امیدواریم تحولات منطقه و داخل عربستان منجر به واقع‌بینی مقامات سعودی شود
گروه سیاسی ــ سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا درباره تغییرات در دولت عربستان و احتمال ایجاد گشایش در روابط این کشور با ایران گفت: امیدوارم وضعیت جدید شکل گرفته در منطقه و تحولات درونی عربستان بتواند دیدگاه واقع‌بینانه‌تری به دولتمردان این کشور بدهد تا دقیق‌تر به تحولات منطقه‌ای و همچنین به جمهوری اسلامی ایران توجه کنند و بدانند که هیچ کشوری در منطقه نمی‌تواند کشور دیگری را حذف و خود را جایگزین آن کند.
به گزارش ایکنا، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه، صبح امروز، دوشنبه 10 دی، در نشست خبری هفتگی خود با خبرنگاران، در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا، درباره ارزیابی خود از تغییرات اخیر در کابینه عربستان و تأثیر آن بر سیاست‌های منطقه‌ای این کشور و امکان گشایش در روابط با ایران، گفت: تغییرات بدین‌‌سان در عربستان جدید نیست و در گذشته هم هر از گاهی، بعد از چند سال، تغییراتی را در سطح وزرا و دیگر مقامات این کشور شاهد بوده‌ام. شاید حساسیت این تغییرات به خاطر تحولاتی است که در منطقه وجود داشته است و دیگر مسائلی که به عربستان مربوط می‌شد و وضعیت جدیدی را برای این کشور رقم زده است.
قاسمی اظهار کرد: لذا ممکن است تغییرات در کابینه از این موضوعات ناشی شود اما قطعا اینها موضوعات داخلی عربستان است و بنده به مسائل داخلی عربستان ورود نخواهم کرد ولی امیدوار هستم که وضعیت جدید در منطقه، اعم از تحولاتی که در یمن آغاز شده، وضعیت جدید سوریه و همچنین این تحولات در درون عربستان بتواند دیدگاه واقع‌بینانه‌تر و دقیق‌تری را برای دولتمردان این کشور به ارمغان بیاورد تا با نگاه دقیق‌تری، به تحولات منطقه‌ای و همچنین به جمهوری اسلامی ایران توجه کنند و بدانند که هیچ کشوری در منطقه نمی‌تواند کشور دیگری را حذف و خود را جایگزین آن کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار کرد: معتقدم تحولات دوران ما و بخصوص تحول در سوریه و یمن نشان می‌دهد که دیگران نمی‌توانند با ابزارهایی همانند درآمدهای نفتی یا سلاح‌های پیشرفته و جنگ، نهایتا سرنوشت یک کشور و حاکمیت آن را تغییر دهند.
قاسمی گفت: لذا امیدوارم یک واقع‌بینی در مجموعه کشورهای منطقه و به خصوص عربستان وجود داشته باشد و فضای جدید و دولت جدید بتواند منجر به حرکت در مسیر همزیستی مسالمت‌آمیز، ثبات، امنیت و همسویی و همگرایی بیشتر و همکاری‌های مشترک شود.
وی درباره اظهارات برخی مسئولان مبنی بر خوب پیش رفتن مذاکرات با اروپایی‌ها از یکسو و آغاز نشدن تبادلات مالی با کشورهای اروپایی از سوی دیگر، گفت: مدتی است که مذاکرات ایران و کشورهای 1+4 در جریان است و بنا به خواست این کشورها و جامعه جهانی، به علت علاقه‌ای که برای حفظ برجام وجود داشت، کشورهای طرف مذاکره با ایران، متعهد به تأمین منافع حاصل از برجام برای ایران شدند.
وی ادامه داد: در این راستا قرار شد که مذاکرات بین ایران و1+4 و اتحادیه اروپا برای یافتن سازوکار مالی برای تبادل همکاری‌ها در دورانی که آمریکا تحریم‌های غیرقانونی یک‌جانبه خود را مجددا اعمال کرده است، ادامه یابد.
