افزایش طلاق؛ نتیجه تربیت اشتباه نسل‌ها/ جایگزینی قوانین خودساخته با قوانین طلایی الهی!

به گزارش ایکنا؛ تلاش برای تصویب و تغییر قوانین متعدد مربوط به طلاق و مهریه مسائلی است که مدام در کشور با آن مواجه هستیم. اما آیا این اقدام راهکار مناسبی برای کاهش طلاق در کشور است؟ آیا اصولاً مشکل افزایش آمار طلاق در ایران به دلیل خلاء یا نقص قوانین است و آیا با قانون می‌توان زن و شوهر را کنار هم نگه‌ داشت؟

در تلاش برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها با مسعود جان بزرگی، رئیس مرکز تحقیقات مشاوره و آموزش خانواده(این مرکز در قم مستقر است) که کتاب‌های متعددی نیز در خصوص مشاوره اسلامی به رشته تحریر در آورده است، صحبت کردیم. وی در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال آیا مشکل کنونی ما در جامعه قوانین مربوط به طلاق یا مهریه است؟ گفت: خیر. آنچه من تجربه کرده‌ام این است که مشکل ما قوانین نیست بلکه آدم‌ها هستند؛ آدم‌هایی که متعهد می‌شوند اما به تعهد خود عمل نمی‌کنند. در قبال افرادی که در هنگام ازدواج به راستی نمی‌دانند دارند چه کار می‌کنند، تعهدی در خصوص مهریه می‌دهند در حالی که دید واقع نگرانه‌ای به مهریه و حتی تعهد ازدواج ندارند و هیجانی تصمیم می‌گیرند، قانون چه کار می‌تواند بکند؟

وی اضافه کرد: به نظر من هر جایی که دولت دخالت می‌کند وضعیت بهتر نمی‌شود و عملاً مداخلات نتیجه عمده‌ای در برندارد. به عنوان مثال اکنون قانون مشاوره پیش از طلاق در حال اجرا است که بر اساس آن افراد قبل از آخرین مرحله زندگی مشترکشان یعنی طلاق باید مشاوره دریافت کنند. یعنی فاجعه برای خانواده اتفاق افتاده و زن و مرد خیلی از حریم‌های همدیگر را شکسته‌اند و حالا ما می‌خواهیم با چند جلسه مشاوره تمام ناراحتی‌ها، رنج‌ها و عذاب‌هایی که بر هم وارد کرده‌اند را از بین ببریم.

برخوردهای پانسمانی در حوزه‌های اجتماعی زیاد شده است!

این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه وقتی کسی برای طلاق اقدام می‌کند، به این معنی است که از مدت‌ها قبل رابطه او و همسرش خراب شده است، گفت: البته نمی‌خواهم بگویم این کارها مؤثر نیست اما برخوردهای پانسمانی ما در حوزه‌های اجتماعی بسیار زیاد شده است. وقتی دو نفر مدت ها همدیگر را زخمی کرده و رابطه‌هایشان را خراب کرده‌اند بازگرداندن آنها به زندگی بسیار سخت است و باید از خیلی قبل‌تر برای اصلاح رابطه آنها برنامه ریزی می‌شد نه در آستانه طلاق. 

وی ضمن اظهار نگرانی از تربیت‌های اشتباهی که در طول نسل‌های مختلف به اعضای جامعه ارائه شده است، گفت: مشکل جامعه ما نبود قانون نیست مشکل این است که بر روی تربیت نسل‌های جامعه کار نشده است، اقدامی که در بسیاری از کشورها در حال انجام است ولی ما از آن غفلت کرده‌ایم.

وقتی انسان‌ها را قانون‌پذیر تربیت نکنیم اصلاح قانون تغییری در شرایط ایجاد نمی‌کند

جان بزرگی با تأکید بر اهمیت پیشگیری گفت: وقتی انسان‌ها را قانون‌پذیر تربیت نکنیم اصلاح قانون تغییری در شرایط ایجاد نخواهدکرد. فردی که قانون‌پذیر نیست، تعهد‌پذیر هم نیست. مردانی که به راحتی میزان بالای مهریه را پذیرفته‌اند و در آستانه طلاق هستند وقتی از آنها پرسیده می‌شود که چرا زیر بار چنین تعهدی رفته‌اند؟ پاسخ درستی ندارند. چنین افرادی نمی‌توانند حتی خود را پیش‌بینی کنند. 

