نقش‌دهی الگویی به سلبریتی‌ها در پی به روز نبودن ارتباطات نخبگان دینی و فرهنگی
گروه جامعه ــ استاد دانشگاه امام صادق(ع) معتقد است: امروز بسیاری از اندیشمندان به لحاظ رتبه علمی از جایگاه برجسته‌ای برخوردار هستند، اما عدم ارتباط‌گیری صحیح و به روز با مخاطب و بهره‌مندی از روش‌های قدیمی ارتباطی سبب شده است مردم برای در ارتباط بودن با آنان تلاش نکنند.
سجاد مهدی‌زاده، استاد دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) در گفت‌وگو با ایکنا؛ به ارزیابی روند ایجاد الگوهای فرهنگی در کشور اشاره و بیان کرد: تربیت دارای روش‌های مختلفی است که از جمله آنها الگو‌گیری محسوب می‌شود. کودک از هنگام تولد تا پیش از ورود به محیط‌های آموزشی والدین را به عنوان بزرگترین و وجیه‌ترین الگو در برابر خود احساس می‌کند و می‌شناسد. کودکان پس از ورود به فضای مدرسه برای معلم نیز نقش الگودهی ترسیم می‌کنند و برای گفتار و رفتار وی به سبب وجیه بودن ارزش بالایی را متصور می‌شوند.
وی به جایگاه رسانه در الگوسازی اشاره و بیان کرد: در حال حاضر رسانه با نمایش انیمیشن‌های متفاوت از کودکی برای افراد به عنوان بستری برای ارائه الگو محسوب می‌شود تا جایی که کودکان به همزاد پنداری با شخصیت‌های کارتونی و تبعیت از آنچه آنان می‌گویند و رفتار می‌کنند، برمی‌آیند. آنچه مسلم است کاهش نقش والدین در الگودهی به سبب بروز و ظهور محیط‌های آموزشی و رسانه است؛ به طوری که هر چه به سمت جلو حرکت می‌کنیم، از بار تربیتی خانواده کاسته و بر دوش مدرسه و رسانه گذاشته شده است.
مهدی‌زاده به روند الگوسازی رسانه برای مخاطب کودک با نمایش انیمیشن تا مخاطب بزرگسال که با بها دادن به سلبریتی‌ها همراه می‌شود اشاره کرد و گفت: امروز تلویزیون به عاملی برای در کنار هم قرار گرفتن اعضای خانواده تبدیل شده است به طوری‌که همیشه جای مشخصی برای این شی در خانه در نظر گرفته می‌شود و در هنگام صرف غذا، سفره به روی آن گشوده و در مقابل آن شخصی نمی‌نشیند؛ گویی این ابزار نیز بر سر سفره خانواده از جایگاهی برخوردار و به یکی از اعضای ثابت خانواده تبدیل شده است.
این استاد دانشگاه عدم سواد رسانه‌ای در خانواد را سبب ترسیم جایگاهی رفیع برای تلویزیون دانست و بیان کرد: در شرایطی که رسانه به یکی از اعضای خانواده تبدیل شده است حداقل باید افرادی تحت عنوان سلبریتی معرفی و برجسته شوند که از قابلیت‌های بالایی برخوردار باشد. سلبریتی به افرادی گفته می‌شود که رسانه سبب مشهوریت آنان شده باشد، پس این طیف از افراد می‌توانند شامل قاریان، نوابغ و نخبگان، علما و هنرمندان باشد، اما این روند صرفا به معرفی و برجسته‌سازی هنرمندان و به ویژه بازیگران محدود شده است.
وی ادامه داد: حال که تلویزیون به یکی از ابعاد تأثیرگذار در خانواده تبدیل شده، باید دارای مدیریت عملکرد نیز باشد تا جایگزین نقش تربیتی والدین نشود. پس باید به سمتی رفت که الگوهای معرفی شده از این دریچه طیف وسیعی از افراد مقبول را معرفی کند.
وجاهت از شروط الگودهی در عرصه تربیت
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) از والدین خواست تا نقش تربیتی خود را صرفا به رسانه و مدرسه محول نکنند و تصریح کرد: خانواده باید به عنوان محور تربیت لحاظ شود و رسانه و وزارت آموزش و پرورش بازوان کمکی آن محسوب شوند، چرا که یکی از شروط الگودهی در عرصه تربیت وجاهت است. در نظام کلی خانواده اگر پدر و مادر وجیه نباشند کارکرد خود را از دست می‌دهند.
وی با تأکید بر اینکه وزن وجاهت باید در خانواده بالا برده شود و پدر و مادر جایگاه اصلی خود را بازیابند و مورد تکریم قرار گیرند، گفت: گاهی والدین خودشان حرمت نگه نمی‌دارند و درصدد تخریب روابط برمی‌آیند، این امر سبب از بین رفتتن وجاهت پدر و مادر می‌شود. همچنین پدر و مادر ابتدا باید خود را به سواد رسانه‌ای مجهز و سپس درصدد آموزش فرزندانشان برآیند تا بتوانند الگوهای برتر را از دریچه رسانه غربال و انتخاب کنند.
تفاوت جوامع بسته به تفاوت در معرفی سلبریتی‌ها
این استاد دانشکده فرهنگ و ارتباطات به نقش مدرسه و رسانه به عنوان بازوی کمکی خانواده در امر تربیت و الگودهی اشاره و بیان کرد: اگر این دو نهاد دغدغه الگوسازی نداشته باشند و درصدد دنبال کردن چنین رویکردی نباشند، نمی‌توان توقع الگوسازی صحیح داشت. رسانه باید درصدد تغییر رویکرد در زمینه سلبریتی‌ها باشد و صرفا به بازیگران محدود نشود. شرایط جامعه‌ای که به معرفی جذاب اندیشمندان از دریچه رسانه می‌پردازد بسیار متفاوت با جامعه‌ای است که صرفا به تبلیغ و ترویج زندگی بازیگران می‌پردازد.
مهدی‌زاده از نقش نخبگان دینی و فرهنگی در الگوسازی یاد کرد و گفت: افرادی که از وجاهت الگودهی برخوردار هستند نیز نباید صرفا منتظر رسانه بمانند تا به سراغ آنان برود، بلکه خود باید درصدد رفع مشکل ارتباطی با مخاطب برآیند. در این میان افرادی برنده هستند که شیوه نزدیک شدن به مخاطب را بشناسند و خود را وجیه‌تر نشان دهند. نویسنده و اندیشمندی که زبان جامعه را نمی‌شناسد و در کنج عزلت به سر می‌برد، جای را برای الگوهای کاذب باز می‌گذارد.
وی ادامه داد: امروز بسیاری از اندیشمندان به لحاظ رتبه علمی از جایگاه برجسته‌ای برخوردار هستند، اما عدم ارتباط‌گیری صحیح و به روز با مخاطب و بهره‌مندی از روش‌های قدیمی سبب شده است مردم برای در ارتباط بودن با آنان تلاش نکنند؛ در چنین شرایطی یک انیمیشن خارجی می‌تواند به راحتی به القای مطلب با ایجاد سرگرمی و ارتباط گیری با مخاطب بپردازد. تا زمانی که نخبگان شیوه ارتباطی خود را به روز نکنند، در عرصه رقابت با رسانه عقب می‌ماند.
انتهای پیام