سخنگوی وزارت امور خارجه یادآور شد: در طول زمان، آثار برخی از فعالیت‌ها به میزان بیشتری خود را نشان داده که از جمله ایجاد چنین سازوکار جدیدی، با توجه به شرایط تحریم، دارای پیچیدگی‌هایی است و از سوی دیگر فشار بی‌اندازه و قلدرمآبانه آمریکا به کشورهای اروپایی باعث شد تا حد زیادی این موضوع زمان‌بر شود و تلاش‌ها برای نهایی شدن این سازوکار به طول بیانجامد.
وی افزود: نکته مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که علاوه بر اراده سیاسی اتحادیه اروپا که مطلوب بود و در کلام و سخن، مکررا در این زمینه صحبت کردند اما در نهایت، مجموع کشورهای اروپایی نشان دادند که در مقابل فشار آمریکا از توانایی لازم برخوردار نیستند و نهایتا علی‌رغم تاریخ‌هایی که مشخص کرده بود و وعده‌هایی که داده بودند نتوانستد این سازوکار را به مرحله نهایی خود که مورد قبول جمهوری اسلامی ایران هم باشد برسانند.
قاسمی ادامه داد: لذا بنده بر سه فاکتور تأکید میکنم که شامل پیچیدگی این مکانیزم، فشار بی حد و اندازه آمریکا و ناتوانی اتحادیه اروپا در مقابل آمریکا و سیطره آمریکا بر مؤسسات مالی و شرکت‌های اروپایی است. اما ما هنوز این موضوع را دنبال می‌کنیم و امیدوار هستیم که اروپا در این آزمون جدی، از هویت و ارزش‌های خود بتواند در مقابل آمریکا به خوبی از خود دفاع کند تا این سازوکار مالی به مرحله اجرا برسد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: اگر اروپا نتواند این سازوکار را به سرانجام برساند باید نهایتا منتظر فشارهای بیشتر اقتصادی آمریکا بر اروپا و عوارض آن در آینده باشد. به نظرم این موضوع به لحاظ حیثیتی برای اروپا خوشایند نخواهد بود.
وی درباره سرمایه‌گذاری در سوریه بعد از جنگ و حضور روسیه در این کشور و نگرانی‌هایی که در این‌باره و نقش ایران در آینده سوریه وجود دارد، گفت: روابط ایران و روسیه کاملا تنگاتنگ است. روسیه از آغاز بحران در سوریه به کمک مردم این کشور شتافت و حمایت از تمامیت ارضی و حاکمیت این کشور را در دستور کار خود قرار داد؛ آن هم در زمانه‌ای که اکثر کشورهای دیگر تصور دیگری از آینده سوریه داشتند و گمان می‌کردند گروه‌های اشغالگر می‌توانند تمامیت ارضی سوریه را به خطر بیاندازند. ایران هم در این شرایط در کنار مردم سوریه ایستاد و امروزه هم مشاهده می‌کنیم که اکثر جهانیان به دیدگاه‌های چند سال قبل ایران د مورد سوریه توجه می‌کنند و این آغازی برای مراجعه مجدد به سوریه و باز شدن سفارت‌خانه‌های دیگر کشورها در سوریه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: بنده معتقدم امروزه وضعیت سوریه برای جامعه جهانی روشن است و با توجه به حضور و کمک‌های مستشاری ایران به این کشور، بعد از بحران، حتما ایران می‌تواند در کنار دولت و ملت سوریه، نقش مهمی در سازندگی و امنیت اقتصادی این کشور ایفا کند؛ بنابراین بنده به آینده روابط ایران و سوریه خوشبین هستم و از بازگشایی سفارت سایر کشورها و همکاری آنها استقبال می‌کنیم.
