بررسی وضعیت فعالیت‌های قرآنی در محلات/ از فعالیت انجمن‌ها تا لزوم همدلی بیشتر جامعه قرآنی
گروه فعالیت‌های قرآنی - به همت خبرگزاری ایکنای استان مرکزی و در چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، نشست تخصصی «بررسی فعالیت‌های چهل ساله ادارات متولی قرآن شهرستان محلات» با حضور کارشناسان دستگاه‌های متولی امور قرآنی و تعدادی از فعالان قرآنی این شهرستان در سالن جلسات دفتر امام جمعه محلات برگزار شد.
به گزارش ایکنا از استان مرکزی، نشست تخصصی بررسی فعالیت‌های چهل ساله ادارات متولی قرآن شهرستان محلات به همت دفتر خبرگزاری ایکنا شعبه استان مرکزی اواخر اسفندماه در محل دفتر امام‌جمعه محلات برگزار شد.
در این نشست رؤسای ادارات تبلیغات اسلامی، فرهنگ و ارشاد، اوقاف و امور خیریه و معاون پرورشی اداره آموزش و پرورش دعوت شده بودند که هر یک کارشناسان مذهبی - قرآنی خود را جهت شرکت در نشست فرستاده بودند، معاون پرورشی آموزش و پرورش نیز علی‌رغم دعوت و هماهنگی قبلی در این نشست حضور نداشت. دو تن از مسئولین موسسات قرآنی و یک نفر از فعالین قرآنی نیز در این جلسه حضور داشتند.
یوسف پور‌مومن کارشناس فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی محلات در راستای تشریح برنامه‌های مختلف این اداره اظهار کرد: شورای قرآن و نهج البلاغه اداره فرهنگ و ارشاد با همکاری مهد قرآن کریم محلات برنامه‌هایی را در حوزه قرآن و عترت طی سال برگزار می‌کند، نشست شعر‌خوانی با موضوعات عاشورایی، قرآن و معارف ویژه دهه فجر، برپایی نمایشگاه کتاب در شهر نیم‌ور، برگزاری آئین‌های قدیمی مانند تعزیه‌خوانی در خورهه، کتابت وحی با عناوین مختلف و فعالیت در ۲۰ کانون فرهنگی هنری مساجد در محلات، نیم‌ور و روستاهای تابعه از جمله فعالیت‌های اداره ارشاد می‌باشد.
وی برگزاری آزمون حفظ و مفاهیم قرآن کریم را دیگر برنامه ارشاد خواند و افزود: در اجرای طرح حفظ قرآن کریم، آموزش و پرورش محلات حاضر به همکاری با ادارات ارشاد و اوقاف نشد، از ابتدای سال ۵ - ۶ میلیون تومان بودجه باقی‌مانده که محقق نشده است و اداره طی سال ۹۷ با رایزنی‌های مختلف توانسته است مبالغی را دریافت کند از طرف دیگر در حوزه فعالیت‌های قرآنی هیچ بودجه‌ای نداریم.
فعالیت انجمن‌های مختلف در سطح شهرستان محلات
پور‌مومن تشریح کرد: در شهرستان محلات انجمن‌های مختلفی فعالیت دارند که انجمن قرآن و نهج‌البلاغه، خوشنویسان، نمایش و هنر‌های تجسمی از انواع این انجمن‌هاست. این انجمن‌ها اختصاصا بودجه ندارند اما رئیس اداره از محل بودجه‌های کلی به بخش‌های مختلف اختصاص می‌دهد. به دلیل اینکه انجمن قرآن بودجه‌ای ندارد، خوشنویسی قرآنی در قالب انجمن خوشنویسان و نمایشگاه کتاب در قالب انجمن ادبی برگزار می‌شوند.
وی در پاسخ به آخرین وضعیت اختصاص ۲۰ میلیون تومان بودجه فرهنگی قرآنی به محلات و دلیجان گفت: از ۱۰ میلیون تومان پولی که به محلات قول داده شده، ۵ میلیون تومان اختصاص یافته که البته هنوز محقق نشده است و پیگیری‌های لازم در خصوص اختصاصا آن ادامه دارد.
حجت‌الاسلام سیدرضا حسینی تفرشی کارشناس فرهنگی قرآنی اداره اوقاف و امور خیریه محلات نیز در این جلسه تصریح کرد: سازمان اوقاف و امور خیریه سه رسالت اصلی و ذاتی دارد؛ موقوفات، بقاع متبرکه و مباحث قرآنی، لذا امسال میزبان برگزاری چهل و دومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در سطح شهرستان هستیم.
