از سحرگاه فردا؛
خانه‌تکانی دل در آغاز سالی نو/ 600 دانشگاهی در مسجد دانشگاه تهران معتکف می‌شوند
گروه دانشگاه ــ تصور این بود که مصادف شدن تحویل سال با ایام اعتکاف، باعث شود دانشجویان برای حضور در این مراسم معنوی استقبال خوبی نکنند، اما برخلاف ذهنیت ما و به گفته رئیس مسجد دانشگاه تهران در همان ۲۴ ساعت اول ثبت‌نام، ۵۰۰ نفر ثبت‌نام کردند و امسال از شلوغ‌ترین سال‌های ثبت‌نام اعتکاف در مسجد این دانشگاه بوده است.
خیلی‌ها دوست دارند، لحظه تحویل سال در کنار عزیزان و خانواده‌شان باشند. در این میان هم هستند افرادی که احتمالاً تحویل سال ۹۸ بهترین تحویل سال عمرشان باشد، چراکه دانسته‌اند همان‌قدر که به خانه و خانواده خود نیازمند بوده‌اند، به کاشانه پروردگار عالم هم نیازمند هستند، بلکه حتی بیشتر! هیچ‌کس هم نگفته و مجبورشان نکرده است که سه روز روزه بگیرند و از مسجد بیرون نیایند و وقتشان را در آنجا به عبادت، ذکر، دعا، تضرع و توسل بگذرانند، اما توفیق بوده یا هر چه، این‌گونه سال نو کردن را انتخاب کرده‌اند. همزمانی بهار طبیعت و بهاری که در دل ایجاد می‌شود انسان را از خشکیدگی‌های روح می‌رهاند.
روز‌های اعتکاف که فرامی‌رسد مساجد دانشگاهی همیشه جزء شلوغ‌ترین مکان‌های برگزاری اعتکاف است و دانشگاه تهران هم جزء شلوغ ترین‌هاست. گمان ما این بود که امسال به خاطر مصادف شدن ایام اعتکاف با تحویل سال ۹۸، جمعیت کمتری برای شرکت در مراسم اعتکاف مسجد دانشگاه تهران ثبت‌نام کنند. بعد هم گفتیم خوش به حالشان جای وسیع‌تری در اختیار هر نفر است، آخر همیشه این‌طور بود که به ازای هر معتکف به اندازه یک سجاده و نصفی جا بود و ناگفته نماند قشنگی این مراسم به همین شلوغ بودنش است. اما از قضا وقتی با رئیس مسجد دانشگاه تهران تلفنی گفت‌وگو کردیم، او این ذهنیت ما را رد کرد و گفت: امسال هم جزء شلوغ‌ترین سال‌های ثبت‌نام اعتکاف مسجد این دانشگاه بوده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید نیکزاد، رئیس مسجد دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا؛ استقبال امسال دانشجویان برای شرکت در اعتکاف مسجد این دانشگاه را خوب ارزیابی و اظهار کرد: امسال تصور ما این بود که با توجه به مصادف شدن تحویل سال با ایام اعتکاف، دانشجویان استقبال خوبی نکنند. نکته‌ای که تعجب ما را برانگیخت این بود که در نخستین روزی که سامانه ثبت‌نام باز شد، در همان ۲۴ ساعت اول، تقریباً ۵۰۰ نفر ثبت‌نام کردند. در مهلت زمانی ثبت‌نام اعتکاف، در مجموع دو هزار و ۵۰۰ نفر ثبت‌نام کردند. از این تعداد ۶۰۰ نفر خانم و آقا از اذان صبح فردا معتکف مسجد دانشگاه تهران می‌شوند. جالب است که در همان روز نخست ثبت‌نام تعداد معتکفان به ظرفیت تکمیلی رسید. مقرر شد برای آنکه آن دسته از عزیزانی را که ثبت‌نام کردند، اما توفیق نیست در مسجد دانشگاه تهران پذیرای آن‌ها باشیم و نامشان در فهرست معتکفان قرار ندارد به مساجد دانشگاهی دیگری همچون مسجد دانشگاه امیرکبیر، مسجد دانشگاه صنعتی شریف، مسجد دانشگاه علامه و مسجد دانشگاه علوم پزشکی ایران و مسجد دانشگاه حضرت بقیه‌الله(عج) و مسجد لولاگر معرفی کنیم و ارجاع بدهیم.
