رفاقت مؤمنانه در گفتار امام صادق(ع)
گروه معارف - دوستی، همنشینی و رفاقت از نکات مهمی است که فرد مؤمن طی مسیر زندگی خود باید به آن توجه کند. در همین خصوص حضرت صادق (ع) الگو‌هایی برای رسیدن به کمال بندگی با معرفی همنشین و رفیق مؤمن معرفی می‌کنند.
روایات رسیده از امام صادق(ع) در منابع شیعه ویژگی‌های شخصیت دوست و همنشین مؤمن را بیان می‌کند و از طرفی صفات ناشایست افرادی که دوستی با آنان از نظر اسلام مضر و مکروه است نیز برای پیشگری از روابط دوستانه ناشایست عنوان شده است.
در ادامه تعدادی از احادیث و فرمایشات امام ششم شیعیان در راستای انتخاب دوست عنوان می‌شود.
امام صادق(ع) فرمود «معنى سلام در آخر هر نماز امان است؛ يعنى كسى كه امر پروردگار متعال را بجا آورد و به سنت پيغمبر خدا(ص) به حال خضوع و خشوع عمل كند. پس او از بلای دنيا و از عذاب آخرت در امن مىشود و سلام يكى از نام هاى پروردگار متعال است كه آن را به مردم تعليم فرموده است تا معناى آن را كه امن است در ميان خودشان در معاملات و در قسمت امانات و در امور مربوط به خودشان رعايت كنند و رعايت حقيقت سلامتى و امن در ميان خودشان براى تثبيت و تصديق مصاحبت و همنشينى و تصحيح معاشرت و آميزش خودشان لازم است».
امام صادق(ع) در حدیث دیگر فرمود «با اشخاصى كه در موضوعات روشن و معلوم اشكال تراشى مىكنند، مصاحبت نكن و با افرادى كه نسبت به دين احترام و اهتمام و تعظيم نمىكنند مجالست نكن».
ایشان در جایی دیگر فرمود «برادرى در راه خدا در هر زمان عزيز و پر ارزش است و پرهيز كن از برادرى و رفاقت كسى كه روى طمع يا ترس يا تمايلات نفسانى يا مال يا براى خوردن و آشاميدن با تو رفيق و برادر مىشود».
امام صادق(ع) فرمود «با اهل بدعت رفاقت و همنشينى نكنيد تا نزد مردم چون يكى از آن ها محسوب نشويد. رسول خدا(ص) فرمود انسان بر كيش دوست و رفيق خود است».
ایشان می فرماید «براى مسلمان سزاوار نيست كه با فاجر (هرزه، تباهكار، نافرمان) و نه با احمق و نه با دروغگو رفاقت كند».
حضرت صادق(ع) فرمود اى شيعه آل محمد(ص) آگاه باشيد كه از ما نيست آن كس كه هنگام خشم نتواند خود دارى كند و (از ما نيست) كسى كه با همنشين خود خوشرفتارى نكند و با هم خوى خود خوش خلقى نكند و با رفيق خود رفاقت نكند».
حضرت صادق(ع) به نقل از امير المؤمنين(ع) فرمود «باكى نيست بر تو كه با شخص خردمند همنشين شوى؛ اگر چه كرم (جوانمردى وجود و بخشش) او را نپسندى (و از اين ناحيه نفعى از او نبرى) ولى از خرد او منتفع شو و از اخلاق بدش بپرهيز و هيچگاه همنشينى با شخص كريم را از دست مده؛ اگر چه از خرد او سودى نبرى ولى با خرد خود از كرم او سود ببر و به گريز هر چه مي توانى از همنشينى با شخص پست و بىخرد».
ایشان در سخنی می فرماید «شايسته نيست مرد مسلمان با شخص تبهكار طرح برادرى افكند زيرا كه او كردار خود را برايش بيارايد و دوست دارد كه آن مسلمان هم چون او شود و او را نه در كار دنيا و نه در كار آخرتش كمك نكند و رفت و آمدش براى او ننگ است».
حضرت صادق(ع) فرمود «بر تو باد (كه رفاقت كنى) با دوستان ديرين (كه آن ها را آزمايش كردهاى) و بپرهيز از هر (رفيق) تازه پيمان شكن كه پناه ندهد و عهد و ميثاقى نشناسد و از استوارترين مردمان در پيش خود بر حذر باش (كه ممكن است روزى دشمنت شود)».
حضرت صادق(ع) فرمود «محبوب‌ترين برادرانم نزد من كسى است كه عيب هاى مرا پيش من هديه آورد (و آن ها را بمن گوشزد كند)».
ایشان می فرماید «دوستى از روى راستى و درستى نباشد جز با شرائط آن؛ پس هر كه در او آن شرائط يا پارهاى از آن ها باشد، او را اهل چنين دوستى بدان و كسى كه چيزى از آن شرایط در او نباشد او را به اين گونه دوستى نسبت مده. اول اينكه نهان و عيانش براى تو يكسان باشد. دوم اينكه زينت تو را زينت خود داند و زشتى تو را زشتى خود شمرد. سوم اينكه رياست و دارایى حالش را نسبت به تو تغيير ندهد. چهارم اينكه از آنچه توانایى دارد نسبت به تو دريغ نكند. پنجم كه همه اين خصلتها را در بردارد اينكه هنگام بيچارگى و پيش آمدهاى ناگوار تو را رها نكند.
انتهای پیام