وی راه حل بسیاری از مشکلات کنونی مربوط به مهریه و طلاق را ارائه مشاوره درست پیش از ازدواج عنوان و اظهار کرد: مشکل ما این است که افراد قبل از ازدواج مشاوره درست دریافت نمی‌کنند. اکنون در بسیاری از نقاط کشور ما مشاوره‌های مبتنی بر الگوی غربی ارائه می‌شود ولی این مشاوره‌ها نمی‌تواند به ما در این زمینه کمک کند، فرهنگ ما فرهنگ خاصی است و ما نگرش‌های خاص کشور خودمان را داریم پس باید مشاوره‌های قبل از ازدواج بومی داشته باشیم.

بحران طلاق نتیجه عملکرد ما طی چند دهه اخیر است

نویسنده کتاب «اصول روان درمانگری و مشاوره با رویکرد اسلامی» با تأکید بر اینکه مشاوره پیش از ازدواج اسلامی اکنون در مرکز تحقیقات مشاوره و آموزش خانواده و برخی مراکز دیگر به مردم ارائه می‌شود، گفت: اگر چه ظاهراً بسیاری فکر می‌کنند که جوانان ما از مذهب فاصله گرفته‌اند اما مردم ما عمیقاً مذهبی هستند و اگر الگوهای درستی مطرح شود آنها را جذب خواهدکرد.

وی با اشاره به جایگاه مهم اخلاق در دین و دینداری، گفت: باید بر روی مسئله اخلاق در جامعه و روابط خانوادگی بیشتر کار شود و از کودکی، بچه‌ها اخلاق‌مدار تربیت شوند. یعنی قبل از اینکه بچه‌ها به مرحله ازدواج برسند آنها را افرادی اخلاقی تربیت کنیم. اگر اکنون شاهد بحران طلاق هستیم نتیجه عملکرد ما طی چند دهه اخیر است و افزایش طلاق نشانه‌های همان عملکردهای تربیتی در گذشته است.

جان بزرگی در پاسخ به این سؤال که برای کاهش طلاق در آینده اکنون باید بر روی کدام گروه‌های سنی کار کنیم؟ اظهار کرد: اگر ما بتوانیم به مادری که فرزندش متولد شده یاد دهیم که بهترین نحوه برخورد با بچه چگونه است و طی پنج سال اول بتوانیم به تربیت درست کودک کمک کنیم می‌توانیم به تغییر نسل بعدی امیدوار باشیم. در دنیا نیز اثبات شده وقتی بر روی بچه‌‌های مهدکودک کار تربیتی درست صورت می‌گیرد، خشونت خانوادگی در میان این بچه‌ها در بزرگسالی کاهش پیدا می‌کند.

وی اضافه کرد: وقتی در مهدهای کودک به بچه‌ها قانون‌پذیری را یاد می‌دهیم بچه‌ها در آینده افرادی قانون‌گرا می‌شوند اما این مسئله طرح، برنامه، کار گروهی، جریان سازی و همدلی نیاز دارد در حالی که این مسائل در کشور نیست و حتی در حوزه روانشناسی و مشاوره نیز طیف‌های مختلف تفکری در ایران حضور دارند که همدیگر را قبول ندارند. ما دو استاد دانشگاه نداریم که همدیگر را قبول داشته باشند در حوزه هم همینطور است و همین مسئله مانعی برای هم افزایی در این بخش ها و مسائل ایجاد کرده‌است.

تفکر سازمان یافته‌ای مبنی بر پیشگیری در کشور وجود ندارد

وی با اظهار تأسف از اینکه تفکر سازمان یافته‌ای مبنی بر پیشگیری در کشور وجود ندارد، گفت: در ایران حتی یک تحقیق طولی نداریم تا ببینیم نسل‌های دهه‌های مختلف کشور چه تغییراتی داشته‌اند. اکنون بچه‌های دهه‌های 60، 70، 80 و 90 مدام در حال تغییر هستند و ما باید خودمان را با این شرایط سازگار کرده با آنها ارتباط برقرار کنیم. مشکل ما این است که با این نسل‌ها حتی نمی‌توانیم ارتباط برقرار کنیم.

