نگرش قرآن به مدیریت

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، قرآن کریم در طول تاریخ اسلام همواره منبع مهم تحقیق و پژوهش برای اندیشمندان اسلامی بوده است. از این رهگذر، علوم و رشته‌های متعددی پایه‌گذاری شده و در گذر زمان به رشد و بالندگی رسیده‌اند.
در کشور ما نیز به‌ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری اندیشمندان اسلامی و بازگشت دین به عرصه جامعه و حکومت، بحث‌های میان رشته‌ای طرفداران فراوانی پیدا کرده است؛ چرا که به طور طبیعی اقتضای حکومت اسلامی، دینی شدن عرصه‌های مختلف از جمله اقتصاد، مدیریت، آموزش و پرورش و غیره است.
ضرورت مدیریت در زندگی اجتماعی، از بدیهیات است و هیچ نیازی به استدلال و برهان ندارد؛ زیرا زندگی اجتماعی هر چند در مجموعه‌ای بسیار اندک و کوچک، بدون داشتن مدیر و سازماندهی خاص، سازمان نیافته و به سرعت از هم پاشیده و متلاشی خواهد شد، بنابراین همزمان با آغاز زندگی اجتماعی بشر، انسان به نقش مهم مدیریت و رهبری، پی برد و از همان آغاز، هر اجتماعی هر چند کوچک برای خود مدیر و رهبری جهت هدایت اجتماعشان، بر می‌گزید و اگر مدیری از سر ضرورت، از اجتماع فاصله می‌گرفت.
قرآن کریم ضرورت مدیریت را در موارد گوناگون و با شکل‌ها و شیوه‌های خاصی بیان می‌دارد تا جامعه بشری را به این اصل اساسی متوجه سازد. مطالعه در داستان‌های قرآنی که حامل سرگذشت پیامبران بزرگ و مردان برجسته تاریخ است، این معنا را بهتر روشن می‌کند.

مدیریت قرآنی، مدیریت علمی
حجت‌الاسلام علی‌اکبر اکرمی، امام جمعه سراب در گفت‌‌وگو با ایکنا اظهار کرد: مدیریت قرآنی، مدیریت علمی است، یعنی مدیریت افاضل، مدیریت عالمان، مقصود از مدیریت علمی اصطلاح رایجی نیست که در غرب بر مدیریت استثمارگرانه اطلاق می‌شود.
وی افزود: امامت الگوی مدیریت است و از جمله خصائص و مختصات این نهاد والای سیاسی در اسلام و قرآن عبارت است از وحدت در رهبری، حتی در مواردی که بنا به ضرورت‌هایی شورای رهبری پیش بینی و پیشنهاد شده است، وحدت در عین کثرت وجود دارد.
وی با استناد به آیه 41 سوره قصص «وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ لَا یُنصَرُونَ» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: و آنان را پيشوايانى كه به سوى آتش مى‌خوانند گردانيديم و روز رستاخيز يارى نخواهند شد.
حجت‌الاسلام اکرمی، ضمن بازگو نمودن ویژگی‌های مدیریت قرآنی ادامه داد: مدیریت قرآنی، مدیریتی است مشاوره جویانه، بنابراین شورایی به معنی مصطلح نیست، اما مشاوره‌جویانه هست.
امام جمعه سراب‌ یادآور شد: وقتی مدیریت و رهبری خوب و قوی وجود داشته باشد، انسان‌ها قدرت، شجاعت، اعتماد به نفس، امید و آرمان می‌یابند و در غیر این صورت ناتوان، سرخورده، بی‌هدف و ضعیف می‌شوند.
وی با اشاره به فرموده پیمبر(ص) افزود: ایشان می‌فرمایند: اگر دو دسته از امت من صالح باشند، امتم نيز صالح مي‌شود و اگر آن دو فاسد شوند، امتم نيز فاسد مي‌شود.
حجت‌الاسلام اکرمی، مدیریت انسان در راستای مدیریت نظام عالم دانست و تأکید کرد: مدیریت انسان در راستای مدیریت نظام عالم است؛ اگر مدیریتی هماهنگ با مدیریت جهان هستی نباشد، رضایت باری تعالی را همراه ندارد، و در معرض سقوط و انحطاط قرار می‌گیرد؛ از این رو مدیریت انسان در مجموعه مدیریت کلی عالم ملاحظه شده و از او خواسته شده که با این نظام مدیریتی جهان هماهنگ شود و زندگی خود را با نظام هدفدار هستی هماهنگ سازد.

هدف مدیر؛ جلوگیری از بروز اتلاف وقت
حجت‌الاسلام مهدی منصوری، امام جمعه شربیان نیز در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: هدف مدیر، تغییر و بهبود سازمان و افزایش توان کاری یک مجموعه و جلوگیری از بروز اختلاف و اتلاف وقت و تکرار و دوباره کاری است، و در حقیقت او بین قسمت‌های مختلف یک اداره نقش هماهنگ‌کننده را به عهده دارد.
وی افزود: اگر پیشوایان، در دنیا خیرخواه و صالح و سعادتمند باشند، پیروان آنان هم طریق سعادت در پیش می‌گیرند؛ چرا که مردم بر دین حاکمان خود هستند.
وی با استناد به آیه 73 سوره انبیاء «وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِیتَاء الزَّکَاةِ وَکَانُوا لَنَا عَابِدِین» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما هدايت می‌کردند و به ايشان انجام دادن كارهاى نيك و برپاداشتن نماز و دادن زكات را وحى كرديم و آنان پرستنده ما بودند.
حجت‌الاسلام منصوری، مدیر را قافله‌سالار مردم در مسیر حرکت به سوی کمال دانست و ادامه داد: مدیر در واقع راهنمای کاروان و قافله‌سالار مردم در مسیر حرکت به سوی کمال است. او باید راه‌های کمال را بشناسد و به خطرهای راه واقف باشد و با مدیریتی حکیمانه و همه جانبه، نیازهای افراد را در نظر بگیرد و با انحرافات و لغزش های آنان مبارزه کند و آن‌ها را به سوی سعادت واقعی سوق دهد.
امام جمعه شربیان، یادآور شد: مدیریتی شایسته است که می‌تواند جامعه خود را بهشتی یا جهنمی کند.
وی با اشاره به فرموده امام علی(ع) افزود: ایشان می‌فرمایند: آن گاه که در مورد کاری تصميم گرفتی از عواقب نامطلوب آن اجتناب کن.
امام جمعه شربیان، از تاثیر مدیریت در بهبود امور اجتماع گفت و تاکید کرد: ازآنرو مدیریت یک پدیده اجتماعی است، بهبود آن تأثیر در بهبود امور اجتماع دارد و بر زندگی دیگران تاثیر غیرمستقیم و گاهی مستقیم می‌گذارد و یکی از اهداف مدیریت هم تعالی دادن به اجتماع است، از این رو در مجموعه انسانی یا سازمانی تحرک ایجاد می‌نماید؛ بنابراین اگر مدیریت یک نظام با مدیریت بقیه نظام‌ها هماهنگ نباشد، جای ایراد نیست، گرچه مخالفت با مدیریت شرق و غرب مشکلاتی به بار می‌آورد، ولی برای یک نظام مستقل قابل تحمّل است.

انتهای پیام