وی افزود: امسال طبق تفاهم سازمان اوقاف با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت آموزش و پرورش طرحی با عنوان «۱۴۵۲» برگزار شد، یکی از نکات مثبت این طرح، اختصاص سرانه مالی برای موسسات شرکت کننده در این طرح است. بقعه شاخص در شهرستان محلات امامزادگان فضل و یحیی(ع) هستند که برنامه‌های اوقاف به صورت متمرکز در این امامزادگان برگزار می‌شود.
وجود 5 تا ۷ موقوفه قرآنی در محلات
حجت‌الاسلام حسینی تفرشی تشریح کرد: یک شهرستان یا موقوفات دارد و یا بقعه‌محور است؛ به عنوان مثال شهرستان خمین بقعه‌محور است و بر اساس درآمد امامزاده‌ها می‌تواند کار‌های فرهنگی خوبی انجام دهد. متأستفانه در شهرستان محلات از سال ۵۲ تا به امروز موقوفه قرآنی به ثبت نرسیده است که همه این موقوفات که شمار آن به تعداد انگشتان دست هم نیست دارای شرط هستند تا به عنوان مثال فقط در ماه رمضان خرج شوند.
وی ادامه داد: واقفین در هنگام وقف شروط خاص می‌گذارند و اگر در کنار آن صرف تلاوت قرآن نیز در نظر بگیرند برنامه‌های خوبی در این حوزه می‌توان برگزار کرد. جامعه قرآنی از نظر مالی به دلیل مخارج برنامه‌های قرآنی در فشار هستند و راه کمک به فعالیت‌های قرآنی، وقف قرآنی و ترویج آن است. در سال ۹۷ تنها یک وقف در محلات صورت گرفته است؛ در مجموع حدود ۵ تا ۷ موقوفه قرآنی در محلات وجود دارد.
حجت‌الاسلام حسینی تفرشی تصریح کرد: کشور ما ام‌القراء جهان اسلام است اما متأسفانه امسال شاهد کاهش چشم‌گیر بودجه قرآنی بودیم. هزینه‌های فعالیت‌های قرآنی بالا است و با توجه به بودجه‌های ناچیز، جامعه قرآنی برای برگزاری یک محفل ساده در فشار هستند.
در محلات 5 خانه قرآن وجود دارد
احمد ابراهیمی کارشناس امور قرآنی اداره تبلیغات اسلامی تشریح کرد: بودجه‌بندی اداره تبلیغات از قبل مشخص شده است و ما تابع اداره کل استان هستیم. سازمان تبلیغات اسلامی در شهرستان محلات ۵ خانه قرآن دارد و افرادی در این خانه‌ها بدون هیچ چشم‌داشتی زحمت می‌کشند. با توجه به محدود بودن بودجه‌ها بیشتر اوقات از خودشان برای قرآن هزینه می‌کنند و بودجه سازمان بخش کوچکی از هزینه‌های آنان را تأمین می‌کند.
وی افزود: برنامه‌های سازمان بیشتر با مشارکت ادارات و همکاری موسسات قرآنی برگزار می‌شود، طی سال ۹۷ سازمان تبلیغات محلات قریب به ۴ میلیون تومان بودجه دریافت کرده است که با توجه به هزینه‌ها بسیار اندک است.
ابراهیمی تصریح کرد: برنامه آینده سازمان اعتکاف ماه رجب و فعالیت‌های فرهنگی درون اعتکاف است، طی امسال بیش از ۷ محفل انس با قرآن داشتیم؛ از طرف دیگر با توجه به بودجه اندک برای محافل باید قاری مدعو حداقل استانی یا کشوری باشد و این امر به ما ابلاغ شده است.
اجرای بیش از 18 کرسی تلاوت در محلات
وی ادامه داد: بیش از ۱۸ برنامه تحت عنوان کرسی‌های تلاوت قرآن کریم در مساجد برگزار شده است و ادامه دارد، در بخش کلاس‌های حفظ و قرائت و معارف قرآنی در قسمت خواهران کمبود مربی نداریم و می‌توانیم حتی به روستاها اعزام داشته باشیم. همچنین اعزام ۳ اردوی استعدادهای قرآنی دیگر برنامه این اداره است.
حجت‌الاسلام هادی هاشمی، مسئول موسسه قرآنی تسنیم نیز بیان کرد: در نظام اسلامی افراد بر اساس مسئولیتشان مسئول نیستند بلکه بر اساس فهم و درکشان مسئولند، وقتی می‌فهمیم مسئولی در جای خودش نیست از راه و روش درست بایستی انتقاد کنیم تا شخصی متخصص را جایگزین کنند. بنده وقتی وارد شهر شدم متوجه ضعف در این حوزه شدم و با تأسیس موسسه‌ای در جهت رفع مهجوریت از قرآن گام برداشتم.