قاسمی در پاسخ به این سؤال که اگر همانگونه که وزیر امور خارجه گفتند که هدف از برجام، اقتصادی نبوده، پس هدف از برجام چه بوده؟ گفت: برجام، اهداف مختلفی را دنبال می کرد و در مقاطع مختلفی می‌تواند اهداف مختلفی را برای برجام در نظر گرفت. بنابراین با توجه به نوع سؤال‌کننده و مکانی که در آنجا در این مورد صحبت می‌شود، می‌توان اهداف متفاوتی را برای آن در نظر گرفت اما به نظرم، مباحث سیاسی، اقتصادی، امنیت و مقوله‌های دیگری در زمره اهداف برجام قرار می‌گیرد و اکنون بعد از چند سال، همگان به به این موضوع رسیده‌اند.
قاسمی در پاسخ به سؤال دیگری درباره سفر آقای عراقچی به افغانستان و تدوین سند روابط ایران و افغانستان یادآور شد: برنامه سفر آقای عراقچی در آینده نزدیک و در حدود یکی دو هفته آینده خواهد بود. بعد از سفر آقای شمخانی در هفته گذشته به افغانستان، سفر آقای عراقچی هم با هدف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی فیمابین دو کشور انجام می‌شود.
وی ادامه داد: یکی دیگر از موضوعاتی که احتمالا در این سند مطرح خواهد شد، سند همکاری‌های راهبردی میان دو کشور است که برخی از موضوعات جزئی آن باقی مانده است که باید نظر مقامات عالی دو کشور درباره آن اخذ شود. با توجه به اینکه مقدمات نگارش متن آغاز شده است، امیدواریم با این سفر، گام بلندی برای آماده‌سازی این سند همکاری‌های بلندمدت برداریم که باید در موقع مشخصی به امضای رؤسای جمهور دو کشور برسد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که آیا حضور هیئت طالبان در ایران صحت دارد یا خیر؟ اظهار کرد: بنده خبر را تأیید میکنم. بعد از سفر آقای شمخانی به افغانستان که خبر آن هم منتشر شد، دیروز هیئتی از طالبان به تهران آمد و مذاکرات مفصل و گفت‌وگوهای مبسوطی با معاون سیاسی وزارت امور خارجه داشتند. با توجه به اینکه حدود پنجاه درصد اراضی افغانستان در اختیار طالبان است و با توجه به مشکلات و ناامنی که در داخل این کشور وجود دارد، با تمایل دولت آقای اشرف غنی، این مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان صورت گرفت.
وی افزود: هدف اصلی این مذاکرات، یافتن راهکار یا زمینه‌های تسهیل‌کننده برای کمک به گفت‌وگوها بین گروه‌های افغانی و دولت این کشور برای پیشبرد روند صلح در افغانستان است. جمهوری اسلامی ایران با توجه به مرزهای طولانی با افغانستان و نقش‌آفرینی مهم در منطقه، به دنبال صلح و ثبات در منطقه است؛ لذا برای ورود به این موضوع و انجام این مذاکرات با دولت افغانستان مذاکره کرد تا نقش مهم‌تری در ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان ایفا کند. این اقدام، الزاما به معنای یکسان بودن مواضع و همسویی در مواضع با این گروه نیست.
قاسمی ادامه داد: ما مواضع روشن و مشخص خود را داریم و طالبان هم مواضع مشخص خود را داراست اما نهایتا با توجه به شرایط خطیر منطقه، لازم بود که این گفت‌وگوها آغاز شود و بررسی کنیم که آیا می‌توانیم کمک‌کار گفت‌وگوهای افغانی باشیم یا خیر. به نظرم این گفت‌وگوها مهم بود و امیدواریم ثمراتی برای ملت دوست و برادر افغانستان و تثبیت امنیت و ثبات در این کشور در دوران جدید داشته باشد.
