نگرش قرآن به مطالعه

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، نقطه آغاز رسالت و دعوت اسلامی بر مبنای خواندن و مطالعه شکل گرفت و اعجاز اسلام، قرآن و راه رسیدن به آن مطالعه و تدبر در آن بود. تاریخ هیچ تمدنی خالی از کتاب و کتابت نبوده ‌است، همه فرهنگ‌ها با کتاب آغاز می‌شوند و با کتاب رشد می‌کنند. در این میان آیین مقدس اسلام بیشترین بهره را از کتاب برده‌ است، چرا که پیامبر عظیم‌الشأن اسلام رسالتش را با فرمان «خواندن» از سوی خداوند آغاز می‌کند و در همین فرهنگ مقدس است که خداوند منان به قلم سوگند یاد می‌کند و معجزه‌ آخرین فرستاده‌اش را یک کتاب قرار داده‌ است.
اهتمام عظیم قرآن به مطالعه در مخلوقات زمینی و آسمانی آیا به این صورت است که هر گونه راه دیگر را باطل شناخته است؟ یا قرآن همچنانکه مردم را به مطالعه «آیات» خدا دعوت کرده است.
میزان کمکی که مطالعه در آثار آفرینش می‌تواند بکند نسبت به مسائلی که صریحاً قرآن کریم آنها را عنوان کرده است اندک است. قرآن مسائلی در الهیات مطرح کرده که به هیچ وجه با مطالعه در طبیعت و خلقت قابل تحقیق نیست.
ارزش مطالعه در آثار آفرینش این قدر است که به روشنی ثابت می‌کند قوه مدبر و حکیم و علیمی جهان را تدبیر می‌کند. آیینه بودن جهان از نظر حس تجربی همین اندازه است که طبیعت ماورائی دارد و دست توانا و دانایی کارخانه جهان را می‌گرداند ولی قرآن برای بشر به این اندازه قانع نیست که بداند دست توانا و دانا و حکیم و علیمی جهان را اداره می‌کند.
این مطلب درباره سایر کتب آسمانی شاید صدق کند، اما درباره قرآن که آخرین پیام آسمانی است و مطالب زیادی در باره خدا و ماوراء طبیعت طرح کرده است به هیچ وجه صدق نمی‌کند.

 تأثیرات معنوی مطالعه
حجت‌الاسلام علی اکبر اکرمی، امام جمعه سراب در گفت‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: قرآن و روایات، کتاب و کتابخوانی را وسیله‌ای برای حفظ و سازماندهی و انتقال ذخایر فرهنگی و علمی به نسل‌های آینده دانسته بر تأثیرات معنوی و اخروی مطالعه و به میراث گذاشتن دانش برای آیندگان اشارات فراوان می‌کند.
وی افزود: قرآن کریم به سبب اینکه برای علم و دانش و کسب علم و تفکر در پدیده‌های جهان هستی اهمیت خاصی قائل شده است، به تبع آن، برای دانشمندان و علمای دین و دانش هم فضیلت و اعتبار خاصی قائل شده و ویژگی مهم علم و دانش را، دوام و ماندگاری منافع آن هم در این دنیا و هم در آخرت برای افراد دانسته است.
وی با استناد به آیه 175 سوره اعراف خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: و بر آنها بخوان سرگذشت آن‌کس را که آیات خود را به او دادیم؛ ولى [سرانجام] خود را از آن تهى ساخت و شیطان در پى او افتاد، و از گمراهان شد!
حجت‌الاسلام اکرمی ادامه داد: انسان باید اهل مطالعه کتب باشد چراکه باید با تفکر و اندیشه در مجموعه نظام هستی فکر بکند و مطالعاتی هم در خود طبیعت داشته باشد.
امام جمعه سراب ضمن بازگو نمودن اهمیت کتابخوانی در اسلام یادآور شد: اهمیت کتابخوانی در اسلام به‌ قدری است که معجزه پیامبر اکرم(ص) از نوع کتاب است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل شده با امر به خواندن و کلماتی از قبیل کتاب، قلم و علم همراه شده است و بدین ترتیب نقطه‌ آغاز رسالت و دعوت اسلامی بر مبنای خواندن و مطالعه شکل گرفت.
وی با اشاره به فرموده امیرمومنان علی(ع) افزود: امیرالمومنین علی(ع) می فرمایند: اى مؤمن! به تحقیق این دانش و ادب بهاى جان توست پس در آموختن آن دو بکوش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود بر قیمت و قَدْرت افزوده مى‏شود؛ زیرا با دانش به پروردگارت راه مى‏یابى و با ادب به پروردگارت خوش خدمتى مى‏کنى و با ادب در خدمت‏گزارى، بنده سزاوار دوستى و نزدیکى به او مى‏شود، پس این نصیحت را بپذیر تا از عذاب بِرَهى.
حجت‌الاسلام اکرمی، از لزوم توجه به بسترسازی‌های لازم برای ترویج فرهنگ مطالعه گفت و تاکید کرد: توجه به بسترسازی‌های لازم و ایجاد مراکز کتابخوانی و کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی و ترویج فرهنگ مطالعه از راه‌های مختلف لازم و ضروری است.

