93 هزار تعاونی فعال در کشور وجود دارد/ ضرورت تشکیل نهضت تعاون

سیدمعین هاشمی، مدیرکل توسعه تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با ایکنا، درباره دستاوردهای حوزه تعاون در دوران پس از انقلاب اسلامی اظهار کرد: از مهم‌ترین دستاوردهایی که انقلاب اسلامی در حوزه تعاون داشته و می‌توانیم به آنها اشاره کنیم این است که اقتصاد تعاونی به عنوان یکی از سه بخش اقتصاد کشور در قانون اساسی گنجانده شده و در قانون اساسی به کارکردهای تعاون در اصول 43 و 44 اشاره شده است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر تأسیس وزارت تعاون و تصویب قانون تعاون در سال 1370 به توجه ویژه نظام جمهوری اسلامی به اقتصاد تعاون برمی‌گردد. این مسئله هم دلایل متعددی داشته است که از جمله اینکه تعاون، یکی از الگوهایی است که به الگوی اقتصاد اسلامی بسیار نزدیک است. اگر بخواهیم براساس این اتفاقات، آمار تشکیل تعاونی‌ها را هم مقایسه کنیم، این آمار در دوران پس از انقلاب اسلامی از حدود 2 تا 3 هزار تعاونی به بالغ بر 200 هزار تعاونی ثبت شده رسیده است که 93 هزار آنها فعال هستند.
هاشمی یادآور شد: البته هر بنگاهی دارای عمر خاصی است و به نظرم وضعیت بخش تعاون در عرصه پایداری بنگاه‌های اقتصادی، به نسبت 93 هزار شرکت تعاونی فعالی که وجود دارد، شاخص مناسبی است. درباره هدف‌گذاری رسیدن به سهم 25 درصدی اقتصاد تعاونی در اقتصاد ملی هم باید گفت که این مربوط به دوره خاصی یعنی بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی توسط مقام معظم رهبری است.
مدیرکل توسعه تعاون وزارت تعاون عنوان کرد: در این مسیر هم اتفاقاتی افتاده و کارکردهایی را از جمله تعریف الگوهای جدید تعاونی، رفع موانع برای ورود بخش تعاون به بخش بیمه‌ای کشور، تعریف الگوهای جدید براساس نیاز روز، تعاونی‌های فراگیر ملی و تعاونی‌های توسعه عمران شهرستانی را شاهد بوده‌ایم و دستورالعمل‌هایی هم در این رابطه تدوین و اجرایی شده است.
وی در ادامه به بیان دیدگاه‌های خود درباره لوازم رونق بخش تعاون در اقتصاد ملی پرداخت و اظهار کرد: مسئله مهمی که باید در نظر بگیریم این است که در این حوزه باید یک باور ملی نسبت به اقتصاد تعاونی شکل بگیرد؛ چراکه بعضا کار گروهی و یاریگری در ایران ضعیف است. در این حوزه نیازمند مدد گرفتن از جامعه‌شناسی یاریگری هستیم و متخصصین بحث باید ورود پیدا کنند تا این باور ملی شکل بگیرد.
هاشمی ادامه داد: در حوزه پژوهش و تحقیق جامعه‌شناسی یاریگری باید بیشتر بحث و بررسی شود؛ چراکه در رونق تعاون تأثیرگذار است. بلوغ ملی‌گرایی، مسئله دیگری است که در توسعه تعاون نقش دارد. توجه به جامعه، یکی از اصول جهانی اقتصاد تعاونی است بنابراین اگر به این بلوغ فکری در سطح ملی برسیم که توجه به دیگران و تلاش برای بهبود وضعیت یکدیگر در منافع خودمان و در بهبود کیفت زندگی ما هم تأثیرگذار است، مسئله مهمی است که پرداختن به آن در توسعه اقتصاد تعاونی نقش دارد.
مدیرکل توسعه تعاون وزارت تعاون افزود: مسئله بعد، تغییر الگوی اقتصادی است که باید مورد توجه قرار گیرد. در اصل 44 قانون اساسی به سه مدل اقتصادی دولتی، خصوصی و تعاونی اشاره شده و به رسمیت شناخته شده است. این سازوکارها باید مورد توجه قرار گیرد که اگر در جایی بخش دولتی و تعاونی نتوانست کاری انجام دهد، بخش خصوصی وارد میدان شود. اگر این بخش‌های قانون اساسی را مورد توجه قرار دهیم توسعه اقتصاد تعاونی رخ خواهد داد.
وی اظهار کرد: از سوی دیگر نیازمند شفاف‌سازی و افزایش سرمایه اجتماعی در شرکت‌های تعاونی هستیم. شرکت تعاونی نباید ابایی از نمایش گذاشتن اطلاعات، عملکرد مالی، اطلاع‌رسانی به اعضای دولت یا ... داشته باشد بلکه باید ویترین فعالیت، چارچوب کاری و وضعیت مالی آن شفاف باشد. این شفافیت، به رویکرد مردم به اقتصاد تعاونی و سرمایه‌گذاری آنها در تعاونی‌ها کمک می‌کند. البته مقصودم این نیست که این شفافیت تاکنون وجود نداشته است بلکه باید این شفافیت بیشتر شود.
هاشمی به اهمیت شبکه‌سازی اشاره کرد و گفت: مسئله دیگری که باید به آن توجه کرد این است که از کارکردهای بخش تعاون در تمام دنیا، شبکه‌سازی و تشکل‌سازی است. این سیستم در شرایط کنونی معیوب است. البته مقصود این نیست که افرادی که مشغول کار هستند مشکل دارند بلکه منظور این است که ساختار مشکل دارد. فردی که در رأس یک شرکت تعاونی قرار می‌گیرد نماینده به حق کلیه شرکت‌های تعاونی در آن حوزه و تشکل بالادستی اتحادیه‌ها نیست. بنابراین بعضا افراد به دنبال منافع شخصی می‌روند و بازتاب آن در جامعه منفی خواهد بود.
مدیرکل توسعه تعاون وزارت تعاون یادآور شد: مسئله مهم دیگر، برنامه‌ریزی توسعه است. اگر بخواهیم از توسعه بخش تعاون سخن بگوئیم باید این اقدام ما مبتنی بر برنامه‌ریزی توسعه باشد. البته معتقدم بخش تعاون در چهار دهه گذشته رشد خوبی داشته و فقط در حوزه تشکیل شرکت، رقم قابل توجهی محقق شده است و البته می‌توان این شرایط را بهبود بخشید.
وی در پایان گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدامات زیادی برای شکل‌گیری باور ملی به تعاون انجام داده است و همین رشدی که به آن اشاره کردم حاصل همین اقدامات است اما منظوم از باور ملی این است که توسعه تعاون به یک نهضت تبدیل شود و افتخار افراد، پایندی به اصول تعاون در عمل باشد. اگر این نهضت شکل بگیرد، مسیر متفاوت‌تری را شاهد خواهیم بود. هرچند که باید توجه داشته باشیم که در هیچ کشوری در دنیا، تعاون سهم 25 درصدی از اقتصاد ملی ندارد اما در ایران هدفی متعالی برای آن در نظر گرفته شده است که امیدوارم با تلاش همه مسئولان مربوطه، این هدف محقق شود.
انتهای پیام