4 آسیب‌ در فعالیت‌های موسسات قرآنی/ روش‌های آموزش و ترویج قرآن به چالش کشیده شود

به گزارش ایکنا از خوزستان، با وجود گسترش فعالیت‌های قرآنی و اهتمام‌های ویژه نسبت به امر آموزش و ترویج قرآن، نمی‌توان منکر برخی مسائل و عدم توفیق‌‌ها در گسترش فرهنگ قرآن به تناسب برنامه‌های اجرا شده در سطح کشور شد. متن زیر تأملی در این مسأله در گفت‌وگو با محمود حمیداوی یکی از مدیران مؤسسات قرآنی فعال استان خوزستان است.

به اعتقاد او، عدم وجود سازوکار حمایت و بازرسی مؤسسات، موازی کاری در حوزه فعالیت‌های قرآنی، بی برنامه بودن مدیران مؤسسات قرآنی و بی بهره بودن آن‌ها از دانش مدیریت و همچنین عدم بهره گیری از تجارب به دست آمده طی این سال‌ها و به چالش نکشیدن روش‌های آموزش قرآن از مهم‌ترین آسیب‌های موجود در این زمینه است.

محمود حمیداوی، مدیر مؤسسه قرآنی اهل‌البیت(ع) رامشیر و عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی خوزستان در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان اظهار کرد: امروز بیش از 10هزار مؤسسه و خانه قرآنی در سطح کشور وجود دارند که رقم بسیار خوبی است و نشان می‌دهد فعالیت‌های قرآنی در کشور توسعه پیدا کرده‌اند؛ منتها آسیب‌هایی طی این چهار دهه در این فعالیت‌ها مشاهده می‌شود؛ اولاً اینکه ما قرار نیست فقط مجوز صادر کنیم و هیچ حمایت و نظارتی از فعالیت‌های قرآنی نکنیم. اینکه بیاییم در هر شهری مجوز صد مؤسسه صادر کنیم، در مرحله بعد تکلیف این مؤسسات چیست؟

وی تصریح کرد: عدم حمایت از آن‌ها و عدم بازرسی این مؤسسات باعث می‌شود بعدها نتوانیم از آن‌ها مطالبه‌ای داشته باشیم و از دست ما خارج شوند و حتی ممکن است باعث آسیب در جامعه شوند. مؤسسه‌ای که احساس کند هیچ بازرسی نمی‌شود، حامی ندارد، کسی کاری به کار آن ندارد، ممکن است دچار اشتباهاتی هم بشود. این یک معضل است.

حمیداوی ادامه داد: آسیب دیگر در فعالیت‌های قرآنی مؤسسات در این چهار دهه که متأسفانه تاکنون سروسامان نگرفته، موازی‌کاری در این فعالیت‌ها است. این یک واقعیت است، که در یک زمانی هر کس آمد گفت من متولی فعالیت‌های قرآنی هستم و در این میان مشخص نشد متولی این فعالیت‌ها چه کسی است؟ چه اشکال دارد همه مسئولیت‌ها در حوزه قرآن و فعالیت‌های قرآنی به یک مجموعه واحد واگذار شود؟ امروز اداره ارشاد مجوز صادر می‌کند، تبلیغات اسلامی مجوز صادر می‌کند، مشخص نیست برای مطالبه فعالیت‌های قرآنی به کجا باید مراجعه کرد.

مدیر مؤسسه قرآنی اهل‌البیت(ع) رامشیر افزود: برای مثال در بحث اتحادیه‌ها، مسئولان با نیت سالم و صحیحی بر ادغام اتحادیه‌ها متفق شدند. ادغام هم به صورت قانونی در سطح کشور انجام شده است، ولی باز همچنان احساس می‌شود یک عده‌ای در این مسیر اجازه تکمیل این پروسه را نمی‌دهند. می‌خواهم بگویم در یک اقلیم دو پادشاه نگنجد. ما نیازمند یک متولی هستیم که مطالبه‌گر باشد، خود را مسئول بداند و متعهد باشد.

بسیاری از مدیران مؤسسات قرآنی ما فرق بین مدرسه و مؤسسه را تشخیص نمی‌دهند

این مدرس قرآن همچنین با تصریح به ضعف دانش مدیریت در مراکز قرآنی گفت: از خود مؤسسات و خانه‌های قرآنی که شروع کنیم تا سطوح بالاتر، قریب به اتفاق از این معضل رنج می‌برند. بسیاری از مدیران مؤسسات قرآنی ما فرق بین مدرسه و مؤسسه را تشخیص نمی‌دهند. مؤسسه یک جایی است که محل تولید فکر، برنامه و تولید محتواست؛ نه اینکه صرفاً محلی برای برگزاری کلاس‌های روخوانی و روانخوانی باشد. بعضی از مؤسسات ما در حد یک حسینیه هم نیستند.