نیازمند عملکرد و رفتار قرآنی هستیم
وی افزود: امروزه خط کش قرآن خواندن و نخواندن نمی‌تواند برای جامعه خوب باشد؛ بایستی نیاز جامعه امروز بررسی شود، امروز نیازمند عملکرد و رفتار قرآنی هستیم. وقتی یک خانواده قرآنی نیست و فقط تمرکزمان روی این باشد که فرزند خانواده چقدر می‌تواند قرآن بخواند، باید برنامه‌ریزی کنیم که چه کار کنیم که مردم زندگی‌شان را بر اساس قرآن تنظیم کنند.
مسئول موسسه تسنیم نیم‌ور تشریح کرد: گام بعدی اقدامات لازم برای مقابله با تبلیغات علیه قرآن است، بایستی قرآن در عرصه رسانه وارد شود؛ ظرفیت‌های خوبی وجود دارد و باید از آنان استفاده کرد. جامعه‌ای که نغمه‌ها را از یکدیگر تشخیص نمی‌دهد نیاز به قاری بین‌المللی ندارد بلکه نیاز به تربیت و آشنایی با قرآن دارد.
تامین هزینه‌های موسسات قرآنی توسط مردم
وی ادامه داد: ظرفیت‌های قرآنی شهر نیم‌ور همه با یکدیگر هماهنگ شده‌اند، بیش از ۳۰ نفر خانم به صورت رایگان در این موسسه کار می‌کنند. گزارشات مالی ما به صورت نموداری روشن است و برای بررسی در اختیار هر کس که بخواهد می‌گذاریم، در سال جاری حدودا تاکنون ۳ میلیون تومان از دولت دریافت داشتیم و تاکنون بیش از ۱۰ میلیون تومان هزینه اجاره مکان موسسه شده است، جدای از هزینه‌های جاری همچون آب، برق، گاز و هزینه‌های مربی، بقیه هزینه‌ها توسط مردم تأمین می‌شود.
حجت‌الاسلام هاشمی در پاسخ به سوال چرایی عدم استفاده از مساجد به عنوان مکان موسسات بیان کرد: ظرفیت‌های مساجد برای کار موسسات ظرفیت مناسبی نیست، در هر مسجدی هیئت امناء و خادمی وجود دارد که برخی از این ارکان در فعالیت موسسه در مسجد سنگ می‌اندازند. برخی از مساجد نیز با وجود هیئت امناء و خادم هماهنگ، مکانی برای فعالیت ندارند برگزاری کلاس و برنامه‌های تفریحی نیازمند فضای بازی است که در مسجد محقق نمی‌شود.
لزوم همدلی میان جامعه قرآنی
وی افزود: نیازمند همدلی بین جامعه قرآنی هستیم، ما در موسسه تسنیم کارگروه‌های تخصصی تشکیل دادیم و فعالیت‌های موسسه را هدفمند کردیم.
حسن سلیمی مسئول امور مالی موسسه مهد قرآن محلات هم در این نشست اظهار کرد: هنگامی که من به موسسه قرآنی مهد قرآن آمدم سنخیتی با قرآن نداشتم ولی به مرور جذب شدم. روحیه جذب به قرآن را بایستی در جوانان و نوجوانان تشویق کنیم، بحث مالی موسسات و ادارات در اختیار ما نیست و ما در آن دخیل نیستیم، ما در یک محفل ۶ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان هزینه کردیم و این هزینه‌ها برای یک برنامه خوب قرآنی عادی است.
وی افزود: طبق فرموده امام خمینی(ره) ما به تکلیفمان عمل می‌کنیم و کاری به نتیجه و خروجی آن نداریم؛ از بسیاری از قاریان فقط آقای طباطبایی درخشید خروجی را نباید بر اساس اعداد و ارقام بررسی کرد، بایستی بر اساس عمل به قرآن بررسی کنیم.
سلیمی گفت: مطالبه‌گری خوب است اما باید طوری باشد که کسی زده نشود، من که از سال ۸۷ در مهد قرآن کار می‌کنم شاید در یک صفحه قرائت قرآن ۱۰ غلط داشته باشم اما دلیل نمی‌شود کار قرآنی را کنار بگذارم، در زمینه مالی وارد نشوید و قرآن را با پول مقایسه نکنید.
