئین غیراسلامی نیز عکاسی می‌کنند و روح و قالبی در عکس عاشورایی عکاسان مسلمان است که در آثار دیگران نیست.
وی در پایان گفت: خوشبختانه هر سال شاهد مسابقات عکس عاشورایی هستیم. مسابقاتی که در آن‌ها عکاسان حرفه‌ای و آماتور تعداد زیادی عکس را ارسال می‌کنند و با وجود اینکه اغلب حرفه‌ای نیستند، اوج عظمت این واقعه در عکس‌ها به تصویر کشیده می‌شود.
انتهای پیام
