سیدسعید هاشمی، رئیس دانشگاه علم و فرهنگ، در گفتوگو با ایکنا؛ در پاسخ به سؤالی مبنی بر مفهوم معنویت در گردشگری و چگونگی شکوفایی این صنعت با توجه به نگاه اسلامی، گفت: معنویت در گردشگری همان سیر روح در مسیر تعالی انسان است، چراکه انسان به طور فطری همواره در جستوجوی کسب معنا و مفهوم زندگی در رسیدن به کمال است و در این امر نیازمند حرکت و سفر است که گردشگری میتواند یکی از مهمترین اشکال نمود آن باشد. حس معنوی ناشی از سفر و گردشگری میتواند به درک تجارب معنوی منتهی شود و ادراک معنوی فرد را عمق ببخشد.
وی با بیان اینکه جایگاه معنویت در مباحث گردشگری نسبتاً جدید است و در نگرش سیستمی علم گردشگری هنوز مورد توجه کافی قرار نگرفته، افزود: این حوزه از ظرفیت بالایی برای توسعه مباحث نظری و فلسفی برخوردار است. از آنجا که حس معنوی ادراکشده از منظر گردشگری در بین افراد گوناگون مراتب متفاوتی دارد، پیچیدگی این مسئله بیشتر و درک آن نیز سختتر میشود.
رئیس دانشگاه علم و فرهنگ ادامه داد: جایگاه معنویت در گردشگری موضوع جدیدی است که مورد استقبال بسیاری از ملتهای دنیا هم قرار گرفته و این رویکرد در علم گردشگری میتواند خلأهای اعتقادی، دینی و فرهنگی را پر کند و درک جدیدی را از تمامی گونههای گردشگری ارائه کند. در واقع معنویت بحثی اختصاصی است که باید ادبیات و مفاهیم اصلی موضوع در وهله اول به درستی تعریف شود.
هاشمی در پاسخ به این سؤال که ارزیابی فعالیت نهادهای متولی این حوزه را چگونه میبینید، گفت: قطعاً نهادها متولی تلاشهایی را در این حوزه داشتهاند، اما واقعیت این است که این عرصه به حدی بزرگ و گسترده است که هرمقدار هم تلاش کنیم کم است؛ معتقدم اینها باید برنامهمحور باشند. از همه مهمتر سیاستهای کلان ما در برخی موارد تناقض دارد و در قدم اول این سیاستها را باید حل کنیم. در بحث ورودیها هم این تعاملات بینالمللی و رئوس سیاستهای کلان ابتدا باید حل شود. در بحث داخلی هم باید نوع نگاه و رویکردهایمان را بین مردم به درستی تشریح و مردم را به این سمت ترغیب کنیم.
گردشگری داخلی نقصهای جدی دارد
وی اظهار کرد: معتقدم هنوز گردشگری داخلی ما نقصهای جدی دارد که یکی این نقصها به ضعف اطلاعات عمومی جامعه در این حوزه بازمیگردد. امروز با یک تعطیلی در کشور فقط چند مقصد گردگشری مشخص مورد استقبال قرار میگیرند و این در حالی است که سایر نقاط گردشگری بدون بازدیدکننده و گردشگر میمانند؛ لذا وظیفه رسانهها به ویژه رسانه ملی این است که مقاصد گردشگری مختلف را با تنوع گوناگون برای جامعه تعریف کنیم.
رئیس دانشگاه علم و فرهنگ با تأکید بر اینکه گردشگری داخلی زمانی به درستی شکل میگیرد که تورها و بسترهای مختلف گردشکری در کشور وجود داشته باشد، تصریح کرد: در این صورت میتوانیم مباحث مختلف این حوزه از جمله گردشگری مذهبی را نمایان و تقویت کنیم.
کلید اصلی گردشگری آموزش جامعه است
وی با بیان اینکه کلید و رکن اصلی همه عرصههای گردشگری آموزش، اطلاعرسانی درست و تبیین صحیح آن به جامعه است، افزود: در کنار این موارد برگزاری تورهای مختلف ارزان و قابل دسترس میتواند اثرگذار باشد. در گردشگری داخلی اگر بخواهیم مردم را رها کنیم و از آنها بخواهیم که خودشان سفر بروند موفق نخواهیم بود. در دنیا سفر در قالب تور بسیار ارزشمند است، چراکه لیدری در آنها حضور دارد که ناحیه گردشگری را تشریح میکند و تاریخچه و فرهنگ آن را توضیح میدهد.
رئیس دانشگاه علم و فرهنگ اضافه کرد: امروز برای مثال مساجد قدیمی که در تمام کشور از جمله اصفهان، یزد و تبریز وجود دارند سرشار از فرهنگ اصیل ایرانی و تاریخ زیبای اسلامیاند؛ اگر به اینها به درستی توجه شود، میتواند یکی از مقاصد گردشگری ناب در کشور باشد. اگر گردشگران بتوانند از یک لیدر در سفرهای خود بهرهمند شوند، قطعاً میتوانند تجربه مفیدی را کسب کنند.
این تفاهمنامهها دردی را دوا نمیکند
هاشمی با بیان اینکه بستههای تور ما باید به صورت ویژه ایجاد و به آنها پرداخته شود، گفت: همیشه در مجموعه جهاددانشگاهی و دانشگاه علم و فرهنگ به دنبال تعامل و تقویت این عرصه بودهایم و تفاهمنامههای مختلفی هم در این عرصه داشتهایم، اما این تفاهمنامهها دردی را دوا نمیکند و واقعیت این است که باید به جایی برسیم که بتوانیم این تفاهمنامهها را اجرا کنیم. البته در برخی موارد اجرا شده است و با سازمان میراث فرهنگی و برخی از استانها چنین کارهای را دنبال میکنیم. شهرداریها ظرفیتهای بسیار خوبی را در این زمینه دارند؛ ولی از همه مهمتر این است که باهم کار کردن را درست یاد بگیریم تا همافزایی خوبی را هم در این زمینه شاهد باشیم و آن را نهادینه کنیم.
وی گفت: هنوز بین رویکردهای مختلف توسعه پایدار و گردشگری معنوی ارتباط سیستماتیک علمی شکل نگرفته است. این امر بستگی به توانایی تبیین مسئله گردشگری و معنویت و ارتباط آن با گردشگری فرهنگی، میراث و اکولوژی از سوی محققان امر دارد؛ اما مطمئناً رویکرد توسعه پایدار در معنویت و گردشگری با لحاظ کردن دغدغههای زیستمحیطی، رفاه انسانی و عدالت بین نسلی میتواند اثربخش و پیشبرنده ادراک معنوی در تلفیق گردشگری و معنویت باشد.
انتهای پیام