وی ادامه داد: در کنار ثبت‌نام معتکفان، لینکی هم برای ثبت‌نام خادمان در هر سال داریم و امسال هم به رسم گذشته استقبال خوبی برای خدمت به معتکفان وجود داشت و ۶۰۰ نفر برای امر خادمی اعتکاف ثبت‌نام کردند.
امسال زیبایی‌های اعتکاف دانشجویی بیشتر است
رئیس مسجد دانشگاه تهران یادآور شد: معتکفان اعتکاف امسال را همزمان شده است با آغاز سال نو می‌توانند به عنوان نقطه عطفی برای خود در نظر و از آن بهره بگیرند و از این ظرفیت نهایت استفاده را ببرند، چرا که فصل اعتکاف برای جلا دادن روح است و انسان نیاز دارد با خدای خود خلوت کند و تصمیمی برای آینده بگیرد. اعتکاف یک تمرین هم هست و معتکف در این سه روز تلاش می‌کند که نماز‌ش را اول وقت بخواند و بیشتر با قرآن انس داشته باشد و بیشتر با ادعیه‌ای چون صحیفه سجادیه و مضامین آن ارتباط برقرار کند. انسان تلاش می‌کند در این سه روز دل خود را جلا دهد و به مناجات با حال معنوی بیشتر گوش بسپارد. اعتکاف امسال قطعاً خاص است؛ به ویژه در این ایام که سال کهنه می‌رود و سال جدید فرامی‌رسد. این نو شدن دل و جلا گرفتن آن گره می‌خورد با نو شدن سال و زیبایی‌های بسیاری را برای معتکفان به وجود می‌آورد.
وی همچنین درباره برنامه‌ریزی‌های محتوایی ویژه این سه روز در مسجد دانشگاه تهران، گفت: سخنرانی‌ها مانند سنوات قبل است. امسال یک ویژه‌برنامه برای سال تحویل داریم. برای این ویژه‌برنامه برنامه‌ریزی و فضاسازی شده و سعی کرده‌ایم برنامه‌های قرآنی این ویژه‌برنامه مرتبط با سال تحویل باشد. همچنین، سفره هفت‌سینی در فضای شبستان چیده شده است.
رئیس مسجد دانشگاه تهران یادآور شد: معتکفان اعتکاف امسال را همزمان شده است با آغاز سال نو می‌توانند به عنوان نقطه عطفی برای خود در نظر و از آن بهره بگیرند و از این ظرفیت نهایت استفاده را ببرند، چرا که فصل اعتکاف برای جلا دادن روح است و انسان نیاز دارد با خدای خود خلوت کند و تصمیمی برای آینده بگیرد. اعتکاف یک تمرین هم هست و معتکف در این سه روز تلاش می‌کند که نماز‌ش را اول وقت بخواند و بیشتر با قرآن انس داشته باشد و بیشتر با ادعیه‌ای چون صحیفه سجادیه و مضامین آن ارتباط برقرار کند. انسان تلاش می‌کند در این سه روز دل خود را جلا دهد و به مناجات با حال معنوی بیشتر گوش بسپارد. اعتکاف امسال قطعاً خاص است؛ به ویژه در این ایام که سال کهنه می‌رود و سال جدید فرامی‌رسد. این نو شدن دل و جلا گرفتن آن گره می‌خورد با نو شدن سال و زیبایی‌های بسیاری را برای معتکفان به وجود می‌آورد.