لزوم به‌روز شدن مربیان موسسات قرآنی
وی ادامه داد: ۶ هزار جلد قرآن را به صورت رایگان در سطح شهرستان توزیع کردیم، این کار تاکنون در کشور انجام نشده بود. مهد قرآن در برهه‌های مختلف به ادارات نیز به صورت مالی و انسانی کمک کرده است، مهد قرآن سالی دوبار حاج عباس سلیمی و استاد بحر‌العلوم را به محلات دعوت می‌کند؛ سفره رنگین، هزینه‌ای رنگین دارد لذا ما برای اساتیدمان از اراک و سطح کشور استاد دعوت می‌کنیم تا اطلاعات خود را به‌روز کنند.
سید‌محمود میرحجازی فعال قرآنی محلات هم در این نشست ضمن انتقاد نسبت به اختصاص بودجه‌های اندک در بحث فعالیت‌های قرآنی بیان کرد: مسئول قرآنی باید زندگی‌اش را برای قرآن بگذارد کما اینکه قرآنیان از جان و دل برای قرآن مایه می‌گذارند، وقتی شخصی در یک اداره کارشناس در حوزه قرآنی است باید همچون یک کارشناس واقعی مسائلی قرآنی را، زیر و بم‌های این کار را درک کند، بشناسد و دل بسوزاند. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: ملعون است کسی که در کاری وارد شود که تخصص آن را ندارد.
وی حضور نیافتن مسئولین در نشست را بی‌اهمیتی آنان نسبت به مسائلی قرآنی دانست و گفت: چند سالی است که ما شاهد عدم خروجی مناسب موسسات هستیم؛ چرا چندین سال است که ۳-۴ نفر قاری داریم و همین‌ها کرسی‌ها و محافل را می‌گردانند؟ بعد از این‌ها چه کسانی عهده‌دار قرائت قرآن در شهر می‌شوند؟ وقتی اساتید بومی در شهر وجود دارند چرا از غیر بومی دعوت می‌کنیم و هزینه کردن برای آنان را افتخار می‌نامیم؟
میرحجازی گفت: هزینه کردن برای قاریان بومی افتخار است، بجای دعوت از قاریان مطرح و تحمیل هزینه‌های هنگفت، لوح فشرده آنان را توزیع کنیم و سعی کنیم پول قرآنی را در جای مؤثر‌تری خرج کنیم. مسئولین محترم از انتقادات ناراحت می‌شوند به دلیل اینکه تاکنون شخصی با صراحت از آن‌ها مطالبه نکرده است لذا بایستی ظرفیت انتقاد را بالا ببریم.
به گزارش ایکنا؛ جامعه قرآنی محلات طی سال‌های گذشته مورد بی‌مهری‌های ادارات قرار گرفته است، ادارات در برهه‌های مختلف به صورت جزئی به مجامع و موسسات کمک کردند اما این کمک‌ها کافی نیست. به گفته فعالان قرآنی این شهرستان اعتماد مجامع قرآنی نسبت به ادارات از بین رفته است. طبق گفته کارشناس فرهنگی اداره ارشاد اسلامی محلات، در این اداره بودجه‌ها طبق نظر رئیس اداره به انجمن‌های مختلف اختصاص می‌یابد البته از طرف دیگر کارشناس اداره تبلیغات اسلامی محلات گزارشی شفاف از عملکرد این اداره ارائه کرده است.
به نظر می‌رسد ادارات متولی قرآن بایستی هر چند وقت یک‌بار گزارشی از فعالیت‌های خود به مراکز مختلف به صورت عمومی ارائه کنند تا اعتماد جامعه قرآنی را بیش از پیش جلب نمایند البته موسسات قرآنی نیز از این قائده مستثنی نیستند و باید فعالیت‌های روشن و شفافی داشته باشند.
متأسفانه شهرستان محلات امروز فقط ۴ قاری نوجوان دارد و طی ۲-۳ سال گذشته عددی بر این آمار اضافه نشده است، در جلسه هماهنگی موسسات قرآنی مشخص شد مشکل اصلی جامعه قرآنی محلات کار جزیره‌ای است. با وجود هشدار‌های امام جمعه محلات مبنی بر پرهیز از کار جزیره‌ای باید دید آیا اتحادی در بین موسسات ایجاد شده است؟ جواب این سوال هنگامی مثبت است که موسسات با هماهنگی هر کدام بخشی از آموزش قرآن را بر عهده بگیرند و در اصل قرآن‌آموز پروسه قرائت مبتدی تا حرفه‌ای را به نوبت در همه موسسات طی کند.
انتهای پیام
