نگاهی به نقش و سیره تربیتی حضرت فاطمه(س)
گروه معارف ـ حضرت زهرا(س) که خود، تربیت‌یافته دامان وحی بود، به خوبی می‌دانست که در تربیت اسلامی باید امامانی چون حسن و حسین(ع) و شیرزنانی چون زینب(س) و ام‌کلثوم را تربیت کند و نمونه‌هایی را به جامعه تحویل دهد که آیینه و معرفت حقیقت روح اسلام باشند.
به گزارش ایکنا از همدان، از نظر اسلام ارزش انسان‌ها در پیشگاه خداوند متعال به تقوای آنان است. قرآن می‌فرماید «یا أَیُّهَا النّاسُ إِنّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثی وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوبًا وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ؛ ای مردم، ما همه شما را نخست از مرد و زنی آفریدیم و آن گاه شعبه‌های بسیار و فرق مختلف گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید، همانا بزرگوار و با افتخارترین شما نزد خدا با تقواترین شمایند، همانا خدا کاملا دانا و آگاه است. » (حجرات/13).
طبق این آیه شریفه هر چه درجه تقوی بالاتر باشد فرد متقی نزد خداوند گرامی‌تر است و این درجات میان انبیاء و معصومین(ع) نیز وجود دارد که همه انبیاء از نظر درجات در یک سطح نیستند و در مرتبه انبیاء ملاک و معیارهای بسیار دقیقی است که خداوند متعال بر اساس آنها بر درجات و مقام انبیاء می‌افزاید.
اما در مورد مقام حضرت زهرا(س) روایات زیادی آمده است که دلالت بر بزرگی مقام ایشان در نزد خداوند می‌کند. با تعابیری که درباره هیچ کدام از معصومین صحبت نشده است. از جمله بعضی از احادیث پیامبر اکرم(ص) که هم در منابع شیعه و هم در منابع اهل سنت آمده است.
رسول اکرم(ص) فرمودند «همانا خداوند با غضب فاطمه(س) غضب می‌کند و با رضایت او راضی می‌شود.» و هم‌چنین حدیث دیگری از رسول اکرم(ص) که فرمود «نخستین کسی که وارد بهشت می‌شود فاطمه(س) دخترم است...»
حضرت زهرا(س) که خود، تربیت‌یافته دامان وحی بود، به خوبی می‌دانست که در تربیت اسلامی از چگونگی شیردادن به کودک و نگاه‌های محبت‌آمیز مادر گرفته تا تمام حرکات و اعمال و گفتارش، بر روحیه حساس آنها تأثیر می‌گذارد.
ایشان می‌دانست که باید امامانی چون حسن و حسین(ع) و شیرزنانی چون زینب و ام کلثوم را تربیت کند و نمونه‌هایی را به جامعه تحویل دهد که آیینه و معرفت حقیقت روح اسلام باشند. حقایق و معارف قرآن در وجودشان جلوه‌گر باشد و انسان‌های کمال یافته‌ای که از این مکتب اعجازآمیز بیرون می‌آیند، به خوبی می‌توانند روح پرعظمت و نیروی وصف ناپذیر وجودی حضرت زهرا(س) را نشان دهند، وجود مطهر و روح بی‌آلایشی که نسلی پاک را به تاریخ هدیه کرد.