وی درباره سخنانی که درباره فروش نفت در برابر غذا مطرح می‌شود گفت: بنده چنین چیزی را رد میکنم و اساسا چنین موضوعی وجود ندارد بلکه همکاری‌هایی با کشورهای اروپایی وجود دارد که مجموعه‌ای از تبادلات شامل غذا، دارو و محصولات دیگر را در بر می‌گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اینکه آیا نیروهای مستشاری ایران از عراق خارج شده‌اند؟ گفت: حضور مستشاری ما در عراق به درخواست دولت این کشور و برای مبارزه با داعش و گروه‌های تروریستی مشابه بود که خوشبختانه با تلاش دولت، مردم و نیروهای نظامی عراق، شاهد آزادسازی سرزمین‌های اشغالی عراق و اخراج تروریست‌ها از این کشور بودیم. در نهایت این احساس وجود داشت که نیازی به حضور مستشاری ایران در عراق وجود ندارد و چون بنا به درخواست دولت عراق در این کشور با هدف مشخص و تعریف شده حضور داشتیم، در شرایط کنونی احساس کردیم توان دولت عراق برای مقابله با تروریست‌ها کافی است اما اگر خدای ناکرده شرایط تغییر کند و مجددا دولت عراق نیازمند کمک‌های مستشاری جمهوری اسلامی ایران باشد حتما با توجه به روابط دو کشور و مواضع ما نسبت به تروریسم، به دولت و مردم عراق کمک خواهیم کرد.
قاسمی درباره سفر دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین به تهران و اهمیت این سفر و دیدار وی با وزیر امور خارجه گفت: بنده بر مواضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به مسئله مهم فلسطین و حمایت مستمر ایران در چهار دهه گذشته از گروه‌های فلسطینی و مرم این کشور تأکید میکنم. این نشست‌ها همواره صورت گرفته و این سفر هم برای بررسی آخرین تحولات مسئله فلسطین در این دوره حساس برگزار شد و با توجه به نوع مواضع ما که تغییرناپذیر است، نهایتا تبادل آرا و رایزنی‌ها ادامه پیدا خواهد کرد و بسیار هم برای طرفین سودمند است. در مورد سفر اسماعیل هنیه به تهران هم فعلا نمی‌توانم صحبتی داشته باشم.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به سفر دونالد ترامپ به عراق و ماجراجویی‌های این کشور در منطقه گفت: سیاست‌های ایالات متحده آمریکا و آقای ترامپ درباره سیاست جهانی و همچنین منطقه ما روشن است اما آنچه در عرصه میدانی اتفاق می‌افتد لزوما با ایده‌آل‌های آقای ترامپ سازگاری ندارد. آقای ترامپ سفری به پایگاه آمریکا در عراق داشت و جملاتی که بیان کردند، قابل بررسی و تأمل است.
وی ادامه داد: آقای ترامپ اشاره کرد که هفت هزار میلیارد دلار توسط آمریکا هزینه شده است اما بعد از این همه هزینه باید به صورت مخفیانه و دزدانه وارد کشور عراق شویم و سریع هم آنجا را ترک کنیم. به نظرم این سخن و نوع سن ایشان، کلیدواژه‌های بسیاری را تعریف می‌کند. به نظرم دیری نخواهد پائید که به جای هفت هزار میلیارد دلار، چندین برابر این رقم را آمریکا هزینه کند و حتی نتواند به این شکل مخفیانه به یک کشور منطقه سفر کند. زمان آن فرا رسیده است که مردم آمریکا از دولتمردان خود سؤال کنند که چرا این مبلغ را برای کشتار، فقر، گرسنگی و آوارگی مردم منطقه هزینه کرده‌اند اما آن را صرف ارتقای کیفیت زندگی مردم آمریکا نکرده‌اند؟
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور یادآور شد: دیر یا زود، دولتمردان آمریکا به این جمع بند‌ی خواهند رسید که در عصر و دوران جدید دیگر نمی‌توانند مثل گذشته و با ابزارهایی که تاریخ مصرف آنها گذشته، به سایر کشورها مراجعه کنند و بخواهند مطامع خود را دنبال کنند؛ چرا که جهان جهان دیگری است و مردم جهان از بیداری خوبی برخوردارند همانطور که مردم عراق با این سفر مخالفت کردند. این سفر می‌تواند توهین به تمامیت ارضی، حاکمیت و مرم عراق تلقی شود.
