به گزارش ایکنا، آیتالله رضا استادی امروز در جلسه تفسیر در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) با بیان اینکه تفسیر از همان ابتدای نزول قرآن و صدر اسلام مطرح بوده است، زیرا مردم معنای برخی واژگان و آیات را نمیدانستند گفت: تفسیر پاسخی به سؤالات مردم از قرآن کریم اعم از واژه و مباحث تاریخی بوده است؛ بنابراین هر نوع تفسیری که به همه سؤالات پاسخ دهد جامع است.
وی افزود: نمونه امروزی تفسیر جامع میتوان به تفسیر تسنیم و نمونه گذشته آن مجمع البیان اشاره کرد که به همه ابعاد اعم از لغت، تاریخ و کلام پرداخته است.
تفسیر باطنی، روایی و جامع
آیتالله استادی تصریح کرد: تفسیر باطنی، روایی و جامع سه نوع تفسیری است که داریم و کسانی که تعابیری چون عقلی، نقلی، فقهی و تاریخی را به کار میبرند نادرست نیست، ولی اینها گرایشات تفسیری است؛ مثلاً علامه طباطبایی در مباحث فقهی اساساً بحثی ندارد.
این استاد برجسته حوزه بیان کرد: بنابراین در میان تفاسیر جامع گرایشات تفسیری متعدد اجتماعی، تاریخی، فقهی، عقلی و نقلی وجود دارد؛ برای مثال سیدقطب و آیتالله طالقانی به مسائل اجتماعی بیش از سایر موضوعات توجه نشان دادهاند، لذا به این گرایش معروفاند.
20 هزار اثر مرتبط با قرآن
عضو شورای عالی حوزه علمیه با بیان اینکه تعداد تفاسیر قرآن به صورت کامل و غیر کامل و موضوعی و حتی یک سوره و بخشهایی از قرآن بسیار زیاد است، بیان کرد: تیمی در دانشگاه امام صادق(ع) همه آثار مرتبط با قرآن کریم حتی کتابی مانند استخاره با قرآن را فهرست کردند که تا وقتی مسئول این گروه، زنده بود، 17 جلد فهرستنویسی کرده بودند و ظاهراً به نیمی از آثار رسیده بودند؛ بنابراین اگر برخی میگویند که شاید 20 هزار اثر مرتبط با قرآن وجود دارد اغراق نیست.
استادی افزود: تمامی تفاسیری که همه یا بخشی از قرآن را داشته باشد، به تعداد صد عدد هم نخواهد رسید. در تحقیقی 80 تفسیر فهرست شده است، البته تفاسیر چاپ نشده و یا از بین رفته هم مواردی وجود دارد.
وی با تاکید بر دقت در مفهوم لغت در تفسیر ادامه داد: برخی لغات ممکن است یک معنا داشته باشد، ولی برخی معنای مجازی و حقیقی دارند، لذا توصیه شده است که به کتب لغات گذشته و قدیمی مراجعه شود.
این استاد حوزه با بیان اینکه در بحث حقیقت و مجاز آثار کمی داریم که از جمله اساس البلاغه زمخشری است که تنها به بحث معانی مجازی پرداخته است، تصریح کرد: برخی موارد در برخی آثار دیده میشود که مصادیق مختلف یک واژه را به مفهوم معانی متعدد در نظر گرفتهاند که این مسئله درست نیست.
نقش قرائات در تفسیر
وی با بیان اینکه امروز چیزی نیست که ما در تفسیر به آن محتاج باشیم و در آن مورد اثر و کتابی نباشد به بحث قرائت اشاره کرد و گفت: کسانی که تفسیر میخواهند بنویسند و بگویند باید ابتدا تعیین تکلیف کنند که آیا اختلاف قرائت را قبول دارند یا خیر؛ فرزند امام(ره) یعنی آقا مصطفی خمینی اساساً قرائات را قبول نداشتند و برخی مراجع تقلید هم آن را قبول ندارند، اما برخی به قرائات سبعه قائل هستند و این مسئله در تفسیر مؤثر است.
این استاد برجسته حوزه علمیه تصریح کرد: برخی قرائات به گونهای است که قبول آن راحت است مانند واژه تعملون و یعملون که این نوع اختلاف چندان مهم هم نیست. در مجمعالبیان هم این نوع اختلافات فراوان است ولی قرائاتی که یک واژه بخواهد به قرآن اضافه کند مانند آنچه در آیه ولایت در مورد ذکر نام امام علی(ع) بیان شده درست نیست، همچنین آنچه در مورد افتادگی کلمات و آیات بیان میشود به هیچ وجه درست نیست؛ زیرا وقتی پیامبر(ص) آیه را میخواندند ثبت و ضبط میشد و مردم به وفور آن را قرائت میکردند.
عضو شورای عالی حوزه علمیه با اشاره به نظر برخی اخباریون افزود: برخی از این افراد تلاش کردند به جای قرآن فعلی قرآنی با قرائت اهل بیت(ع) چاپ کند، ولی تا این خبر به آیتالله بروجردی رسید، آن را نابود کرد؛ زیرا این کار نه به مصلحت اسلام و نه اهل بیت(ع) و نه قرآن است؛ همچنین آقای شعرانی معتقد بودند که اشتباهات نوشتاری قرآن را هم نباید دست بزنیم تا به همان روش گذشته حفظ شود.
180 سؤال درباره قرآن در فضای مجازی
وی افزود: یکی از فضلا به بنده گفت که 180 سؤال زننده در مورد قرآن در فضای مجازی مطرح شده است؛ به تعبیر او، امروز در برخی دانشگاههای کشور هم همان حرفی زده میشود که قوم بنی اسرائیل تحویل موسی(ع) میدادند و میگفتند خدایی را که نمیبینیم نمیپرستیم و متأسفانه برخی از همین قم هم این حرفها را میزنند.
استادی با بیان اینکه همیشه در مورد قرآن سؤالات متعدد وجود داشته است و باید خود را برای جواب دادن مجهز کنیم اظهار کرد: هیچ استبعادی وجود ندارد که فضلا منبر بروند و مخاطبان از ترکیب آیه و لغت آن از منبری نپرسند، بنابراین باید مسلط به این نوع مسائل باشیم.
بیتوجهی به آن مفهوم کلام را تغییر میدهد
وی با تأکید بر اهمیت شأن نزول با بیان اینکه امروز در مسائل سیاسی گرفتاری جدی در این زمینه داریم بیان کرد: هر سخنی شأن نزولی دارد که بیتوجهی به آن مفهوم یک کلام را تغییر میدهد؛ مثلا امام(ره) از سال 41 تا سال 68 سخنان متفاوتی دارند که متناسب با مخاطبان بیان شده است، ولی امروز برخی افراد و گروههای سیاسی هر قسمتی را که به نفع آنان است قبول میکنند بدون اینکه به شأن نزول سخنان امام توجه داشته باشند.
استادی افزود: در مورد قرآن نیز فراوان این مسئله وجود دارد، ولی به فرموده علامه طباطبایی بسیاری از شأن نزولها ممکن است با آیه ناسازگار باشد و درست نباشد؛ لذا باید سند معتبر و مطمئنی داشته باشند.
انتهای پیام