مطالعه؛ تنها راه رسيدن به علم
حجت‌الاسلام حسن مرسلی، امام جمعه مهربان در گفت‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: مطالعه تنها راه رسيدن به علم است و جز آن راهی وجود ندارد. اگر مطالعه نباشد، علمی هم در كار نخواهد بود.
وی افزود: اسلام آغاز رسالت قرآنی‌اش را با قلم شروع می‌كند و ارزشی كه قلم و تعلیم و تربیت در قرآن دارد بر كسی پوشیده نیست‌. در بعضی از روایات و احادیث از كتابخانه به عنوان بوستان نام برده شده و توصیه شده است كه علم را با نوشتن و كتابت در بند كنید و زیباترین تعبیر‌، اطلاق عنوان كتاب به قرآن است.
وی با استناد به آیه 9 سوره زمر خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم «آیا آن کس که شب و روز به کفر و عصیان مشغول است بهتر است یا آن کس که ساعات شب را به طاعت خدا به سجود و قیام پردازد و از عذاب آخرت ترسان و به رحمت الهی امیدوار است؟ بگو: آیا آنان که اهل علم و دانشند با مردم جاهل نادان یکسانند؟ فقط خردمندان متذکر این مطلبند».
حجت‌الاسلام مرسلی فرهنگ را محوری‌ترین برگ هویتی یک ملت دانست و ادامه داد: فرهنگ، محوری‌ترین برگ هویتی یک ملت محسوب می‌شود و یکی از راه‌های مهم توسعه فرهنگی اهمیت دادن به مساله کتاب، کتاب‌خوانی و ترویج مطالعه در جامعه، بخصوص در میان جوانان و نوجوانان است.
امام جمعه مهربان از مطالعه به عنوان راهی برای بهتر اندیشیدن گفت و یادآور شد: مطالعه كردن، يعنی بهتر و بيش‌تر دانستن و بهتر دانستن، يعنی بهتر سخن گفتن، بهتر انديشيدن و بهتر عمل كردن و چه كسي يافت می شود كه از اين خصوصيات بی‌نياز باشد!
وی با اشاره به فرموده امام جعفرصادق(ع) افزود: امام جعفرصادق(ع) می فرمایند: هرکس براى خدا دانش بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران آموزش دهد، در ملکوت آسمانها به بزرگى یاد شود و گویند: براى خدا آموخت و براى خدا عمل کرد و براى خدا آموزش داد.
حجت‌الاسلام مرسلی سرانه مطالعه را از شاخص‌های مهم توسعه‌یافتگی جامعه دانست و تاکید کرد: از شاخص‌های مهم توسعه‌یافتگی هر جامعه سرانه مطالعه، میزان تولید و مصرف اطلاعات و کالاهای فرهنگی در آن جامعه است و بنا بر اهمیت این مساله دولت‌ها و سیاست‌گذاران برنامه‌ریزی‌هایی در این رابطه صورت داده‌اند و کتاب و کتاب‌خوانی ‌در جوامع توسعه یافته اهمیت خاصی یافته است.

انتهای پیام