ریشه‌یابی کاهش 400 درصدی بودجه قرآنی در قیاس با سال 90/ بلاتکلیفی طرح ملی حفظ
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ محمد انجم‌شعاع ضمن ریشه‌یابی دلایل کاهش بودجه قرآنی طی سال‌های اخیر، به نداشتن وحدت در پیگیری مسائلی از این دست اشاره و اظهار کرد: شفاف‌سازی هزینه‌کرد بودجه‌های قرآنی یکی از مواردی است که در این کاهش نقش دارد.
وضعیت بودجه فعالیت‌های قرآنی سال 98 در بخش تحقق اهداف منشور توسعه فرهنگ قرآنی به بدترین وضعیت خود طی سال‌های اخیر رسیده است. در حالی که این بودجه در سال 90 حدود 200 میلیارد تومان بود، برای سال 98 به 27 میلیارد رسیده است، یعنی بیش از 400 درصد کاهش داشته است. البته علاوه بر کاهش بودجه تحقق اهداف منشور، ردیف‌بودجه‌های خاص قرآنی نهادهای فرهنگی کشور نیز مجموعاً با 11 درصد کاهش مواجه شده است. همه این کاهش‌ها در حالی است که طی این سال‌ها، شاهد تورم نسبتاً شدید نیز بوده‌ایم، تورمی که البته پیدا کردن نرخ دقیق و مستند آن به کاری سخت برای مسئولان و کاری ساده برای عامه مردم تبدیل شده است.
محمد انجم‌شعاع، معاون هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، گفت: اگر وضعیت بودجه قرآنی را در وضعیت کلان آن مورد بررسی قرار دهیم، متوجه کاهش قابل توجه آن خواهیم بود و اگر همین بودجه را با بودجه سال پایه (سال 90 که اولین بودجه‌های منشور در آن سال محقق شده است) مقایسه کنیم، متوجه کاهش بسیار شدید آن خواهیم شد.
وی در ادامه به مقایسه لایحه بودجه قرآنی سال 97 و 98 پرداخت و افزود: در این دو لایحه و در ردیف‌های خاص با کاهش 11 درصدی مواجه بوده‌ایم. در ردیف‌هایی که ردیف مشترک فرهنگی و قرآنی بوده است نیز چهار درصد کاهش داشته‌ایم. در ردیف اعتبارات مربوط به تحقق اهداف منشور در قیاس با سال قبل 33 درصد و در قیاس با سال پایه(1390) و نیز نرخ تورم حدود 400 درصد کاهش محسوس است.
انجم‌شعاع به برخی تبعات این کاهش بودجه‌ها اشاره و تصریح کرد: به طور طبیعی با توجه به اینکه امسال در بودجه سنواتی بحث حفظ قرآن را ندیده‌ایم و در هیچ یک از دستگاه‌ها نیز این موضوع دیده نشده است، طرح ملی حفظ قرآن کریم در سال آینده بلاتکلیف خواهد بود. در بخش شهریه حافظان، قاریان و کمک‌هزینه‌ای که مجلس مبتنی بر برنامه توسعه پنجم و ششم برای آنها تعریف کرده بود، برای سال آینده باید شاهد دستورالعملی ریاضتی و کاهشی باشیم که قطعاً شاهد آسیب جدی در این بخش خواهیم بود. علاوه بر این، در بحث بیمه فعالان قرآنی نیز دچار مشکل خواهیم شد.
وی با بیان اینکه اگر می‌خواهیم در سال آینده سالی سخت را پیش رو نداشته باشیم، باید دستگاه‌هایی که معاونت پارلمانی دارند و فعالیت فرهنگی و قرآنی نیز دارند، رایزنی‌های فشرده‌ای داشته باشند، گفت: یک روال عادی در مجلس وجود دارد که همه دستگاه‌ها، به ویژه دستگاه‌هایی که معاونت پارلمانی دارند، باید براساس تعاملی که با مجلس و کمیسیون فرهنگی و آموزشی دارند، در اصلاح و رفع کاهش بودجه همت جدی به خرج دهند. در غیر این صورت، سال آینده سال بسیار سختی در حوزه فعالیت‌های قرآنی داخلی و بین‌المللی خواهد بود.
انجم‌شعاع تأکید کرد: در شورای توسعه فرهنگ قرآنی علاوه بر اینکه معاونت پارلمانی یا فراسازمانی دبیرخانه، ریز اطلاعات بودجه قرآنی را به صورت مبسوط در اختیار کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مربوطه قرار داده و درخواست پشتیبانی موضوع را کرده‌ایم. علاوه بر ارائه این موضوع به فراکسیون قرآن و عترت و کمیسیون فرهنگی، اطلاعات ردیف‌های خاص قرآنی و مشترک را به تک‌تک نمایندگان تأثیرگذار منتقل کرده‌ایم.
معاون هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در ادامه به برخی عوامل که شاید در بیرون آوردن بودجه قرآنی از وضعیت فعلی بتواند نقش داشته باشد اشاره و اظهار کرد: جامعه قرآنی با همدلی، وحدت و تعامل مثبت و اثرگذار می‌تواند مجموعه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، معاونت پارلمانی دولت و فراکسیون قرآن مجلس و کمیسیون‌های مربوطه را در مورد آثار کاهش بودجه قرآنی بیشتر روشن و آگاه کند. اگر چنین شود، مطمئناً تقلیل بودجه سال 98، که در لایحه به آن اشاره شده است، مرتفع خواهد شد.