جان بزرگی با تأکید بر اینکه در تربیت نسل‌ها هر چیزی باید در جای خود نقش ایفا کند، گفت: اکنون مساجد به مدرسه و محل برگزاری کلاس‌های زبان، کامپیوتر و ... تبدیل شده و مدارس به مسجد. مساجد باید رسالت اصلی خود را انجام دهد و مدارس نیز رسالت اصلی خود را. من معتقد هستم چیزی که می‌تواند انسان‌ها را نجات دهد دین است و لاغیر.

قوانین طلایی الهی را کنار گذاشته‌ایم و در حال ساخت قانون‌های جدید هستیم

وی ادامه داد: شما یک قانون قرآن را در نظر بگیرید؛ قرآن می‌فرماید من از جنس خودتان برای شما زوجی آفریدم که اگر شما آرامش به هم بدهید، من مودت و رحمت را برای شما ایجاد می‌کنم. یعنی قانون خدا این است که از همسران می‌خواهد به هم آرامش دهند و خود خداوند متعهد می‌شود که در دل هر دوی آنها محبت قرار دهد. اما کدام یک از ما این قانون را رعایت می‌کنیم؟ کدام یک از ما این قانون را به افرادی که می‌خواهند ازدواج کنند این قانون را یاد می‌دهیم؟ اکنون زن و شوهرها به دنبال این هستند که مدام کلامی به هم بگویند که «دوستت دارم» در حالی که محبت نه صرفاً با کلام بلکه با ایجاد آرامش در یکدیگر ایجاد می‌شود. ما این قوانین الهی را نشناخته‌ایم. این یک قانون طلایی است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با تأکید بر اینکه اگر قوانین الهی در کشور اجرا شود مشکلات حوزه طلاق حل خواهد شد، گفت: ما روز به روز در حال فاصله گرفتن از این قوانین معنوی و ایجاد قوانین جدید هستیم این قوانین جدید تأثیرگذار است اما مشکل را بنیادی حل نخواهدکرد.

قانون خوبی که تحولی بزرگ ایجاد نخواهد کرد

وی در پاسخ به این سؤال که آیا اصلاح قانون مدنی در مورد طلاق (اصلاحیه‌ای که چند روز قبل به دولت ارائه شده و بر اساس آن مردان هم باید دلیل موجهی برای طلاق دادن همسر خود داشته باشند)، می‌تواند کمکی به کاهش طلاق در کشور داشته باشد؟ گفت: این قانون تأثیرگذار خواهدبود چرا که در شرایط کنونی خانم‌هایی که می‌خواهند طلاق بگیرند باید مدت‌ها تلاش کنند تا موفق به گرفتن طلاق شوند، وقتی این سختی برای مردان هم وجود داشته باشد تأثیرخود را خواهد‌گذاشت. البته به نظر من هر کدام از اقدامات قانونی تأثیر خود را خواهد‌گذاشت و این قانون خوبی است، اما به نظر نمی‌رسد بتوانیم به وسیله این قانون تحول بزرگی در مسئله طلاق ایجاد کنیم.

جان بزرگی تشریح کرد: مدت‌ها تجربه مشاوره و حضور در دادگاه‌های خانواده نشان داده وقتی زنی می‌خواهد طلاق بگیرد نمی‌توان او را به زندگی بازگرداند چرا که یک زن مدت‌ها باید دوندگی کند تا حکم طلاق را بگیرد و طی این مدت به حدی مشکلات وی تشدید می‌شود و زن آسیب می‌بیند که دیگر بازگشت وی به آن زندگی مشکل است در حالی که این شرایط ضد قوانین اسلام است.

وی افزود: در قرآن آمده است که اگر مردی می‌خواهد همسرش را طلاق دهد باید به او احترام بگذارد و او را نگه دارد، از خانه بیرونش نکند، عده زن باید در خانه همسرش سپری شود و حتی بعد از آن هم نباید زن را از خانه بیرون کرد تا اینکه جایی را برای زندگی خود پیدا کند و بعد از خانه همسرش خارج شود و تأکید شده در طی طلاق زن نباید اذیت شود. مشکل و مسئله اصلی اکنون این است که چرا زن و شوهرها نمی‌توانند با هم بسازند. پس باید فکری برای این مسئله کرد حل این مسئله قدر مسلم کم هزینه‌تر و پیشگیرانه‌تر از سایر روش‌های مربوط به مهریه و طلاق است.

انتهای پیام