نقش الگویی حضرت زهرا(س) از منظر امام خمینی(ره)
حضرت امام خمینی(ره) در پیامی در مورد جایگاه و نقش مادری حضرت فاطمه زهرا(س) می‌فرماید «زنی که از معجزات تاریخ و افتخارات عالم وجود است؛ زنی که در حجرهای کوچک و محقّر، انسان‌هایی تربیت کرد که نورشان از بسیط خاک تا آن سوی افلاک و از عالم ملک تا آن سوی ملکوت اعلی میدرخشد. صلوات و سلام خداوند تعالی بر این حجره محقر که جلوه گاه نور عظمت الهی و پرورشگاه زبدگان اولاد آدم است.»(صحیفه امام، ج16، ص19)
آنچه از آثار امام خمینی(ره) درباره حضرت زهرا(س) به دست می‌آید گویای این حقیت است که علاوه بر شخصیت عظیم الهی و موقعیت ممتاز معنوی، آن بزرگوار در ابعاد مختلف رفتارهای فردی و اجتماعی، چه در جایگاه بندگی به درگاه ربوبی و اهتمام به معنویات و چه در جایگاه یک فرزند برای رسول گرامی اسلام(ص) و تحمل آن همه سختی‌ها و مرارت‌های فوق طاقت و چه در جایگاه یک شهروند با احساس مسئولیت در قبال جامعه و همنوعان و چه در جایگاه همسر علی بزرگ و چه در موقعیت یک مادر و تربیت فرزندان از اعلاترین نمونه های موفقیت و شایسته‌ترین اسوه حسنه‌ای است که باید بزرگی و بزرگواری و عزت و کرامت انسانی را در مکتب آن بزرگوار درس آموخت.
و در جای دیگر می‌فرماید «این خانه کوچک فاطمه(س) و این افرادی که در آن خانه تربیت شدند که به حسب عدد، چهار- پنج نفر بودند و به حسب واقع، تمام قدرت حق تعالی را تجلی دادند، خدمت هایی کردند که ما را و شما را و همه بشر را به اعجاب درآورده است» (همان، ص87)
امام خمینی(ره) که خود در بی‌اعتنایی به دنیا و ناچیز و بی‌مقدار شمردن آن نمونه و الگویی بی‌بدیل است، اشاره‌ای به زهد مثبت، ساده‌زیستی آگاهانه و سازنده‌ای که در وجود حضرت فاطمه زهرا(س) وجود دارد بیان می‌کند:
«ما یک کوخ چهار پنج نفری در صدر اسلام داشتیم و آن کوخ فاطمه زهرا- سلام اللَّه علیها- است. از این کوخها هم محقرتر بوده لکن برکات این چی است؟ برکات این کوخ چند نفری آن قدر است که عالم را پر کرده است از نورانیت و بسیار راه دارد تا انسان به آن برکات برسد. این کوخ نشینان در کوخ محقر، در ناحیه معنویات آن قدر در مرتبه بالا بودند که دست ملکوتیها هم به آن نمی رسد؛ و در جنبه های تربیتی آن قدر بوده است که هر چه انسان می بیند برکات در بلاد مسلمین هست و خصوصاً در مثل بلاد ماها، اینها از برکت آنهاست» صحیفه امام، ج17، ص373).
این یک حقیت است که عظمت خانه به ساکنان آن است و نه به زرق و برق بی‌مقدار مادی که چنانچه از چهارچوب ابزار خارج شود و در جایگاه هدف قرار بگیرد، در واقع حقیقت انسانی به قربانگاه رفته است.
«عظمت انسان به لباس و کلاه و اتومبیل و- نمی دانم- پارک[خانه های مجلل] و امثال ذلک نیست. انسان یک حقیقتی است که آن حقیقت اگر بروز کند شرافتمند است، عظمت دارد. شما می‌بینید که بزرگترین افراد بشر انبیا بودند و ساده‌ترین از همه هم آنها بودند. در عین حالی که بزرگتر از همه بودند و همه آنها را به بزرگی می‌شناختند، در عین حال ساده ترین افراد بودند در وضع زندگی‌شان. تمام انبیا این طور بودند و تاریخ، همه آنها را نشان می دهد که با وضع بسیار ساده ای عمل می‌کردند». (همان، ج13، ص487)
هم‌چنین امام (ره) با اشاره به الگویی که از سوی حضرت فاطمه زهرا(س) برای دولتمردان بیان می‌کند «دولت‌ها بفهمند که قدرت به این نیست که ظرف طلا باشد و ظرف نقره باشد، قدرت به این نیست که پردههای کذا باشد و مبل‌های کذا باشد از مال این ملت ضعیف! خود ملت توی این غارها زندگی بکند و شما در کاخ‌های دادگستری و در کاخ‌های نخست وزیری؟! تعدیل کنید خودتان را؛ اگر از خودتان شروع نکنید نمی توانید اصلاح کنید» (صحیفه امام، ج6، ص330).
انتهای پیام