وی در مورد احتمال سفر رئیس‌جمهور ایران به روسیه برای اجلاس رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه گفت: ما همین الان هم نشست‌های سه جانبه را داریم و چند بار چنین نشست‌هایی برگزار شده است. این نشست هم در دستور کار رؤسای جمهور سه کشور هست و دفتر رئیس جمهور در مورد کم و کیف آن صحبت خواهد کرد. اکنون در مورد ارائه جزئیات این خبر خودداری میکنم اما به موقع در مورد آن اطلاع‌رسانی خواهد شد.
قاسمی درباره معرفی دو سفیر زن اظهار کرد: در این زمینه صحبت خاصی برای بیان ندارم اما می‌دانم این سیاست دولت محترم و وزیر امور خارجه است که از ظرفیت بانوان کشور در حوزه‌های مختلف و در وزارت خارجه به میزان زیادتری استفاده کنند. ما تقریبا برای اکثریت کشورها که سفرها در اتمام مأموریت خود باید به کشور بازمی‌گشتند اقدامات لازم را انجام داده‌ایم و در انتهای این مراحل، حتما با ذکر نام و محل مأموریت، اطلاع‌رسانی لازم را خواهیم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره برنامه این وزارتخانه برای گسترش ارتباطات با کشورهای همسایه بیان کرد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، مبنی بر نگاه عمیق به رابطه با همسایگان و کشورهای پیرامونی بوده و خواهد بود و این روابط را ادامه خواهیم داد. روابط را نباید به تعداد سفرها خلاصه کرد؛ هرچند که اگر آماری به شما ارائه بدهم، متوجه خواهیم شد که میزان تبادلات ما با کشورهای همسایه، چه در سطح وزیر و چه در دیگر سطوح و دیگر وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها بسیار زیاد است و امروز ارتباط مناسبی با بسیاری از همسایگان خودمان قرار داریم.
وی درباره ادامه همکاری‌های ایران، ترکیه و روسیه درباره سوریه و دستورکار نشست آینده آستانه گفت: سیر تحولات مشخص است و این همکاری‌ها به طور جدی را رسیدن به اهداف مورد نظر ادامه خواهد داشت. مسائل باقی مانده در حوزه مسائل سیاسی سوریه، از جمله کمیته تدوین قانون اساسی و مراحل بعد از تدوین این قانون، هنوز وجود دارد و به نظرم موضوعات زیادی هنوز وجود دارد و ان‌شاءالله در آینده، وضعیت سوریه از هر نظر به ثبات برسد.
قاسمی درباره سفر بنیامین نتانیاهو به برزیل و احتمال انتقال سفارت این کشور به بیت‌المقدس گفت: سیاست کشورها به خودشان مربوط است اما اقدام آنها در پذیرش بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی قابل قبول نیست؛ چراکه کمکی به صلح در منطقه و احقاق حقوق ملت فلسطین نخواهد کرد و باعث گسترش بی‌ثباتی و نا امنی بیشتر در منطقه می‌شود. این موضوعی روشن و بسیار جدی است اما ما از دیرباز روابط گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف با کشور برزیل داشته‌ایم که نهایتا ادامه پیدا خواهد کرد.
وی درباره بازگشت سوریه به جامعه جهانی و اتحادیه عرب و بازگشایی سفارت امارات در این کشور اظهار کرد: این کشورها به واقعیات منطقه پی برده‌اند. چیزی که برای ما مهم است، حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و اخراج تروریست‌ها از سوریه است که این اهداف محقق شده و اکنون می‌تواند به صورت مستقل، روابط خارجی خود را بر اساس علاقه دولت و ملت سوریه داشته باشد و این حضور سایر کشورها که روزی تصور می‌کردند ظرف اندک زمانی شرایط در سوریه تغییر می‌کند، قطعا مورد استقبال ما است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره موضوع دولت افغانستان نسبت به مذاکرات صورت گرفته میان ایران و طالبان یادآور شد: گفت‌وگوها با طالبان با اطلاع دولت افغانستان بود و ایران هم برای تسهیل گفت‌وگوها بین گروه‌های مختلف افغانی و دولت افغانستان و همچنین کمک به دولت این کشور برای به نتیجه رسیدن مذاکرات گروه‌های افغانی با دولت این کشور است.