وی همچنین درباره برنامه‌ریزی‌های محتوایی ویژه این سه روز در مسجد دانشگاه تهران، گفت: سخنرانی‌ها مانند سنوات قبل است. امسال یک ویژه‌برنامه برای سال تحویل داریم. برای این ویژه‌برنامه برنامه‌ریزی و فضاسازی شده و سعی کرده‌ایم برنامه‌های قرآنی این ویژه‌برنامه مرتبط با سال تحویل باشد. همچنین، سفره هفت‌سینی در فضای شبستان چیده شده است.
اهمیت حفظ فضای معنوی در کنار بهره علمی
حجت‌الاسلام نیکزاد درباره اینکه معتکفان در کنار بهره معنوی، بهره علمی هم داشته باشند، گفت: بدین منظور برنامه‌هایی در نظر گرفته شده و پیش از اعتکاف برنامه توجیهی برای معتکفان برگزار شد تا هر چه بیشتر فضای معنوی اعتکاف حفظ شود. فضای معنوی اهمیت افزون‌تری در این سه روز دارد، اما برنامه این است که حلقه‌های معرفتی تشکیل شود. پیش از برگزاری اعتکاف آفت‌هایی که پیش‌تر وجود داشت و مشکلاتی را که در برگزاری این حلقه‌ها در دوره‌های پیشین بود استخراج کرده‌ایم تا معتکفان بتوانند کمال بهره را از محضر استادان حاضر و بحث‌های مطرح شده در این حلقه‌ها ببرند. در این سه روز حلقه‌های معرفت با موضوعات به‌روزتر و با روشی قاعده‌مندتر و به سبک سؤال‌محور پیش خواهد رفت، زیرا این جلسات با سؤال‌محوری کارآیی بهتری خواهد داشت.
حجت‌الاسلام نیکزاد درباره اینکه معتکفان در کنار بهره معنوی، بهره علمی هم داشته باشند، گفت: بدین منظور برنامه‌هایی در نظر گرفته شده و پیش از اعتکاف برنامه توجیهی برای معتکفان برگزار شد تا هر چه بیشتر فضای معنوی اعتکاف حفظ شود. فضای معنوی اهمیت افزون‌تری در این سه روز دارد، اما برنامه این است که حلقه‌های معرفتی تشکیل شود. پیش از برگزاری اعتکاف آفت‌هایی که پیش‌تر وجود داشت و مشکلاتی را که در برگزاری این حلقه‌ها در دوره‌های پیشین بود استخراج کرده‌ایم تا معتکفان بتوانند کمال بهره را از محضر استادان حاضر و بحث‌های مطرح شده در این حلقه‌ها ببرند. در این سه روز حلقه‌های معرفت با موضوعات به‌روزتر و با روشی قاعده‌مندتر و به سبک سؤال‌محور پیش خواهد رفت، زیرا این جلسات با سؤال‌محوری کارآیی بهتری خواهد داشت.
وی درباره اینکه موضوعات این حلقه‌ها چه خواهد بود، گفت: سؤال از سوی معتکفان مطرح می‌شود و گفت‌وگو حول محور آن پرسش خواهد بود.
نیکزاد با اشاره به بازخوردی‌های دریافت شده از معتکفان دوره‌های پیشین و استفاده از آن‌ها برای برگزاری بهتر اعتکاف امسال، ادامه داد: در سال‌های قبل ضعف‌های سخت‌افزاری داشتیم که تلاش شد در حد توان آن‌ها را رفع رجوع کنیم. از حیث نرم‌افزاری هم فضا محدود است، اما تلاش شده از تمام ظرفیت برای افزایش بهره محتوایی مراسم استفاده شود.
وی با اشاره به یکی از جنبه‌های مثبت اعتکاف مسجد دانشگاه تهران که آن شکل‌گیری رقابتی بین خادمان اعتکاف است، گفت: هم در قسمت خواهران و هم برادران ثبت‌نام خادمی اعتکاف را داشته‌ایم که در مجموع ۶۰۰ نفر ثبت‌نام کردند که اولویت هم با کسانی بود که بار اول خادم می‌شدند. خادمی اعتکاف در بخش‌های مختلفی است که بنا بر انتخاب خود خادمان در زمان ثبت‌نام تقسیم بندی‌ها انجام شده است. جلسات توجیهی برای خادمان مراسم امسال نیز برگزار شده است.