حمیداوی ادامه داد: این مسأله از آنجا شروع می‌شود که برخی با انگیزه خدمت به قرآن مجوز راه‌اندازی مؤسسه قرآنی دریافت می‌کنند اما در ادامه از حرکت در این مسیر باز می‌مانند. چنین افرادی از درآمدزایی و سیستم‌های اداری و نحوه مدیریت مؤسسه شناختی ندارند.

عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی خوزستان گفت: در این بحث و در سطح کلان‌تر دو مسأله پیش می‌آید؛ یا یک جایی منیت‌ها کار به دست ما داده است یا واقعاً برنامه‌ریز نیستیم. افرادی که حقشان نیست که در حوزه مدیریت فعالیت‌های قرآنی باشند، باید پاسخ وجدان خود را بدهند. این که من از پستی به نفع خود سود ببرم نه به نفع جامعه، صحیح نیست. اینکه فقط نام من در کار باشد ولی خودم نباشم، یک مسأله جدی است.

این مدرس قرآنی همچنین روش‌های به کارگیری شده در فعالیت‌های قرآنی را موضوع مهم و درخور تأملی دانست و تصریح کرد: برنامه‌های ما به روز نیست. دوره‌ای که بخواهیم فقط در حیطه آموزش روخوانی و روانخوانی کار کنیم، گذشته است. باید فعالیت‌های خود را گسترش دهیم. نگاه کنید علیه ما چه کارهایی در حال انجام است؟ هنوز آن‌طور که باید و شاید در فضای صدا و سیما برای کار قرآنی جایگاهی وجود ندارد. در مهدویت نیز چنین است. در یک بررسی متوجه شدم در سال 1935 یعنی بیش از 90 سال پیش آمریکا بیش از 400 برنامه رادیویی درباره منجی آخرالزمان تولید کرده است. در سال 1985، 500 برنامه رادیو و 700 برنامه تلویزیونی درباره موعود ساخته‌اند.

اینکه چه برنامه‌هایی به‌روزی می‌توان داشت به چالش کشیده نمی‌شود

حمیداوی گفت: ما پیشنهادهایی دادیم؛ اما نمی‌دانیم مشکل کجاست؟ برای مثال در استانی مثل خوزستان که مرکز ثقل تلاوت است، حیف است که در صدا و سیما در طول یک هفته، یک برنامه تخصصی پخش نشود. ما را موظف کنند که به این برنامه گزارش بدهیم تا مردم بدانند چه کارهایی در شهرستان‌‎ها انجام می‌شود. مردم ببینند. مدتی در صدا و سیمای استان پنج‌شنبه شب‌ها برنامه‌ای پخش می‌شد؛ با شهرستان‌ها ارتباط برقرار می‌شد اما ادامه پیدا نکرد. الآن در همه فعالیت‌ها سرعت و دقت در دنیا حکم‌فرماست. در حالی که ما هنوز برنامه‌های به روزی نداریم و اصلاً اینکه چه برنامه‌های به‌روزی می‌توانیم داشته باشیم به چالش کشیده نمی‌شود.

ما فرصت تفکر را در حوزه روش‌های آموزش معارف قرآن به کسی نمی‌دهیم

عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی خوزستان ادامه داد: یک بار این سؤال را مطرح نکردیم که در حوزه روش‌های آموزش و ترویج قرآن و معارف اسلامی راه‌حل جدیدی وجود دارد یا خیر؟ ما فرصت تفکر را در این قضایا به کسی نمی‌دهیم. چند بار در استان اتفاق افتاده است که جلساتی تشکیل شود، تجربیات را روی هم بگذاریم؟ حتی در سطح کشور ندیده‌ایم. این کار را انجام دهیم، از تجربیات هم استفاده کنیم تا بقیه یاد بگیرند و برنامه‌هایمان را به‌روز کنیم.

مدیر مؤسسه قرآنی اهل البیت(ع) رامشیر اظهار کرد: بیشتر برنامه‌های ما، تقدیر از افرادی است که خوب کار کرده‌اند. اینها خوب است؛ اما چه کار کرده‌اند؟ کسی نمی‌پرسد اینها واقعاً چه کار کرده‌اند؟ چه طرح‌های به‌روزی ارائه داده‌اند؟ چه تحولی ایجاد کرده‌اند؟ ما جامعه قرآنی داریم اما جز اینکه در سطح شهرها رفته، تلاوت کرده یا تواشیح اجرا کرده و پول گرفته‌اند، هیچ هنر دیگری برای شهرستان‌ها نداشتند. امروز از تهران یک کاروان قرآنی راه می‌افتد و در سطح کشور برنامه اجرا می‌کند. چه اشکال دارد یک کاروان قرآنی از مرکز استان در سطح شهرستان‌ها حضور پیدا کند؟ در این فضا، شهرستان‌ها هم فرصت پیدا می‌کنند ظرفیت‌های خود را به نمایش بگذارند. کسی در این قضایا مطالبه‌گر نیست که ببیند شما در فعالیت‌های قرآنی جلو هستید عقب هستید و این خود یک معضل است.

انتهای پیام