وی همچنین درباره سفر وزیر امور خارجه پاکستان به ایران افزود: این سفر در ادامه سفر آقای دکتر ظریف به اسلام آباد و ادامه رایزنی‌ها و مشورت‌های دو کشور درباره طیف وسیعی از موضوعات بود.
قاسمی درباره حق و حقوق هم‌وطنان مسیحی تأکید کرد: بنده سال جدید میلادی را به همه هم‌وطنان مسیحی تبریک عرض میکنم و امیدوارم سال ثمربخشی برای آنها باشد و بتوانند در آرامش بیشتر زندگی کنند. آنچه دیگران در مورد اقلیت‌های مذهبی در ایران صحبت می‌کنند، ناشی از جهالت مطلق یا از روی غرض‌ورزی است. بهترین امکانات را این هم‌وطنان دارند و آداب مذهبی خود را به جای می‌آورند و سخنانی که در این خصوص مطرح می‌شود، جنگ تبلیغاتی است.
وی درباره صحبت‌هایی که به وزیر امور خارجه سابق آلمان در سفر به ایران نسبت داده می‌شود، تأکید کرد: بنده از جزئیات این سخنان مطلع نیستم و اظهار نظر نمی‌کنم و احتمالا شما و همکارانتان در خبرگزاری دارای دستگاه شنود هستید. برای دوستان و همکاران شما هم مفید است که صورت جلسه حضور وی در نزد یکی از سران قوا را منتشر کنید. در مورد دیدگاه خود بنده در مورد آینده روابط مالی با برجام هم باید عرض کنم که اساسا چنین سخنانی که خبرگزاری موج منتشر کرد را تکذیب می کنم و چنین اعتقادی ندارم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره راه‌اندازی کانال مالی با آمریکا با سوئیس برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به ایران یادآور شد: ما معمولاً امید صددرصدی به هیچ کشوری نداریم و اهداف و منافع خودمان را دنبال می‌کنیم. ما با بسیاری از کشورها برای تبادلات و کارهای تجاری کار می‌کنیم و مکانیز‌م‌هایی را طراحی کرده‌ایم
قاسمی درباره سخنان یکی از مسئولان وزارت امور خارجه برای همکاری آمریکا با سپاه قدس ادامه داد: بنده اطلاعی از این موضوع ندارم و حوزه کاری من هم نیست.
وی درباره ابراز تمایل نخست وزیر جدید پاکستان برای سفر به ایران افزود: چنین سفری در دستور کار است و هنوز تاریخی برای آن مشخص نشده است و ما از این سفر استقبال می‌کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره افزایش سفر هم‌وطنان به کشورهای خارجی در ابتدا سال نو میلادی و برخی بدرفتاری‌ها در برخی کشورها گفت: این سؤال بسیار کلی است؛ چراکه چنین رفتارهایی صرفا در گرجستان انجام شده که در مورد آن صحبت کرده و مذاکرات لازم را با این کشور انجام دادیم.
قاسمی درباره خبرهای منتشره مبنی بر توقیف دو شناور ایرانی توسط گارد ساحلی کویت گفت: برخی اخبار پایه و اساس و منبع مشخصی ندارد و بنده نمی‌توانم چندان درباره این موضوع صحبت کنم. فقط می‌توانم بگویم که گویا افرادی با مدارک جعلی به این کشور سفر کرده‌اند اما کشتی‌ها و شناورهایی که به صورت قانونی به کویت سفر می‌کنند دچار مشکلی نشده‌اند.
انتهای پیام