انجم‌شعاع با تأکید بر اینکه قرآنی‌ها نباید نگاه بخشی به بودجه داشته باشند، اظهار کرد: مشکلات قرآنی مربوط به یک بخش و یا یک مجموعه از مجموعه‌های قرآنی نیست. لذا کاهش بودجه متوجه همه این دستگاه‌ها خواهد شد و بر همین اساس بسیج عمومی برای تعامل و اصلاح ردیف‌های مد نظر باید جدی‌تر گرفته شود.
انجم‌شعاع در پاسخ به این سؤال که چون مطالبه‌گری از سوی نهادهای قرآنی در مورد بودجه وجود ندارد و دولت این را به عنوان بی‌نیاز بودن این دستگاه‌ها از بودجه تلقی می‌کند، لذا هر سال به دنبال کاهش این ردیف است، گفت: این سخن را که چون قرآنی‌ها هر سال درباره کاهش بودجه اعتراضی ندارند و دولت هر سال کاهش بودجه را در برنامه خود قرار داده است، وارد نمی‌دانم؛ چرا که نوع اعتراض جامعه قرآنی با صنوف دیگر متفاوت است. ضمن اینکه مطالبه‌گری و پیگیری نیز وجود داشته است. دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی سال گذشته مکاتبات متعددی در مورد وضعیت بودجه با مراجع ذیربط داشته است. اما این امر را که همدلی در مورد بودجه قرآنی بین قرآنی‌ها وجود نداشته است قبول دارم، اگر با هم پیش می‌رفتیم شاید این اتفاقات رخ نمی‌داد.
انجم با اشاره به این موضوع که زمان‌هایی که مطالبه‌گری جدی بوده و همدلانه موضوعی پیگیری می‌شود، شاهد پیشبرد اهداف بوده‌ایم، گفت: در بخش اعتبارات مربوط به تحصیل رایگان حفاظ، جامعه حافظان قرآن و ذی‌نفعان این موضوع اعتراضاتی را به صورت قانونمند انجام دادند که پس از آن بودجه در سنوات بعد مسیر خوبی پیدا کرد. بنابراین مجموع اقدامات در اعتبارات قرآنی کافی نبوده است و اگر نگاه‌های بخشی را کنار می‌گذاشتیم و برای کل مجموعه قرآنی تلاش می‌کردیم، قطعاً این اتفاقات رخ نمی‌داد.
وی با اشاره به این موضوع که اگر سال قبل تعداد معدودی دستگاه با کاهش بودجه مواجه شدند، امسال تعداد دستگاه‌های مشمول کاهش بودجه قرآنی دوبرابر شده است، گفت: بحث شفاف‌سازی هزینه‌کرد بودجه های قرآنی شاید یکی دیگر از مباحثی است که در کاهش بودجه نقش داشته باشد. نقد شفاف‌سازی هم به اعتبارات منشور و هم به اعتبارات بسیاری از دستگاه ها وارد است.
انجم‌شعاع در بخش دیگری از صحبت‌هایش با طرح این سؤال که چرا بودجه دبیرخانه منشور (به غیر از یک سال که بنده دبیر بودم) علناً شفاف‌سازی شد، دیگر شاهد شفاف‌سازی دستگاه‌ها نبوده‌ایم، گفت: در حال حاضر، نقدهایی به هزینه‌کرد بودجه‌ها وجود دارد. بنابراین بخشی از علل کاهش بودجه می‌تواند ناشی از همین موضوع باشد. اگر شفاف‌سازی انجام شود و نیازها نیز به خوبی منتقل شود، قطعاً مسئولان با قرآن بیگانه نخواهند بود و بسیاری از آنها از فعالان قرآنی قرآنی‌تر هستند.
وی در پاسخ به این سؤال که بسیاری باور دارند اگر بودجه از شورا گرفته شود، تعطیل خواهد شد و فقط بودجه است که اعضا را دور هم جمع کرده است، گفت: اگر شورا نقش خود را در هماهنگی و حذف موازی‌کاری‌های دستگاه‌ها انجام می‌داد، هویت دبیرخانه به سمت بودجه سوق پیدا نمی‌کرد. اما این به معنای حذف شورای توسعه در صورت حذف بودجه نیست. شورای توسعه مجموعه‌ای از چند نفر عضو دبیرخانه نیست، بلکه مجموعه مسئولان قرآنی کشور هستند. آنچه اخیراً شاهد بوده‌ایم و همه مدیران گرد هم جمع شدند، مبتنی بر بودجه نبود. اگر بودجه نیز نباشد، باز هم شورا کارکرد خود را دارد. هر چند بحث بودجه نیز یکی از مشکلاتی است که دوره خاص خود را دارد.
وی با بیان اینکه سطح حضور اعضای شورا در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است بر این موضوع که شورا نشان داد می‌تواند یک مجمع تقنینی برای مشکلات قرآنی باشد، گفت: ما یک خرد جمعی به نام شورا داریم که باید خلأهای قانونی را مرتفع و اسناد مورد نیاز را تولید کند.
انجم‌شعاع یکی از کارهای بزرگ دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی را عملکرد قرارگاهی آن بیان کرد و افزود: شورا در موقعیتی بوده که فرامین و دستورات مصوب آن بر یک پشتوانه مبتنی بوده است که قطعاً این پشتوانه کمک مؤثری در تحقق اهداف داشته است. شاید میزان تحقق بالا نبوده باشد، اما مطمئناً اثربخش بوده است. امیدوارم اعتبارات نیز فراهم شود تا نقش قرارگاهی شورای توسعه بیش از پیش محقق شود.
انتهای پیام