رئیس مسجد دانشگاه تهران گفت: سعی می‌کنیم در طول سال برای خادمان برنامه‌های فرهنگی و معرفتی داشته باشیم و ارتباط‌مان با آن‌ها قطع نشود، چرا که آن‌ها در طول اعتکاف در حال خدمت‌رسانی بودند و فرصت کمتری برای استفاده معنوی از برنامه‌های این ایام داشتند.
امسال معتکفان هم می‌توانند خادم شوند
وی افزود: امسال ایده خادمان معتکف اجرا می‌شود. یعنی افرادی که معتکف هستند و می‌توانند با اختیار و رغبت خودشان خادم هم باشند. این‌ها در مسجد جای مشخصی خواهند داشت و مسئول قسمتی در داخل مسجد می‌شوند تا به خادمان اعتکاف در برقراری نظم کمک کنند.
نیکزاد درباره اینکه ارتباط با معتکفان بعد از اعتکاف قطع خواهد شد یا خیر، ادامه داد: ایجاد حلقه وصلی میان مسجد دانشگاه و معتکفان یکی از آرزو‌های ماست. این سخن شما را به فال نیک می‌گیریم و سعی می‌کنیم این ارتباط بهتر شود؛ اگرچه ارتباط ما با معتکفان از طریق فضای مجازی و کانال‌های آن برقرار است و عزیزان از مباحث و جلساتی که در مسجد برگزار می‌شود استفاده می‌کنند و فایل‌های صوتی در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.
وی افزود: امسال ایده خادمان معتکف اجرا می‌شود. یعنی افرادی که معتکف هستند و می‌توانند با اختیار و رغبت خودشان خادم هم باشند. این‌ها در مسجد جای مشخصی خواهند داشت و مسئول قسمتی در داخل مسجد می‌شوند تا به خادمان اعتکاف در برقراری نظم کمک کنند.
نیکزاد درباره اینکه ارتباط با معتکفان بعد از اعتکاف قطع خواهد شد یا خیر، ادامه داد: ایجاد حلقه وصلی میان مسجد دانشگاه و معتکفان یکی از آرزو‌های ماست. این سخن شما را به فال نیک می‌گیریم و سعی می‌کنیم این ارتباط بهتر شود؛ اگرچه ارتباط ما با معتکفان از طریق فضای مجازی و کانال‌های آن برقرار است و عزیزان از مباحث و جلساتی که در مسجد برگزار می‌شود استفاده می‌کنند و فایل‌های صوتی در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.
ثبت‌نام مقاطع تحصیلات تکمیلی در اعتکاف ۹۸ بیشتر بود
وی با بیان اینکه همواره دانشجویان مقطع کارشناسی بیشترین آمار ثبت‌نامی را به خود اختصاص می‌دهند، افزود: استادان و دانشجویان از تمامی مقاطع در مراسم اعتکاف حضور دارند. مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) امسال ثبت‌نام چشم‌گیری داشتند و درصد آن‌ها با مقطع کارشناسی برابر است.وی درباره هزینه اعتکاف امسال هم گفت: با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر، امسال میزان پرداختی شرکت در مراسم اعتکاف مسجد دانشگاه تهران را افزایش ندادیم و همان ۵۰ هزار تومان پرداختی از سوی دانشجویان مانند سال گذشته معین شد. عزیزان خیّری که تمایل دارند به هر نحو به بهتر برگزار شدن مراسم اعتکاف کمک کنند پذیرای آن‌ها هستیم. در هر حال اکثر شرکت‌کنندگان در اعتکاف مسجد دانشگاه تهران، نخبگان این دانشگاه و از همه رشته‌های علوم پزشکی، فنی، علوم انسانی و هنر هستند و آمده‌اند که بهترین لحظات سال خود را در مسجد و در حالت اعتکاف بگذرانند.
گفت‌وگو از مریم روزبهانی
انتهای پیام
انتهای پیام
